Temat: Pao Chui stylu Wu (Yuxiang)
Tak trochę dorzucę. Tekst jest w aktualnie dopieszczany, więc z przyjemnością przyjmę wszelką krytykę
Szybkie formy w Taiji Quan
Autor Peter Lim Tian Tek
Wiadomo powszechnie że, główną metodą praktykowania Taiji Quan jest powolne tempo wykonywania form. Metoda ta, pomimo istnienia różnych wariantów i odmian Taiji, pozostaje podstawową metodą szkolenia, dzięki której można stworzyć solidny fundament nauki. Są jednakże, dowody wskazujące, że Taiji Quan było też praktykowane w innych prędkościach.
Niektóre zapiski o szybkich formach w Taiji
We wczesnych publikacjach opisujących Taiji Quan zachowały się opisy form wykonywanych w szybkim tempie oraz tego, w jaki sposób były wykonywane. Zaczynamy z Gu Liu Xin, znakomitego historyka Taiji Quan, który w latach 60 był odpowiedzialny za powstanie wielu publikacji o Taiji Quan. Pisze on, we wstępie do książki "Yang Shi Taiji Quan" (Taiji Quan Styl Yang) autorstwa Fu Zhong Wen (z 1963 r.), a także w anglojęzycznej książce o Yang Zhen Duo o tym, jak Yang Shao Hou, starszy brat Yang Cheng Fu, praktykował taką formę:
"Jego forma pierwotnie podobna była do formy brata, ale później stopniowo zmienił on swój styl na "wysoką formę" z żwawą pracą nóg i zwartymi małymi ruchami, wykonywanymi na przemian w wolnym i szybkim tempie. Jego ciosy były szybkie i silne. Oczy płonęły mu niczym pochodnie, kiedy z krzykiem i ponurym uśmiechem na twarzy wykonywał energiczne skoki do przodu i wycofywał się, wywołując u innych strach"
(Gu Liu Xin, wstęp do " Taiji Quan Styl Yang" autorstwa Yang Zhen Duo, wydanie z 1988, str. 7)
Fu Zhong Wen w swojej ostatniej książce napisał później, że Yang Shao Hou miał "ruchy szybkie, pozycje zatopione" (Fu Zhong Wen "Shi Taijiquan Yang Jiao Lian Fa, 1989, str. 5)
Lata wcześniej, niejaki Ling Chen, napisał coś, co jest nadal uznawane klasykę w Taiji Quan, miał to pisać o Yang Shao Hou w formie:
"Forma mała i silna. Ruchy szybkie i zakorzenione".
(Jeny Ling Chen, Taijiquan Diao Jian Kan San Shou On Pian, 1943, str. 6)
W późniejszym rozdziale, pisze co następuje o formie "małych ram" Yang Taijiquan w wersji wykonywanej przez Yang Shao Hou:
"Ćwicząc "małe ramy" dąży (się) do kompaktowej i zwartej pozycji w każdym ruchu. Ruchy są szybkie i zwinne. Taki był przekaz Yang Shao Hou". (Jeny Ling Chen, Taijiquan Jian Dao Kan San Shou On Pian, 1943, str. 24)
W ostatnim rozdziale jeden z 23 podstawowych punktów dotyczących ćwiczenia formy Taiji chuan brzmi :
"ani szybko ani wolno"
(Ling Chen jeny, Taijiquan Jian Dao Kan San Shou On Pian, str. 295)
Tung Ying Jieh wymienia 3 sposoby praktykowania formy rodziny Yang:
"Widząc ćwiczącego Chao Linga, syna pana Feng Hou. Był on szkolony osobiście przez pana Yang Ban Hou. Jego forma była zwarta. Praktykowana ani szybko ani powoli. Natomiast forma pana Cheng Fu charakteryzowała się wielką delikatnościa i miękkością [ruchów]. Pana Shao Hou jest zwarty i szybki."
(Tung Ying Jieh, Taijiquan Shi Yi, 1948, s. 33)
Chen Long Xiang i Li Min Di studiowali z Ya Li Xuan, który był szkolony bezpośrednio przez Yang Cheng Fu, mieli o Yang Shao Hou tak napisać w swojej książce:
"...ruchy szybkie i zakorzenione forma zwarta i silna, wszędzie dążąca do zwartości".
(Chen Long Xiang i Li Min Di, Shi Taijiquan Yang Jing Jie, 1992, s. 34)
Yang Zhen Ji, drugi syn Yang Cheng Fu, tak charakteryzował styl swojego stryja Yang Shao Hou:
"pozycje wysokie ruchy zwarte i na przemian szybkie i powolne."
(Ji Yang Zhen, Yang Cheng Fu Shi Taijiquan, 1993, str. 4)
Yang Shou Hou miał kilku uczniów, jednym z nich był słynny mistrz Wu Tu Nan który dożył pięknego wieku 105 lat. Przed śmiercią, Wu Tu Nan opublikował książkę, w której przedstawił formę Yang Shao Hou i zamieścił jedyne znane fotografie Wu ćwiczącego tę formę. W notatkach dotyczących sposobu wykonania formy napisał co następuje:
"Ta forma „małych ram” składa się z ponad dwustu ruchów które powinny być wykonane i zakończone w ciągu około trzech minut."
(Wu Tu Nan, Taijiquan Zhi Yan Jiu, 1984, s. 100)
Wu przedstawił listę ruchów małej formy składającej się łącznie z 73 pozycji. Według jego relacji, Yang Shao Hou powiedział mu, że ten zestawu został przekazany mu przez jego dziadka Yang Lu Chana. (Wu Tu Nan, Taijiquan Zhi Yan Jiu, 1984, s. 97-98)
Zhi Xu student Wu Tu Nan'a napisał książkę o małej formie w której pisze że ów zestaw powinien być wykonany w przeciągu 2 minut.(Xu Zhi Jun, Yang Shi Taijiquan - Xiao Yi Jia Ying Qi Ji Ji Yung, 1991, s. 36)
Wiadomym jest że Yang Cheng Fu uczył formy o nazwie Chang Quan Taiji (Długi Boks Taiji), która składała się zarówno z ruchów szybkich jak i powolnych. Według Gu Liu Xin miało to miejsce w przypadku ćwiczeni wczesnych form u Yang Cheng Fu:
"Kiedy (YCF) dał pokaz w 'Zhirou Wushu Association' podczas początków jego pobytu w Szanghaj, (który to został zorganizowany przez jego ucznia ucznia Chen Weiming’a, redaktora w 'Qing Dynasty History Institute') wykonywał ruchy z kopnięciami z pełną szybkością i siłą. Później jednak, dostosowując formę do potrzeb leczenia chronicznych chorób, zmienił sposób ćwiczenia na powolne ruchy pełne stosowania wewnętrznej siły. I w takich ruchach, jak w uderzenie w dół i uderzenie w omiataniu kolana, używał samej intencji, zamiast oczywistej manifestacji siły, dzięki czemu uzyskał zestaw ruchów płynnych i wykonywanych w równomiernym tempie. "(GU Liu Xin, we wstępie do "Yang style Taijiquan" Yang Zhen Duo, 1988, str. 7)
Te szybkie kopnięcia są obecne na filmie, który nakręcił Tung Ying Jieh (1940 Tajlandia) w czasie wykonywania długiej formy. Film ten jest wizualnym zapisem wykonywania tej formy. Pokazuje ją również inny film, na którym te same pozycje wykonuje jego syn, Tung Fu Ling. (Wideo zawierające powyższe materiały są dostępne u Mistrza Alex Dong)
Taiji Long Boxing był nauczany przez Yang Cheng Fu i sekwencja ta została zarejestrowana przez Chen Wei Ming. (Wei Chen Ming, Taiji Jian, II, s. 32) Wei Chen Ming również rozbudował formę mającą w oryginale zaledwie 59 pozycji.
Inni uczniowie którzy studiowali pod okiem Yang Cheng Fu również rozszerzali swoje formy uzyskując formy mające ponad 100 pozycji. Yang Shou Chung, najstarszy syn Yang Cheng Fu, który wspierał swego ojca w jego zajęciach dydaktycznych, nauczał odmiennego wariantu formy niż ta zarejestrowana przez Chen Wei Ming’a, ale podstawy pozostawały zawsze takie same. (Xie Zhong Bing, Zhong Guo Yue Xue De Taijiquan Shu, 1992, s. 157-160)
Taiji Long Boxing został opisany również w Encyclopedia of Zhejiang Martial Arts, gdzie zostało wymienione kilka jego odmian. W opisie jego ćwiczenia mówi się, że ruchy w formie "mają być zarówno szybkie i powolne" (Zhejiang Shen Wushu Ji Quan Lu, 1988, s. 291), oraz że "w tej formie unikalną cechą jest wykonywanie jej niekiedy szybko czasami powoli, na przemian szybko i powoli" (Zhejiang Shen Wushu Ji Quan Lu, 1988, s. 292) Mah Yueh Liang, zięć Wu Jian Quan’a miał możliwość oglądania Yang Cheng Fu w czasie wykonywania szybkiej formy Taiji w domu swojego teścia, kiedy przyjechali ćwiczyć pchające dłonie z Wu Jian Quan. Styl Wu Jian Quan sam w sobie posiada szybką formę Taijiquan, która obecnie jest przekazywana przez Mah. Mah i jego żona Wu Ying Hua, córka Wu Jian i oraz ich uczeń Mei Shi Lin, napisali książkę wydaną w 1987 roku pod tytułem "Wu Shi Quai Taiji Quan" (Wu Styl Taiji Fast Boxing). Należy również zauważyć, że wg niektórych zapisków w styl Wu Yu Xiang również istnieje szybka forma ale dane o niej są bardzo ubogie.
Mistrz Yang Yu Ting który był głównym propagatorem stylu Wu Jian Quan w Pekinie miał pisać w swoich pracach na temat prędkości w Taiji, zarejestrowanych przez mistrza Wang Pei Shenga, o trzecim etapie praktyki:
"Od czasu do czasu zmieniać prędkość w praktyce: normalne tempo; wolniej niż normalnie, szybciej niż normalnie, tak wolno, jak się da aby nie było żadnych nieciągłości ruchu i utrat uwagi/intencji, lub tak szybko, jak się umie bez oznak „sypania” się formy, bez utraty poprawności ruchów lub oraz zbyt szybkich i niedbałych postaw. Jednakże większość swojej praktyki powinna być wykonane z normalną prędkością lub wolniej niż normalna prędkość.„ (Yang Yu Ting, zapisane przez Wang Pei Sheng w "stylu Wu Taijiquan", 1983, s. 213)
W stylu Wu Yu Xiang również istnieje szybka forma, która jest również nazywana czasem "Feng Quan" lub Wietrzny Boks. Informacje o tym jest uboga i forma jest uczona bardzo rzadko, na szczęście sekwencja ta została uwieczniona przez sumiennych dokumentalistów sztuk walk. Forma sładająca się z 96 pozycji, podkreśla umiejętności neutralizacji i emisji energii. (Praca zbiorowa - Sichuan Wushu Da Quan, 1989, str. 1663-1664)
Nieco odmiennie sytuacja wygląda w przypadku styl Zhao Bao. Styl ten również posiada zapisy na temat metod nauczania szybkiej formy, który jest praktykowany po opanowaniu formy ćwiczonej powoli. W sekretnym przekazie Zhao Bao ma uczyć zaawansowanych krótkich form, które mogą być dołączane po wykonaniu formy podstawowe lub może poprzedzać ją. Jest ona nazywana Quan Mao lub Skondensowany Boks, ponieważ może być ona wykonywana końcu lub na początku formy długiej choć w praktyce wykonywana jest zwykle na końcu. Forma składa się z 22 pozycji, zawiera energiczne kopnięcia z wyskoku i dźgnięcia palcami stóp. (Zhao Zheng Fu, Zhao Zao Chao, Wudang Zhao Jia Bao Da Taijiquan, 1995, s. 159-164)
Inne podobne praktyki
W klasycznych dziełach Taijiquan autorstwa Li I Yu („Uwagi o ćwiczeniu pchających dłoni oraz formy” - dosłownie przetłumaczone: „Ważne słowa o ćwiczeniu uderzających dłoni w chodzeniu”) stwierdza że:
"Codzienna praktyka tej formy polega na poznawaniu siebie. W ruchu, warto zadać sobie pytanie, czy całe twoje ciało spełnia wymagania stawiane formie. Jeśli nie, należy natychmiast wprowadzić poprawki. Aby to poprawić należy formę spowolnić a nie przyspieszy. (tłumaczenie wzięte z "On Tai Chi Chuan" TY Pang, 1987, s. 169)
Li I Yu wspomina o formie lub o metodzie Jou Jia odnoszącej się do formy. Jako pierwszą i najważniejszą zasadę uznaje kładzenie nacisku nie na ćwiczenie szybko ale na zbudowaniu dobrej podstawy sztuki. Ten sposób ćwiczenia w praktyce pozostaje najważniejszym w Taijiquan, ale sztuka nie ogranicza się tylko wykonywania formy. Zostało to w tym miejscu szczególnie podkreślone i wskazuje na istnienie innych form praktyki, nie opisanych w ograniczonej liczbie prac składających się na „Klasyki”.
Mistrz Yang Cheng Fu sam pisze:
"Jedynie w przypadku, gdy wysokość naszej postawy i szybkość naszych rąk pozostaje w odpowiednich proporcjach możemy być wolni od konieczności zachowania sztywnych zasad dotyczących wysokości i szybkości. (tłumaczenie z wstępu do książki Yang Cheng Fu, Taijiquan Ti Yung Quan Shu napisane przez Douglas Wile’s Tai-Chi Touchstones - Yang Family Secret Transmiss-ions, 1983, s. 157)
To wyraźnie świadczy o tym, że w praktyce dochodzi się do punktu, w którym zasady wykonywania formy nie mają zastosowania, i tłumaczy istnienie szeregu rożnych sekwencji jak Taiji Long Boxing, którch Mistrz Yang Cheng Fu uczył osoby które osiąg najwyższy stopień wyszkolenia w normalnym zestawie Taijiquan.
Mistrz Yang Cheng Fu w 'Talks On The Practice Of Taijiquan' ("Rozmowy o praktyce Taijiquan") pisze że sekwencja jest najważniejszą metodą szkoleniową, pozwalającą nauczyć się Taijiquan, a w następnej kolejności przed treningiem pchających dłoni i sparingu bez broni i z bronią jest Taiji Long Boxing. Ten ostatni może następnie być postrzegane jako rodzaj praktyki właściwej w sytuacji kiedy student jest gotowy do praktyki Pchających Dłoni, która to nie zawsze jest powolna. (Yang Cheng Fu, zarejestrowane przez Wei Chen Ming, w Taijiquan Styl Yang autorstwa Yang Zhen Duo, 1988, s. 10-12)
Również Ling Chen Yen wymienia wiele sposobów wykonywania sekwencji. Ubolewa nad tym że wielu ludzi widzi tylko jeden sposób wykonywania sekwencji zapominając o innych. Twierdzi że jedeną sekwencje, można wykonać na trzech wysokościach - wysokiej, średniej i niskiej, a dla każdej wysokości, sekwencja może być ponownie wykonana na trzy sposoby: obszernych ruchów, zwykłych i małych, każda wysokość i sposób stanowi inną ramę praktyki. Następnie przechodzi on do przykładów: sekwencja Mistrza Yang Cheng Fu przedstawiana jest jako metoda dużej ramy, sekwencja Mistrza Yang Jian Hou jako średnia rama i metoda Mistrza Yang Shao Hou jako przykład małej ramy. (Jeny Ling Chen, Taijiquan Jian Dao Kan San Shou On Pian, 1943, str. 24)
Głównym sposobem wykonywania formy Taiji Quan jest tempo wolne. Zapewnia to, zgodnie ze wszystkimi klasykami, możliwość zbudowanie dobrych podstaw. Żadna z opisanych powyżej sekwencji, które zawierają ruchy w tempie szybkim, nie jest przewidziana dla początkujących i nie powinna być traktowana jako wiodąca w swoim systemie.
Yang Shao Hou nauczał formy "małych ram" tylko tych którzy osiągnęli wystarczająco wysoką biegłość w formie wolnej. Yang Cheng Fu i jego syn Yang Shou Chung nauczał Taiji Long Boxingu tylko tych studentów którzy osiągneli dobry poziom w formie wolnej. Takie same zasady obowiązywały jego uczniów, którzy nauczali dalej. W rodzinie Tung szybka forma znajdowała się również w zestawie zaawansowanym i nauczano jej tylko zaawansowanych studentów, podobnie jak szybka forma stylu Wu nauczana przez Mah Yueh Liang i Wu Ying Hua.
Sekwencje te nie zastąpią sekwencji w tempie wolnym traktowanej jako główna metoda treningowa a stanowią tylko kolejny etap w wykonywaniu formy po osiągnięciu biegłości w ćwiczeniu powolnym. Żadna z podstawowych zasad i umiejętności uzyskanych w wolnej formie nie może być utracona, w rzeczywistości kładzie się silny nacisk na to by je utrzymać a nawet wzmocnić. Sekwencje te, choć wykonywane szybko, nie są wykonane w taki sam sposób jak w stylach zewnętrznych, i to podkreślił również jako tabu.
Wnioski
Istnieją inne systemy, poza „sekwencją w ruchu” opisane w pracy Li I Yu, i jedną z nich jest metoda, wykonywania formy w szybszym tempie, przy zachowaniu wszystkich podstawowych zasad i wymogów Taijiquan uczonych w tempie wolnym. Aby przygotować ciało do zachowania tych podstawowych zasad podczas walki. (przypisek tłumacza : ta właśnie metoda wykorzystywana jest w przekazie dr. Yang Jwing Minga)
Jednak nawet w czasie ćwiczenia w szybkim tempie nie jest tak, że szybsze pokonuje wolniejsze lub większe zwycięża mniejsze. Pokonywanie szybkiego wolnym i wielkiego małym jest nadal podstawowym celem, natomiast pracuje się nad umiejętnością uciekania się do szybkości w celu odparowania szybkiego ataku, lecz tak, by nie utracić żadnych walorów i zasad Taijiquan. Wang Tsung Yueh stwierdza w klasykach :
"Odpowiadasz szybko na szybkie działanie, wolno na wolne. Mimo że zmiany są liczne, zasada pozostaje ta sama." (tłumaczenie z podjętych przez T'ai Chi Cheng Man-Ch'ing i Robert W. Smith, 1967, s. 109)
Bibliografia
1 - Fu ZW (1963) Yang Shi Taijiquan [Yang Style Taijiquan] Ren Ming Ti Yu Chu Ban She, Beijing
2 - Fu ZW (1989) Yang Shi Taijiquan Jiao Fa Lian Fa [Yang Style Taijiquan Teaching Method And Practicing Method] Tong Ji Ta Xue Chu Ban She, Shanghai, ISBN 7-5608-0333-4/G.
3 - Chen LX & Li MD (1992) Yang Shi Taijiquan Fa Jing Jie [Yang Style Taijiquan Essential Explanation] Si Chuan Ke Xue Ji Shu Chu Ban She, Chengdu, ISBN 7-5364-2159-1/G.
4 - Chen WM (nd), np Taiji Jian [Taiji Sword]WM
5 - Chen WM (1925) Taijiquan Shu [The Art Of Taijiquan] Zhong Hua Shu Ju, Shanghai WM
6 - Chen YL (1943) Taijiquan Dao Jian Kan Sanshou He Pian [Taijiquan Broadsword, Sword, Long Staff, Sparring Hands Combined Publication] (1988 reprint) Shanghai Book Store, Shanghai, ISBN 7-80569-358-7/G.
7 - Chen YK (1947) Tai-Chi Chuan - Its Effects And Practical Applications Cheng MC & Smith RW (1967) T'ai Chi (1989 reprint), Charles E. Tuttle, Rutland, ISBN 0-8048-0560-
8 - Mah YL, Wu YH & Shi ML(1987) Wu Shi Taiji Quai Quan [Wu Style Taiji Fast Boxing] Henan Ke Xue Ji Shu Chu Ban She, ISBN 7-5349-0121-0/G.
9 - Sun NS (1994) Yang Shi Taiji Chang Quan [Yang Style Taiji Long Boxing] Beijing Ti Yu Da Xue Chu Ban She, Beijing, ISBN 7-81003-864-8/G.
10 - Pang TY (1987) On Tai Chi Chuan, Azalea Press, Washington, ISBN 0-9612070-1-9
11 - Tung YJ (1948) Taijiquan Shi Yi [Taijiquan Explained] (1989 reprint) Ying Jieh Taiji Jian Shen Yuan, Hong
12 - Various, (1989) Sichuan Wushu Da Quan [Encyclopedia Of Sichuan Martial Arts], Sichuan Ke Xue Ji Shu Chu Ban She, Chendu, ISBN 7-5364-1123-5/G.
13 - Various, (1988) Zhejiang Shen Wushu Quan Ji Lu [Record Of Boxing And Weapons Martial Arts In Zhejian], Zhejiang, ISBN 7-5341-0096-8/G.
14 - Wang PS & Zeng WQ, (1983) Wu Style Taijiquan, Zhaohua Publishing House, Beijing, ISBN 962-238-015-8
15 - Wu TN (1984) Taijiquan Zhi Yan Jiu [Research On Taijiquan] (1988 reprint) Shang Wu Ying Shu Guan, ISBN 962-07-5024-1
16 - Yang ZD (1988) Yang Style Taijiquan, Hai Feng Publishing Co., Beijing, ISBN 962-238-092-1
17 - Yang ZJ (1993) Yang Cheng Fu Shi Tajiquan [Yang Cheng Fu Style Taijiquan] Guang Xi Min Zhu Chu Ban She, ISBN 7-5363-1984-3/Z.166
18 - Xie BZ (1992) Zhong Guo Taijiquan De Xue Yue Shu [The Principle And Implementation Of Yang's School Of Taijiquan] Ever Ben Publishing Co., Hong Kong 19 - Xu ZJ (1991) Yang Shi Taijiquan - Xiao Jia Yi Qi Ji Ji Ying Yung [Yang Style Taijiquan - Small Frame And Its Combat Applications] Beijing Ti Yu Xue Yuan Chu Ban She, Beijing, ISBN 7-81003-509-6/C.383
20 - Zhao ZF & Zhao C. (1995) Wudang Zhao Bao Da Jia Taijiquan [Wudang Zhao Bao Large Frame Taijiquan], Shanxi Ke Xue Ji Shu Chu Ban She, Xian, ISBN 7-5369-2397-X/R.568
пропозиції роботи
