Temat: Służebność przesyłu
Zgodnie z art. 285 § 1 kc, nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa). Przy czym, służebność gruntowa może mieć jedynie na celu zwiększenie użyteczności nieruchomości władnącej lub jej oznaczonej części. Stosunki między właścicielem gruntu a przedsiębiorstwem przesyłowym mogą zostać uregulowane w ten sposób, że na rzecz przedsiębiorstwa zostanie ustanowiona służebność gruntowa, przy czym okoliczność, że nieruchomość władnąca wchodzi w skład przedsiębiorstwa energetycznego sama przez się nie wyklucza możliwości zrealizowania przez strony umowy o ustanowienie służebności gruntowej celu określonego w art. 285 § 2 KC.
Zgodnie z postanowieniem SN z dnia 4 listopada 1998 r., sygn. akt II CKU 69/98,sposobem na uzyskanie tytułu prawnego do korzystania z gruntu jest nabycie służebności gruntowej przez zasiedzenie, zgodnie z art. 292 KC, ale tylko w wypadku, gdy polega na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia . Jednakże, warunkiem nabycia przez zasiedzenie jest to aby, trwałe i widoczne urządzenie zostało wykonane przez posiadacza służebności, a nie przez właściciela nieruchomości, z której posiadacz korzysta w zakresie służebności. Bieg terminu zasiedzenia służebności gruntowej rozpoczyna się od chwili, gdy posiadacz tej służebności przystąpił do korzystania z trwałego i widocznego urządzenia.
Zgodnie z postanowieniem SN z dnia 4 października 2006 r., II CSK 119/06, pomimo niedawnych wątpliwości co do dopuszczalności istnienie służebności gruntowej na rzecz przedsiębiorstwa, że istnieje nie tylko możliwość ustanowienia służebności gruntowej, ale również jej nabycie w drodze zasiedzenia. Właściciele gruntów, na których znajdują się urządzenia takie jak słupy i linie energetyczne, telefoniczne, wodociągi i gazociągi wykorzystywane przez firmy przesyłowe muszą się więc liczyć z możliwością ustanowienia służebności gruntowej rzecz przedsiębiorstwa przesyłowego. Nabycie służebności gruntowej przez zasiedzenie jest dopuszczalne nawet wówczas, gdy nie jest ona konieczna, a jedynie usprawnia prowadzenie przedsiębiorstwa.