Temat: Przemieszczenie towarów jako WNT

Art. 12 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy stanowi, że nie stanowi WNT przemieszczenie towarów własnych które:
(Pkt 4)
mają być przedmiotem czynności odpowiadającej eksportowi towarów dokonanej przez tego podatnika na terytorium państwa członkowskiego, z którego są przemieszczane na terytorium kraju, pod warunkiem że:
a) od momentu, w którym towary przemieszczono na terytorium kraju, do momentu opuszczenia przez te towary terytorium Unii Europejskiej, w wykonaniu czynności odpowiadającej eksportowi towarów, upłynęło nie więcej niż 90 dni,
b) towary na terytorium państwa członkowskiego, z którego są przemieszczane, zostały, w związku z czynnością odpowiadającą eksportowi towarów, objęte procedurą wywozu na podstawie przepisów celnych;
(Pkt 5)
mają być przedmiotem czynności odpowiadającej wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów dokonanej przez tego podatnika na terytorium państwa członkowskiego, z którego są przemieszczane na terytorium kraju, pod warunkiem że od momentu, w którym towary przemieszczono na terytorium kraju, do momentu opuszczenia przez te towary terytorium kraju, w wykonaniu czynności odpowiadającej wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów, nie upłynęło więcej niż 90 dni.

Warunki w postaci 90 dniowego terminu wywozu oraz – przy eksporcie – rozpoczęcie procedury wywozu poza terytorium RP, nie są przewidziane przez dyrektywę. Mają też być zniesione (vide projekt zmian do ustawy).
Przewiduje się jednak nadal, że wyłączenie z WNT będzie możliwe tylko w przypadkach, w których towary są przedmiotem czynności odpowiadającej czynności WDT lub eksportu na terytorium tego państwa UE, z którego są przemieszczane.

Moim zdaniem warunek ten jest spełniony wówczas, gdy miejscem WDT lub eksportu jest terytorium tego innego państwa członkowskiego (zgodnie z przepisami dotyczącymi miejsca opodatkowania dostaw).

Przykład:
Firma A z Niemiec dokonuje dostawy towarów na rzecz firmy B z Litwy. Towary są transportowane przez terytorium Polski, gdzie są przeładowywane. Chwilowo jednak są przechowywane w magazynie na terytorium Polski.

A co jeżeli w momencie rozpoczęcia transportu nie są spełnione warunki do uznania, że transport towarów następuje w wyniku dostawy? Np. z tego powodu, że w momencie rozpoczęcia transportu towarów w Niemczech nie są ustalone żadne warunki transakcji (np. brak konkretnego nabywcy z innego państwa niż Polska).

Tu mogą być różne kombinacje, np.:
- wiadomo że dany towar na pewno wyjedzie do innego państwa UE niż Polska, ale dokładnie nie wiadomo kiedy i na rzecz jakiego kontrahenta;
- wiadomo, że prawdopodobnie wyjedzie do określonego kontrahenta, ale jego przemieszczenie do Polski nie jest związane z konkretną dostawą na rzecz tego kontrahenta;
- wiadomo na 100%, że towar wyjedzie do określonego kontrahenta, ale dostawy do polskiego magazynu są realizowane na podstawie dosyć ogólnych planów zakupu przez tego konkretnego kontrahenta przewidzianych na dany rok; tzn. dostawca Niemiecki przewiduje, że kontrahent zakupi np. 1000 sztuk towaru w miesiącu, wiec w taką ilość towarów zaopatruje magazyn; konkretne dostawy są jednak realizowane już z magazynu polskiego na podstawie konkretnych zamówień kontrahenta.

Wydaje się, że w sytuacji, w której towar wyjeżdża z Niemiec do magazynu w Polsce już konkretnym przeznaczeniem (określona dostawa do określonego kontrahenta, realizowana np. na podstawie konkretnego zamówienia), to działa powołane wyłączenie. Jeżeli jednak towar wyjeżdża z Niemiec do polskiego magazynu, ale w momencie rozpoczęcia transportu nie można ustalić podstawowych parametrów transakcji dostawy, a w konsekwencji do tego konkretnego transportu przypisać konkretnej dostawy, to wyłączenie nie działa.

Co wy na to?

Temat: Przemieszczenie towarów jako WNT

Tomasz Siennicki:
Wydaje się, że w sytuacji, w której towar wyjeżdża z Niemiec do magazynu w Polsce już konkretnym przeznaczeniem (określona dostawa do określonego kontrahenta, realizowana np. na podstawie konkretnego zamówienia), to działa powołane wyłączenie. Jeżeli jednak towar wyjeżdża z Niemiec do polskiego magazynu, ale w momencie rozpoczęcia transportu nie można ustalić podstawowych parametrów transakcji dostawy, a w konsekwencji do tego konkretnego transportu przypisać konkretnej dostawy, to wyłączenie nie działa.

Sformułowanie "mają być" wygląda na dość elastyczne. Jeśli analizuję wszystkie "mają być" z poszczególnych punktów art.12.1, to nie wydaje mi się, że muszą być znane podstawowe parametry przyszłej dostawy, aby wyłączenie zadziałało (IMO - wystarczy deklarowane przeznaczenie).
Jeśli się jednak nie wydarzy to, co "miało być" lub podjęta zostanie decyzja o zmianie przeznaczenia - korekta wsteczna.

Temat: Przemieszczenie towarów jako WNT

Marek G.:

Tomasz Siennicki:
Wydaje się, że w sytuacji, w której towar wyjeżdża z Niemiec do magazynu w Polsce już konkretnym przeznaczeniem (określona dostawa do określonego kontrahenta, realizowana np. na podstawie konkretnego zamówienia), to działa powołane wyłączenie. Jeżeli jednak towar wyjeżdża z Niemiec do polskiego magazynu, ale w momencie rozpoczęcia transportu nie można ustalić podstawowych parametrów transakcji dostawy, a w konsekwencji do tego konkretnego transportu przypisać konkretnej dostawy, to wyłączenie nie działa.

Sformułowanie "mają być" wygląda na dość elastyczne. Jeśli analizuję wszystkie "mają być" z poszczególnych punktów art.12.1, to nie wydaje mi się, że muszą być znane podstawowe parametry przyszłej dostawy, aby wyłączenie zadziałało (IMO - wystarczy deklarowane przeznaczenie).
Jeśli się jednak nie wydarzy to, co "miało być" lub podjęta zostanie decyzja o zmianie przeznaczenia - korekta wsteczna.

Bardzo słuszna uwaga. Nie wiem jednak, czy to sformułowanie nie wprowadza tylko w błąd. Też tak początkowo to czytałem.

Problem jednak w tym, że dostawa towarów realizowana po przemieszczeniu do PL nie bardzo może by uznana za dostawę wewnątrzwspólnotową dokonaną w państwie, z którego towary są przemieszczane.

Z kolei pierwsza część transportu (przemieszczenie towarów z DE do PL) nie może być związana z dostawą realizowaną na rzecz klienta, bo ten jest jeszcze nieznany. Może być więc związana tylko z dostawą polegającą na przemieszczeniu towarów.

Temat: Przemieszczenie towarów jako WNT

Tomasz Siennicki:
Problem jednak w tym, że dostawa towarów realizowana po przemieszczeniu do PL nie bardzo może by uznana za dostawę wewnątrzwspólnotową dokonaną w państwie, z którego towary są przemieszczane.

Z kolei pierwsza część transportu (przemieszczenie towarów z DE do PL) nie może być związana z dostawą realizowaną na rzecz klienta, bo ten jest jeszcze nieznany. Może być więc związana tylko z dostawą polegającą na przemieszczeniu towarów.

Dzięki - otworzyłeś mi szerzej oczy.
Żeby nie było nudno (choć nie tylko) - będę jednak bronił początkowego stanowiska.
"towary mają być przedmiotem czynności" oznacza moim zdaniem, że chodzi o czynność przyszłą - a więc niekoniecznie skonkretyzowaną w szczegółach na dzień przemieszczenia towaru (ważna jest jedynie kategoria przyszłej czynności). Gdyby racjonalnemu ustawodawcy chodziło o konkretną czynność - zamiast "mają być przedmiotem czynności" napisałby "są przedmiotem czynności".
Dlaczego w pkt 1 art.12.1 ustawodawca nie napisał "mają być"?
Ano dlatego, że musiałby określić ostateczny termin instalacji / montażu - czynności przyszłej.
Zwrot "mają być" sugeruje sekwencję zdarzeń:
przemieszczenie - używanie (pkt 7-8),
przemieszczenie - usługi na towarze (pkt 6),
przemieszczenie - czynność odpowiadająca eksportowi towarów (pkt 4)
przemieszczenie - czynność odpowiadająca wdt (pkt 5)

Odnosząc się zaś do Twoich uwag powyżej:
Jeśli ustawodawca użył zwrotu "mają być" nieprzypadkowo (co zakładam) - oznacza to, że uznaje także za eksport i wdt czynności zapoczątkowane przemieszczeniem bez podstawowych parametrów przyszłej transakcji.
Mamy więc - na potrzeby przepisu - do czynienia z:
1/ rozszerzeniem rozumienia wdt i eksportu lub
2/ przyjęciem fikcji, że nie było przemieszczenia towarów bez parametrów przyszłej dostawy lub
3/ przyjęciem fikcji, że nie było przemieszczenia towarów.

Na koniec konkretne przypadki (tak trochę w poszukiwaniu ratio legis przepisu):

1/ Przemieszczenie z parametrami przyszłej dostawy, jednak po pewnym czasie okazuje się, że dostawa nie dojdzie do skutku, możliwa jest za to dostawa dla innego kontrahenta (z tego samego lub innego kraju).
2/ Duże dostawy towarów oznaczonych co do gatunku, realizowane na bieżąco.

Mam nadzieję, że za bardzo nie pojechałem? :-)

Temat: Przemieszczenie towarów jako WNT

Intrygują mnie też konstrukcje:

- "czynności odpowiadającej eksportowi towarów"
- "czynności odpowiadającej wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów"

To chyba jedyne takie konstrukcje w ustawie.
Eksport i i wdt są w ustawie precyzyjnie zdefiniowane.
Jakie mogą być czynności podobne do eksportu i wdt, uzasadniające zastosowanie takiej konstrukcji (wiadomo - nie tylko z projektu nowelizacji - że art.13.3 w tym wypadku odpada)?
Czy to tylko nadmiarowość, czy też wskazówka, że eksport i wdt należy - na potrzeby przepisu - rozumieć nieco szerzej?

Temat: Przemieszczenie towarów jako WNT

Marek G.:
Intrygują mnie też konstrukcje:

- "czynności odpowiadającej eksportowi towarów"
- "czynności odpowiadającej wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów"

To chyba jedyne takie konstrukcje w ustawie.
Eksport i i wdt są w ustawie precyzyjnie zdefiniowane.
Jakie mogą być czynności podobne do eksportu i wdt, uzasadniające zastosowanie takiej konstrukcji (wiadomo - nie tylko z projektu nowelizacji - że art.13.3 w tym wypadku odpada)?
Czy to tylko nadmiarowość, czy też wskazówka, że eksport i wdt należy - na potrzeby przepisu - rozumieć nieco szerzej?

myślę, że jest to wypadkową tego, że w wielu państwach nie ma (jako odrębnego przedmiotu opodatkowania) "eksportu towarów"; jest dostawa towarów, która jest na 0% (zw. z pr.odl.) z racji tego, że jest wywóz; lecz nie jest to nazwane "eksportem towarów" (jako coś różnego od dostawy towarów); stąd chyba sformułowanie "czynność odpowiadająca eksportowi towarów".

zresztą w co najmniej kilku miejscach można dostrzec podobne konstrukcje, gdy ustawa odnosi się do czynności, czy zdarzeń w innych państwach członkowskich, które w Polsce mają swoje nazwy; tak np. w kilku miejscach w odniesieniu do opodatkowania marżą;

np. art. 10 ust. 1 pkt 5 uptu - " jest opodatkowana podatkiem od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu towarów na zasadach odpowiadających regulacjom zawartym w art. 120 ust. 4 i 5"

np. art. 120 ust. 10 pkt 4 i 5 uptu:
4) podatników podatku od wartości dodanej, jeżeli dostawa tych towarów była zwolniona od podatku na zasadach odpowiadających regulacjom zawartym w art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 113;
5) podatników podatku od wartości dodanej, jeżeli dostawa tych towarów była opodatkowana podatkiem od wartości dodanej na zasadach odpowiadających regulacjom zawartym w ust. 4 i 5, a nabywca posiada dokumenty jednoznacznie potwierdzające nabycie towarów na tych zasadach.

Temat: Przemieszczenie towarów jako WNT

Adam Bartosiewicz:
zresztą w co najmniej kilku miejscach można dostrzec podobne konstrukcje, gdy ustawa odnosi się do czynności, czy zdarzeń w innych państwach członkowskich, które w Polsce mają swoje nazwy; tak np. w kilku miejscach w odniesieniu do opodatkowania marżą;

Teraz widzę sens - dzięki!

Temat: Przemieszczenie towarów jako WNT

Marek G.:
"towary mają być przedmiotem czynności" oznacza moim zdaniem, że chodzi o czynność przyszłą - a więc niekoniecznie skonkretyzowaną w szczegółach na dzień przemieszczenia towaru (ważna jest jedynie kategoria przyszłej czynności). Gdyby racjonalnemu ustawodawcy chodziło o konkretną czynność - zamiast "mają być przedmiotem czynności" napisałby "są przedmiotem czynności".

To już zależy co uznajemy za skonkretyzowanie czynności. Ja przyjmuję, że skonkretyzowana jest wtedy, gdy jest znany kontrahent i towar (konkretne zamówienie od konkretnego kontrahenta), choć niekoniecznie jest znana data transakcji. I właśnie chyba raczej brakiem pewności co do tego kiedy nastąpi transakcja, a nie brakiem pewności co do tożsamości kontrahenta, byłbym skłonny tłumaczyć wprowadzone przez naszego krajowego prawodawcę rozróżnienie na "są" i "mają być". Ale nie szedłbym w tej sprawie w zaparte.

Dlaczego w pkt 1 art.12.1 ustawodawca nie napisał "mają być"?
Ano dlatego, że musiałby określić ostateczny termin instalacji / montażu - czynności przyszłej.

Ostatni projekt nowelizacji i Dyrektywa sugerują, że jednak nie musiałby. W Dyrektywie prawodawca takich ograniczeń czasowych - poza jednym wyjątkiem - nie wprowadza. I zgodnie z najnowszym projektem ustawy nowelizującej przepisy o VAT, ograniczenia czasowe w odniesieniu do prawie wszystkich przypadków również znikną. Wspominał o tym już Tomek.

Jeśli zaś chodzi o Dyrektywę (art. 17 - Za przemieszczenie do innego państwa członkowskiego nie uznaje się wysyłki lub transportu towarów do celów jednej z następujących transakcji (...)), chyba jednak takiego rozróżnienia na gruncie samej warstwy językowej przepisów nie bylibyśmy w stanie przeprowadzić, potrzebne byłoby jakieś uzasadnienie funkcjonalne.

Proponuję wprowadzić pomocniczo jeszcze jedno rozróżnienie:
1. podatnik dokonuje przemieszczenia towarów własnych do innego kraju unijnego w celu dokonania eksportu towarów,
2. podatnik dokonuje przemieszczenia towarów własnych do innego kraju z zamiarem dokonania eksportu towarów.

W mojej ocenie opis nr 1 bardziej pasuje do sytuacji, gdy podatnik dokonuje przemieszczenia towarów własnych do innego kraju unijnego będąc przekonanym, że eksport towarów nastąpi i znając tożsamość swojego kontrahenta, choć niekoniecznie wiedząc, kiedy do sprzedaży dojdzie.

Opis nr 2 natomiast bardziej pasuje do sytuacji, gdy podatnik generalnie planuje dalszy eksport, ale dokonuje przemieszczenia towarów własnych do innego kraju unijnego nie będąc pewnym czy i na rzecz kogo ewentualnie zostaną one później wyeksportowane.

Powyższe rozróżnienie opiera się oczywiście na bardzo delikatnych podstawach (subiektywnych skojarzeniach językowych) i ktoś może do sprawy podchodzić inaczej, jeśli jednak taką dystynkcję przyjmiemy, to nieco klaruje się nam obraz tego, jak sprawę traktuje prawodawca unijny.

Mamy zatem dodatkowo następujące problemy:
1. czy ustawodawca "chce", aby inaczej interpretowano sformułowania "są" i "mają być"?
2. co na ten temat sądzi prawodawca unijny?

Na szybko na te pytania odpowiedziałbym tak:
1. ciężko powiedzieć, nie jest to takie oczywiste,
2. prawodawca unijny chyba takiego rozróżnienia nie wprowadza.

Wychodzi więc na to, że wobec braku jednoznacznej odpowiedzi na wcześniejsze pytania, należy przyjąć, iż nasze regulacje nie są sprzeczne z Dyrektywą, gdyż przepisy krajowe daje się zinterpretować prowspólnotowo niezależnie od przyjętej wersji rozwiązania dylematu zasadniczego.

Całe zagadnienie jest naprawdę bardzo ciekawe i moim zdaniem nadaje się do ETS-u, bo tu przede wszystkim o rozumienie Dyrektywy chodzi. Gdybym miał się jednak kierować intuicją (moim zdaniem krajowe przepisy ani Dyrektywa nie dają jednoznacznej odpowiedzi), to na gruncie Dyrektywy przyznałbym raczej rację Tomkowi, a na gruncie ustawy krajowej - Markowi. Z drugiej strony, nie byłoby dla mnie specjalnym szokiem, gdyby ETS podszedł do sprawy tak, jak to widziałby Marek, a NSA - tak jak chciałby tego Tomek.

***

Ciekawe jest w tym kontekście jeszcze brzmienie art. 17 ust. 3 Dyrektywy:
W przypadku gdy jeden z warunków, od których uzależnione jest skorzystanie z przepisów ust. 2, przestaje być spełniony, towary te uznaje się za towary przemieszczone do innego państwa członkowskiego. W takim przypadku przemieszczenie uznaje się za dokonane w chwili, gdy dany warunek przestał być spełniany.

I nasze odpowiedniki krajowe (art. 12 ust. 2, art. 13 ust. 5, art. 20 ust. 4 i art. 20 ust. 8):
W przypadku gdy ustaną okoliczności, o których mowa w ust. 1, przemieszczenie towarów uznaje się za wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów.
W przypadku gdy ustaną okoliczności, o których mowa w ust. 4, przemieszczenie towarów uznaje się za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
W przypadku, o którym mowa w art. 13 ust. 5, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą ustania okoliczności, o których mowa w art. 13 ust. 4.
W przypadku, o którym mowa w art. 12 ust. 2, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą ustania okoliczności, o których mowa w art. 12 ust. 1.

Ciężko z tych przepisów wyciągnąć jakieś jednoznaczne wnioski w kwestii wyłączeń z WDT/WNT, ale przynajmniej wyjaśnia nam się problem grożących korekt - nie trzeba ich przeprowadzać wstecznie, można transakcję wykazać jako WDT/WNT na bieżąco. I to niezależnie od tego, w jaki sposób odpowiemy sobie na pytanie zasadnicze z tego wątku.

***

Próbowałem jeszcze doszukać się jakichś analogii pomiędzy naszym problemem a kwestią tego, co uznajemy za eksport towarów (w świetle art. 2 pkt 8 ustawy raczej nie stwierdzilibyśmy, że ma miejsce, gdyby kontrahent nie był skonkretyzowany ), ale to jednak chyba większego sensu nie ma. Czym innym jest bowiem ustalenie warunków koniecznych do stwierdzenia zaistnienia danej czynności podlegającej opodatkowaniu, a czym innym ustalenie warunków koniecznych do stwierdzenia jej braku. Tym bardziej, że ten brak nie skutkuje automatycznie zaistnieniem innej czynności. Nie rozmawiamy w końcu o tym, od czego jest uzależnione zaistnienie eksportu towarów, ale o tym, kiedy nie dochodzi do WDT/WNT. Stwierdzenie braku WDT/WNT nie musi wcale wiązać się ze stwierdzeniem zaistnienia eksportu, stąd porównania z eksportem są nieproduktywne.Dawid Milczarek edytował(a) ten post dnia 20.09.12 o godzinie 16:03

Temat: Przemieszczenie towarów jako WNT

Komentując na gorąco - miło Cię znowu czytać, Dawidzie! :-)

Temat: Przemieszczenie towarów jako WNT

Marek G.:
Komentując na gorąco - miło Cię znowu czytać, Dawidzie! :-)

Ech***, najgorsze te zaległości. Trochę tutaj ciekawych wątków się pojawiło, a wcześniej przeglądałem je dość pobieżnie.

*** - http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=7974Dawid Milczarek edytował(a) ten post dnia 20.09.12 o godzinie 16:18

Temat: Przemieszczenie towarów jako WNT

Dawid Milczarek:
Ech***
*** - http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=7974

To chyba od stanu gardła zależy: eh - gdy gardło wyschnięte, ech - gdy zwilżone... ;-)

Temat: Przemieszczenie towarów jako WNT

No, Dawidowi ta przerwa jak widać dobrze zrobiła.
Pisze dużo.
I z sensem.
:-)

Temat: Przemieszczenie towarów jako WNT

Dawid Milczarek:
Ciekawe jest w tym kontekście jeszcze brzmienie art. 17 ust. 3 Dyrektywy:
W przypadku gdy jeden z warunków, od których uzależnione jest skorzystanie z przepisów ust. 2, przestaje być spełniony, towary te uznaje się za towary przemieszczone do innego państwa członkowskiego. W takim przypadku przemieszczenie uznaje się za dokonane w chwili, gdy dany warunek przestał być spełniany.

I nasze odpowiedniki krajowe (art. 12 ust. 2, art. 13 ust. 5, art. 20 ust. 4 i art. 20 ust. 8):
W przypadku gdy ustaną okoliczności, o których mowa w ust. 1, przemieszczenie towarów uznaje się za wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów.
W przypadku gdy ustaną okoliczności, o których mowa w ust. 4, przemieszczenie towarów uznaje się za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
W przypadku, o którym mowa w art. 13 ust. 5, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą ustania okoliczności, o których mowa w art. 13 ust. 4.
W przypadku, o którym mowa w art. 12 ust. 2, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą ustania okoliczności, o których mowa w art. 12 ust. 1.

Ciężko z tych przepisów wyciągnąć jakieś jednoznaczne wnioski w kwestii wyłączeń z WDT/WNT, ale przynajmniej wyjaśnia nam się problem grożących korekt - nie trzeba ich przeprowadzać wstecznie, można transakcję wykazać jako WDT/WNT na bieżąco. I to niezależnie od tego, w jaki sposób odpowiemy sobie na pytanie zasadnicze z tego wątku.

Jest jednak pewien problem.
Pisałem o korekcie wstecznej mając z tyłu głowy przepisy w nowym (projektowanym) brzmieniu. Znikną 90 dniowe terminy na wykonanie (jedynie zadeklarowanych - jak proponowałem) czynności eksportu i wdt. Jeśli połączyć moją (dość "liberalną") propozycję rozumienia eksportu i wdt na potrzeby przepisu z brakiem jakichkolwiek terminów na wykonanie zadeklarowanych czynności - otrzymujemy prosty sposób na dowolne odwlekanie w czasie momentu powstania obowiązku podatkowego. Jest więc mało prawdopodobne, że utrzyma się jednocześnie "liberalne" rozumienie eksportu i wdt oraz korekta na bieżąco.