Temat: Aksjomaty i definicje, złożenia edukacyjne i naukowe...

Aksjomaty i definicje, złożenia edukacyjne i naukowe ,oraz moderacyjne tego forum
Definicja 1.
http://pl.wikipedia.org/wiki/Racjonalizm_filozoficzny
Racjonalizm (łac. ratio – rozum; rationalis – rozumny, rozsądny) – filozoficzne podejście w epistemologii zakładające możliwość dotarcia do prawdy z użyciem samego rozumu z pominięciem doświadczenia, poprzez stworzenie systemu opartego na aksjomatach, z których poprzez dedukcję można wywieść całość wiedzy. Racjonalizm w nowożytnej filozofii wywodzi się od Kartezjusza. W anglosaskiej tradycji filozoficznej bywa nazywany racjonalizmem kontynentalnym.
Nie należy go mylić z pojęciem racjonalizmu światopoglądowego.

Przekonanie o rozumności świata i jego uporządkowaniu wywodzi się od Heraklita, który wprowadził do filozofii pojęcie rozumu (logos), który rządzi światem. Eleaci zaprzeczyli wiarygodności danych zmysłowych, dowodząc ich sprzeczności z logicznym rozumowaniem i jednocześnie zapoczątkowując spór racjonalizmu z empiryzmem. Eleata Parmenides pierwszy świadomie zastosował rozumowanie dedukcyjne, i utożsamiając myśl z bytem zbudował pierwszy system filozofii racjonalistycznej. Demokryt próbował dokonać syntezy racjonalizmu i empiryzmu, rozróżniając "ciemną" wiedzę zmysłową, która wymaga wyjaśnienia i wiedzę "prawdziwą", pochodzącą z rozumu. Program zreformowania praw, języka oraz stosunków społecznych według kryterium racjonalności przedstawił sofista Protagoras. Rozumowanie jako sposób dochodzenia do prawd etycznych był przedmiotem rozważań Sokratesa. Empiryzm odrzucił Platon, którego zdaniem poznanie zmysłowe jest raczej domysłem (doksa), dotyczy tylko zjawisk, ma charakter ułomny i wymaga pomocy rozumu, wyprzedzającego i współdziałającego w poznaniu zmysłowym. Tylko umysł jest zdolny do poznania (episteme) idei dzięki wrodzonej wiedzy, którą dysponuje. Wyższość poznania rozumowego podkreślał również Arystoteles, choć poznanie zmysłowe według niego dostarczało rozumowi niezbędnego materiału do rozumowania. Nowy kierunek racjonalizmowi nadał Grzegorz z Nyssy, który jako pierwszy dowodził zgodności objawienia chrześcijańskiego z rozumem i jego racjonalnego charakteru.
Zachodni racjonalizm

Filozofowie racjonaliści od czasów Kartezjusza starali się znaleźć zbiór ponad podstawowych aksjomatów, którym nie dało by się zaprzeczyć bez popadania w logiczną sprzeczność i od których drogą dedukcji dałoby się wyprowadzić całą ludzką wiedzę.
Racjonalizm rozwijał się intensywnie w wiekach XVII i XVIII. Do najbardziej znanych filozofów racjonalistów należą: Kartezjusz, Isaac Newton, Baruch Spinoza, oraz w pewnym sensie Gottfried Wilhelm Leibniz.
Od czasu Hegla nikt już nie próbował tworzyć systemów filozoficznych opartych na ścisłym racjonalizmie, gdyż zadanie znalezienia doskonałego zbioru podstawowych aksjomatów mogących skutecznie tłumaczyć i opisywać całą ludzką wiedzę okazało się zadaniem niewykonalnym.

http://pl.wikipedia.org/wiki/Racjonalizm
Racjonalizm[edytuj]
Ujednoznacznienie Nazwa tego hasła odnosi się do więcej niż jednego pojęcia.
racjonalizm filozoficzny - filozoficzne podejście w epistemologii zakładające możliwość dotarcia do prawdy z użyciem samego rozumu z pominięciem doświadczenia
racjonalizm genetyczny, natywizm – stanowisko w sporze o źródła poznania, według którego istnieją idee wrodzone; przeciwieństwo empiryzmu genetycznego
racjonalizm metodologiczny, aprioryzm – stanowisko w sporze o źródła poznania, według którego głównymi źródłami poznania są te, które nie zależą od doświadczenia, przede wszystkim rozum; przeciwieństwo empiryzmu metodologicznego
antyirracjonalizm – stanowisko metodologiczne, według którego wartościowe jest jedynie poznanie racjonalne (tj. intersubiektywnie komunikowalne i kontrolowalne); przeciwieństwo irracjonalizmu
racjonalizm nowożytny – nurt w filozofii XVII i XVIII wieku
racjonalizm światopoglądowy – współczesny ruch filozoficzno-światopoglądowy zapoczątkowany w XVIII wieku
krytyczny racjonalizm - nurt we współczesnej filozofii nauki
racjonalizm – kierunek w architekturze modernizmu, uważany za styl międzynarodowy, a także całości architektury włoskiego modernizmu

Definicja 2
http://pl.wikipedia.org/wiki/Irracjonalizm
Irracjonalizm
Irracjonalizm (łac. irrationalis - nierozumowy) - pogląd filozoficzny głoszący, że rzeczywistości nie da się poznać w racjonalny sposób, przypisujący najwyższą wartość pozarozumowym środkom poznawczym.
Irracjonalizm był postawą typową dla romantyzmu i modernizmu. Henri Bergson uważał, że człowiek ma do dyspozycji dwie władze poznawcze: intelekt i intuicję, stawiając wyżej intuicję.
Irracjonalizm jest również ujmowany w opozycji do racjonalizmu i antyirracjonalizmu. Irracjonalizm uznaje za wartościowe nie tylko zjawiska intersubiektywne i dające się potwierdzić doświadczalnie.
Współcześnie termin "irracjonalny" w języku potocznym jest używany jako synonim bezsensu, głupoty etc.
Lista szkół i filozofów irracjonalnych
orfizm
Pitagoras i Pitagorejczycy
Platon i Platonizm
Plotyn i Neoplatonizm
Blaise Pascal
Adam Smith
Jan Jakub Rousseau
Arthur Schopenhauer
Søren Kierkegaard
Martin Heidegger
Friedrich Nietzsche