Wypowiedzi
-
Robert Bly (ur. 1926) – poeta amerykański norweskiego pochodzenia, pacyfista, przywódca ruchu mężczyzn pn. Mythopoetic Men's Movement, wyznawca i propagator buddyzmu. Pomimo, iż od wielu lat izoluje się od wielkich aglomeracji, należy do jednych
z najbardziej popularnych poetów w Stanach Zjednoczonych. Jego poezja przepełniona
jest refleksją nad egzystencją człowieka i jego miejscem w świecie przyrody. Świadomie
nie utożsamia się z żadnym wiodącym nurtem w poezji współczesnej, wierny własnej oryginalnej stylistyce. Autor tomów poezji: „Silence in the Snowy Fields” (1962), „The Light Around the Body” (1967 – uhonorowany National Book Award), „Jumping Out of Bed” (1973), „Sleepers Joining Hands” (1973), „Old Man Rubbing His Eyes” (1974), „The Morning Glory, Prose Poems” (1975), „This Body is Made of Camphor and Gopherwood” (1977), „This Tree Will Be Here for a Thousand Years” (1979), „The Man in the Black Coat Turns” (1981), „Mirabai Versions” (1984), „Loving a Woman in Two Worlds” (1985), „Meditations on the Insatiable Soul” (1994), „The Morning Poems” (1997), „Snowbanks North of the House” (1999), „Eating the Honey of Words: New and Selected Poems” (1999), „The Night Abraham Called to the Stars” (2001), „My Sentence Was a Thousand Years of Joy” (2005), „Turkish Pears in August” (2007). Równie znaczący jest dorobek translatorski Roberta Bly’a: przekłady z norweskiego (Henryk Ibsen, Knut Hamsun), szwedzkiego (Harry Martinson, Gunnar Ekelöf, Tomas Tranströmer), hiszpańskiego (Pablo Neruda, Federico Garcia Lorca), niemieckiego (Georg Trakl), perskiego (Kabir).
Polskie przekłady starszych wierszy Roberta Bly'a ukazały się w tomie Robert Bly: Jadąc przez Ohio i inne wiersze. Wybrała, przełożyła i wstępem opatrzyła Julia Hartwig. PIW, Warszawa 1985 oraz w tomie Grzegorz Musiał: Ameryka, Ameryka. Antologia wierszy poetów amerykańskich po 1940 roku. Wyd. Pomorze, Bydgoszcz 1994. Nowsze wiersze Roberta Bly'a w moim przekładzie ukazują się po raz pierwszy na naszym forum.
Z tomu „Silence in the Snowy Fields”, 1962
Waking from Sleep
Inside the veins there are navies setting forth,
Tiny explosions at the waterlines,
And seagulls weaving in the wind of the salty blood.
It is the morning. The country has slept the whole winter.
Window seats were covered with fur skins, the yard was full
Of stiff dogs, and hands that clumsily held heavy books.
Now we wake, and rise from bed, and eat breakfast!
Shouts rise from the harbor of the blood,
Mist, and masts rising, the knock of wooden tackle in the sunlight.
Now we sing, and do tiny dances on the kitchen floor.
Our whole body is like a harbor at dawn;
We know that our master has left us for the day.
przekład Julii Hartwig pt. "Budząc się ze snu" w temacie
Wiersze na różne pory dnia
Poems in Three Parts
1
Oh on an early morning I think I shall live forever!
I am wrapped in my joyful flesh
As the grass is wrapped in its clouds of green.
2
Rising from a bed where I dreamt
Of long rides past castles and hot coals
The sun lies happily on my knees;
I have suffered and survived the night
Bathed in dark water like any blade of grass.
3
The strong leaves of the box-elder tree
Plunging in the wind call us to disappear
Into the wilds of the universe
Where we shall sit at the foot of a plant
And live forever like the dust.
przekład Julii Hartwig pt. „Poemat w trzech częściach”
w temacie W harmonii z przyrodą
In a Train
There has been a light snow.
Dark car tracks move in out of the darkness.
I stare at the train window marked with soft dust.
I have awakened at Missoula Montana utterly happy.
przekład Julii Hartwig pt. „W pociągu” w temacie
Poezja kolei żelaznych
Watering the Horse
How strange to think of giving up all ambition!
Suddenly I see with such clear eyes
The white flake of snow
That has just fallen in the horse's mane!
przekład Julii Hartwig pt. „Pojąc konia”
w temacie Jak wysłowić konia czerń...?
After Drinking All Night with a Friend,
We Go Out in a Boat at Down
to See Who Can Write the Best Poem
These pines, these fall oaks, these rocks,
This water dark and touched by wind---
I am like you, you dark boat,
Drifting over water fed by cool springs.
Beneath the waters, since I was a boy,
I have dreamt of strange and dark treasures,
Not of gold, or strange stones, but the true
Gift, beneath the pale lakes of Minnesota.
This morning also, drifting in the dawn wind,
I sense my hands, and my shoes, and this ink---
Drifting, as all of this body drifts,
Above the clouds of the flesh and the stone.
A few friendships, a few dawns, a few glimpses of grass,
A few oars weathered by the snow and the heat,
So we drift toward shore, over cold waters,
No longer caring if we drift or go straight.
przekład Julii Hartwig pt. „Po piciu przez całą noc z przyjacielem
wypływamy łodzią o świcie, aby się przekonać, kto napisze
lepszy wiersz” w temacie Być poetą...
The Clear Air of October
I can see outdoors the gold wings without birds
Flying around, and the wells of cold water
Without walls standing eighty feet up in the air,
I can feel the crickets' singing carrying them into the sky.
I know these shadows are falling for hundreds of miles,
Crossing lawns in tiny towns, and the doors of Catholic churches;
I know the horse of darkness is riding fast to the east,
Carrying a thin man with no coat.
And I know the sun is sinking down great stairs,
Like an executioner with a great blade walking into a cellar,
And the gold animals, the lions, and the zebras, and the pheasants,
Are waiting at the head of the stairs with robbers' eyes.
przekład Ryszarda Mierzejewskiego pt. „Czyste powietrze października”
w temacie Kalendarz poetycki na cały rok
Z tomu „The Light Around the Body”, 1967
The Great Society
Dentists continue to water their lawns even in the rain:
Hands developed with terrible labor by apes
Hang from the sleeves of evangelists;
There are murdered kings in the light-bulbs outside movie theaters:
The coffins of the poor are hibernating in piles of new tires.
The janitor sits troubled by the boiler,
And the hotel keeper shuffles the cards of insanity.
The President dreams of invading Cuba.
Bushes are growing over the outdoor grills,
Vines over the yachts and the leather seats.
The city broods over ash cans and darkening mortar.
On the far shore, at Coney Island, dark children
Playing on the chilling beach: a sprig of black seaweed,
Shells, a skyful of birds,
While the mayor sits with his head in his hands.
przekład Julii Hartwig pt. „Wielkie społeczeństwo”
w temacie Poezja codzienności
Johnon’s Cabinet Watched by the Ants
I.
It is a clearing deep in a forest: overhanging boughs
Make a low place. Here the citizens we know during the day,
The ministers, the department heads,
Appear changed: the stockholders of large steel companies
In small wooden shoes; here are the generals dressed as gamboling lambs.
II.
Tonight they burn the rice supplies; tomorrow
They lecture on Thoreau; tonight they move around the trees;
Tomorrow they pick the twigs from their clothes;
Tonight they throw the firebombs; tomorrow
They read the Declaration of Independence; tomorrow they are in church.
III.
Ants are gathered around an old tree.
In a choir they sing, in harsh and gravelly voices,
Old Etruscan songs on tyranny.
Toads nearby clap their small hands, and join
The fiery songs, their five long toes trembling in the soaked earth.
przekład Julii Hartwig pt. „Gabinet Johnsona oglądany przez mrówki”
w temacie Wiersze „zaangażowane”
The Executive’s Death
Merchants have multiplied more than the stars of heaven.
Half the population are like the long grasshoppers
That sleep in the bushes in the cool of the day;
The sound of their wings is heard at noon, muffled, near the earth.
The crane handler dies; the taxi driver dies, slumped over
In his taxi. Meanwhile high in the air an executive
Walks on cool floors, and suddenly falls.
Dying, he dreams he is lost in a snowbound mountain
On which he crashed, carried at night by great machines.
As he lies on the wintry slope, cut off and dying,
A pine stump talks to him of Goethe and Jesus.
Commuters arrive in Hartford at dusk like moles
Or hares flying from a fire behind them,
And the dusk in Hartford is full of their sighs.
Their trains come through the air like a dark music,
Like the sound of horns, the sound of thousands of small wings.
przekład Julii Hartwig pt. „Śmierć dyrektora” w temacie Śmierć
Z tomu „The Morning Glory, Prose Poems”, 1975
A Bird's Nest Made of White Reed Fibers
The nest is white as the foam thrown up when the sea hits rocks. It is translucent like those cloudy transoms above Victorian doors. It is swirled like the hair of those intense nurses, gray and tangled after long nights in the Crimean wards. This wren's nest is something made and then forgotten, like our own life that we will entirely forget in the grave when we are about to be pushed up on shore like some stone, ecstatic and black.
przekład Julii Hartwig pt. „Ptasie gniazdo uwite z białej trzciny”
w temacie Pierzaści bracia mniejsi
Z tomu „This Body is Made of Camphor and Gopherwood”, 1977
Finding the Father
My friend, this body offers to carry us for nothing - as the ocean carries logs. So on some days the body wails with its great energy; it smashes up the boulders, lifting small crabs, that flow around the sides. Someone knocks on the door. We do not have time to dress.
He wants us to go with him through the blowing and rainy streets, to the dark house.
We will go there, the body says, and there find the father whom we have never met,
who wandered out in a snowstorm the night we were born, and who then lost his memory, and has lived since longing for his child, whom he saw only once... while he worked as
a shoemaker, as a cattle herder in Australia, as a restaurant cook who painted at night.
When you light the lamp you will see him. he sits there behind the door.... the eyebrows so heavy, the forehead so light... lonely in his whole body, waiting for you.
przekład Grzegorza Musiała pt. „Odszukiwanie ojca” w temacie Motyw ojca
Z tomu „This Tree Will Be Here for a Thousand Years”, 1979
Driving my Parents Home at Christmas
As I drive my parents home through the snow
their frailty hesitates on the edge of a mountainside.
I call over the cliff
only snow answers.
They talk quietly
of hauling water of eating an orange
of a grandchild's photograph left behind last night.
When they open the door of their house they disappear.
And the oak when it falls in the forest who hears it through miles and miles of silence?
They sit so close to each other¡ - as if pressed together by the snow.
przekład Julii Hartwig pt. „Odwożąc rodziców do domu na Boże Narodzenie”
w temacie O przemijaniu...
Z tomu „Meditations on the Insatiable Soul”, 1994
My Father at Eighty-Five
His large ears By him any longer.
Hear everything The general of shame
A hermit wakes Has discharged
And sleeps in a hut Him, and left him
Underneath In this small provincial
His gaunt cheeks. Egyptian town.
His eyes blue, alert, If I do not wish
Disappointed, To shame him, then
And suspicious, Why not love him?
Complain I His long hands,
Do not bring him Large, veined,
The same sort of Capable, can still
Jokes the nurses Retain hold of what
Do. He is a bird He wanted. But
Waiting to be fed,— Is that what he
Mostly beak— an eagle Desireed? Some
Or a vulture, or Powerful engine
The Pharoah's servant Of desire goes on
Just before death. Turning inside his body.
My arm on the bedrail He never phrased
Rests there, relaxed, What he desired,
With new love. All And I am
I know of the Troubadours His son.
I bring to this bed.
I do not want
Or need to be shamed
przekład Ryszarda Mierzejewskiego pt. „Mój ojciec
w osiemdziesiątym piątym roku życia” w temacie Motyw ojca
Z tomu „The Morning Poems”, 1998
A Christmas Poem
Christmas is a place, like Jackson Hole, where all agree
To meet once a year. It has water, and grass for horses;
All the fur traders can come in. We visited the place
As children, but we never heard the good stories.
Those stories only get told in the big tents, late
At night, when a trapper who has been caught
In his own trap, held down in icy water, talks; and a man
With a ponytail and a limp comes in from the edge of the fire.
As children we knew there was more to it—
Why some men got drunk on Christmas Eve
Wasn't explained, nor why we were so often
Near tears nor why the stars came down so close,
Why so much was lost. Those men and women
Who had died in wars started by others,
Did they come that night? Is that why the Christmas tree
Trembled just before we opened the presents?
There was something about angels. Angels we
Have heard on high Sweetly singing o'er
The plain. The angels were certain. But we could not
Be certain whether our family was worthy tonight.
przekład Ryszarda Mierzejewskiego pt. „Wiersz Bożonarodzeniowy”
w temacie Boże Narodzenie w poezji
Z tomu „Eating the Honey of Words”, 1999
The Moon
After writing poems all day,
I go off to see the moon in the pines.
Far in the woods I sit down against a pine.
The moon has her porches turned to face the light,
But the deep part of her house is in the darkness.
przekład Ryszarda Mierzejewskiego pt. „Księżyc”
w temacie Wstrzymaj się chwilo, jesteś tak piękna!...
Solitude Late at Night in the Woods
I
The body is like a November birch facing the full moon
And reaching into the cold heavens.
In these trees there is no ambition, no sodden body, no leaves,
Nothing but bare trunks climbing like cold fire!
II
My last walk in the trees has come. At dawn
I must return to the trapped fields,
To the obedient earth.
The trees shall be reaching all the winter.
III
It is a joy to walk in the bare woods.
The moonlight is not broken by the heavy leaves.
The leaves are down, and touching the soaked earth,
Giving off the odor that partridges love.
przekład Ryszarda Mierzejewskiego pt. „Samotność
późną nocą w lesie” w temacie Samotność
Z tomu „My Sentence Was a Thousand Years of Joy”, 2005
There are so many Platos
The mourning dove insists there is only one morning.
The nail remains faithful to its first board.
The hoarse crow cries out to a thousand planets.
The sun goes down through ghettos of clouds.
There is one Burning Mind and so many Platos.
The Morning Star rises over a flutter of wings.
To those who make up music, and write poems,
I say: Our task is to become a moist tongue
By which subtle ideas slip into the world.
Probably we were born too near the potato bin.
Like the potato, we have many closed eyes.
A touch on the thigh displaces all the heavens.
There are more planets than have ever been found.
They rise and set again. Some people say
A painting is a pitcher full of the invisible.
Robert, some images in this poem are just right.
It is probably as good as anyone can do
Who is still living in the old inn of desire.
przekład Ryszarda Mierzejewskiego pt. „Jest tak wielu
Platonów” w temacie Umysł i potęga myśli
Stealing Sugar from the Castle
We are poor students who stay after school to study joy.
We are like those birds in the India mountains.
I am a widow whose child is her only joy.
The only thing I hold in my ant-like head
Is the builder's plan of the castle of sugar.
Just to steal one grain of sugar is a joy!
Like a bird, we fly out of darkness into the hall,
Which is lit with singing, then fly out again.
Being shut out of the warm hall is also a joy.
I am a laggard, a loafer, and an idiot. But I love
To read about those who caught one glimpse
Of the Face, and died twenty years later in joy.
I don't mind your saying I will die soon.
Even in the sound of the word soon, I hear
The word you which begins every sentence of joy.
"You're a thief!" the judge said. "Let's see
Your hands!" I showed my callused hands in court.
My sentence was a thousand years of joy.
przekład Ryszarda Mierzejewskiego pt. „Kradzież cukru z zamku”
w temacie Smutek czy radość... miłość, czy nienawiść...
Call and Answer
Tell me why it is we don’t lift our voices these days
And cry over what is happening. Have you noticed
The plans are made for Iraq and the ice cap is melting?
I say to myself: “Go on, cry. What’s the sense
Of being an adult and having no voice? Cry out!
See who will answer! This is Call and Answer!”
We will have to call especially loud to reach
Our angels, who are hard of hearing; they are hiding
In the jugs of silence filled during our wars.
Have we agreed to so many wars that we can’t
Escape from silence? If we don’t lift our voices, we allow
Others (who are ourselves) to rob the house.
How come we’ve listened to the great criers—Neruda,
Akhmatova, Thoreau, Frederick Douglass—and now
We’re silent as sparrows in the little bushes?
Some masters say our life lasts only seven days.
Where are we in the week? Is it Thursday yet?
Hurry, cry now! Soon Sunday night will come.
August 2002
przekład Ryszarda Mierzejewskiego pt. "Wołanie i odpowiedź"
w temacie Wiersze "zaangażowane"
http://www.youtube.com/watch?v=GPzajev3vkE
Robert Bly czyta swój wiersz „Call and Aswer”
Z tomu „Turkish Pears in August”, 2007
Orion the Great Walker
Orion, that old hunter, floats among the stars
Firmly... the farms beneath his feet. How long
It takes for me to walk in grief like him.
Seventy years old, and still placing my feet
So hopefully each night on the ground.
How long it takes for me to agree to sorrow.
But that great walker follows his dogs,
Hunting all night among the disappearing stars.
przekład Ryszarda Mierzejewskiego pt. „Wielki wędrowiec Orion”
w temacie Gwiazdy, planety, kosmos w poezji...
The Hermit at Dawn
Early in the morning the hermit wakes, hearing
The roots of the fir tree stir beneath his floor.
Someone is there. that strength buried
In earth carries up the summer world. When
A man loves a woman, he nourishes her.
Dancers strew the lawn with the light of their feet.
When a woman loves the earth, she nourishes it.
Earth nourishes what no one can see.
przekład Ryszarda Mierzejewskiego pt. „Pustelnik o świcie”
w temacie W harmonii z przyrodą
Wanting Sumptuous Heavens
No one grumbles among the oyster clans,
And lobsters play their bone guitars all summer.
Only we, with our opposable thumbs, want
Heaven to be, and God to come, again.
There is no end to our grumbling; we want
Comfortable earth and sumptuous Heaven.
But the heron standing on one leg in the bog
Drinks his dark rum all day, and is content.
przekład Ryszarda Mierzejewskiego pt. „Pragnienie wystawnych
Niebios” w temacie Raj, wyspy szczęśliwe, arkadia
What is Sorrow for?
What is sorrow for? It is a storehouse
Where we store wheat, barley, corn an tears.
We step to the door on a round stone
And the storehouse feeds all the birds of sorrow.
And I say to myself: Will you have
Sorrow at last? Go on, be cheerful in autumn,
Be stoic, yes, be tranquil, calm;
Or in the valley of sorrows spread your wings.
przekład Ryszarda Mierzejewskiego pt. „Czym jest smutek?”
w temacie Smutek, melancholia, nostalgia
Z tomu „The New Yorker” January 25, 2010
Sunday Afternoon
The snow is falling, and the world is calm.
The flakes are light, but they cool the world
As they fall, and add to the calm of the house.
It’s Sunday afternoon. I am reading
Longinus while the Super Bowl is on.
The snow is falling, and the world is calm.
przekład Ryszarda Mierzejewskiego pt. „Niedzielne
popołudnie” w temacie Zima
Inne wiersze Roberta Bly’a w tematach:
Motyw dłoni i rąk, A mnie jest szkoda słomianych strzech/Spacery poetów, W głąb siebie..., Co się poetom śni...? s. 5, s. 9, Wiersze z podróży, Góry, poezja i my, Samotność, Miniatury poetyckie, W harmonii z przyrodą, Polowania i łowy, Poezja kolei żelaznych, Wierność i zdrada, Jak wysłowić konia czerń...?/Kalendarz poetycki na cały rok.
Przekłady Roberta Bly’a utworów Kabira z języka perskiego na angielski w temacie
Buddyzm i kultura Dalekiego WschoduTen post został edytowany przez Autora dnia 19.10.13 o godzinie 16:10 -
Robert Bly
Śmierć dyrektora
Kupcy stali się liczniejsi niż gwiazdy na niebie.
Połowa ludzkości przypomina długie pasikoniki
Śpiące za dnia w chłodzie krzaków.
Stłumiony szmer ich skrzydeł daje się słyszeć w południe tuż przy ziemi.
Mechanik obsługujący dźwig umiera, taksówkarz umiera
Osunąwszy się na siedzenie taksówki. Tymczasem wysoko w powietrzu
dyrektorzy biur
Spacerują chłodnymi korytarzami i nagle padają na podłogę.
Umierając śnią, że podczas zamieci zabłąkali się wśród górskich szczytów,
Gdzie roztrzaskały się wielkie maszyny, którymi lecieli nocą.
Kiedy tak leży na lodowatym stoku odcięty od świata i konający,
Pień sosny opowiada o Goethem i Jezusie.
Ludzie dojeżdżający do pracy gromadzą się o zmierzchu w Hartford jak krety
Albo jak zające, które uciekają od szerzącego się ognia,
I zmierzch w Hartford jest gęsty od ich westchnień.
Pociągi suną jak ciemna muzyka,
Jak dźwięk rogów, jak szum tysięcy małych skrzydeł.
z tomu "The Light Around the Body", 1967
tłum. Julia Hartwig
wersja oryginalna pt. „The Executive’s Death”
w temacie Poezja anglojęzycznaTen post został edytowany przez Autora dnia 07.08.13 o godzinie 10:09 -
Robert Bly
Wielkie społeczeństwo
Dentyści polewają swoje trawniki, nawet kiedy pada deszcz.
Ręce rozwinięte straszliwym wysiłkiem przez małpy
Zwisają z rękawów misjonarzy.
W żarówkach przed kinem siedzą zamordowani królowie.
Trumny ubogich zimują na stosach nowych opon.
Dozorca martwi się, że bojler nie działa.
Kierownik hotelu przegląda karty obłąkanych.
Prezydent marzy o inwazji na Kubę.
Kraty w bramie zarastają gałęźmi krzewów.
Dzikie wino kłębi się nad jachtem i skórzanymi siedzeniami.
Miasto czuwa nad zbiornikami z popiołem i ciemniejącym wapnem.
Na odległym brzegu Coney Island czarne dzieci
Bawią się na stygnącej plaży; gałązka sczerniałej trawy morskiej,
Muszle, ptaki na niebie,
A tymczasem burmistrz siedzi z twarzą ukrytą w dłoniach.
z tomu "The Light Around the Body", 1967
tłum. z angielskiego Julia Hartwig
wersja oryginalna pt. „The Great Society” w temacie Poezja anglojęzycznaTen post został edytowany przez Autora dnia 29.03.14 o godzinie 05:14 -
Robert Bly
Gabinet Johnsona oglądany przez mrówki
I.
Przecinka w głębi lasu; zwisające gałęzie
Tworzą niskie sklepienie. Tutaj obywatele, których znamy za dnia,
Ministrowie, szefowie urzędów
Ukazują się w innej postaci: akcjonariusze wielkich koncernów stalowych
Chodzą w drewniaczkach; tutaj generałowie hasają w skórach owiec.
II.
Dzisiaj palą nadwyżkę ryżu; jutro
Mają wykład o Thoreau; dzisiaj przechadzają się wśród drzew,
Jutro będą strzepywać gałązki ze swoich ubrań;
Dzisiejszej nocy rzucają bomby zapalające, nazajutrz
Czytają Deklarację Niepodległości; nazajutrz zasiądą w kościele.
III.
Mrówki zbierają się wokół starego drzewa,
Śpiewają chórem, szorstkimi i poważnymi głosami
Stare etruskie pieśni o tyranii.
Ropuchy znajdujące się w pobliżu klaszczą w małe łapki
I przyłączają się do płomiennych pieśni; ich pięć długich palców drży w rozmiękłej ziemi.
z tomu "The Light Around the Body", 1967
tłum. Julia Hartwig
wersja oryginalna pt. „Johnon’s Cabinet Watched by the Ants”
w temacie Poezja anglojęzycznaTen post został edytowany przez Autora dnia 07.08.13 o godzinie 10:05 -
Robert Bly*
Jadąc przez Ohio
I.
Spaliśmy tej nocy w Delaware, Ohio:
Wspaniały, senny kraj.
Kraj dębów, owiec i łąk.
Spaliśmy w wielkim, białym domu turystycznym,
Gdzie leżały ma stole zeszyty „National Geographic”.
II.
Na północ od Columbus ogarnia mnie leniwa radość:
Powolna i mulista rzeka,
Białe stodoły pochylone ku ziemi,
Topole z pniami malowanymi na biało
I domy, na których szczycie wznoszą się obserwatoria
Jakby Ohio było wybrzeżem wdów
Patrzącym na niebezpieczny Atlantyk.
III.
Teraz jedziemy na północ, mijamy białe cmentarze
Tak malownicze w porannym powietrzu.
Przez cały ranek miałem poczucie śmierci;
Jestem pełen miłości i kocham ten senny kraj.
Któregoś dnia tu wrócę i znów zamieszkam
Na tej odrętwiałej ziemi, gdzie urodził się Harding.
z tomu "Silence in the Snowy Fields", 1962
tłum. Julia Hartwig
*notka o autorze, inne jego wiersze w wersji oryginalnej i linki
do polskich przekładów w temacie Poezja anglojęzycznaRyszard Mierzejewski edytował(a) ten post dnia 13.01.12 o godzinie 11:19 -
Robert Bly*
W górskim szałasie w Norwegii
Patrzę w dół górskiego stoku. Tuż pod moim oknem
trochę nędznej trawy w kępkach.
Szum rzeki przybierającej od śniegów
uderza w uszy i roznosi się echem po głowie.
O trzeciej nad ranem wysokie szczyty są jeszcze oświetlone.
Patrzę w dół innego stoku.
Tyle świerków, że nie sposób ich policzyć.
Wokół mnie przelatują iskry ciemności.
Od tygodnia nikt nas nie odwiedził.
z tomu „Sleepers Joining Hands”, 1973
tłum. Julia Hartwig
*notka o autorze, inne jego wiersze w wersji oryginalnej i linki
do polskich przekładów w temacie Poezja anglojęzycznaRyszard Mierzejewski edytował(a) ten post dnia 13.01.12 o godzinie 11:28 -
Jurku, śliczny wiersz i ten "Taki Ktoś" - dostojny jego bohater. Pozdrawiam - Ryszard
-
Charles Simic
W czasach rozpowszechnionego zła
Jaki ładny dom wariatów, tam, na szczycie wzgórza!
Wielowarstwowy tort weselny, odpływający w dal.
Prętom żelaznych ogrodzeń wyostrzyli troskliwie szpice
Nieznani beneficjanci kurateli państwa.
Kiedy kończy się sezon myśliwych i ich psów,
Stare wiązy miotają się tragicznie w wietrze.
Widać na pierwszy rzut oka, że dom jest wysokiej klasy.
Lekarz-Hindus pływa nago w basenie o kształcie serca.
W niedzielę matki dzieci plujących na sufit
Przywożą im pieczone kurczęta i czekoladki.
Profesor, specjalista od języków martwych,
Pokazuje nam pusty przycinacz do cygar.
I jeszcze wrona, w płaszczu handlarza przechodzonymi ciuchami –
Drży i drży, przycupnięta pod zakutą w łańcuchy bramą.
tłum. Stanisław Barańczak -
Charles Simic
Oczy spięte szpilkami
Ileż śmierć ma roboty:
Nikt nie wie, ile godzin
Dziennie tyra. Kochająca żona
Śmierci wciąż sama w domu,
Prasuje mężowskie koszule.
Śliczne córki nakrywają do stołu,
Czekają na śmierć z kolacją.
Sąsiedzi grają w bezika
W ogródku przy domu albo
Wysiadują na schodkach
Z kuflami piwa. Śmierć
Tymczasem w obcej dzielnicy
Szuka klienta, o którym
Wie tylko, że dławi go kaszel,
Ale coś się nie zgadza z adresem,
Nawet śmierć nie umie go rozgryźć,
Wszystkie drzwi wokół zamknięte...
A tu jeszcze zaczyna padać.
Zapowiada się długa i wietrzna
Noc. Śmierć nie ma nawet gazety
Do nakrycia głowy ani drobnych,
By zadzwonić do niej, stęsknionej,
Zdejmującej wolno, sennie suknię,
Kładącej się nago po stronie
Łóżka, gdzie zwykle śpi śmierć.
tłum. Stanisław Barańczak -
Charles Simic
Goląc się w nocy
Profil mężczyzny, który oczekuje
Aresztowania o świcie.
Jeśli nie tej nocy, to następnej,
Już nazajutrz.
Spakowane niewielkie walizki,
Żona z dziećmi dawno wysłana z domu;
Mężczyzna siedzi, kompletnie ubrany,
Z popielniczką i kuchennym zegarem.
I myśli: może trzeba się ogolić?
Jego twarz w lustrze łazienkowym, w świetle
Słabej żarówki, z przymkniętym jednym okiem –
Twarz, której nie chce się przyglądać z bliska –
Przynajmniej jeszcze nie w tej chwili, kiedy
Wciąż jest do obejrzenia ta górna warga, ten
Drżący podbródek, to gardło
Z wydatną grdyką.
Więzień
Myśli w tej chwili o nas.
O tych liściach, ich leniwym szumie,
Który nas wprawił w poobiednią senność,
Tak że musieliśmy się położyć.
Bierze pod uwagę moją dłoń na jej piersi,
Jej przymknięte powieki, jej wilgotne usta
Na moim czole i cienie drzew
Na suficie nad nami.
Tyle czasu minęło. Trudno mu
Ustalić, co jeszcze tu jest.
I przy tym wszystkim ciągłe podejrzenie,
Że my nie istniejemy.
tłum. Stanisław Barańczak -
Alden Nowlan
Egzekucja
W noc egzekucji
człowiek przy drzwiach
wziął mnie za koronera.
„Prasa”, powiedziałem.
Ale nie zrozumiał. Zaprowadził
do niewłaściwego pokoju,
gdzie szeryf powitał mnie:
„Późno przychodzicie, Padre”.
„Myli się pan”, powiedziałem mu, „Prasa”.
„Tak, oczywiście, jego wielebność Prasa”.
Zeszliśmy po schodach.
„Ach, pan Ellis” powiedział zastępca.
„prasa!” krzyknąłem. Lecz wepchnął mnie
przez czarną kotarę.
Świtała były tak jasne
że nie widziałem twarzy
ludzi siedzących
naprzeciwko. Ale dzięki Bogu, pomyślałem,
oni mnie nie widzą!
„Spójrzcie!” krzyknąłem. „Spójrzcie na moją twarz!
Czy nikt mnie nie zna?”
Potem kaptur zakrył mi głowę.
„Proszę nam dodatkowo nie utrudniać”, szepnął kat.
tłum. Bohdan Zadura
w wersji oryginalnej pt. „The Execution”
w temacie Poezja anglojęzycznaRyszard Mierzejewski edytował(a) ten post dnia 18.11.09 o godzinie 23:49 -
Kabir
* * *
W świętych sadzawkach jest tylko woda.
Wiem, bo kąpałem się w nich.
Bogowie rzeźbieni w drzewie i kości słoniowej nie odzywają się
Wiem, bo błagałem ich.
W świętych księgach Wschodu nie ma nic prócz słów.
Wiem, bo zaglądałem do nich.
Kabir mówi tylko o tym, co sam przeżył.
To, czego nie przeżyłeś nie jest prawdziwe.
tłum. Czesław Miłosz -
Kabir*
From “The Kabir Book”
18
Talk to my inner lover,
and I say, why such rush?
We sense that there is some sort of spirit
that loves birds and animals and the ants -
perhaps the same one
who gave a radiance to you in your mother's womb.
Is it logical you would be walking around entirely orphaned now?
The truth is you turned away yourself,
And decided to go into the dark alone.
Now you are tangled up in others, and have forgotten
what you once knew,
and that's why
everything you do has some weird failure in it.
19
Friend, hope for the Guest while you are alive.
Jump into experience while you are alive!
Think … and think … while you are alive.
What you call "salvation" belongs to the time before death.
If you don't break your ropes while you're alive,
do you think
ghosts will do it after?
The idea that the soul will join with the ecstastic
just because the body is rotten -
that is all fantasy.
What is found now is found then.
If you find nothing now,
You will simply end up with an apartment in the city
of Death.
If you make love with the divine now, in the next life
You will have the face of satisfied desire.
So plunge into the truth, find out who the Teacher is,
Believe in the Great Sound!
Kabir says this: When the Guest is being searched for,
it is the intensity of the longing for the Guest that does all the work.
Look at me, and you will see a slave of that intensity.
20
I know the sound of the ecstatic flute,
but I don't know whose flute it is.
A lamp burns and has neither wick nor oil.
A lily pad blossoms and is not attached to the bottom!
When one flower opens, ordinarily dozens open.
The moon bird's head is filled with nothing but
thoughts of the moon,
and when the next rain will come is all that the rain bird thinks of.
Who is it we spend our entire life loving?
27
It is time to put up a love-swing!
Tie the body and then tie the mind so that they
Swing between the arms of the Secret One you love,
Bring the water that falls from the clouds to your eyes,
and cover yourself inside entirely with the shadow of night.
Bring your face up close to his ear,
and then talk only about what you want deeply to happen
Kabir says: Listen to me, brother, bring the shape,
Face, and odor the Holy One inside you.
28
There is nothing but water in the holy pools.
I know, I have been swimming in them.
All the gods sculpted of wood or ivory can't say a word.
I know, I have been crying out to them.
The Sacred Books of the East are nothing but words.
I looked through their covers one day sideways.
What Kabir talks of is only what has lived through.
If you have not lived through something, it is not true.
38
Friend, please tell me what I can do about this world
I hold to, and keep spinning out!
I gave up sewn clothes, and wore a robe,
but I noticed one day the cloth was well woven.
So I bought some burlap, but I still
throw it elegantly over my left shoulder.
I pulled back my sexual longings,
and now I discover that I'm angry a lot.
I gave up rage, and now I notice
that I am greedy all day.
I worked hard at dissolving the greed,
and now I am proud of myself.
When the mind wants to break its link with the world
It still holds on to one thing.
Kabir says: Listen my friend,
There are very few that find the path!
trans. by Robert Bly
The Kabir Book. Forty-four of the Ecstatic Poems of Kabir. Versions by Robert Bly. A Seventies Press Book, Beacon Press, Boston 1977.
* Kabir (ok. 1440-1518), indyjski mistyk i reformator religijny, uważany za świętego sikhizmu
i sufizmu, guru ruchu santów - nirgunistycznej odmiany bhakti - nowej drogi w hinduizmie, dążącej do pogodzenia hinduizmu z islamem. Słynny uczeń Ramananda, poeta, autor utworów religijnych i lirycznych pisanych w języku hindi (zbiory „ Bidżak” i „Bani”) – R. M.
http://www.youtube.com/watch?v=WtKWRo7EzV4
Robert Bly czyta utwory z książki „The Kabir Book”,
muzyka w tle: Eugene Friesen i Arto Tuncboyaciyan -
Robert Bly*
Wrześniowa noc ze starym koniem
I.
Tej nocy jechałem na koniu przez pole w świetle księżyca.
Więdnąca trawa czeka w ciszy na zbliżającą się zimę.
I czekają ciemne rośliny, jakby były pod wodą.
II.
W Arabii konie trzymane są w namiotach,
W pobliżu ciemnego złota i wody, i grobów.
III.
Jak wspaniale jest wyjść o północy na powietrze,
Kiedy świeci księżyc, i myśleć o zwierzętach.
wiersz jest też w temacie Kalendarz poetycki na cały rok
Pojąc konia
Jak dziwnie pomyśleć, że wyrzekliśmy się wszelkiej ambicji!
Nagle widzę wyraziście
Biały płatek śniegu,
Który spadł właśnie na końską grzywę.
wersja oryginalna pt. „Watering the Horse” w temacie
Poezja anglojęzyczna
tłum. Julia Hartwig
Z tomu „Silence in the Snowy Fields”, 1962Ten post został edytowany przez Autora dnia 07.08.13 o godzinie 10:02 -
Robert Bly*
Popołudniowy sen
I.
Schodziłem z gór snu.
We śnie patrzyłem na wschód poprzez słoneczne pole
Jadąc starym fordem model A.
Zbudziłem się szczęśliwy, bo śniła mi się żona
I samotność ukryta w trawach i roślinach,
Która towarzyszyła mężczyźnie po trzydziestce, leżąc z nim,
i nagle objawiła swą obecność.
II.
Kiedy Joe Sjolie poczuł zmęczenie, sprzedał swoją farmę,
A także swój fotel na biegunach i już nigdy nie wrócił.
Zostawił też psa w szopie.
Pies nie przyjmował jedzenia od obcych.
III.
pojechałem do tej farmy po przebudzeniu.
Stoi samotnie na wzgórzu, osłonięta drzewami.
Gęsta trawa rośnie wokół domu.
Wszedłem po schodkach na ganek, drzwi były otwarte.
Wewnątrz leżały porzucone książki
I podręcznik na użytek norweskich imigrantów.
z tomu "Silence in the Snowy Fields", 1962
tłum. Julia Hartwig
*notka o autorze, inne jego wiersze w wersji oryginalnej i linki
do polskich przekładów w temacie Poezja anglojęzycznaTen post został edytowany przez Autora dnia 07.08.13 o godzinie 12:21 -
Robert Bly*
Wziąć za ręce
Wziąć za ręce kogoś, kogo kochasz,
Spójrz, to są delikatne klatki...
Malutkie ptaki śpiewające
Na ustronnych łąkach
I w głębokich dolinach dłoni.
z tomu "Silence in the Snowy Fields", 1962
tłum. Julia Hartwig
*notka o autorze, inne jego wiersze w wersji oryginalnej i linki
do polskich przekładów w temacie Poezja anglojęzycznaTen post został edytowany przez Autora dnia 07.08.13 o godzinie 12:15 -
Robert Bly*
Depresja
Czułem, jak moje serce pracuje niczym motor wysoko w powietrzu;
Jak maszyny ustawione na kilku deskach, wysoko na rusztowaniu.
Moje ciało otaczało mnie jak stary spichlerz na zboże,
Bezpożyteczne, ociężałe i pełne sczerniałego ziarna.
Moje ciało było cierpkie, moje życie niegodne, i zapadłem w sen.
Śniłem, że podeszli do mnie z cienkimi przewodami elektrycznymi;
Czułem, jak przewody przenikają mnie niczym ogień, byli to starzy Tybetańczycy
Odziani w watowane ubrania chroniące przed zimnem.
Potem trzy robocze rękawice zwrócone do siebie palcami
I ułożone w koło zbliżyły się do mnie i wtedy się zbudziłem.
Teraz chcę wrócić do czarnych korzeni.
Teraz chcę zobaczyć, jak dzień trzepoce swoimi długimi skrzydłami.
Chcę widzieć nie więcej jak na wysokość dwóch stóp.
Nie chcę widzieć nikogo, nie chcę nic mówić.
Chcę zejść w dół i odpocząć w ciemnej ziemi milczenia.
z tomu "Silence in the Snowy Fields", 1962
tłum. z angielskiego Julia Hartwig
*notka o autorze, inne jego wiersze w wersji oryginalnej i linki
do polskich przekładów w temacie Poezja anglojęzycznaTen post został edytowany przez Autora dnia 06.02.14 o godzinie 02:50 -
Robert Bly*
Powrót do samotności
I.
Jest księżycowa, wietrzna noc.
Księżyc zepchnął w dół Mleczną Drogę,
Chmury są ociężałe, trawa rześka.
To godzina powrotu.
II.
Chcemy znaleźć się tam znowu, wrócić do morza,
Do morza samotnych korytarzy
I sal zamieszkanych przez dzikie noce,
Wybuchy żalu
Zapadającego w morze śmierci
Jak gwiazdy w kołowrocie Niedźwiedzicy.
III.
Co znajdziemy po powrocie?
Odmienionych przyjaciół, domy po przeprowadzce,
Być może drzewa ze świeżutkimi liśćmi.
z tomu "Silence in the Snowy Fields", 1962
tłum. z angielskiego Julia Hartwig
*notka o autorze, inne jego wiersze w wersji oryginalnej i linki
do polskich przekładów w temacie Poezja anglojęzycznaTen post został edytowany przez Autora dnia 07.01.14 o godzinie 00:11 -
Paul Verlaine
Wiersz w sam raz dla oszczerców
Tej nocy długom trwał, sondując głębokości
Twego snu, nad twym ciałem wśród bieli posłania.
Jeden pewnik w tej księdze wart był roztrząsania:
Że, ach! wszystko pod słońcem to marność marności!
Jak mogą istnieć cuda tak kruchej piękności?
Wątłe jak kwiat są nasze cielesne wiązania...
Ta myśl ku pograniczu szaleństwa wprost skłania!
Śpij, biedactwo, pod strażą widm mej bezsenności.
Biada mi, że cię kocham, nietrwały mój kwiecie!
Chłoniesz żywioł oddechem, co ustanie przecie;
Oczy przywrze pieczęcią śmierć – pani udzielna!
Śmiejesz się do mnie we śnie... Miałbyż mnie przywitać
Kiedyś inny śmiech, sroższy? Zbudź się! Chcę cię spytać
O coś...Mów, prędzej: dusza jestli nieśmiertelna?
tłum. Roman Kołoniecki
Édouard-Henri Avril: ilustracja do francuskiego wydania książki Friedricha Karla Forberga „De Figuris Veneris. Manuel d’érotologie classique”, Paris 1906.Ryszard Mierzejewski edytował(a) ten post dnia 09.05.10 o godzinie 07:19 -
Michał Maczubski:
Dziękuję Marto za ten komentarz, jakże celny, jak zawsze zresztą
u Ciebie. Życie - od narodzin aż po śmierć - to wzrastanie ku odkrywaniu piękna świata.
Tylko w moim tekście pojawiła się drobnostka przy przepisywaniu do edytora GL, co komicznie wygląda (ten kwadratowy nawias). :)
Pozdrawiam serdecznie z przykrytej śniegiem marcowym Warszawy, miłego dnia.
Podzielam opinię Marty o Twoim wierszu, Michale, i właśnie zastanawiałem się, co też może oznaczać to jedno słowo w nawiasie kwadratowym, czy to jakiś celowy zabieg formalny? Wiadomo, że w taki sposób zaznacza się niekiedy opuszczone, domyślne, słowa czy fragmenty tekstu w cudzych utworach. Dlatego użycie tego nawiasu we własnym tekście, wzbudziło moje zainteresowanie. No, ale już się wszystko wyjaśniło: po prostu chochlik edytorski, kiedyś mówiło się "drukarski". Swoją drogą, te chochliki niekiedy zwracają nam uwagę na nowe, zaskakujące znaczenia w tekstach. Pozdrawiam w samo południe rozkapryszonego dnia - Ryszard.Ryszard Mierzejewski edytował(a) ten post dnia 25.03.09 o godzinie 11:47