Temat: Rząd przyjął projekt ustawy o przeciwdziałaniu...

Rząd przyjął projekt ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, przedłożony przez prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Ochrona konsumentów, zapewnienie im realnych możliwości dochodzenia swych praw oraz zwalczanie i zapobieganie nieuczciwym praktykom to najważniejsze cele projektu ustawy. Projekt dostosować ma polskie prawo do przepisów obowiązujących w Unii Europejskiej.
Zgodnie z zaproponowanymi przepisami, za nieuczciwą praktykę rynkową będzie uznane każde nierzetelne działanie przedsiębiorcy, które wprowadza konsumenta w błąd i utrudnia swobodę dokonywanych przez niego wyborów. Chodzi tu o takie zachowania, które ograniczają podjęcie świadomej decyzji dotyczącej nabycia produktu lub usługi. Do tej grupy praktyk zaliczono m.in.: rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji lub ich zatajenie, przekazanie ważnych informacji w sposób niejasny bądź wieloznaczny oraz wprowadzenie w błąd.

Do nieuczciwych praktyk, zgodnie z przepisami projektowanej ustawy, należą także tzw. agresywne praktyki rynkowe. Chodzi o stosowanie m.in. przymusu psychicznego wpływającego na wybory dokonywane przez konsumentów, np. stosowanie perswazyjnego przymusu wykorzystującego słabość drugiej strony, a szczególnie używanie groźby przymusu fizycznego lub psychicznego. Wszystkie praktyki rynkowe uznane za nieuczciwe będą zakazane. Za ich stosowanie może grozić kara grzywny lub więzienia.

Nowością jest włączenie przepisów dotyczących tzw. przeciętnego konsumenta i szczególnej grupy konsumentów. Będzie to miało istotne znaczenie dla sądów orzekających w sprawach niewłaściwych praktyk i dokonanych pod ich wpływem złych wyborów. Chodzi o sytuacje, gdy praktyki rynkowe adresowane są do grupy konsumentów, podatnych na takie działania ze względu na pewne indywidualne cechy, takie jak: niepełnosprawność fizyczna lub umysłowa oraz wiek (osoby starsze lub dzieci). Ocena jakości takiej praktyki będzie dokonywana z punktu widzenia tego właśnie przeciętnego konsumenta.

Mając na uwadze interes konsumenta, zaproponowano zasadę, że przedsiębiorca, który wprowadził konsumenta w błąd, będzie musiał udowodnić, iż podawana przez niego informacja jest prawdziwa. Przykładowo w sytuacji, w której przedsiębiorca posługuje się oznaczeniem wywołującym zaufanie konsumentów, powinien to potwierdzić okazując np. certyfikat lub atest wydany przez podmiot do tego uprawniony. Z kolei w sytuacji, w której przedsiębiorca reklamuje produkt wraz z ceną sprzedaży, powinien posiadać dokumentację potwierdzającą, że produkt jest rzeczywiście zbywany przez niego po cenie, o której mowa w reklamie. Termin przedawnienia roszczeń konsumentów będzie upływał po 3 latach.

Zgodnie z projektem ustawy, w przypadku zastosowania nieuczciwej praktyki rynkowej konsument będzie mógł żądać m.in.: jej zaniechania, usunięcia skutków tej praktyki, naprawienia wyrządzanej szkody oraz zasądzenia określonej kwoty na cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej, ochroną dziedzictwa narodowego lub ochroną konsumentów. Z podobnymi roszczeniami mogą wystąpić również rzecznik praw obywatelskich, rzecznik ubezpieczonych lub powiatowy rzecznik konsumentów.

Instytucją uprawnioną do przeciwdziałania nieuczciwym praktykom rynkowym pozostanie Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.