Michał Jaworski

Michał Jaworski Specjalista SEM/SEO

Temat: Transport pneumatyczny

W każdym zakładzie produkcyjnym transportowane są przeróżne media. Przemieszczeniom podlegają czynniki produkcji, a także odpady poprodukcyjne i inne surowce. Efektywna infrastruktura transportowa stanowi więc nie tylko ważny element łańcucha produkcyjnego, ale może być także ważnym narzędziem dbania o środowisko naturalne. Przykładem może być transport pneumatyczny, dzięki któremu można przemieszczać różnorodne surowce sypkie minimalizując ich ubytki. Z jednej strony pozwala to na ograniczanie strat produkcyjnych, z drugiej chroni środowisko naturalne przed przedostawaniem się do niego zanieczyszczeń z odpadów poprodukcyjnych np. z popiołów.

Transport pneumatyczny polega na przesyłaniu różnorodnych dóbr za pośrednictwem powietrza w specjalnie dostosowanej infrastrukturze. Zastosowanie pneumatyki w przemyśle jest powszechne. Z transportu tego typu korzystają m. in. energetyka, budownictwo czy przemysł farmaceutyczny. Wśród zalet takiego rozwiązania wyróżnić można:
• znaczną wydajność na dalsze odległości,
• niewielkie i łatwe do indywidualnego dopasowania elementy infrastruktury transportowej,
• wysoki poziom szczelności instalacji i co się z tym wiąże minimalne straty przesyłowe,
• często możliwość doraźnej modyfikacji instalacji pneumatycznej dla zwiększenia efektywności całego systemu,
• szybką amortyzację kosztów budowy instalacji transportowej.

Dla zapewnienia odpowiedniej przepustowości oraz wydajności infrastruktury należy uwzględnić sporą ilość zróżnicowanych czynników już na etapie planowania i projektowania całości. Nie bez znaczenia są także koszty eksploatacji infrastruktury, na co składają się awaryjność i koszty konserwacji oraz napraw, a także zużycie sprężonego powietrza, które jest relatywnie drogim czynnikiem (gdy konsumpcja nie jest zoptymalizowana). Wysokość zużycia powietrza jest zależna od kilku czynników m. in. prędkości transportu oraz właściwości fizykochemicznych przemieszczanych materiałów.

Transport pneumatyczny odbywa się za pośrednictwem specjalistycznych rurociągów, które napędzane sprężonym powietrzem o prędkości powyżej porywania cząstek, są w stanie zapewnić nieprzerwany transfer. Ciągła eksploatacja może przyczyniać się do szybkiego zużywania niektórych elementów infrastruktury. Stąd konieczne jest stosowanie różnorodnych rozwiązań umożliwiających wydłużanie żywotności zagrożonych elementów, do których zaliczyć można:
• wykładziny wewnętrzne (np. kolan),
• minimalizacja liczby kolan w układzie,
• różnorodna średnica rurociągu w zależności od miejsca w układzie i potrzeb,
• odpowiednio dopasowane elementy napędzające,
• zróżnicowanie parametrów sprężonego powietrza.

Niemniej mimo stosowania się do najbardziej restrykcyjnych wskazówek koszty użytkowania transportu pneumatycznego mogą być znaczne. Dlatego dąży się jednocześnie do poprawy wydajności systemów i poszukiwania możliwości minimalizacji kosztów. Projektanci i producenci instalacji pneumatycznych nieustannie poszukują sposobności do poprawy założeń. Jednakże zdaniem wielu specjalistów najważniejszym czynnikiem w instalacjach jest sprężone powietrze. Jego nieodpowiednio dobrana prędkość może prowadzić do zalegania transportowanego materiału w instalacji i w konsekwencji do jej zatkania i zatrzymania transportu. Zbyt duża prędkość może prowadzić do powstawania nieszczelności w wyniku tzw. wylizania ścianek. Dlatego odpowiednia gospodarka sprężonym powietrzem jest niezmiernie ważna dla całości zarządzania systemem transportu pneumatycznego.