Temat: Wydanie towarów jako wynagrodzenie za dobrowolne...

Kolejny wyrok NSA:

http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/95BD216102

Interesujące fragmenty z uzasadnienia:

"Mając powyższe na uwadze uznać trzeba, że w stanie faktycznym opisanym we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej nabycie udziałów przez Spółkę w celu ich umorzenia nie będzie czynnością dokonaną w ramach prowadzonej przez Stronę działalności gospodarczej. W konsekwencji – wobec wymienionych w pkt 5.3. niniejszego uzasadnienia warunków zaistnienia zdarzenia opodatkowanego - nie będzie ona podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
(…)
Jednocześnie wskazać trzeba, że wpływu na taką ocenę, mających zaistnieć zdarzeń gospodarczych nie będzie mieć w żadnej mierze forma wynagrodzenia (pieniężna i/lub rzeczowa), przekazana przez Spółkę za nabyte w celu umorzenia udziały. Płatność bowiem mimo, iż stanowi świadczenie nie jest sama w sobie czynnością opodatkowaną i nie stanowi elementu definicji ani dostawy towarów ani świadczenia usług. Jeżeli więc spółka przekazuje wynagrodzenie - w formie nieruchomości czy też w formie gotówkowej – jako świadczenie wzajemne związane z niepodlegającą opodatkowaniu czynnością umorzenia udziałów świadczenie to też nie podlega podatkowi VAT. Należy bowiem zwrócić uwagę, że przedmiotem transakcji, ocenianej pod kątem możliwości zakwalifikowania jej jako czynności opodatkowanej, jest przekazanie udziałów w celu umorzenia, będące przyczyną wypłaty wynagrodzenia, a nie samo wynagrodzenie oderwane od zaistnienia określonego zdarzenia.
(…)
Mając na uwadze przedstawione rozważania nie można do końca zgodzić się z tezą zawartą w uzasadnieniu wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 1 września 2011 r., sygn. akt I FSK 1212/10, że "umorzenie udziałów w sp. z o.o. w zamian za przekazane rzeczy, w świetle art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług". Oczywiście konstatacja zawarta w cyt. wyroku mogła by mieć zastosowanie do przypadków, w których tylko pod pozorem umorzenia udziałów, strony - między którymi doszło by do przekazania udziałów w celu umorzenia - jako wynagrodzenie przekazałyby, po to aby obejść przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, wynagrodzenie w formie rzeczowej, którego wartość znacznie odbiegała by od wartości umarzanych udziałów. Jednakże oceny takiej w toku postępowania podatkowego powinny dokonać organy podatkowe w myśl art. 199a § 1 i 2 Ordynacji podatkowej, mając na uwadze całokształt okoliczności występujących w konkretnym przypadku".

A teraz moje spostrzeżenia.

Problem jest taki, że dobrowolne umorzenie udziałów jest postrzegane w doktrynie prawa handlowego jako umowa zbycia udziałów własnych spółki w celu ich umorzenia. Wiec mamy do czynienia z świadczeniem wspólnika polegającym na zbyciu udziałów, któremu odpowiada świadczenie wzajemne w postaci wynagrodzenie wypłaconego przez spółkę. To wzajemne świadczenie spółki może mieć formę pieniężną i formę niepieniężną (i stanowić np. towar). Przy świadczeniu o charakterze niepieniężnym mamy raczej do czynienia z czymś w rodzaju zamiany: wspólnik przenosi na spółkę udziały, które ulegają unicestwieniu, natomiast spółka w zamian przenosi określone aktywa.

Przy takiej argumentacji jaką przedstawił NSA to zamiana skałdnika majątku przedsiębiorstwa na udziały lub akcje też nie podlegałaby opodatkwoaniu, bo przecież co do zasady nabycie takich udziałow lub akcji nie mieści się w pojeciu działalnosci gospodarczej.

Może NSA pojmował dobrowolne umorzenie udziałów (choć do końca to nie zostało wyrażone w uzasadnieniu) jako na tyle szczególną i specyficzną konstrukcję prawną, w której świadczeń obu stron nie można w żaden sposób rozdzielać a transakcji - jako całości - nie można postrzegać jako czynności wykonanej przez spółkę w ramach wykonywanej działalności gospodarczej.

W takim razie pojawiają się jednak interesując kwestie:

- czy wydanie towaru w zamian za umorzone udziały można potraktować jako czynność o charakterze nieodpłatnym? (z doktryny KSH wynika, że nie); ale jeżeli tak to czy nie mamy do czynienia z nieodpłatnym przekazaniem towarów, opodatkowanym ewentualnie na podstawie art. 7 ust. 2 w zw. z art. 5 ust. 1 pkt 1 ?

- jeżeli potraktować takie wydanie jako czynność o charakterze odpłatnym, to czy można uznać, że najpierw dochodzi do wyłączenia danego aktywa z majątku przedsiębiorstwa a następnie do jego odpłatnego zbycia poza działalnością gospodarczą; taka konstatacja prowadziłaby do wniosku, że najpierw dochodzi do przekazania na inne cele niż działalność gospodarcza, a wiec i tak mieścimy się się w dyspozycji normy z art. 7 ust. 2 w zw. z art. 5 ust. 1 pkt 1;

- jeżeli odrzucimy założenie pierwsze i drugie, to czy w ogóle można dokonać niepodlegającego opodatkowaniu VAT odpłatnego zbycia składników majątku wchodzących w momencie tego zbycia w skład aktywów przedsiębiorstwa podatnika?

Chętnie zapoznam się z Waszymi przemyśleniami na ten temat.Tomasz Siennicki edytował(a) ten post dnia 07.09.12 o godzinie 13:02

Temat: Wydanie towarów jako wynagrodzenie za dobrowolne...

Bardzo ciekawy wyrok, bardzo fajnie napisany, zdecydowanie jeden z lepszych jakie ostatnio czytałem. Można się z tym lub owym nie zgodzić, np. z niektórymi przyjętymi założeniami, ale na pewno jest klarowny i w zasadzie wewnętrznie spójny.

***

Co do odpłatności:
- spółka "nabywa" udziały (sam sąd zacytował pogląd z PPH, że umorzenie dobrowolne udziałów w rozumieniu kodeksu spółek handlowych nie jest w istocie w ogóle umorzeniem, lecz nabyciem udziału przez spółkę w drodze umowy sprzedaży), a w zamian
- wspólnik nabywa składniki majątku spółki.

Związek między jednym świadczeniem a drugim jest. Jeżeli podzielimy pogląd, że umorzenie udziałów = nabycie udziałów (choćby w sensie VAT-owskim, niekoniecznie w świetle prawa cywilnego), to chyba należy uznać, że odpłatność (pojmowana funkcjonalnie, a więc dość szeroko) również ma miejsce. Wtedy jedyny ratunek w tym, że transakcja nie jest dokonywana w ramach działalności gospodarczej.

***

Nawiązując trochę do równoległego wątku:
http://www.goldenline.pl/forum/3028932/zaprzestanie-wy...

... to co, korekta?

***

W uzasadnieniu wyroku jest taki fragment:

Mając powyższe na uwadze uznać trzeba, że w stanie faktycznym opisanym we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej nabycie udziałów przez Spółkę w celu ich umorzenia nie będzie czynnością dokonaną w ramach prowadzonej przez Stronę działalności gospodarczej. W konsekwencji – wobec wymienionych w pkt 5.3. niniejszego uzasadnienia warunków zaistnienia zdarzenia opodatkowanego - nie będzie ona podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Co prawda w cytowanym już wyroku w sprawie C-155/94 Trybunał w pkt 35, uznał, iż na mocy art. 13B(d)(5) VI Dyrektywy, transakcje, których przedmiotem są akcje i udziały w spółkach i stowarzyszeniach, listy zastawne i inne papiery wartościowe, mogą wchodzić zakres opodatkowania podatkiem VAT. Będzie to miało miejsce w szczególności, gdy takie transakcje są wykonywane w ramach komercyjnej działalności brokerskiej na rynku akcji lub w celu zabezpieczenia bezpośredniego lub pośredniego w zarządzaniu spółkami, w których taki pakiet został nabyty. Jednak jak wynika z przedmiotowego wniosku Skarżąca zajmuje się działalnością handlową, a zatem obrotu papierami wartościowymi nie można zakwalifikować do jej zawodowej aktywności.

Uważam, że gdyby analogicznego umorzenia dokonała spółka zajmująca się zawodowo obrotem papierami wartościowymi, to i tak nie miałaby miejsca - w odniesieniu do tego umorzenia - działalność gospodarcza.

Temat: Wydanie towarów jako wynagrodzenie za dobrowolne...

Odpłatność jest jak nic.

A to oznacza, że dochodzi do:
a) odpłatnego zbycia składnika majątku;
b) wchodzącego w skład przedsiębiorstwa
c) które jednak nie jest opdoatkowane.

Czyli trzeba byłoby najpierw wyłączyć to z tego przedsiębiorstwa. Może to miał Sąd na myśli.

Może faktycznie a. 91 ust. 7, a nie 7 ust. 2, skoro zbycie następuje dopiero potem. Tu się chyba zanadto rozpędziłem.

No dobra, ale odwróćmy sytuację. To jak w takim razie z aportami. Też mamy mieć kotektę? I oczywiscie brak odliczenia po stronie spółki?
Obejmuję udziały albo akcje, albo pokrywam udział w spółce osobowej. Czyli nabywam coś w zwiazku z czym nie jestem VAtowcem.
Ale to oznacza, że przez ostatnie 8 i pół roku mieliśmy okres błędów i wypaczeń.Tomasz Siennicki edytował(a) ten post dnia 20.09.12 o godzinie 22:18