Temat: Czy można zastrzec pomysł?
Zgodnie z art. 1 ust. 2 1 ustawy o prawie autorskim ochroną objęty może być wyłącznie sposób wyrażenia; nie są objęte ochroną odkrycia, idee, procedury, metody i zasady dzialania oraz koncepcje matematyczne. Z powyższego wynika, iż prawo autorskie chroni utwór, a więc sposób wyrażania idei tj. poziom twórczości i oryginalności, nie zaś same idee jako takie. Poglądy na temat braku ochrony pomysłu na gruncie prawa autorskie znajdujemy również w orzecnictwie sądów np. już w orzeczeniu wydanym w dniu 31 grudnia 1974 r., sygn. akt ICR 659/74 Sąd Najwyższy stwierdził, iż "ochronie prawa autorskiego podlega nie temat, lecz jego indywidualizacja". Choć w wyroku z dnia
W nauce prawa rozważa się możliwość przyznania ochrony pomysłowi na gruncie przepisów ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (ochrona przed 'pasożytnictwem'), jednak kwestia ta budzi wątpliwości w doktrynie, choćby z uwagi na fakt, iż przepisy UZNK chronią zasady uczciwej konkurencji, a nie idee jako takie.
Ochrony pomysłów poszukuje się również na grunice przepisów kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 23 KC dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach. Warunkiem skorzystania z ochrony dóbr osobistych oferowanej przez przepisy KC jest zagrożenie lub naruszenie danego dobra oraz bezprawność działania. W doktrynie zauważa się, iż ochrona na gruncie przepisu art. 23 KC możliwa jest jedynie w wypadkach, gdy wykorzystanie danego utworu „uwłacza dobrom osobistym”. Trudno zaś byłoby wykazać, iż wykorzystanie waszego pomysłu w celu stworzenia innego, (oryginalnego) utworu reklamowego naruszałoby wasze dobra osobiste.
Podsumowując z uwagi na fakt, iż zgodnie z regulacją art. 1 ust. 2 1 ustawy o prawie autorskim idee i pomysły nie podlegają ochronie, ponieważ dopiero zindywidualizowana forma utworu, mającego swój początek w niechronionej idei, podlega ochronie, warto zachować swój orginalny pomysł w tajemnicy, aż do momentu zebrania środków na jego realizację. Na pocieszenia powiem, iż problem braku ochrony pomysłów nie dotyczy tylko branży reklamowej, borykają się z nim również twórcy tzw. formatów telewizyjnych. Warto więc rozważyć ustalenia waszego pomysłu, tak by przybrał zmaterializowaną formę, a więc stał się utworem i podlegał ochronie na grunice ustawy o prawie autorski.