Filip Turyk

Filip Turyk właściciel, Idcon
ochrona danych
osobowych

Temat: udostępnienie dokumentacji medycznej

Jeden z klientów zadał mi ciekawe pytanie. Czy musi zebrać dla swoich pacjentów zgody (upowaznienia) do udostępnienie jego dokumentacji medycznej (np. rodzinie). Problem jest spory bo jest to kilkadzisiąt tysięcy osób. Ustawa o dzialalności leczniczej daje pacjentowi prawo do wydania takiego upoważnienia. Z czego wnioskuję, że nie jest to obowiązkiem ani pacjenta ani placówki medycznej. Z drugiej strony w dokumentacji medycznej ma znaleźć się takowe upoważnienie. Wzór ktory widziałem obejmuje zatem informację o braku takiego upoważnienia . Szukałem informacji na ten temat ale szczerze mówiac nigdzie jednoznacznie nie jest powiedziane czy obowiazkiem placówki medycznej jest zebranie takich upoważnień czy tylko pobieranie ich na bieżąco. Może ktoś zetknał się z takim problemem lub zna jakieś rozstrzygnięcie bądź interpretację?
Dariusz Łydziński

Dariusz Łydziński IT Security Manager

Temat: udostępnienie dokumentacji medycznej

Prawo dostępu do swojej dokumentacji medycznej posiada każdy pacjent, osoba przez niego upoważniona oraz organy wymienione w ustawie o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta. A więc pozostałe osoby ( w tym rodzina) powinny zostać upoważnione do jej wglądu przez pacjenta. W przypadku braku takiego upowaznienia nawet rodzina nie ma prawa wglądu do dokumentacji.
Filip Turyk

Filip Turyk właściciel, Idcon
ochrona danych
osobowych

Temat: udostępnienie dokumentacji medycznej

To prawda. Ale czy brak jakiejkolwiek informacji o upoważnieniu bądź jej braku w dokumentacji medycznej jest nauszeniem ustawy o działalności leczniczej? Dokładniej moim zdaniem jeśli ktoś nie podpisał żadnego upowaznienia to oczywiste jest, że go nie ma. Ale powienin także podpisać , że nie upoważnia nikogo. I w tym problem a konkretnie w uzyskaniu takiego upoważnienia (bądź jego braku) od byłych pacjentów. Pytanie czy trzeba to zrobić i czy hjest w tej kwestii jakieś orzecznictwo lub opinie.
Dariusz Łydziński

Dariusz Łydziński IT Security Manager

Temat: udostępnienie dokumentacji medycznej

Uważam, że ta kwestia jest obecnie nieuregulowana. Jeżeli pacjent nie upoważnił nikogo do wglądu w dokumentację medyczną go dotyczącą to jej udostępnienie nie jest możlwe. Natomiast nie ma takiego zapisu (obowiązku) w polskim systemie prawnym, że brak informacji o upoważnieniu jest naruszeniem. Brak takiego upoważnienia może też wynikać z braku znajomości przez pacjenta swoich praw, dlatego nie możemy przyjąć domniemania, że jeżeli nie ma zgody to oznacza, że pacjent ją wyraził. Patrząc na obecne uregulowania prawne w tym zakresie jeżeli w dokumentacji brak jest takiej zgody dokumentacja nie powinna być udostępniona.
Filip Turyk

Filip Turyk właściciel, Idcon
ochrona danych
osobowych

Temat: udostępnienie dokumentacji medycznej

Ano właśnie mam tutaj wątpliwość. Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie rodzajów i zakresów dokumentacji w art. 8 ust. 1 stanowi, że w dokumentacji indywidualnej wewnętrznej zamieszcza się lub dołącza do niej "oświadczenie pacjenta o upoważnieniu osoby bliskiej do uzyskiwania informacji o jego stanie zdrowia i udzielonych świadczeniach zdrowotnych, ze wskazaniem imienia i nazwiska osoby upoważnionej oraz danych umożliwiających kontakt z tą osobą, albo oświadczenie o braku takiego upoważnienia; " Z czego wynika, że jest to wymagana część dokumentacji medycznej i obowiązek placówkiFilip Turyk edytował(a) ten post dnia 17.04.12 o godzinie 20:15

Temat: udostępnienie dokumentacji medycznej

Wspomniane rozporządzenie jest aktem wykonawczym do ustawy o prawach pacjenta, która określa m.in. prawo dostępu do dok. med. i osoby/podmioty upoważnione.
Mogę zgodzić się, że w systemie ochrony zdrowia jest wiele pojęć ogólnikowych, natomiast w tym przypadku sytuacja jest jasna i klarowna.
O dostępie do dokumentacji medycznej decyduje pacjent lub przepis prawa.
Leszek K.

Leszek K. Zarządzanie
bezpieczeństwem
informacji. Dane
osobowe.

Temat: udostępnienie dokumentacji medycznej

Filip Turyk:
Ano właśnie mam tutaj wątpliwość. Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie rodzajów i zakresów dokumentacji w art. 8 ust. 1 stanowi, że w dokumentacji indywidualnej wewnętrznej zamieszcza się lub dołącza do niej "oświadczenie pacjenta o upoważnieniu osoby bliskiej do uzyskiwania informacji o jego stanie zdrowia i udzielonych świadczeniach zdrowotnych, ze wskazaniem imienia i nazwiska osoby upoważnionej oraz danych umożliwiających kontakt z tą osobą, albo oświadczenie o braku takiego upoważnienia; " Z czego wynika, że jest to wymagana część dokumentacji medycznej i obowiązek placówki

Tak to, rzeczywiście, wygląda. A co jeśli, szczególnie pacjent, nie zastosuje się i nie złoży żadnego oświadczenia? Ustawa się zdaje nic nie mówić na ten temat... Znalazłem jednak inny ciekawy zapis:
Art. 26. 1. Podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych udostępnia dokumentację medyczną pacjentowi lub jego przedstawicielowi ustawowemu, bądź osobie upoważnionej przez pacjenta.
2. Po śmierci pacjenta, prawo wglądu w dokumentację medyczną ma osoba upoważniona przez pacjenta za życia.

Rzecznik Praw Pacjenta postuluje zmianę przepisów ustawy i wprowadzenie domniemanej zgody pacjenta na udostępnienie dokumentacji najbliższej rodzinie. Pacjent mógłby zastrzec, że nie wyraża zgody na udostępnienie dokumentów. Wnioskuję z tego, że nie ma obowiązku składania oświadczeń, wygląda też na to, że Minister Zdrowia próbuje przemycić "wymóg" rozporządzeniem. Co moim zdaniem jest "trochę nie bardzo" bo wymóg podawania danych osobowych powinien wynikać wyłącznie z ustawy (oświadczenie o braku oświadczenia to także zebranie danych osobowych ;)
Dariusz Łydziński

Dariusz Łydziński IT Security Manager

Temat: udostępnienie dokumentacji medycznej

No właśnie. Jest to prawo pacjenta i nie ma obowiązku takiego oświadczenia udzielać.Tym bardziej, że dane medyczne stanowią dane wrażliwe i podlegają szczególnej ochronie, czyli ich udostępnianie powinno mieć miejsce jedynie na podstawie przepisu prawa i zgoda w tym przypadku nie powinna być domniemana. Ponadto jeżeli pacjent nie upoważnił nikogo do dostępu do dokumentacji to taka domniemana zgoda będzie naruszała uodo, która jest dokumentem wyzszej rangi niż rozporzadzenie. Ale czy w takim przypadku lekarz ma obowiązek uzyskania takiego oświadczenia o braku zgody od pacjenta? Czy decyduje o tym pacjent i jeżeli nie wyrazi samodzielnie takiej zgody to w dokumentacji zamieszcza się oświadczenie, że takiej zgody nie ma? Dariusz Łydziński edytował(a) ten post dnia 18.04.12 o godzinie 00:19
Filip Turyk

Filip Turyk właściciel, Idcon
ochrona danych
osobowych

Temat: udostępnienie dokumentacji medycznej

Znalazłem komentarz MZ do rozporządzenia http://www.mz.gov.pl/wwwmz/index?mr=m2111&ms=376&ml=pl.... Wynika z niego, że po wejściu w życie ustawy czyli od połowy 2011 trzeba takie oświadczenie lub brak oświadczenia w dokumentacji posiadać. Nie dotyczy to tylko oświadczenia na wypadek śmierci. Doczytałem się też, że w przypadku NFZ może on zawrzeć karę umowną w wysokości 1% świadczenia w przypadku rażących braków w dokumentacji medycznej. Ciekawe czy brak oświadczenia jest takim rażącym brakiem i co w przypadku prywatnych ubezpieczeń?

Temat: udostępnienie dokumentacji medycznej

hmm... ten przepis nie zobowiązuje podmiotu leczniczego do odbierania takich oświadczeń od swoich pacjentów, tylko zobowiązuje pacjenta (w celu ochrony danych osobowych, w tym wypadku tzw. wrażliwych) do złożenia takiego upoważnienia (jeżeli ten sobie tego życzy).
Bezwzględne obowiązywanie tego przepisu zamyka drogę podmiotowi leczniczemu w przypadku udostępnienia dok.med. bez upoważnienia pacjenta lub przepisu aktu prawnego rangi ustawowej. W przypadku przestrzegania tej klauzuli, w przypadku braku w dok.med. elementu fakultatywnego, nie można nakładać kar na podmiot leczniczy.
Z kolei jeżeli mówimy o płatnikach za świadczenia/usługi zdrowotne to prywatne ubezpieczalnie za pośrednictwem pacjenta mogą żądać tej części dok.med., która związana jest z umową. Ale i tu pacjent decyduje czy zgodzi się na zawarcie takiej umowy i jednocześnie udost.dok.med.
Dariusz Łydziński

Dariusz Łydziński IT Security Manager

Temat: udostępnienie dokumentacji medycznej

Dalej w naszej dyskusji czegoś mi brakuje. Podstawą do udostępnienia dokumentacji medycznej pacjenta jest jego zgoda lub przepis prawa. Pacjent nie ma obowiązku a prawo do udzielenia zgody na udostępnienie jego dokumentacji osobie, którą wskaże, więc nie musi jej udzielać. Podmiot leczniczy nie ma obowiązku odbierania takich świadczeń od swoich pacjentów a w dokumentacji oświadczenie musi być - czyli kto ma je wypisać?
A co w przypadku, gdy pacjent nie jest w stanie w sposób świadomy takiej zgody udzielić?
Uważam, że ta kwestia powinna być określona w sposób oczywisty i jasny w ustawie.

Temat: udostępnienie dokumentacji medycznej

To jest jedna z kwestii, które po dokładnym opisaniu tworzyłyby tzw. hermetyczne prawo. Stoję na stanowisku, że nie trzeba i nie należy wszystkich sytuacji opisywać przepisem prawa.
Sami zauważyliśmy, że tylko ustawodawca może nas zobowiązać do udostępn. danych osobowych, czyli ranga ustawowa. Mamy tutaj przykład z aktem wykonawczym, który zgodnie z doktryną i praktyką nie może zobowiązać do przekazywania danych - w dodatku o kimś.
Dlatego jasnym jest, że zapis w § 8 nie rodzi skutków negatywnych, baa legislator mógł przysnąć na moment i po przebudzeniu zapominając, że pracuje nad rozporządzeniem nadał sens jak artykuł ustawy. Inaczej boję się tłumaczyć taką osobę ;)

W tym momencie obawiam się o podmioty lecznicze, które z własnej woli, a nie z woli pacjenta, pozbierały takowe oświadczenia... choć mogą się tłumaczyć tym, że zrobiły to gdyż przepis tak im nakazywał, że to dla dobra pacjenta etc.
Ja dziękuję za takie dobro.
Jednakże osobiście jestem za tym aby każdy pacjent takie oświadczenie złożył - sam upoważniłem moich bliskich do uzyskania informacji jak i dokumentacji jak również przekonałem bliskich do takiego kroku.
Polecam :)

p.s.
lepiej gdyby rzecznik prawa pacjenta przeprowadził taką kampanię społeczną aniżeli majstrował na drodze legislacyjnej mącąc dość mocno zmąconym prawem w systemie ochrony zdrowia.
Dariusz Łydziński

Dariusz Łydziński IT Security Manager

Temat: udostępnienie dokumentacji medycznej

I tutaj również się zgodzę i powtórzę - Brak takiego upoważnienia może też wynikać z braku znajomości przez pacjenta swoich praw, dlatego nie możemy przyjąć domniemania, że jeżeli nie ma zgody to oznacza, że pacjent ją wyraził. Warto zająć się taką edukacją, tak aby każdy pacjent znał swoje prawa i sam zdecydował czy chce lub nie, a następnie złożył takie oświadczenie lub podjął decyzję o jego nie składaniu co będzie równoznaczne, iż nie upoważnia nikogo.
Filip Turyk

Filip Turyk właściciel, Idcon
ochrona danych
osobowych

Temat: udostępnienie dokumentacji medycznej

Słuszna uwaga. Oświadcznie o wyrażeniu bądź nie zgody w dokumentacji jest swoistym dowodem na to, że pacjent został o swoich prawach poinformowany i świadomie z nich skorzystał. Taka argumentacja skłania do tezy, iż zebranie takich zgód od byłych pacjentów jest jednak obowiązkiem placówki i wymaga przeprowadzenia choćby w celu właśnie poinformowania o przysługującym prawie do udostępnienia informacji z dokumentacji medycznej na przykład rodzinie.

Z drugiej strony znalazłem właśnie ciekawy artykuł z tezą, iż

"Ustawa nie zobowiązała pacjentów do składania oświadczeń lecz jedynie nadała im takie uprawnienie, tak więc w dokumentacji medycznej znajdzie się tylko oświadczenie, które dobrowolnie zostało złożone. Wymaganie od pacjenta, by je złożył nie znajduje żadnego uzasadnienia, a tym samym wymaganie od lekarza by takie oświadczenie wymuszał również nie znajduje podstaw w omawianej ustawie"

i dalej:

"Przepis wynikający z § 8 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 21 grudnia 2010 r. w sprawie rodzajów i zakresu dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania oznacza wyłącznie obowiązek dołączenia do dokumentacji medycznej tylko oświadczeń pacjenta złożonych przez niego dobrowolnie. "

http://www.prawoimedycyna.pl/?str=artykul&id=847

Argumentacja w artykule moim zdaniem jest bardziej przekonywująca. Pokrywa się też z tym co napisał wcześniej Pan Leszek. Co o tym sądzicie?Filip Turyk edytował(a) ten post dnia 18.04.12 o godzinie 22:37
Dariusz Łydziński

Dariusz Łydziński IT Security Manager

Temat: udostępnienie dokumentacji medycznej

Osobiście zgadzam się z tą argumentacją i to właśnie miałem na myśli we wcześniejszych wypowiedziach, iż jest to prawo pacjenta a nie obowiązek i to on powinien samodzielnie zdecydować i takie upoważnienie złożyć, natomiast jego brak oznacza, że nie wyraża zgody. Natomiast nie powinno się go zmuszać aby złożył również oświadczenie jeżeli takiej zgody nie wyraża.
Krzysztof W.

Krzysztof W. adiunkt, Uniwersytet
Wrocławski

Temat: udostępnienie dokumentacji medycznej

dodam coś jeszcze do tej ciekawej dyskusji z trochę innej perspektywy ;))
- gdyby spojrzeć na oryginalny tekst, który cytował już Pan Filip "art. 8 ust. 1 stanowi, że w dokumentacji indywidualnej wewnętrznej zamieszcza się lub dołącza do niej "oświadczenie pacjenta o upoważnieniu osoby bliskiej do uzyskiwania informacji o jego stanie zdrowia i udzielonych świadczeniach zdrowotnych, ze wskazaniem imienia i nazwiska osoby upoważnionej oraz danych umożliwiających kontakt z tą osobą, albo oświadczenie o braku takiego upoważnienia"
- to teoretycznie jesteśmy w stanie dokonać jeszcze jednej jego interpretacji - w zasadzie niesprzecznej z niektórymi metodami wykładni prawa i tego co wiemy o konstrukcji przepisów prawa zamienianych następnie na normy postępowania. Co więcej rozwiązuje ona ew. problem karania usługodawców medycznych za to, że pacjent ma ich w nosie i nie dał jakiegokolwiek oświadczenia.
Otóż z uwagi na fakt, iż to "...oświadczenie o braku upoważnienia..." występuje w przepisie po przecinku to nie musi wiązać się z tym pierwszym, bezsprzecznie będącym "oświadczeniem pacjenta" i jest teoretycznie możliwe by mogło ono pochodzić od kogoś innego niż pacjent ;)). Przeradzało by się wówczas w oświadczenie lekarza/czy kogo tam jeszcze uprawnionego do dokonywania wpisów do dokumentacji/ o fakcie, iż pacjent nie złożył żadnego upoważnienia do dokumentacji i nie ma czego do niej dołączać (ew. nie ma czego w niej odnotowywać) - co literalnie wyczerpuje znaczenie sformułowania "...oświadczenie o braku takiego upoważnienia..." w znaczeniu takim, że oświadczenie pacjenta potwierdzające zgodę na wgląd jest niczym więcej niż właśnie "upoważnieniem" do uzyskiwania informacji przez kogoś w nim wskazanego.
Proszę takiej możliwości z góry nie odrzucać i nie traktować jako "bełkotu prawnika" ;).
Gdyby Minister chciał to wykluczyć to po prostu napisał by w rozporządzeniu mniej więcej tak:
"art. 8 w dokumentacji indywidualnej wewnętrznej zamieszcza się lub dołącza do niej: 1. oświadczenie pacjenta o upoważnieniu {lub odmowie upoważnienia !!!} osoby bliskiej do uzyskiwania informacji o jego stanie zdrowia i udzielonych świadczeniach zdrowotnych, ze wskazaniem imienia i nazwiska osoby upoważnionej oraz danych umożliwiających kontakt z tą osobą."
Jeśli legislatorzy ministerstwa dają nam pole manewru bo nie chcą/nie potrafią wyrazić się jednoznacznie to żadne wyjaśnienia rzecznika prasowego (w dodatku niedokładnie cytującego przepisy) nie wyprostują sprawy - tym bardziej, że jak słusznie zauważono nie da się zmusić pacjenta by wyraził w tej konkretnej kwestii swoje życzenia...Krzysztof W. edytował(a) ten post dnia 20.04.12 o godzinie 01:12

Temat: udostępnienie dokumentacji medycznej

Z drugiej strony znalazłem właśnie ciekawy artykuł z tezą, iż

"Ustawa nie zobowiązała pacjentów do składania oświadczeń lecz jedynie nadała im takie uprawnienie, tak więc w dokumentacji medycznej znajdzie się tylko oświadczenie, które dobrowolnie zostało złożone. Wymaganie od pacjenta, by je złożył nie znajduje żadnego uzasadnienia, a tym samym wymaganie od lekarza by takie oświadczenie wymuszał również nie znajduje podstaw w omawianej ustawie"

i dalej:

"Przepis wynikający z § 8 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 21 grudnia 2010 r. w sprawie rodzajów i zakresu dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania oznacza wyłącznie obowiązek dołączenia do dokumentacji medycznej tylko oświadczeń pacjenta złożonych przez niego dobrowolnie. "

http://www.prawoimedycyna.pl/?str=artykul&id=847

Argumentacja w artykule moim zdaniem jest bardziej przekonywująca. Pokrywa się też z tym co napisał wcześniej Pan Leszek. Co o tym sądzicie?

Ciekawa i słuszna teza, przydatna. Lecz cały czas o tym piszemy. Wystarczy elementarna wiedza prawnicza by korzystac ze zdrowotnej legislatury. Jako prawnicy mozemy wspołczuc Medykom :)
Krzysztof W.

Krzysztof W. adiunkt, Uniwersytet
Wrocławski

Temat: udostępnienie dokumentacji medycznej

Panie Bartłomieju oczywiście zgodzę się z tym, że podejście prezentowane w linkowanym artykule jest logiczne i przekonujące - moja interpretacja, zaprezentowana wyżej, jest delikatnie rzecz ujmując "naciągana" ;)) - niemniej w kontekście tego co pisał Pan Filip, odnośnie kar za braki w dokumentacji, to znając podejście "oszczędnościowe" stosowane przez NFZ może się okazać ostatnią deską ratunku, brzytwą itp.
Jasne, że chodzi wyłącznie o dobrowolne oświadczenia pacjentów i tylko te ...
Boję się tylko tego, że urzędnicy wspomnianej wyżej instytucji - jeśli znajdą dziurę w papierach - pewnie nie oprą się okazji wydojenia świadczeniodawcy twierdząc choćby, że nie podjął on żadnych starań w celu uzyskania oświadczeń od pacjentów, o których wspomina rozporządzenie czyli nierzetelnie realizuje zakontraktowane świadczenia (moje podejście pozwoli np. wykazać, że takie działania były podejmowane lecz pacjent odmówił złożenia wiążącego oświadczenia woli w zakresie wymaganym prawem - co prowadzi do konkluzji, iż świadczeniodawca działał z należytą starannością a "winnym braku" jest wyłącznie nieużyty pacjent) ...
Poszlaka w postaci zastępczego oświadczenia - dokumentująca właściwe działania placówki - może zatem w zarodku zbić te bzdurne argumenty.
Być może jestem chorobliwym pesymistą jeśli chodzi o ocenę racjonalności działań urzędników szeroko pojętego resortu zdrowia. Chciałbym nawet być w tym przypadku złym prorokiem - ale coś mi się wydaje, że jeśli dalej trzeba będzie łatać dziury w budżecie to prędzej czy później znajdzie się ministerstwie lub NFZ jakiś "strażnik" praw pacjenta i zacznie sugerować restrykcyjne rozumienie "obowiązku dołączania oświadczeń"...Krzysztof W. edytował(a) ten post dnia 20.04.12 o godzinie 01:10

Temat: udostępnienie dokumentacji medycznej

Mimo sytuacji codziennych z NFZ-em, aktów prawnych Ministra Zdrowia na tzw. ostatni dzwonek, wierzę w zapis, że jesteśmy demokratycznym państwem prawa.
Jednocześnie zachęcam wszystkich do edukacji nt praw pacjenta, ale nie kosztem podmiotów leczniczych ;)

Następna dyskusja:

Zmiany w dokumentacji medyc...




Wyślij zaproszenie do