Wojciechowski
M.
Psycholog biznesu |
szkolenia &
consulting sprzedaży
Temat: Zło jest w każdym z nas - psycholog Philip Zimbardo o...
Szanowany obywatel może stać się zbrodniarzem. Sprawia to siłaoddziaływania sytuacji na ludzi. Jak to możliwe i jak się przed
tym bronić, tłumaczy psycholog społeczny Philip Zimbardo w
rozmowie z Krzysztofem Urbańskim (Rzeczpospolita)
Rz: Pisze pan, że zło i dobro jest w nas. Ale gdzie jest linia,
która je oddziela? Dlaczego niektórzy ją przekraczają, a inni
nie?
Philip Zimbardo: „Efekt Lucyfera” to próba odpowiedzi na
pytanie, czy jesteśmy w stanie w racjonalny sposób tę zmianę
pojąć, nie odnosząc się do mistycznych pojęć. Szczególnie
interesuje mnie to, jak ludzie, którzy są zwykłymi,
przeciętnymi, „dobrymi”, nagle pod wpływem sytuacji
dopuszczają się czynów haniebnych. Miałem okazję obserwować
takie zachowania czy to podczas eksperymentu więziennego w Stanford
i innych, które prowadziłem, czy to w prawdziwym życiu: w
więzieniu Abu Ghraib, Rwandzie czy w hitlerowskich Niemczech.
Czy udało się znaleźć odpowiedź na to pytanie?
Zbrodniarzy z patologiczną osobowością, którzy wyrządzają
krzywdę innym, jest stosunkowo niewielu. Znakomita większość
sprawców zła to normalni, przeciętni ludzie, którzy pod wpływem
okoliczności robią rzeczy, o których nie pomyśleliby wcześniej,
że są do nich zdolni. Zidentyfikowałem pewne procesy
psychologiczne i socjologiczne, które sprawiają, że ludzie
przekraczają granicę między dobrem a złem. Jedną z takich
sytuacji jest przypisanie ludziom pewnych ról: np. urzędnika
imigracyjnego czy żołnierza. W rolach tych zatracają własną
tożsamość i nabywają tożsamość publiczną. Jeśli jestem
urzędnikiem imigracyjnym, to nie obchodzi mnie, że ktoś płacze i
mówi, że bez wizy umrze. Ja mam określone zasady, według
których mam funkcjonować. Innym ważnym mechanizmem jest grupa i
jej dynamika. Wszyscy chcemy być akceptowani i lubiani. Zachowujemy
się w sposób, jaki wymaga od nas grupa. Oczywiście fajnie jest
myśleć, że jesteśmy indywidualistami, ale prawda jest taka, iż
robimy to, czego inni od nas oczekują. A grupy są różne.
Zapraszam do lektury tego interesującego wywiadu oraz wielu innych
ciekawych publikacji, wpisów i komentarzy:
Blog Marka Wojciechowskiego
http://www.goldenline.pl/grupa/blog-marka-wojciechowsk...