GoldenLine
Zaloguj się
Beata Milewska

Beata Milewska pelnomocnik ds
jakosci

Temat: karty kontrolne Shewhart w laboratorium sensorycznym

zajmuje sie statystyczna kontrola sedziow w laboratorium sensorycznym oceniajacych wino w skali 1-10.Kazda probka( z losowo przydzielonym kodem ) badana jest przez 5 sedziow , potem liczona jest srednia dla okreslonej kodu ( producenta ) oraz odchylenie standardowe. Srednia daje informacje o jakosci produktu dla danego producenta .Kazda probka pochodzi od innego producenta.Podgrupa jest to numer specyfikacji np wino czerwone z Francji ( i np. 20 producentow ).Podgrupa skladaja sie z roznej liczby produktow pochodzacych od roznych producentow.Nie ma wyznaczonych wartosci liczbowych ze specyfikacji.Kolejna podgrupa to inna specyfikacja,i inni producenci.Czy mozliwe jest zastosowanie kart kontroli Shewharta X - s w tym przypadku ( podgrupy sa niejednorodne,bo za kazdym razem bada inny produkt a liczba probek zalezy od ofert).Jesli nie to jakie karty mozna zasostowac w tym przypadku , gdy kazda podgrupa to inny produkt , a kazda probka pochodzi od innego producenta i nie ma okreslonych wartosci srednich w specyfikacjach bo nie sa one znane .Bardzo prosze o komentarz.
Link do wypowiedziLink
Zbigniew Banaśkiewicz

Zbigniew Banaśkiewicz Quality, H&S and
Security Manager

Temat: karty kontrolne Shewhart w laboratorium sensorycznym

Do tego zagadnienia to raczej się nadaje Intraclass Correlation Coefficient.
Link do wypowiedziLink
Tomasz Greber

Tomasz Greber Trener, konsultant,
właściciel firmy
PROQUAL

Temat: karty kontrolne Shewhart w laboratorium sensorycznym

Najważniejsze to ustalić, co tak naprawdę chcesz analizować.
Karta x-s jest na tyle prosta, że można nią analizować (obrazować) prawie wszystko, choć wiele z tych analiz może być zupełnie bez sensu.

Na początek kilka pytań dotyczących tych badań:
- czemu liczona jest wartość średnia (a nie np. mediana)
- dlaczego liczone jest ochylenie standardowe - przy tak małych próbkach powinno sie używać inne miary rozproszenia
- co ma być oceniane z punktu widzenia stabilności

Nie powinno sie stosować karty tylko dla samego stosowania.
Link do wypowiedziLink
Beata Milewska

Beata Milewska pelnomocnik ds
jakosci

Temat: karty kontrolne Shewhart w laboratorium sensorycznym

Kazda probka produktu oceniana jest przez 5 ekspertow wiec mamy 5 rezultatow z ktorych liczona srednia daje obraz jakosci konkretnego produktu.Kazda probka pochodzi od innego producenta( ten sam rodzaj produktu np ser edamski ale rozni producenci).Moze byc ich 20 ale czasem jest 80 w jednej serii badan ( razy 5 ocen) daje pewna liczbe wynikow z ktorych wylicza sie odchylenie standardowe. Jesli odchylenie standardowe jest powyzej ustalonej normy probke poddaje sie ponownej ocenie. Kolejna seria to np. ser szwajcarski ( nastepne probki z 30 serow dla 5 ekspertow) Ekspert jest w tym przypadku narzedziem do badania jakosci produktu i wyrazenia jej w odpowiedniej skali liczbowej.Ocena objeci sa wlasnie eksperci.Powiedzmy ze ten sama probke produkt jeden ekspert oceni na 3 a drugi na 8 .Rozproszenie jest zbyt duze i co moglo go spowodowac: predyspozycje eksperta czy np niejednolitosc produktu.Moim zadaniem jest kontrola ekspertow ( panelu sensorycznego ) i kontrola stabilnosci wykonywanych przez nich ocen .Typ badan sensorycznych uwarunkowany jest bardzo wieloma czynnikami ludzkimi.Badanie stabilnosci pozwola na wychwycenie np. bledow systematycznych kiedy ekspert ma tendencje do zanizania lub podwyzszania swojej oceny i robi to systematycznie lub zdarza sie to sporadycznie i jest spowodowane przyczyna specjalna np na eksperta wplywaja nieznane czynniki.Eksperci poddawani sa treningom, szkoleniom, kalibracjom.Mozna wplywac na ich wrazliwosc i czulosc sensoryczna i w ten sposob regulowac ich zdolnosci do oceny.Trzeba miec jednakze obraz zarowno stabilnosci jak i odchylen w przeprowadzanej przez nich ocenie oraz rozpoznawac przyczyny tych odchylen.
Link do wypowiedziLink
Zbigniew Banaśkiewicz

Zbigniew Banaśkiewicz Quality, H&S and
Security Manager

Temat: karty kontrolne Shewhart w laboratorium sensorycznym

Karty kontroli nie nadają się do tego zagadnienia.

Natomiast można by się pokusić o zrobienie badania powtarzalności i odtwarzalności (gage r&r) - właśnie zakładając, że ekspert jest niczym innym tylko narzędziem pomiarowym. Z tym że wtedy niezbędne jest przynajmniej dwukrotne powtórzenie oceny każdej z próbek.
Link do wypowiedziLink
Beata Milewska

Beata Milewska pelnomocnik ds
jakosci

Temat: karty kontrolne Shewhart w laboratorium sensorycznym

Zgadza sie powtorzenia tez sa tu stosowane , tyle tylko ze wybiorczo , jednakze nie daje one mozliwosci analizowania bledow systematycznych.W jaki sposob ocenic czy wyniki konkretnego eksperta roznia sie znaczaco od sredniej panelu sensorycznego i w jaki sposob wyznaczyc te znaczace granice.Czy moze byc to srednia plus, minus 3 sigma kiedy podgrupy nie sa jednorodne.Stosowana Principal Componens Analysis i korelacja tez nie daje obrazu czy ekspert ma tendencje do zanizania czy podwyzszania swoich ocen i robi to systematycznie i jak jego oceny roznia sie od pozostalych.
Link do wypowiedziLink
Tomasz Greber

Tomasz Greber Trener, konsultant,
właściciel firmy
PROQUAL

Temat: karty kontrolne Shewhart w laboratorium sensorycznym

Ja bym spróbował w pierwszej kolejności z kartą dla wyników zgrupowanych (bardzo mało popularna). Opisany przypadek kontroli nie jest typowy,
ale ta karta może dostarczyć jakieś ciekawe informacje.
Link do wypowiedziLink
Zbigniew Banaśkiewicz

Zbigniew Banaśkiewicz Quality, H&S and
Security Manager

Temat: karty kontrolne Shewhart w laboratorium sensorycznym

Tomasz Greber:
Ja bym spróbował w pierwszej kolejności z kartą dla wyników zgrupowanych (bardzo mało popularna). Opisany przypadek kontroli nie jest typowy,
ale ta karta może dostarczyć jakieś ciekawe informacje.

A ona się nadaje do zmiennych alternatywnych o skali porządkowej?
Link do wypowiedziLink
Zbigniew Banaśkiewicz

Zbigniew Banaśkiewicz Quality, H&S and
Security Manager

Temat: karty kontrolne Shewhart w laboratorium sensorycznym

Beata Milewska:
Zgadza sie powtorzenia tez sa tu stosowane , tyle tylko ze wybiorczo , jednakze nie daje one mozliwosci analizowania bledow systematycznych.W jaki sposob ocenic czy wyniki konkretnego eksperta roznia sie znaczaco od sredniej panelu sensorycznego i w jaki sposob wyznaczyc te znaczace granice.Czy moze byc to srednia plus, minus 3 sigma kiedy podgrupy nie sa jednorodne.Stosowana Principal Componens Analysis i korelacja tez nie daje obrazu czy ekspert ma tendencje do zanizania czy podwyzszania swoich ocen i robi to systematycznie i jak jego oceny roznia sie od pozostalych.

To może tak - metodą sędziowania skoków narciarskich.

Z każdych 5 ocen odrzucamy dwie skrajne. Po wykonaniu serii ocen dla każdego sędziego mamy dane o odsetku ocen skrajnych. Te dane możmy potraktować zwykłym wykresem pareto albo testem statystycznym czy decyzje danego sędziego mieszczą się w przedziale ufności czy nie.
Link do wypowiedziLink
Tomasz Greber

Tomasz Greber Trener, konsultant,
właściciel firmy
PROQUAL

Temat: karty kontrolne Shewhart w laboratorium sensorycznym

Zbigniew Banaśkiewicz:
Tomasz Greber:
Ja bym spróbował w pierwszej kolejności z kartą dla wyników zgrupowanych (bardzo mało popularna). Opisany przypadek kontroli nie jest typowy,
ale ta karta może dostarczyć jakieś ciekawe informacje.

A ona się nadaje do zmiennych alternatywnych o skali porządkowej?

Powinna być stosowana dla danych liczbowych, najlepiej skale ciągłe.
Ale jak się odpowiednio pokombinuje, to można to obejść (choćby z wykorzystaniem wartości średnich).
Link do wypowiedziLink
Tomasz Greber

Tomasz Greber Trener, konsultant,
właściciel firmy
PROQUAL

Temat: karty kontrolne Shewhart w laboratorium sensorycznym

Zbigniew Banaśkiewicz:
Beata Milewska:
Zgadza sie powtorzenia tez sa tu stosowane , tyle tylko ze wybiorczo , jednakze nie daje one mozliwosci analizowania bledow systematycznych.W jaki sposob ocenic czy wyniki konkretnego eksperta roznia sie znaczaco od sredniej panelu sensorycznego i w jaki sposob wyznaczyc te znaczace granice.Czy moze byc to srednia plus, minus 3 sigma kiedy podgrupy nie sa jednorodne.Stosowana Principal Componens Analysis i korelacja tez nie daje obrazu czy ekspert ma tendencje do zanizania czy podwyzszania swoich ocen i robi to systematycznie i jak jego oceny roznia sie od pozostalych.

To może tak - metodą sędziowania skoków narciarskich.

Z każdych 5 ocen odrzucamy dwie skrajne. Po wykonaniu serii ocen dla każdego sędziego mamy dane o odsetku ocen skrajnych. Te dane możmy potraktować zwykłym wykresem pareto albo testem statystycznym czy decyzje danego sędziego mieszczą się w przedziale ufności czy nie.

Ja bym plecił techniki badania rzetelności skali (podobnie jak to się robi w badaniach zadowolenia klientów - tam jest wskaźnik alfa-Cronbacha).
Link do wypowiedziLink
Artur J.

Artur J. Illuminatio per
scientia et
technicae...

Temat: karty kontrolne Shewhart w laboratorium sensorycznym

Karty kontrolne mają sens stosowania przy dużej liczebności w procesie i przy zdefiniowanych wartościach brzegowych.
Nie wiem jakie są założenia metody badawczej, ale przy tym o czym piszesz, raczej brałbym pod uwagę medianę a nie średnią do oceny stabilności procesu.
Link do wypowiedziLink
Beata Milewska

Beata Milewska pelnomocnik ds
jakosci

Temat: karty kontrolne Shewhart w laboratorium sensorycznym

Nie moge zrobic calkowitej rewolucji w ocenie metody i ekspertow poniewaz laboratorium jest akredytowane i kazda zmiana w ocenie metody laczy sie z akredytacja wprowadzonych zmian ale sprobuje eksperymentu z mediana i z rozstepem.Nie wiem jednak czy kazda serie badan traktowac jako niezalezny od siebie proces i wyznaczac granice kontrolne dla kazdej serii.Seria bylaby wtedy grupa jednorodna z tym tylko ze jej liczebnosc nie bedzie wysoka a karta mediany daje wolniejsza odpowiedz na rozregulowanie niz karta sredniej.Czy moze wszyskie serie traktowac jak jeden proces.Sprobuje rowniez metode skokow narciarskich oraz alfa-Cronbacha.Testy statystyczne sa wykonywane.Daja mi jednak informacje jedynie o metodzie nie zas konkretnym ekspercie i jego ewenualnych bledach systematycznach co tak dobrze moglaby pokazac karta sredniej i odchylenia standardowego , gdyby mozna byloby ja tu zastosowac.
Bardzo dziekuje za ciekawe pomysly.Dyskusja jest naprawde interesujaca.
Link do wypowiedziLink
Tomasz Greber

Tomasz Greber Trener, konsultant,
właściciel firmy
PROQUAL

Temat: karty kontrolne Shewhart w laboratorium sensorycznym

Rozpoczynam dwa długie projekty w okolicach Warszawy, może będę mógł zajechać na chwilę przy okazji i zobaczyć ten proces na żywo.

Najlepiej wszelkie metody proponuje się widząc jak dokładnie eksperyment przebiega i jakie dane zebrano hsitorycznie. Wtedy robi się drobne symulacje i sprawdza, która metoda analizy daje najciekawsze, najbardziej użyteczne wyniki.
Link do wypowiedziLink
Beata Milewska

Beata Milewska pelnomocnik ds
jakosci

Temat: karty kontrolne Shewhart w laboratorium sensorycznym

Bylabym bardzo zadowolona z pana fachowego doradztwa ale niestety nie pracuje w Polsce i korzystam z Golden Line z Norwegi.Postaram sie przeprowadzic kilka eksperymentow zgodnie z panstwa wskazowkami i bede mogla dopiero ocenic uzytecznosc wynikow w ocenie stabilnosci procesu.pozdrawiam
Link do wypowiedziLink
Zbigniew Banaśkiewicz

Zbigniew Banaśkiewicz Quality, H&S and
Security Manager

Temat: karty kontrolne Shewhart w laboratorium sensorycznym

Beata Milewska:
Postaram sie przeprowadzic kilka eksperymentow zgodnie z panstwa wskazowkami i bede mogla dopiero ocenic uzytecznosc wynikow w ocenie stabilnosci procesu.pozdrawiam

Jeszcze jedna uwaga natury ogólnej - a propos celowości stosowania metod statystycznych w danych okolicznościach.

Aplikacja metod statystycznych jest zasadna przed wszystkim wtedy, gdy oceniamy populację na podstawie próbki. Jeżeli dysponujemy kompletem danych, czyli np. wynikami wszystkich wykonanych testów sensorycznych, to do dokonania oceny powinna wystarczyć zwykła prezentacja danych w postaci tabelarycznej lub graficznej.
Link do wypowiedziLink

konto usunięte

Temat: karty kontrolne Shewhart w laboratorium sensorycznym

Tak sobie czytam opis sposobu pozyskiwania danych i prawdę mówiąc nie wiem czy dobrze to rozumiem, ale jeżeli jest tak, że ostatecznym wynikiem jest średnia zebrana z pięciu ocen (po jednej oceny od każdego oceniającego) to możesz z wykorzystaniem arkusza kalkulacyjnego zrobić następującą rzecz: dla każdego oceniającego policzyć różnicę, między średnim wynikiem, a jego oceną dla każdej oceny. Następnie przenieść to na prosty wykres słupkowy, który będzie obrazował tą różnice w kolejnych ocenach. Tym samy łatwo dostrzeżesz, że jeden oceniający notorycznie zaniża, lub zawyża swoją ocenę. Mając takie dane, możesz również pokusić się o wykonanie testu statystycznego na rozkład normalny wokół wartości średniej.
Link do wypowiedziLink
Beata Milewska

Beata Milewska pelnomocnik ds
jakosci

Temat: karty kontrolne Shewhart w laboratorium sensorycznym

w taki wlasnie prosty sposob robie to do tej pory , tylko ze nie wiem jaka roznica jest niepokojaca a ktora nalezaloby zignorowac czy np. 1, 2 czy 0,5 miedzy srednim wynikiem a srednia eksperta.Czy zanizanie o 0,05 przez caly czas jest istotne czy brac pod uwage wieksza roznica np.1,3. Jakie sa granice , jak je wyznaczyc i jak interpretowac ( zanizanie 7 razy na 10 przypadkow czy 10 na 10 przypadkow).Rozklad jest normalny.Wykonywana sa wykresy korelacji oraz eggshell ( univariate ) PCA ( multivariance) oraz LSD ( last significant differanse) ale porownuja miedzy soba srednie dla produktu nie zas srednia dla eksperta.Mozna sprobowac zrobic SLD dla srednich miedzy ekspertami i znalezc w ten sposob granice kontrolna?Kazda seria bedzie miala wlasne granice i jest to troche trudne do wykonania a potem do porownywania wynikow np w polrocznych zestawianiach z oceny ekspertow ale mozna sprobowac.Czy moglabym do sredniej wyniku poprostu dodac i odjac last signifikant differance i w ten sposob wyznaczyc granice gorna i dolana po przekroczeniu ktorych wynik dla eksperta traktuje jako odchylenie i biore pod uwage w ocenie jego bledow statystycznych ?No tak ale dalej nie wiem ile przekroczen na ile oznaczen wskazuje o rozregulowaniu eksperta ( 10 nastepujacych po sobie , 20 czy wszyskie wykonane przez siebie oceny ).
Link do wypowiedziLink
Tomasz Greber

Tomasz Greber Trener, konsultant,
właściciel firmy
PROQUAL

Temat: karty kontrolne Shewhart w laboratorium sensorycznym

Jeszcze może inna opcja - karta kontrolna dla wyników zgrupowanych.
Link do wypowiedziLink
Zbigniew Banaśkiewicz

Zbigniew Banaśkiewicz Quality, H&S and
Security Manager

Temat: karty kontrolne Shewhart w laboratorium sensorycznym

Krzysztof Nyrek:
Tak sobie czytam opis sposobu pozyskiwania danych i prawdę mówiąc nie wiem czy dobrze to rozumiem, ale jeżeli jest tak, że ostatecznym wynikiem jest średnia zebrana z pięciu ocen (po jednej oceny od każdego oceniającego) to możesz z wykorzystaniem arkusza kalkulacyjnego zrobić następującą rzecz: dla każdego oceniającego policzyć różnicę, między średnim wynikiem, a jego oceną dla każdej oceny. Następnie przenieść to na prosty wykres słupkowy, który będzie obrazował tą różnice w kolejnych ocenach. Tym samy łatwo dostrzeżesz, że jeden oceniający notorycznie zaniża, lub zawyża swoją ocenę. Mając takie dane, możesz również pokusić się o wykonanie testu statystycznego na rozkład normalny wokół wartości średniej.

A dlaczego ten rozkład miałby być normalny?
Link do wypowiedziLink
« Wróć do tematów
Odpowiedz

Podobne tematy


Następna dyskusja:

metrologia w laboratorium -...




Wyślij zaproszenie do
Anuluj