Rafał
C.
Prezes,
Stowarzyszenie
Inżynierów Polskich
Temat: Czym jest informacja?
Problem znany od wieków. Trzeba porównać podejście Arystotelesa i Dunsa Szkota dotyczący formy i treści. Czesław Białobrzeski pisał na ten temat:"Zwróćmy tu uwagę na dwie rozbieżne interpretacje, które stosowano do pojęcia formy. Według Arystotelesa i Św. Tomasza forma jest zasadą jedności w rzeczach, mnogość zaś ich ma swe źródło w materii. Stanowisko wprost przeciwne zajął Duns Szkot, jeden z najsubtelniejszych scholastyków. Do niego jest bardziej zbliżona nasza interpretacja: twierdzimy bowiem iż materia jest utworzona z nielicznych składników elementarnych, natomiast stany materii realizowane w potencjalności są niezmiernie liczne.
W budowie realnego świata upatrujemy system hierarchicznie zróżniczkowany przekształceń potencjalności. Jednakowoż pogląd Arystotelesa i Św. Tomasza miałby rację o tyle, że w każdym ustroju indywidualnym potencjalność jest czynnikiem utrzymującym jego jedność. Posługując się analogią ze światem istot żywych możemy mówić o potencjalności ogólnej jako rodzaju obejmującym olbrzymią rozmaitość gatunków nadzwyczaj różniących się między sobą jakością i stopniem wewnętrznej złożoności. Z tego punktu widzenia istotę ludzką należałoby rozpatrywać jako indywidualny zespół różnych przekształceń potencjalności ze świadomością jako najwyższym szczeblem wśród tych przekształceń. Wprawdzie wydawać by się mogło że nie ma dostatecznych podstaw abyśmy potencjalność ustroju atomowego z jednej strony, i psychikę tworu żywego, a tym bardziej świadomość i życie duchowe człowieka z drugiej strony mieli uważać nie za realności całkowicie odrębne, lecz za głębokie przekształcenie bytu realnego, któremu moglibyśmy przypisać jednolitość natury, chociażby w znaczeniu nader ograniczonym. Otóż za uzasadnienie jednolitości służy fakt, że rzeczy świata realnego oddziaływują na się wzajemnie i są połączone zależnościami różnego rodzaju. Ten związek nie byłby zrozumiały gdyby istniała całkowita odrębność natury tych czynników, które łączność wytwarzają."