Tomasz Nierobisz

Tomasz Nierobisz Radca prawny,
doradca podatkowy

Temat: Powstanie prawa do odliczenia w kontekście zaliczek

Podatnik VAT nie będący małym podatnikiem rozlicza się kwartalnie. Jednocześnie zaliczki na podatek płaci zgodnie 103.2f (w wysokości faktycznego rozliczenia). Ów podatnik otrzymał powiedzmy w sierpniu 2011 fakturę. Kiedy moze dokonać odliczenia naliczonego z tej faktury?

86.10.1 prawo do obnizenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę

86.11 - jezeli podatnik nie dokona obniżenia w terminach określonych w ust. 10 może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

103.2f – podatnicy mogą wpłacać zaliczki w wysokości faktycznego rozliczenia za miesiąc, za który wpłacana jest zaliczka.

W praktyce te przepisy rozumie się tak, ze prawo do obniżenia należnego powstaje w okresie rozliczeniowym ( w tym przypadku kwartale), w którym podatnik otrzymał fakturę lub w jednym z dwóch następnych okresów ( w tym przypadku będzie to kwartał IV lub I 2012), choć to chyba tak nie do końca wynika z ich brzmienia.

Opcja nr 1 – chyba najbardziej oparta na „powszechnym” rozumieniu 86.10.1 i 86.11 – mianowicie prawo do odliczenia powstaje w sierpniu. Niemniej VAT mogę odliczyć również we wrześniu i zamknać sprawę w deklaracji za III kwartał. Ale jako nie odliczę VAT ani w sierpniu ani we wrzesniu, to mogę to zrobić w dowolnie wybranym momencie (miesiącu) IV kwartału 2011 i I kwartału 2012 (co mi wpłynie na wysokość zaliczki).

Opcja nr 2 - prawo do odliczenia powstaje w rozliczeniu (deklaracji) za III kwartał 2011. Gdy podatnik z tego prawa nie skorzysta może dokonać obnizenia w deklaracji za IV kwartał 2011 lub za I kwartał 2012, z tym , że kalkulując zaliczkę za X lub XI IV kwartału 2011 względnie za I lub II I kwartału 2012 nie uwzględnia podatku naliczonego wynikajacego z faktury otrzymanej w sierpniu. Powyższe opiera się na założeniu, że pojęcie rozliczenie z 86.10.1 = deklaracja, a pojęcie okres = okres rozliczeniowy. Nie mogę odliczyć naliczonego z tej faktury w żadnym X i XI albo w I lub II, bo 86.11 daje mi uprawnienie do obnizenia w deklaracji podatkowej (a za miesiące te deklracji nie ma). Nie do końca mnie to przekonuje, gdyż mowa jest o rozliczeniu, a nie deklaracji. Mowa jest takze o okresie, a nie okresie rozliczeniowym. Poza tym, 103.2f nie znajdowałby zastosowania w odniesieniu do naliczonego.

Opcja nr 3 - prawo do odliczenia powstaje w rozliczeniu za sierpień 2011. Gdy podatnik z tego prawa nie skorzysta może dokonać obnizenia w deklaracji za IV kwartał 2011 lub za I kwartał 2012, z tym , że kalkulując zaliczkę za X lub XI IV kwartału 2011 względnie za I lub II I kwartału 2012 nie uwzględnia podatku naliczonego wynikajacego z faktury otrzymanej w sierpniu. Powyższe opiera się na założeniu, ze rozliczenie, o którym mowa w 86.10.1 nie oznacza deklaracji. Skoro zaś w 103.2f mowa jest o faktycznym rozliczeniu, to podatnik kalkulując zaliczkę za siepień musi dokonac jakiegoś rozliczenia i w tym rozliczeniu powstaje ptrawo do obniżenia. Słowo zaś okres to nie to samo co okres rozliczeniowy. Okresem może być miesiąc (bo taki okres wskazuje 103.2f). Gdy ustawa używa pojęcia okres rozliczeniowy odnosi się to zas do miesiaca (u tych któryz nie rozliczają się kwartalnie ) lub kwartału (do tych co rozliczają się kwartalnie). Gdy podatnik nie skorzysta z prawa do odliczenia w sierpniu może to zrobić albo w deklaracji za IV kwartał albo I kwartał 2012 (deklaracje za dwa nastepne okresy rozliczeniowe, deklaracja za III kwartał nie jest deklaracją za następny okres rozliczeniowy, a deklaracją za ten sam okres rozliczeniowy)

Opcja nr 4 - prawo do odliczenia powstaje w rozliczeniu za sierpień 2011. Gdy podatnik z tego prawa nie skorzysta może dokonać obnizenia w deklaracji za III kwartał 2011 lub za IV kwartał 2011, z tym, że kalkulując zaliczkę za X lub XI IV kwartału 2011 nie uwzględnia podatku naliczonego wynikajacego z faktury otrzymanej w sierpniu. Powyższe opiera się na tym samym założeniu co opcja 3, plus dodatkowo na tym, że deklaracją za następny okres rozliczeniowy z 86.11 może być deklaracja za III kwartał 2011.

Opcja nr 5 - prawo do odliczenia powstaje w rozliczeniu za sierpień 2011. Gdy podatnik z tego prawa nie skorzysta może dokonać obnizenia w rozliczeniu za wrzesień 2011 (czyli w zasadzie w deklaracji za III kwartał) lub w rozliczeniu za październik. Literalnie słabo się broni.

Pytanie jest więc takie, czy można spokojnie sobie jechać opcją nr 1, czy też raczej w świetle brzmienia przepisów opcja nr 1 to jednak nie za bardzo, a wtedy pytanie która? Może 3?Tomasz Nierobisz edytował(a) ten post dnia 04.01.12 o godzinie 17:21
Dawid Milczarek

Dawid Milczarek AkademiaVAT.pl

Temat: Powstanie prawa do odliczenia w kontekście zaliczek

Tomasz Nierobisz:
Podatnik VAT nie będący małym podatnikiem rozlicza się kwartalnie. Jednocześnie zaliczki na podatek płaci zgodnie 103.2f (w wysokości faktycznego rozliczenia). Ów podatnik otrzymał powiedzmy w sierpniu 2011 fakturę. Kiedy moze dokonać odliczenia naliczonego z tej faktury?

86.10.1 prawo do obnizenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę

86.11 - jezeli podatnik nie dokona obniżenia w terminach określonych w ust. 10 może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

103.2f – podatnicy mogą wpłacać zaliczki w wysokości faktycznego rozliczenia za miesiąc, za który wpłacana jest zaliczka.

W praktyce te przepisy rozumie się tak, ze prawo do obniżenia należnego powstaje w okresie rozliczeniowym ( w tym przypadku kwartale), w którym podatnik otrzymał fakturę lub w jednym z dwóch następnych okresów ( w tym przypadku będzie to kwartał IV lub I 2012), choć to chyba tak nie do końca wynika z ich brzmienia.

Opcja nr 1 – chyba najbardziej oparta na „powszechnym” rozumieniu 86.10.1 i 86.11 – mianowicie prawo do odliczenia powstaje w sierpniu. Niemniej VAT mogę odliczyć również we wrześniu i zamknać sprawę w deklaracji za III kwartał. Ale jako nie odliczę VAT ani w sierpniu ani we wrzesniu, to mogę to zrobić w dowolnie wybranym momencie (miesiącu) IV kwartału 2011 i I kwartału 2012 (co mi wpłynie na wysokość zaliczki).

Ja bym właśnie tę opcję wybrał. Dlaczego?

1. Dlatego, że najpełniej realizuje zasadę neutralności VAT dla podatników, a inne rozwiązania w tę zasadę w sposób oczywisty godzą (ograniczając prawo do odliczenia).

2. Dlatego, że jest najprostsza w stosowaniu, a przyjęcie któregoś z pozostałych rozwiązań praktycznie uniemożliwiałoby choćby przybliżoną ocenę, czy taka forma rozliczeń jest w ogóle opłacalna. Przyjęcie innego rozwiązania niweczyłoby ratio legis wprowadzonej regulacji, która miała ułatwić życie podatnikom, a nie je skomplikować.

3. Dlatego, że nie widzę większego sensu, aby możliwe było skorzystanie z prawa do odliczenia we wrześniu, grudniu 2011 r. lub marcu 2012 r., a niemożliwe - w październiku i listopadzie 2011 r. oraz w styczniu i lutym 2012 r. tylko dlatego, że grudzień jest ostatnim miesiącem kwartału, a listopad nie. Co złego stałoby się dla kogokolwiek, gdyby podatnik skorzystał z prawa do odliczenia już w październiku lub listopadzie zamiast czekać do grudnia? Tym bardziej, że mógł to zrobić już we wrześniu 2011 r. Dalej - skoro możliwe byłoby odliczenie w październiku i listopadzie 2011 r. (patrz zdanie poprzednie), to powinno być możliwe również w sierpniu 2011 r.

4. Jeżeli przyjmiemy, że "okres" = "okres rozliczeniowy", a "rozliczenie" = "deklaracja", to odliczając VAT przykładowo w październiku 2011 r., spełnimy tym samym warunki określone w art. 86 ust. 10 i 11. Odliczając w październiku 2011 r. VAT z faktury otrzymanej w sierpniu 2011 r. odliczamy go w końcu jednocześnie w deklaracji za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

5. Nawet jeżeli uznamy, że "okres" != "okres rozliczeniowy", lecz "okres" - w omawianym przypadku - odnosi się do miesiąca, za który jest płacona zaliczka, a nie do całego kwartału, to z art. 86 ust. 10 pkt 1 i art. 86 ust. 13 wynika, że prawo do odliczenia może wystąpić również w "okresie", a nie tylko w "okresie rozliczeniowym". A skoro tak, to jaki sens miałoby stwierdzenie, że prawo do odliczenia może powstać w sierpniu, a nie może powstać w październiku lub listopadzie?Dawid Milczarek edytował(a) ten post dnia 05.01.12 o godzinie 13:27

konto usunięte

Temat: Powstanie prawa do odliczenia w kontekście zaliczek

Dawid Milczarek:

3. Dlatego, że nie widzę większego sensu, aby możliwe było skorzystanie z prawa do odliczenia we wrześniu, grudniu 2011 r. lub marcu 2012 r., a niemożliwe - w październiku i listopadzie 2011 r. oraz w styczniu i lutym 2012 r. tylko dlatego, że grudzień jest ostatnim miesiącem kwartału, a listopad nie. Co złego stałoby się dla kogokolwiek, gdyby podatnik skorzystał z prawa do odliczenia już w październiku lub listopadzie zamiast czekać do grudnia? Tym bardziej, że mógł to zrobić już we wrześniu 2011 r. Dalej - skoro możliwe byłoby odliczenie w październiku i listopadzie 2011 r. (patrz zdanie poprzednie), to powinno być możliwe również w sierpniu 2011 r.

Osobiście też nie widzę sensu, ale z ostrożności rozliczyłbym tylko za sierpień (w razie wyboru zaliczek z 2F) i uwzględnił to w deklaracji za III kw, albo tylko w deklaracji za IV lub I.

Swego czasu był taki przepis, który mówił, że jeśli podatnik dokonuje czynności opodatkowanych ze stawkami obniżonymi, a nabywa z 22%, to ma prawo do zwrotu (z bieżących zakupów) tylko do wyskości stanowiącej 22% swojej sprzedaży i urzędy dosyć często kwestionowały wówczas prawo do zwrotu w przypadku zbyt wczesnego rozpoznania sprzedaży (najczęściej w budowlance, bądź przypadku eksportu).
Zanim sprawa się wyjaśniła, to wiele nerwów zostało zjedzonych ;)
Tomasz Nierobisz

Tomasz Nierobisz Radca prawny,
doradca podatkowy

Temat: Powstanie prawa do odliczenia w kontekście zaliczek

Dawid Milczarek:

3. Dlatego, że nie widzę większego sensu, aby możliwe było skorzystanie z prawa do odliczenia we wrześniu, grudniu 2011 r. lub marcu 2012 r., a niemożliwe - w październiku i listopadzie 2011 r. oraz w styczniu i lutym 2012 r. tylko dlatego, że grudzień jest ostatnim miesiącem kwartału, a listopad nie. Co złego stałoby się dla kogokolwiek, gdyby podatnik skorzystał z prawa do odliczenia już w październiku lub listopadzie zamiast czekać do grudnia? Tym bardziej, że mógł to zrobić już we wrześniu 2011 r. Dalej - skoro możliwe byłoby odliczenie w październiku i listopadzie 2011 r. (patrz zdanie poprzednie), to powinno być możliwe również w sierpniu 2011 r.

Problem wynika z tego, że 86.10 mówi o powstaniu prawa do obniżenia w rozliczeniu za okres, a 86.11 daje podatnikowi, który nie skorzystał z tego prawa uprawnienie do obniżenia w deklaracji za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych. O ile możemy się zastanawiać co oznacza zwrot rozliczenie, okres, okres rozliczeniowy, o tyle w przypadku deklaracji sytuacja jest jasna. Tym samym skoro 86.11 daje podatnikowi możliwość obniżenia podatku należnego w deklaracji za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych to literalnie rzecz ujmując obniżenie to może być "pokazane", w zależności od opcji albo w deklaracji za IV kwartał 2011 lub I kwartał 2012 albo w deklaracji za III lub IV kwartał 2011. Czyli innymi słowy nie uwzględniamy tego w kalkulacji zaliczek miesięcznych.

Niemniej mamy 103 ust. 2f i zwrot faktyczne rozliczenie. I teraz pytanie, czy ustawodawca dając podatnikom możliwość wpłacania zaliczki w wysokości faktycznego rozliczenia zmodyfikował w jakiś sposób terminy odliczenia VAT naliczonego określone w 86? Czyli skoro mam prawo do obniżenia w deklaracji za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych, to: (i) prawo to możemy to zrealizować wyłącznie w deklaracji czy też (ii) skoro mogę to zrobić w dekalarcji to mogę to uwzględnić również przy kalkulacji zaliczki za okres, którego dotyczyć będzie deklaracja.
Dawid Milczarek

Dawid Milczarek AkademiaVAT.pl

Temat: Powstanie prawa do odliczenia w kontekście zaliczek

Tomasz Nierobisz:
Problem wynika z tego, że 86.10 mówi o powstaniu prawa do obniżenia w rozliczeniu za okres, a 86.11 daje podatnikowi, który nie skorzystał z tego prawa uprawnienie do obniżenia w deklaracji za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych. O ile możemy się zastanawiać co oznacza zwrot rozliczenie, okres, okres rozliczeniowy, o tyle w przypadku deklaracji sytuacja jest jasna. Tym samym skoro 86.11 daje podatnikowi możliwość obniżenia podatku należnego w deklaracji za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych to literalnie rzecz ujmując obniżenie to może być "pokazane", w zależności od opcji albo w deklaracji za IV kwartał 2011 lub I kwartał 2012 albo w deklaracji za III lub IV kwartał 2011. Czyli innymi słowy nie uwzględniamy tego w kalkulacji zaliczek miesięcznych.

No z tym ja się akurat nie zgodzę. To, że POKAZUJEMY ODLICZENIE dopiero w deklaracji za dany okres rozliczeniowy, nie wyklucza możliwości wcześniejszego UWZGLĘDNIENIA ODLICZENIA już przy konkretnych zaliczkach miesięcznych. Zresztą analogicznie postępujemy nie tylko z podatkiem naliczonym, ale i należnym (i chyba co do tego ostatniego, to nie ma wątpliwości, że tak to powinno wyglądać). W deklaracji wykazujemy przecież cały podatek należny z danego kwartału, ale przy kalkulacji zaliczek uwzględniamy go już wcześniej. Dlaczego zatem naliczony traktować inaczej?

Dlatego dla mnie sprawa jest jasna:
1. albo wpłacamy zaliczki w wysokości 1/3 kwoty należnego zobowiązania podatkowego wynikającej z deklaracji podatkowej złożonej za poprzedni kwartał (metoda uproszczona),
2. albo obliczamy "zobowiązanie podatkowe" za dany miesiąc (który jednak nie jest okresem rozliczeniowym, gdyż tym jest kwartał), a przy obliczaniu tego podatku uwzględniamy również podatek naliczony (metoda dążenia do rozliczenia faktycznego).

Wersja nr 1 skłania do obliczenia zaliczki w oparciu o "szacunkowe" ("prognostyczne") przewidywania, opierające się na rozliczeniu poprzedniego kwartału. Zwróćmy jednak uwagę, że przy tym rozwiązaniu - kalkulując wysokość zaliczki - uwzględnia się nie tylko podatek należny z poprzedniego kwartału, ale również podatek naliczony, gdyż one wspólnie miały wpływ na wysokość zobowiązania podatkowego w poprzednim kwartale. Skoro tak, to w przypadku metody nr 2, opierającej się na faktycznym rozliczeniu za dany miesiąc, również przy obliczaniu zaliczki powinniśmy uwzględniać nie tylko podatek należny, ale też podatek naliczony. No i teraz tylko pytanie, co na ten uwzględniony podatek naliczony może się składać (które faktury?, kiedy otrzymane?). Ale w tej ostatniej kwestii już się wypowiedziałem.Dawid Milczarek edytował(a) ten post dnia 09.01.12 o godzinie 14:56



Wyślij zaproszenie do