Temat: wczoraj, dziś, jutro...

Niewielu z nas pamięta, że 20 listopada jest Powszechnym Dniem Dziecka, i że wczoraj minęło dokładnie 50 lat od uchwalenia Deklaracji Praw Dziecka. Do zadumy polecam poniższy materiał, nad którym dyskutowaliśmy wczoraj w mojej drużynie. Harcerze wykazali w niej wielką dojrzałość.
Życzę także wszystkim rodzicom uważnej lektury i głębokich refleksji.


20 listopada - Powszechny Dzień Dziecka

W rezolucji 838 (IX) z 1954 roku Zgromadzenie Ogólne zaleciło wszystkim państwom organizowanie obchodów Powszechnego Dnia Dziecka i zaapelowało, aby wykorzystać te obchody do propagowania idei braterstwa i zrozumienia pomiędzy dziećmi całego świata oraz do promowania działań na rzecz ich pomyślnego rozwoju. Jednocześnie, Zgromadzenie wystąpiło z sugestią, aby każde państwo organizowało obchody w dniu, który uzna za właściwy. ONZ obchodzi ten dzień w rocznicę uchwalenia przez Zgromadzenie Ogólne Deklaracji Praw Dziecka (1959 rok) oraz Konwencji Praw Dziecka (1989 rok).


Deklaracja Praw Dziecka

Deklaracja Praw Dziecka, jest to dokument przyjęty 20 listopada 1959 przez Zgromadzenie Ogólne ONZ. Zawierała 10 szczegółowo sprecyzowanych zasad praw dziecka:

1. Powszechność zastosowania deklaracji – Deklaracja Praw Dziecka obejmuje wszystkie dzieci bez względu na różnice.

2. Otoczenie dziecka szczególną ochroną, która umożliwi jego wszechstronny rozwój w warunkach wolności i godności, czemu powinny służyć: ustawodawstwo kraju i wszelkie inne środki.

3. Prawo do nazwiska i obywatelstwa w chwili urodzin.

4. Stworzenie matce i dziecku przed i po urodzeniu warunków do rozwoju, opieki, ochrony medycznej poprzez system ubezpieczeń.

5. Szczególna troska wobec dzieci upośledzonych fizycznie lub umysłowo.

6. Stwarzanie dziecku atmosfery pełnej miłości, bezpieczeństwa i zrozumienia, czemu powinien służyć system ochrony rodziny, nieodrywanie małych dzieci od matki, poza krańcowymi sytuacjami, opieka nad dziećmi pozbawionymi rodziców.

7. Prawo do nauki, rozwoju kult., rozrywek, które powinny służyć pełnemu rozwojowi osobowości. Wymogiem minimalnym powinno być powszechne, obowiązkowe szkolnictwo na poziomie podstawowym.

8. Pierwszeństwo dziecka do ochrony i pomocy.

9. Ochrona dziecka przed wyzyskiem, okrucieństwem, zaniedbaniem, wykluczenie handlu dziećmi i zakaz pracy poniżej odpowiedniego, minimalnego wieku oraz wykonywania czynności szkodliwych fizycznie, psychicznie lub moralnie.

10. Wychowywanie dziecka w duchu tolerancji, szacunku dla innych ludzi, przyjaźni i pokoju między narodami.

Zasady te wynikały z ogólnych norm zawartych w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, a także z przekonania, że dziecko ze względu na swą słabość i uzależnienie od świata dorosłych powinno być specjalnie chronione. Apelowano do wszystkich rządów, instytucji, rodziców o stosowanie się do przyjętych zasad i tworzenie ustawowych warunków umożliwiających ich realizację.


Konwencja o prawach dziecka

Konwencja o prawach dziecka jest międzynarodową konwencją przyjętą przez Zgromadzenie Ogólne ONZ 20 listopada 1989 r. Jest to dokument obowiązujący w niemal wszystkich państwach świata (z wyjątkiem m.in. USA). W konwencji o prawach dziecka zostały spisane wszystkie prawa dziecka.

Uchwalenie Konwencji jest jednym z ważniejszych osiągnięć Polski w dziedzinie ochrony praw dziecka. W roku 1978 Polska zaproponowała Komisji Praw Człowieka ONZ jej uchwalenie i przedstawiła projekt, który był później dwukrotnie modyfikowany.
Konwencja składa się z preambuły i 54 artykułów. Katalog sformułowano kierując się następującymi zasadami:

* dobra dziecka,
* równości (wszystkie dzieci są równe wobec prawa bez względu na pochodzenie, płeć, narodowość, itd.),
* poszanowania praw i odpowiedzialności obojga rodziców (państwo respektuje autonomię rodziny i ingeruje tylko w szczególnie uzasadnionych przypadkach według określonych procedur),
* pomocy państwa (państwo zobowiązane jest do podejmowania wszelkich działań ustawodawczo-administracyjnych dla realizacji praw uznanych w konwencji).

Konwencja ustanawia status dziecka oparty na następujących założeniach:

* dziecko jest samodzielnym podmiotem, ale ze względu na swoją niedojrzałość psychiczną i fizyczną wymaga szczególnej opieki i ochrony prawnej,
* dziecko jako istota ludzka wymaga poszanowania jego tożsamości, godności i prywatności,
* rodzina jest najlepszym środowiskiem wychowania dziecka,
* państwo ma wspierać rodzinę, a nie wyręczać ją w jej funkcjach.

Katalog praw i wolności obejmuje prawa cywilne, socjalne, kulturalne, polityczne i z założenia w niewielkim zakresie uwzględnia prawa ekonomiczne (dziecko winno się uczyć, a nie pracować). W skład tego wchodzą:

Prawa i wolności osobiste

* prawo do życia i rozwoju,
* prawo do tożsamości (nazwisko, imię, obywatelstwo, wiedza o własnym pochodzeniu),
* prawo do wolności, godności, szacunku, nietykalności osobistej,
* prawo do swobody myśli, sumienia i wyznania,
* prawo do wyrażania własnych poglądów i występowania w sprawach dziecka dotyczących, w postępowaniu administracyjnym i sądowym,
* prawo do wychowywania w rodzinie i kontaktów z rodzicami w przypadku rozłączenia z nimi,
* prawo do wolności od przemocy fizycznej lub psychicznej,
* prawo nie rekrutowania do wojska poniżej 15 roku życia.

Prawa socjalne

* prawo do odpowiedniego standardu życia,
* prawo do ochrony zdrowia,
* prawo do zabezpieczenia socjalnego,
* prawo do wypoczynku i czasu wolnego.

Prawa kulturalne

* prawo do nauki (bezpłatnej i obowiązkowej w zakresie szkoły podstawowej),
* prawo do korzystania z dóbr kultury,
* prawo do informacji,
* prawo do znajomości swoich praw.

Prawa polityczne

* prawo stowarzyszania się i zgromadzeń w celach pokojowych.

Konwencja o prawach dziecka a stanowisko Polski

Polska ratyfikowała Konwencję 7 lipca 1991 r., jednak z pewnymi zastrzeżeniami oraz własną interpretacją niektórych przepisów. Zgodnie z pierwszym zastrzeżeniem, a wbrew tekstowi konwencji, dziecko adoptowane nie ma prawa poznać danych swoich rodziców naturalnych. Drugie zastrzeżenie dotyczy zapisu o wieku, w którym istnieje możliwość powołania do służby wojskowej lub podobnej i uczestnictwa w działaniach wojennych, a które będzie regulowane zgodnie z przepisami obowiązującymi w Polsce (ale nie niższym niż 15 lat). W następujących po tych zastrzeżeniach deklaracjach (będących w istocie interpretacjami) strona polska stwierdza, że prawo do swobody myśli, sumienia i wyznania oraz wyrażania własnych poglądów przez dziecko i występowania w sprawach dziecka dotyczących, w postępowaniu administracyjnym i sądowym jest obwarowane poszanowaniem władzy rodzicielskiej i musi być zgodne z polskimi zwyczajami i tradycjami dotyczącymi miejsca dziecka w rodzinie i poza rodziną. W drugiej deklaracji strona polska stwierdza, że poradnictwo dla rodziców oraz wychowanie w zakresie planowania rodziny powinno pozostawać w zgodzie z normami moralności.

Serdecznie pozdrawiam
Andrzej Podgóreczny

Temat: wczoraj, dziś, jutro...

http://groups.google.pl/group/inicjatywa-spoeczna-rodz...