Temat: Wolność

Z pamiętnika Albrechta Stanisława Radziwiłła (poselstwo moskiewskie z 1635 roku).

"Posłowie moskiewscy z Warszawy wyjechali, których służebnicy niektórzy pouciekali zasmakowawszy wolności polskiej, lecz którzy są znalezieni, dobrze skórą przypłacili."

Temat: Wolność

Tak z drugiej strony, różnice poglądów na temat wolności obywatelskiej w XvII ciekawie ilustruje Samuel Maskiewicz:
W rozmowach z niemi (z Moskalami) nasi zalecali im wolność, aby się z nami spoiwszy, tejże nabyli, a oni po prostu: wasza wolność wam dobra, a nasza niewola nam; wolność bowiem wasza, prawi, swawolą jest; azaż tego nie wiemy, że u was możniejszy chudszego gnębi, wolno mu wziąć chudszemu majętność i samego zabić, a przez prawo wasze dochodząc sprawiedliwości, powlecze się lat kilkanaście nim dojdzie, a na drugim nigdy; u nas – powiada najbogatszy bojarzyn najchudszemu nic uczynić nie może, bo za pierwszą skargą car mnie od niego oprosta. A jeśli sam car jakie mi bezprawie uczyni, to jemu wolno jako Bohu, bo on karaje i żałuje