Patryk R.

Patryk R. audytor, ekonomista,
windykator

Temat: strata na sprzedaży własnej należności

Zadajmy sobie pytanie: Jak ustalić stratę na sprzedaży należności (czy uzgledniać VAT) w przypadku gdy firma sprzedała należność, która była przychodem podatkowym netto, za cene niższą niż jej wartość nominalna?
Zgodnie z brzmieniem art. 16 ust 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów start z tyt. odpłatnego zbycia wierzytelności, chyba, że wierzytelność taka na podstawie art. 12 ust. 3 niniejszej ustawy uprzednio została zarachowana jako przychód należny. Pod pojęciem "opłatne zbycie" rozumiemy wszelkie sytuacje, w których dochodzi do przeniesienia przysługującej danemu podmiotowi wierzytelności na inny podmiot (np. w drodze wnisenia aportem do spółki, sprzedaży, zamiany itd), za odpłatność wyrażoną w pieniadzy, w rzeczach lub w prawa.
Zgodnie z zapisem ustawy o PDOP, zaliczeniu do kosztów podlegać wiec mogą tylko straty poniesione przez dopatnika w następtwie odpłatnego zbycia tych wierzytelności, które przez podatnika tego uprzednio zaliczone zostały do przychodów należnych. Stosowanie tego przepisu oraz określanie na jego podstawie wysokości "straty" komplikuje jednak fakt, iż wykonując określone świadczenie na rzecz innego podmiotu, uzględniamy w cenie za to świadczenie również należny VAT. Wynikająca więc z umowy oraz faktury kwota wierzytelności jest zatem wyższa od kwoty, którą podatnik zalicza do swoich przychodów należnych. Stosownie bowiem do art. 12 ust. 4 pkt 9 ustawy o PDOP, do przychodów nie zalicza się wynikajacego z takiej faktury należnego VAT. Jednoczenie kwota tego podatku, co do zasady, podlega u podatnika rozliczeniu z naliczonym VAT.
W zwiazku z powyższym kwestia sposobu wyliczania wysokości strat podmiotów dokonujących zbycia wierzytelności własnych wciąż spotyka się ze sprzecznymi ocenami.
W interpretacjach indywidualnych organów podatkowych ugruntowany jest pogląd, iż dokonując obliczenia wysokości straty, porównujemy uzyskaną z takiej sprzedaży cenę z wartością wierzytelności zaliczoną uprzednio do przychodów należnych, czyli z wartością "netto" takiej wierzytelności.
Natomiast w orzecznictwie sądów administracyjnych brak jest takiej jednomyślności. Podobne poglądy do powyższych wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach (orzeczenie prawomocne 2005r.), co potwierdził wyrok z 16.08.2004r.
Aktualnie w orzecznictwie NSA oraz wojewódzkich sądów administracyjnych dominuje inny pogląd tj. iż przy określaniu takiej straty należy wziąć pod uwagę pełną wartość takiej wierzytelności (brutto).