Dawid Milczarek AkademiaVAT.pl
Temat: Podstawa opodatkowania według znowelizowanych przepisów
No więc zamierzam kontynuować cykl rozpoczęty przez Zbigniewa Miernika, a dotyczący planowanej na przyszły rok, wielkiej (a może tylko obszernej objętościowo?), nowelizacji przepisów w zakresie podatku od towarów i usług.Na tapetę w tym wątku weźmy nowe regulacje dotyczące podstawy opodatkowania. Przypomnijmy - podstawa opodatkowania to ta kwota, w oparciu o którą obliczamy podatek.
Wpis jest trochę przydługi, ale samo zagadnienie jest niezmiernie ciekawe. W skrócie: czy zapłata, którą sprzedawca otrzymuje od nabywcy towaru / usługi, jest kwotą netto czy brutto?
Obecne przepisy nie są najszczęśliwsze, ale chyba są w miarę jasne. Podstawą opodatkowania jest obrót, a obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę należnego podatku (art. 29 ust. 1 ustawy). Inaczej mówiąc (trochę upraszczam), podatek VAT doliczamy do tej kwoty (netto), którą uzyskujemy poprzez pomniejszenie kwoty należnej (a więc brutto) o podatek VAT. Takie to trochę masło maślane, ale sens tego przepisu jest taki, żebyśmy wszyscy wiedzieli, że KWOTA NALEŻNA OD NABYWCY ZAWIERA W SOBIE PODATEK VAT (JEST KWOTĄ BRUTTO)
Oto plany nowelizacji przepisów. W skierowanym już do sejmu projekcie, MF proponuje przede wszystkim odejście od odwoływania się przy definiowaniu podstawy opodatkowania do pojęcia obrotu. Zamiast obrotu, podstawą opodatkowania będzie zapłata. W uzasadnieniu do projektu podano, że dzięki zmianie w pełniejszy sposób będzie odwzorowana regulacja z Dyrektywy (por. art. 73 i 78 Dyrektywy 2006/112/WE).
Mamy:
Podstawą opodatkowania jest obrót.
Obrót = kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku, która obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej, a także wszelkiego rodzaju dopłaty, subwencje itd. mające bezpośredni wpływ na cenę.
Będziemy mieli:
Podstawą opodatkowania jest zapłata (z zastrzeżeniem art. 29a ust. 6 p, o którym dalej)
Zapłata = wszystko co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami itd. związanymi bezpośrednio z ceną towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika
Co, Waszym zdaniem, zmieni się dzięki zastąpieniu w definicji podstawy opodatkowania obrotu zapłatą?
Mój wniosek, przyznam uczciwie, będzie trochę prowokacyjny. Podstawowa różnica, jaka rzuca się w oczy gdy porównamy obowiązujący póki co art. 29 ust. 1 oraz projektowany art. 29a ust. 1 polega na tym, że w obowiązującym art. 29 ust. 1 wyraźnie jest wskazane, że kwota należna od nabywcy (to, co ktoś jest zobowiązany zapłacić w gotówce lub przelewem) zawiera w sobie podatek VAT (jest kwotą brutto), natomiast na podstawie projektowanego art. 29a ust. 1 należałoby dojść do wniosku, że należna zapłata jest kwotą netto.
Ale, ktoś mógłby czujnie zauważyć, mamy przecież jeszcze planowany art. 29a ust. 6 pkt 1, który stanowi, że podstawa opodatkowania obejmuje podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku. Oczywiście termin "podatki" (w liczbie mnogiej) użyty w tym przepisie odnosi się do wszelkich danin publicznych, a termin "podatek" (w liczbie pojedynczej) oznacza nasz krajowy podatek od towarów i usług (por. art. 5 ust. 1 ustawy).
No i teraz pytanie zasadnicze:
Czy w takim razie według znowelizowanych przepisów (a więc art. 29a ust. 1 w zw. z art. 29a ust. 6 pkt 1) ostateczna zapłata (rozumiana jako to, co nabywca wręcza sprzedawcy w gotówce lub co przelewa na konto) zawiera w sobie podatek VAT, czy nie? Czy jest to kwota netto czy brutto?
Nie muszę szczegółowo tłumaczyć, co by się stało, gdyby okazało się, że jest to kwota do której trzeba doliczyć podatek - wszystkie ceny poszybowałyby w górę. Wydaje się, że taki wniosek jest absurdalny. Ale...
Co wynika z przepisów? Z art. 29a ust. 1 jak wół wynika, że zapłata jest podstawą opodatkowania. Tzn., że do zapłaty (tego co ktoś wręcza w gotówce lub przelewa na konto) doliczamy VAT. Zapłata jest więc, w świetle samego art. 29a ust. 1, kwotą netto. Czy art. 29 ust. 6 pkt 1 coś w tym zakresie zmienia? Wydawać się może, że art. 29a ust. 6 pkt 1 wręcz potwierdza to, co wynika z art. 29a ust. 1 - że do zaplaty (przypominam - tego co nabywca płaci, w gotówce lub przelewem) należy doliczyć VAT (w końcu kwota nie zawiera w sobie podatku od towarów i usług). Wydaje się to absurdalne? No to idźmy dalej i porównajmy projektowany art. 29a ust. 6 pkt 1 z obecnie obowiązującym art. 31 wskazującym co jest podstawą opodatkowania przy WNT:
Obecnie obowiązujący art. 31 ust. 1 stanowi, że podstawą opodatkowania przy WNT jest kwota, jaką nabywca jest obowiązany zapłacić. Upraszczając - podstawą opodatkowania jest zapłata. Mamy więc generalnie to samo, co w projektowanym art. 29a ust. 1. Z kolei obecnie obowiązujący art. 31 ust. 2 pkt 1, również odnoszący się do podstawy opodatkowania przy WNT, stanowi, że podstawa opodatkowania, o której mowa wyżej (w art. 31 ust. 1), obejmuje podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze związane z nabyciem towarów, z wyjątkiem podatku.
Reasumując, pomijając drobne szczegóły, mamy sytuację następującą:
1. projektowany art. 29a ust. 1 brzmi niemal tak samo, jak obecnie obowiązujący art. 31 ust. 1;
2. projektowany art. 29a ust. 6 pkt 1 brzmi niemal tak samo, jak obecnie obowiązujący art. 31 ust. 2 pkt 1.
W przypadku obecnie obowiązujących przepisów dotyczących podstawy opodatkowania przy WNT nikt nie ma wątpliwości, że ostateczna zapłata (to, co ktoś wręcza w gotówce lub przelewa na konto) jest kwotą netto.
Dlaczego w przypadku projektowanych przepisów krajowych mielibyśmy przyjąć, odmiennie niż dzisiaj przy WNT, że zapłata jest kwotą brutto (zawierającą w sobie podatek)?
Nawet jeżeli przyjmiemy, że z projektowanych przepisów wynika, iż zapłata jest kwotą brutto, to czy nie będzie to oznaczało, że do tej pory wszyscy źle ustalali podstawę opodatkowania przy WNT?
Oczywiście moje pytania są prowokacyjne, projektowane przepisy w zasadzie będą identyczne z tymi, które są zawarte w Dyrektywie (por. art. 73 i 78 Dyrektywy 2006/112/WE), a na gruncie Dyrektywy nikt nie ma wątpliwości jak je należy interpretować. Chciałbym jednak poznać Wasze próby odpowiedzi na zadane przeze mnie pytania.
W mojej ocenie obecne przepisy - pod kątem omawianych wątpliwości - są o wiele lepsze niż te planowane. Co więcej, są lepsze niż Dyrektywa. Gdyby w nowym art. 29a ust. 1 było wskazane, że podstawą opodatkowania jest zapłata pomniejszona o kwotę należnego podatku, byłoby to o wiele lepszym rozwiązaniem, niż wskazywanie w art. 29a ust. 6 pkt 1, że podstawa opodatkowania nie obejmuje podatku. Zresztą - czy takie sformułowanie w ogóle cokolwiek wnosi? Przecież podstawa opodatkowania niejako z definicji nie obejmuje podatku, gdyż jest tą kwotą, w oparciu o którą podatek się oblicza i do której ten podatek się dolicza. Jestem ciekaw Waszych przemyśleń.Dawid Milczarek edytował(a) ten post dnia 20.10.12 o godzinie 23:44