Temat: Wypadek w pociągu przewozów regionalnych - odszkodowanie
Krzysztof Dalasiński:
Krzysztof Szymański:
Niestety z tak opisanego stanu faktycznego również nie widzę okoliczności obciążających winą PKP.
Wina PKP (bądź jej brak) w opisywanym przypadku nie ma znaczenia i sąd aspektu winy w ogóle by nie rozpatrywał. PKP odpowiada na zasadzie ryzyka, a nie na zasadzie winy (Art. 435 KC).
Pytanie jednak, czy odpowiada?
Generalnie przyjmuje się, że nieustalenie osoby trzeciej objęte jest ryzykiem przedsiębiorstwa i nie może obciążać poszkodowanego
Odpowiedź pozytywną daje:
wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 listopada 1988r., II CR 315/88
"Wyłączenie odpowiedzialności przedsiębiorstwa z uwagi na przewidzianą w art. 435 k.c. wyłączną winę osoby trzeciej wymaga identyfikacji tej osoby."
oraz
wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 1982r., I CR 160/82
"Ustalenie i przypisanie winy osobie trzeciej, której działanie miało być wyłączną - w rozumieniu art. 435 § 1 k.c. - przyczyną powstania szkody, związane jest zawsze z konkretnie oznaczonym podmiotem. Niezidentyfikowanie tego podmiotu jest równoznaczne z upadkiem wskazanej przesłanki egzoneracyjnej. Anonimowość sprawcy nie pozwala bowiem na wyłączenie go z kręgu osób, za zachowanie których odpowiedzialność ponosi prowadzący zakład (art. 429 i 430 k.c.), a także spośród kręgu osób korzystających z ustawowego unormowania nieodpowiedzialności, skoro nie można ich w ogóle (w znaczeniu subiektywnym) obarczyć winą (art. 426 i nast. k.c.).".
Jest również i pogląd odmienny. Mianowicie w doktrynie M. Safjan przyjmuje stanowisko dopuszczające przyjęcie wyłącznej winy nieustalonej (niezidentyfikowanej) osoby trzeciej jako okoliczności egzoneracyjnej pod warunkiem istnienia w określonym stanie faktycznym dostatecznie mocnych podstaw do przyjęcia domniemania faktycznego, że szkoda została wyrządzona zawinionym zachowaniem się osoby niezwiązanej z przedsiębiorstwem, tj. z zewnątrz, za którą prowadzący przedsiębiorstwo nie ponosi odpowiedzialności.
W tym wypadku sam pokrzywdzony przyznał ów fakt.