Temat: Uprawa żywności genetycznie modyfikowanej niepożądana w...

EkoConnect otrzymał od Pani Anamariji Slabe ze słoweńskiego Instytutu Zrównoważonego Rozwoju dane dotyczące powierzchni GMO. Dane te opracowała organizacja „Friends of the Earth International’ (FoEI) i opublikowała w artykule „Kto korzysta z kultur modyfikowanych genetycznie?” Autorzy tego artykułu podają, że według ISAAA (finansowanego głownie przez przemysł biotechnologiczny) procent uprawy kultur modyfikowanych genetycznie na świecie (poprzez pomnożenie rzeczywistej powierzchni uprawy z liczbą GMO) wzrósł w zeszłym roku ponad dwukrotnie i wyniósł ponad 22 procent. „Pole wielkości jednego hektara, na którym uprawiana jest żywność modyfikowana genetycznie (odporna na dwa herbicydy i dodatkowo wydzielająca toksynę przeciw owadom) przedstawiane jest jako pole „trzykrotnie uprawiane”. W ten sposób liczba pól, na których uprawiane są GMO, jest potrajana” - podaje coroczne sprawozdanie Friends of the Earth. W oparciu o FoEI uprawa genetycznie modyfikowanej żywności w Unii Europejskiej zmalała w roku 2008 z 110.007 ha do 107.719 ha, co odpowiada spadkowi o 2 procent. W Unii Europejskiej uprawa żywności genetycznie modyfikowanej stanowi niewielką część uprawy pól (0,36 proc.) i ogólnej uprawy rolniczej (0,21 proc.). To że uprawa GMO nie cieszy się specjalnym zainteresowaniem w Europie oraz Unii Europejskiej, oraz że nie rokuje dobrze na przyszłość, pokazują przeprowadzane akcje polityczne, mające na celu ochronę zarówno rolników jak i konsumentów, sceptycznych wobec żywności modyfikowanej genetycznie. Po tym jak 2 marca 2009r. Austria i Węgry utrzymały zakaz uprawy Monsantos – genetycznie modyfikowanej kukurydzy MON810 - luksemburski minister ochrony środowiska Maes Di Martolomei zakazał dziesięć dni później kultywowania MIN 810 w Luksemburgu. 14 kwietnia 2009r. także niemiecka minister rolnictwa Ilse Aigner zakazała uprawy MON810 w Niemczech. Także w maju 2009r. rząd Słowenii podpisał ustawę, która po raz pierwszy reguluje i ogranicza uprawę organizmów modyfikowanych genetycznie w tym kraju. Jest ona jedną z najostrzejszych w Unii Europejskiej.
Organizacje pozarządowe, zaangażowane w w/w projekt ustawy, przyjęły jej uchwalenie z zadowoleniem. Mimo to ostrzegały, że Słowenia powinna zupełnie zaniechać uprawy MON810, opierając się na międzynarodowych badaniach, które usprawiedliwiłyby całkowity zakaz produkcji MON810 w tym kraju. Poza tym, według raportu Friends of the Earth, żadne z państw europejskich spoza UE nie prowadzi uprawy żywności modyfikowanej genetycznie (Norwegia, Szwajcaria, Islandia, Serbia, Czarnogóra itd.). Szwajcaria ogłosiła moratorium na uprawę GMO do roku 2012. Państwa, które znajdują się w różnych fazach przystąpienia do UE, takie jak Turcja, Chorwacja czy Macedonia, również nie uprawiają żywności genetycznie modyfikowanej.
Według fundacji pozarządowych i grupy ochrony praw konsumenckich „Food & Water Watch”, amerykańskie ambasady próbują odeprzeć rosnący międzynarodowy sprzeciw wobec GMO. Amerykańscy dyplomaci otrzymali wytyczne, aby wspierać uprawę GMO w Europie. Ambasady amerykańskie i reprezentanci USA występowali w obronie upraw GMO w nowych państwach członkowskich UE - na przykład na Cyprze w 2005 roku, w czasie gdy toczyła się dyskusja nad projektem ustawy, który przewidywał osobne regały na żywność genetycznie modyfikowaną w sklepach. Cypryjscy posłowie otrzymali od ambasady amerykańskiej w Nikozji pismo, które w ostrym tonie krytykowało projekt ustawy i namawiało do jego odrzucenia. „Projekt ustawy jest porównywalny z pozataryfowymi ograniczeniami handlowymi na dobra biotechnologiczne. Jest to nadużycie naszych zobowiązań jako członka WTO” ostrzegano w liście. „To mogłoby być również niezgodne z naszymi zobowiązaniami jako członka Unii Europejskiej” - napisano w artykule „Biotech Diplomacy”: „Jak ambasady amerykańskie naciskają na GMO w Europie”.
Niemiecki sąd administracyjny w Braunschweigu oddalił wniosek, złożony przez amerykańską firmę biotechnologiczną „Monsanto” przeciw niemieckiej ustawie o zakazie uprawy kukurydzy zmodyfikowanej MON810. Uzasadnił oddalenie wniosku tym, iż nowe badania wskazują, że obecność trującej substancji znajdującej się w MON810 mogłaby mieć także skutki uboczne dla innych owadów. Na podstawie badania luksemburskiego wyraźnie zostało wykazane, że geny MON810 zostały również wykryte u pszczół, u krów, w miodzie i w roślinach. Powołując się na Art. 23 Europejskiej Normy 2001/18/EC rządy poszczególnych państw członkowskich UE mogą czasowo ograniczyć lub nawet zakazać użytku oraz sprzedaży GMO jako produktu lub jego substancji składowej „jeżeli istnieje obawa, że GMO jako produkt (lub jego część) wcześniej dopuszczony do produkcji, według dostępnych informacji, wskutek nowych badań naukowych lub według nowej oceny dostępnych badań naukowych, może stanowić niebezpieczeństwo dla środowiska lub zdrowia ludzkiego.”
Według licznych inicjatyw przeciwnych GMO przyszłość polskich rolników zapowiada się bardzo optymistycznie. Ponad 100 ekologicznych związków i organizacji domaga się zakazu uprawy żywności modyfikowanej genetycznie w Polsce. Również podczas 4. Organic Marketing Forum w Warszawie 380 uczestników z 32 krajów opowiedziało się w obecności polskiego wiceministra rolnictwa Artura Ławniczaka za ogólnoeuropejskim zakazem uprawy GMO. „Po 8 latach dyskusji Bruksela przystała na propozycję polskiego rządu, aby polscy rolnicy mieli prawo do odmowy uprawy żywności GMO” podało Polskie Radio. Polski rząd ustanowił wysokie wymagania, które muszą zostać spełnione, aby uzyskać zgodę na uprawę GMO. Te regulacje prawne zostały zaakceptowane przez Komisję Europejską pod koniec maja 2009r. Polskie ministerstwo ochrony środowiska planuje złożyć w tej sprawie wniosek do Sejmu po 23 czerwca 2009r. Jeżeli projekt ustawy zostanie przyjęty w Sejmie, będzie wiążący prawnie już pod koniec tego roku.

Autor: dipl. ing. agr. Irena Fašalek, EkoConnect
Tłumaczenie: Karolina Wesolowska Saro
Korekta: Karolina Anna Kozyra

i Friends of the Earth International (FoEI), Food Sovereignty, Who benefits from GM crops,
http://www.foeeurope.org/GMOs/Who_Benefits/full_report...
ii Biotech diplomacy: How US Embassies are pushing GMOs throughout Europe
http://www.foodandwaterwatch.org/world/europe/agricult...
iii Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/18/WE
http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=...
iv Polskie Radio
http://www.polskieradio.pl/thenews/news/artykul109139_...

Temat: Uprawa żywności genetycznie modyfikowanej niepożądana w...

Żywność GMO podlega wielu wymogom, decyzja o wprowadzeniu jej do obrotu jest podejmowana przez właściwe instytucje Unii Europejskiej. Zezwolenie na poziomie unijnym potrzebne jest także na uprawę roślin modyfikowanych genetycznie. Właściwe oznakowanie produktów zawierających GMO oraz spełnienie wymogów dotyczących wprowadzania na rynek tego rodzaju żywności wymaga specjalistycznej i kompleksowej znajomości przepisów prawnych i tym zajmuje się m.in. kancelaria Centrum Prawa Żywnościowego http://www.food-law.pl/prawo_zywnosiowe/zywnosc_gmo