Lidia W.

Lidia W. projektant

Temat: wiszące spójniki w innych językach

Wbijano mi do mego zakutego łba, że nie zostawia się jednoliterowych wyrazów na końcu wiersza, tak długo że teraz trzymam się tego niczym tonący brzytwy. Jakież było jednak moje zdumienie kiedy okazało się, że ta reguła dotyczy jedynie j.polskiego.
Ponieważ często pracuje na tekstach obcojęzycznych więc chciałam się upewnić co do języków:
angielskiego, francuskiego, niemieckiego, czeskiego, słowackiego, hiszpańskiego, niderlandzkiego, norweskiego, rosyjskiego i węgierskiego.

konto usunięte

Temat: wiszące spójniki w innych językach

chciałam się upewnić co do języków:
angielskiego, francuskiego, niemieckiego, czeskiego, słowackiego, hiszpańskiego, niderlandzkiego, norweskiego, rosyjskiego i węgierskiego.

W jezyku angielskim nie jest to traktowane jako błąd składu (i zdaje się że nawet w literaturze specjalistycznej to nie występuje), ale dbający o wygląd tekstu angielscy typografowie i składacze (ci bardziej oświeceni) przerzucają zawieszki do następnej linii, co więcej przerzucają jak się da także dwuliterowce typu "as" "of" itd. Więc jeżeli tak będziesz składać jest szansa że ktoś to doceni ;-)Kuba S. edytował(a) ten post dnia 08.01.09 o godzinie 22:26
Stanisław K.

Stanisław K. jack of all trades

Temat: wiszące spójniki w innych językach

Mnie również nauczono w Polsce, że nie zostawia się wiszących spójników i nie tylko spójników. We francuskim również wszelkie rodzajniki, spójniki itp. staram się przerzucać do następnej linii. To po prostu lepiej wygląda.

Temat: wiszące spójniki w innych językach

tez mysle ze to zwyczajnie lepiej sie czyta
teraz skladalam tekst slowacki i wegierski
koszmar ten wegierski bo oni tam maja czesto gesto kilkunastoliterowe slowa a nie wolno mi bylo zadnego dzielic i przenosic do tego bardzo ciasne szpalty...
zasada nie zostawiania spojnikow wydaje mi sie calkiem sensowan nie tylko z gramatycznego punktu widzenia ale zwyklej estetyki tekstu
Artur Kępa

Artur Kępa web designer,
developer, project
manager

Temat: wiszące spójniki w innych językach

Może trochę poza tematem, jednak dotyczy wiszących spójników w tekstach na stronach internetowych. Ręcznie ciężko się z tym uporać, dlatego razem ze znajomym przygotowaliśmy skrypty do automatycznego przenoszenia zawieszek.

- Sierotki Plugin - wtyczka do Wordpressa mojego autorstwa
http://www.arturkepa.com/wiszace-spojniki-sierotki-wor...

- Sierotek Usuwacz - klasa do Adobe Flash, autor: Paweł Woszkowski
http://www.woszkowski.com/sierotki-czyli-problem-wisza...

Da się to zrobić na każdej stronie. Moim zdaniem to obowiązek każdego projektanta stron :)

konto usunięte

Temat: wiszące spójniki w innych językach

Rzecz dotyczy jedynie języka polskiego i czeskiego. I nie chodzi o spójniki, tylko wyrazy jednoliterowe. Spójnikami są np.: "albo", "lub", "choćby", "jeżeli". "W" lub "z" to przyimki. W języku polskim nie zostawiamy wiszących jednoliterówek na końcu wiersza, ale są wyjątki: dopuszcza się zostawianie ich w wąskim łamie.
Marek Mareksy Szewczyk

Marek Mareksy Szewczyk creative & art
direction, branding,
advertising, graphic
...

Temat: wiszące spójniki w innych językach

Zgadzając się z poprzednikami dodam tylko, że obowiązuje także zasada "rób, jak uważasz, byle konsekwentnie" i widać było, że nawet jeśli popełniasz błąd, robisz to z zamysłem (jednym zdaniem: nie porzucaj powziętej idei, stylu, zachowania w trakcie łamania).

Warto też rozpatrzeć zasadę, "rób tak, by dobrze wygladało".
Marcin w swoim przykładzie przywołał materializację tej zasady. Jeśli dwie zasady stoją ze sobą w kolizji (np. łamanie chorągiewkę krótkiego wiersza a niezostawianie krótkich wyrazów na końcu wiersza, projektant ma nie tylko możliwość ale i obowiązek podjąć decyzję, która zasada ma pierwszeństwo.

Oczywiście nie są to reguły pozwalające na ordynarne błędy, podstawy trzeba mieć, jak we wszystkim, co profesjonalne.

konto usunięte

Temat: wiszące spójniki w innych językach

Gramatyka angielska lubi płatać figle w trakcie czytania wąskich łamów z zawieszkami (szczególnie dwuliterowymi). Jeśli oni się za to wzięli, możemy i my.

W niemieckim nie ma chyba wyrazów jednoliterowych.

konto usunięte

Temat: wiszące spójniki w innych językach

marek mareksy szewczyk at creamteam:zasada "rób, jak uważasz, byle konsekwentnie"

True, true

Jeśli dwie zasady stoją ze sobą w kolizji (np. łamanie
chorągiewkę krótkiego wiersza a niezostawianie krótkich wyrazów na końcu wiersza, projektant ma nie tylko możliwość ale i obowiązek podjąć decyzję, która zasada ma pierwszeństwo.

Trochę nie czaję problemu. To znaczy inaczej: kiedy składamy tekst chorągiewką, a przy tym wiersze są króciutkie no to wiadomo - nie da się uniknąć sytuacji, w której zostawia się krótki wyraz na końcu wiersza.

Ale jak to się ma do wyrazów jednoliterowych? Bękart to bękart - bez względu na szerokość łamu jest błędem. Jeśli nawet składam marginalia, to mam psi obowiązek likwidować monoznaki na końcu wiersza - choć do najłatwiejszych zadań to nie należy. Tak mnie uczono.

Dlatego chciałabym zapytać pana Marcina Korolkiewicza o te słowa:

"W języku polskim nie zostawiamy wiszących jednoliterówek na końcu wiersza, ale są wyjątki: dopuszcza się zostawianie ich w wąskim łamie."

Gdzie Pan znalazł taką zasadę?

Temat: wiszące spójniki w innych językach

Mary P.:
Ale jak to się ma do wyrazów jednoliterowych? Bękart to bękart
- bez względu na szerokość łamu jest błędem. Jeśli nawet składam marginalia, to mam psi obowiązek likwidować monoznaki
na końcu wiersza - choć do najłatwiejszych zadań to nie należy. Tak mnie uczono.

Bękart to niepełny ostatni wiersz akapitu umieszczony na początku łamu.

konto usunięte

Temat: wiszące spójniki w innych językach

Bękart to niepełny ostatni wiersz akapitu umieszczony na początku łamu.


Też. Ale nie tylko. Czasem na sierotę też mówi się bękart - co uczyniłam powyżej. ;)
Stanisław K.

Stanisław K. jack of all trades

Temat: wiszące spójniki w innych językach

A, no i jaszczurek nalezy unikac.

Temat: wiszące spójniki w innych językach

Katarzyna P.:
tez mysle ze to zwyczajnie lepiej sie czyta
teraz skladalam tekst slowacki i wegierski
koszmar ten wegierski bo oni tam maja czesto gesto kilkunastoliterowe slowa a nie wolno mi bylo zadnego dzielic i przenosic do tego bardzo ciasne szpalty...
zasada nie zostawiania spojnikow wydaje mi sie calkiem sensowan nie tylko z gramatycznego punktu widzenia ale zwyklej estetyki tekstu


zaden koszmar! wegierski to piekno lingwistyczne w najczystszej postaci :)

konto usunięte

Temat: wiszące spójniki w innych językach

"W języku polskim nie zostawiamy wiszących jednoliterówek na końcu wiersza, ale są wyjątki: dopuszcza się zostawianie ich w wąskim łamie."

Gdzie Pan znalazł taką zasadę?

PN-83/P-55366
a tu więcej przykładów stosowanych norm (choć i te poddają się ewolusji)
http://typografia.info/index.php/podstawy-mainmenu-6/8...

konto usunięte

Temat: wiszące spójniki w innych językach

PN-83/P-55366
a tu więcej przykładów stosowanych norm (choć i te poddają się ewolusji)
http://typografia.info/index.php/podstawy-mainmenu-6/8...


O, dziękuję Panu bardzo za przypomnienie normy.
Ja chyba jednak pozostanę przy usuwaniu jednoliterówek. ;)

pozdrawiam
M.

Temat: wiszące spójniki w innych językach

Mary P.:
Też. Ale nie tylko. Czasem na sierotę też mówi się bękart - co uczyniłam powyżej. ;)

Termin "sierota" jest kalką angielskiego terminu "orphan". Definicje tego terminu w anglojęzycznej literaturze są różne, niekiedy rozbieżne; termin "orphan" nie ma jednak nic wspólnego z jednoliterowymi wyrazami pozostawionymi na końcu wiersza, podobnie jak nie ma z nimi nic wspólnego termin "bękart".
Marek Mareksy Szewczyk

Marek Mareksy Szewczyk creative & art
direction, branding,
advertising, graphic
...

Temat: wiszące spójniki w innych językach

Mary P.:
Trochę nie czaję problemu. To znaczy inaczej: kiedy składamy tekst chorągiewką, a przy tym wiersze są króciutkie no to wiadomo - nie da się uniknąć sytuacji, w której zostawia się krótki wyraz na końcu wiersza.

Ale jak to się ma do wyrazów jednoliterowych?

Tak samo :). Niestety apelujesz do mojej wyobraźni i ona odpowiada, że widzi multum takich sytuacji :) np. składanie jakiegoś nowatorskiego wiersza ;) wg wytycznych autora.

Generalnie, "rób tak żeby było dobrze i ładnie", wcześniej zrobiwszy tak, by było w zgodzie z normami.

Poza tym za twórcami softu "typograficznego" uważam, że problem dotyczy wszystkich słów o liczbie < 6 (ale czasem "czepiam się" słów siedmioliterowych), tych nie pozwalam ani dzielić, ani kończyć wiersza, ale oczywiście to mój styl, nie jakaś reguła. Dlatego jednoliterowe, ponieważ mieszczą się w tej grupie, nie są przeze mnie traktowane specjalnie, tylko automatycznie i nie zauważam problemu :)

Temat: wiszące spójniki w innych językach

Ja zrzucam jedno i dwuliterowki (i +). Zarowno w polskich, jak i w angielskich oraz francuskich tekstach. Poza kwestia estetyczna duze znaczenie ma tu tez plynnosc czytania. Te "sierotki" to zazwyczaj czesci dwu wyrazowych okolicznikow czasu, miejsca itd, w angielskim i francuskim jeszcze gorzej, bo dochodza rodzajniki. Ja nie lubie jak mi pomiedzy ktos wstawi podzial wersu, a jak nie daj Panie akapit przeplywa na nastepna strone w takim miejscu to juz zgrzytam zebem.
Ja po prostu konsekwentnie stosuje zasade "latwosci czytania" - nie pozwalam takze, by wers konczyl sie krotkim slowem rozpoczynajacym nowe zdanie (np. Jesli, Aby, Coz itd.).

konto usunięte

Temat: wiszące spójniki w innych językach

Piotr Sierżęga:
Termin "sierota" jest kalką angielskiego terminu "orphan".


O cholera, poważnie? 'Orphan' to po angielsku 'sierota'?
Człowiek się uczy całe życie. :>

Definicje tego terminu w anglojęzycznej literaturze są różne, niekiedy rozbieżne; termin "orphan" nie ma jednak nic wspólnego z jednoliterowymi wyrazami pozostawionymi na końcu wiersza,

Fakt, 'orphan' to odpowiednik polskiego 'szewca', przyznaję się do pomyłki.
podobnie jak nie ma z nimi nic wspólnego termin "bękart".


A z tym się niestety zgodzić nie mogę. Doceniam pański upór w próbach nauczenia mnie podstaw terminologii typograficznej, ale mogę Pana zapewnić, że często spotykam się z określaniem jednoliterowych wyrazów na końcu wiersza mianem bękarta.

I nie chodzi mi o rodzinę i znajomych u cioci na imieninach, tylko o pracowników naukowych w moim instytucie.

pozdrawiam
Maria

konto usunięte

Temat: wiszące spójniki w innych językach

A czy Windowsowi też Pani wierzy szukając Fontów w folderze "Czcionki"? ;)



Wyślij zaproszenie do