Temat: Import usług - podstawa opodatkowania
Nie zgodzę się z Waszymi stanowiskami z poniższych przyczyn:
Wydaje mi się, że nie zauważacie specyficznej konstrukcji art. 29 ust. 17, która wskazuje kiedy ostatni z wyjątków w tym przepisie znajdzie zastosowanie.
Mianowicie ustawodawca wskazuje, że podstawą opodatkowania przy imporcie usług jest kwota, którą usługobiorca zobowiązany jest zapłacić, chyba że:
a) wartość usługi została wliczona do podstawy opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów zgodnie z art. 31 ust. 2 pkt 2;
b) wartość usługi - na podstawie odrębnych przepisów - zwiększa wartość celną importowanego towaru;
c) podatek został rozliczony przez usługodawcę.
Zwracam uwagę na zasadniczą różnicę między wyjątkami a i b, a wyjątkiem c. W przypadku dwóch pierwszych wyjątków ustawodawca wskazał, że okoliczność wliczenia została dokonana na podstawie art. 31 ust. 2 pkt 2 oraz na podstawie odrębnych przepisów.
Czyli w obu przypadkach ustawodawca wskazują, że te okoliczności muszą zajść zgodnie z przepisami czy na podstawie przepisów.
Brak jest natomiast takiego sformułowania w odniesieniu do trzeciego wyjątku. Moim zdaniem w świetle innych okoliczności może to być argument przemawiający za tym, że nie chodzi o sytuację, w której zgodnie z przepisami usługodawca rozliczył podatek, tylko właśnie o sytuację, gdy błędnie usługodawca rozliczył podatek zamiast usługobiorcy.
Przemawia za tym fakt, że przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.
Przepisu tego nie stosuje się gdy usługodawca rozliczy podatek należny, ale nie dotyczy to usług o których mowa w art. 28b, w przypadku których podatnikiem zawsze jest usługobiorca.
Z takiego brzmienia przepisów wynika, więc że w przypadku usług o których mowa w art. 28b zawsze podatnikiem będzie usługobiorca, a kwestia rozliczenia podatku przez usługodawcę nie ma żadnego znaczenia.
Wydaje się więc, że może zaistnieć sytuacja w której zaistnieje import usług, mimo rozliczenia podatku przez usługodawcę.
W tym świetle zwraca uwagę, że art. 17 ust. 2 mówi nam, że nie stosuje się ust. 4 gdy podatek należny został rozliczony przez usługodawcę, a ostatni wyjątek mówi o rozliczeniu podatku (a nie podatku należnego) przez usługodawcę.
Zastanawia więc dlaczego racjonalny ustawodawca w jednym przepisie mówi o podatku należnym rozliczonym przez usługodawcę, a w drugim rzekomo dotyczącym tej samej materii mówi już tylko o podatku.
W tym miejscu należy zwrócić uwagę na art. 108 ust. 2 w którym czytamy, że "gdy podatnik wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku wyższą od kwoty podatku należnego".
Gdyby chcieć odczytywać pojęcie "podatek" jako równoznaczne pojęciu "podatek należny", to z powyższego przepisu wynikałoby, że dotyczy sytuacji gdy podatnik wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku należnego wyższą od kwoty podatku należnego". Zgodzicie się chyba, że to masło maślane, z którego nic by nie wynikało.
Z tego wynika więc, że pojęcia "podatek" nie można utożsamiać z pojęciem "podatku należnego".
W konsekwencji, w przypadku usług z art. 28b zawsze zaistnieje import usług, niezależnie od kwestii tego, że usługodawca mógł niezasadnie rozliczyć podatek (który jednak nie miał charakteru podatku należnego).
Wtedy w myśl art. 29 ust. 17 podstawą opodatkowania byłaby cała kwota zapłacona usługodawcy (czyli nabywca płaciłby podatek VAT od podatku VAT co jednoznacznie byłoby sprzeczne z zasadami VAT), jednak ostatni wyjątek pozwala nam właśnie tego uniknąć, bo stwierdza, że gdy podatek (a nie podatek należny) został rozliczony przez usługodawcę, to nie stosujemy tej metody ustalania podstawy opodatkowania.
Przechodzimy więc do zasady ogólnej w myśl której obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Wskazany przepis statuuje zasadę obliczania podatku w stu, więc nie analizujemy czy kwota podatku rozliczona przez usługodawca była podatkiem należnym czy też nie, bo nie o to chodzi w przepisie.
Stosując ten przepis, jak w odniesieniu do dowolnej innej sytuacji, osiągniemy taki efekt, że podstawą opodatkowania będzie kwota "netto" zapłacona usługodawcy, a nie kwota "brutto", tym samym unikając opodatkowania podatkiem podatku. Nabywca rozliczy więc prawidłową kwotę podatku.
Nie można natomiast w ogóle odrzucić konieczności rozliczenia podatku przez nabywcę z powodu podwójnego opodatkowania w takiej sytuacji tej samej transakcji. Wynika to z tego, że jak sądzę, podwójne opodatkowanie musi wynikać z konstrukcji przepisów - nie można mówić o podwójnym opodatkowaniu i na tej podstawie wyłączać zastosowanie przepisów, gdy faktyczne podwójne opodatkowanie wynika z błędów podatników. Gdyby uznać, że na tej podstawie można nie rozliczać podatku to mogłoby się okazać, że finalnie nikt nie rozliczył podatku - podmiot, który popełnił błąd może go skorygować, a podmiot, który winien był rozliczyć podatek nie rozliczył go bo byłoby podwójne opodatkowanie. Czy gdyby nabywcy w zwykłej krajowej transakcji coś się pomerdało i opodatkowałby transakcję u siebie, to sprzedawca mógłby stwierdzić, że w takiej sytuacji nie musi rozliczyć podatku?
Rzecz jasna, usługodawca powinien dokonać korekty, bo ewidentnie niezasadnie rozliczył podatek i wtedy wszystko będzie wyglądać normalnie.
Jan Leuenberger edytował(a) ten post dnia 01.09.10 o godzinie 22:28