Temat: Muzeum Ślaskie - wystawy wykłady prelekcje etc
z cyklu Śląsk na poziomie
w Muzeum Śląskim w Katowicach
Stare miasta – nowi ludzie
Gliwice, Zabrze i Bytom po 1945 roku
19.01.2011 godz. 18.00
Bogusław Tracz
Instytut Pamięci Narodowej, Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej w Katowicach, Referat Badań Naukowych
Można śmiało pokusić się o tezę, że rok 1945 był kluczowy w historii Górnego Śląska w dwudziestym stuleciu. Niemieckie przygotowania do obrony, ucieczka i ewakuacja części mieszkańców, a wreszcie wkroczenie Armii Czerwonej w styczniu 1945 r., uruchomiły lawinę wydarzeń, które przesądziły o losach Górnoślązaków i regionu. Kolejne miesiące przyniosły nie mniej trudne, a często tragiczne wydarzenia: deportacja mężczyzn na Wschód, weryfikacja narodowościowa i wysiedlenie mieszkańców będących Niemcami bądź jedynie uznanych za Niemców. Ich miejsce zajęli Polacy wypędzeni ze wschodnich województw Rzeczpospolitej, oraz przybysze z Polski centralnej. Wielkie narodowościowe „puzzle”, w którym brakowało większości elementów, było praktycznie nie do ułożenia.
Zetknięcie ze sobą ludzi ukształtowanych w odmiennych kręgach kulturowych, o diametralnie innym habitusie, zwyczajach, na domiar doświadczonych okropnościami wojny i tragedią tułaczki, niosło za sobą liczne problemy, a nierzadko generowało konflikty. O ile we wschodniej, polskiej części Górnego Śląska wojna jedynie na kilka lat przerwała integrację tych ziem z państwem polskim, o tyle miasta leżące przed 1939 r. w granicach Niemiec znalazły się w zupełnie nowej rzeczywistości. Przemiany, do jakich doszło w Bytomiu, Gliwicach i Zabrzu, były znacznie większe i diametralnie odmieniły te trzy miasta, choć przez lata próbowano udowadniać, że w zasadzie „nic się nie stało”.
Jak wyglądała ta przemiana? Z jakimi problemami przyszło borykać się starym i nowym mieszkańcom górnośląskiego Trójmiasta?
Wstęp: 3,5 zł.
http://www.muzeumslaskie.pl/edukacja-slask-na-poziomie...
2 lutego 2011
My kontra oni. Władza a górnośląska ludność rodzima w Polsce Ludowej
prowadzenie: Sebastian Rosenbaum (Instytut Pamięci Narodowej, OBEP Katowice)
Górnośląska ludność rodzima zawsze stanowiła twardy orzech do zgryzienia dla władz. Jako typowa społeczność pogranicza nie dawali się przyporządkować w czytelny sposób jednemu etnosowi. Dlatego jednym z głównych nurtów polityki obozu władzy wobec ludności miejscowej była próba tworzenia „nowego człowieka”, nowego typu Górnoślązaka, wolnego od silnych kulturowych wpływów niemieckich.
Więcej>>>
16 lutego 2011
Od socrealizmu do postmodernizmu. Nowe Tychy - atrakcja turystyczna i odbiór społeczny
prowadzenie: dr Maria Lipok-Bierwiaczonek (Muzeum Miejskie w Tychach)
Historia Tychów sięga XV wieku, niemniej w powszechnym odczuciu uważane są za miasto młode, z bardzo silnie widocznym „dziedzictwem PRL-u”. Warto zatem spróbować odpowiedzieć sobie na kilka pytań, związanych z percepcją społeczną miasta i z jego mitologią. Miasto wyrosłe „na surowym korzeniu”, „miasto socjalistyczne”, „miasto niezakorzenionych”… Jaki jego obraz najbliższy jest prawdy?
Więcej>>>
2 marca 2011
Profanum kontra sacrum w dobie PRL
prowadzenie: dr Łucja Marek (Instytut Pamięci Narodowej, OBEP Katowice)
Państwo socjalistyczne, a zwłaszcza jego awangarda, czyli Górny Śląsk, miało być państwem świeckim, całkowicie oddzielonym od religii, propagującym materialistyczny światopogląd. Jakimi metodami dążono do odsunięcia Kościoła katolickiego od spraw państwa i pełnej sekularyzacji życia społecznego? Jak odpowiadali na te działania Górnoślązacy?
Więcej>>>
16 marca 2011
Nie tylko Ociepka i Wróbel. O fenomenie plastyki nieprofesjonalnej na Górnym Śląsku
prowadzenie: Sonia Wilk (Muzeum Śląskie, Katowice)
W drugiej połowie XX wieku Górny Śląsk był największym skupiskiem twórców nieprofesjonalnych w Polsce. Skala tego zjawiska nie miała odpowiednika w całej Europie. Najważniejszą przyczyną oryginalności plastyki nieprofesjonalnej na Śląsku nie jest jednak jej masowość, ale specyficzny genius loci tego miejsca rzutujący na prawdziwość i szczerość przekazu.
Więcej>>>
6 kwietnia 2011
Genius loci współczesnych śląskich miast
prowadzenie: Tomasz Konior (Konior Studio)
Górnośląskie miasta o wiele częściej niż inne padają ofiarą krzywdzących stereotypów. Wymykając się konwencjonalnej definicji piękna, zmuszają odbiorcę do wysiłku. By dostrzec ich urok, trzeba najpierw zrozumieć historyczne dziedzictwo całego regionu. Co zatem kształtuje ich tożsamość?
Więcej>>>
SPACERY
pierwsza sobota miesiąca, godz. 10.00
wstęp 3,50 zł
7 maja 2011
Górnicza wioska ogrodowa Giszowiec
dr hab. Irma Kozina (Zakład Historii Sztuki, Uniwersytet Śląski, Katowice)
Mylnie nazywany „miastem-ogrodem” Giszowiec w istocie był górniczą wioską, która z wizją E. Howarda niewiele miała wspólnego. Spacer rozpocznie się zwiedzeniem centrum osady, z wizytą w dzisiejszym domu kultury, który niegdyś był prężnie funkcjonującą gospodą z teatrem ludowym. Podczas przechadzki w obrębie zabytkowej zabudowy osiedla poznawać będziemy najważniejsze założenia urbanistyczne, które nadały mu rozpoznawalny do dziś charakter.
4 czerwca 2011
Szlakiem "czarnych pereł" modernizmu śląskiego
prowadzenie: dr Aneta Borowik (Zakład Historii Sztuki Uniwersytet Śląski, Katowice)
Spacer mniej znanym szlakiem katowickiej moderny, nie pomijającym obiektów pozostających na uboczu, oszpeconych przez nieudane konserwacje czy przebudowy. Spojrzenie na: Bank Gospodarstwa Krajowego, biurowiec magistratu katowickiego, dom inż. Squedera przy ul. Dworcowej, dom profesorów Śląskich Technicznych Zakładów Naukowych, wnętrza Sejmu Śląskiego czy Syndykat Hut Żelazanych będzie również pretekstem do prezentacji sylwetek architektów, którzy tworzyli to miasto w okresie międzywojennym.
Szczegółowe informacje na temat kolejnych spotkań w Dziale Oświatowym pod numerem tel. 032 2585661-3, w. 316 lub adresem e-mail: oswiata@muzeumslaskie.pl
Tomasz W. edytował(a) ten post dnia 04.02.11 o godzinie 12:01