Temat: Problem z urlopem
Kodeks pracy
Art. 163. § 1. Urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów. Plan urlopów ustala pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. Planem urlopów nie obejmuje się części urlopu udzielanego pracownikowi zgodnie z art. 1672.
§ 11. Pracodawca nie ustala planu urlopów, jeżeli zakładowa organizacja związkowa wyraziła na to zgodę; dotyczy to także pracodawcy, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa. W takich przypadkach pracodawca ustala termin urlopu po porozumieniu z pracownikiem. Przepis § 1 zdanie drugie i trzecie stosuje się odpowiednio.
§ 2. Plan urlopów podaje się do wiadomości pracowników w sposób przyjęty u danego pracodawcy.
§ 3. Na wniosek pracownicy udziela się jej urlopu bezpośrednio po urlopie macierzyńskim; dotyczy to także pracownika-ojca wychowującego dziecko, który korzysta z urlopu macierzyńskiego.
W kwestii arbitralnego ustalenia terminów urlopów panują sprzeczne opinie.
Gdy pracodawca nie jest obowiązany do ustalenia planu urlopów, to ustala termin urlopu po porozumieniu z pracownikiem. W dotychczasowym orzecznictwie SN zwrot "po porozumieniu" jest na ogół rozumiany jako wymóg uzyskania zgody. Jednakże w omawianym przypadku - jako że w § 1 komentowanego przepisu wskazane są przesłanki określenia terminu urlopu (w tym konieczność zapewnienia normalnego toku pracy) - nie można wykluczyć sytuacji, w których orzecznictwo uzna odmowę pracownika wykorzystania urlopu w terminie ustalonym przez pracodawcę za sprzeczną z prawem.
Dubowik A.
artykuł PiZS 2003/5/30 Zasada udzielania urlopu wypoczynkowego w naturze i plan urlopów. Teza 1
Na gruncie art. 163 § 1[1] k.p. odpowiednie stosowanie zdania drugiego art. 161 § 1 k.p. oznacza jedynie, że pracodawca i pracownik ustalając termin urlopu powinni mieć na uwadze zarówno preferencje pracownika, jak i względy związane z funkcjonowaniem pracodawcy. Chodzi zatem o nakłonienie stron do kompromisu. [...] Przy takim pojmowaniu zwrotu "po porozumieniu" pracodawca, któremu nie uda się osiągnąć kompromisu w kwestii terminu urlopu z danym pracownikiem, nie może przymusić go do rozpoczęcia urlopu w ustalonym przez siebie jednostronnie terminie. [...] Jeżeli sytuacja braku porozumienia pracodawcy z pracownikiem co do terminu urlopu przeciągałaby się na następny rok kalendarzowy, pracodawca może jednostronnie ustalić pracownikowi termin urlopu do końca pierwszego kwartału następnego roku kalendarzowego (teraz do września).
Pietruszyńska K.
opinia PiZS 2012/7/40-41 Zdaniem Państwowej Inspekcji Pracy. Teza 2
Jeżeli pracownik nie chce korzystać z urlopu, pracodawca nie może zmusić go do pójścia na urlop, gdyż w ten sposób naruszałby sferę uprawnień pracowniczych. Należy jednak zauważyć, że procedura wyznaczania terminów wykorzystywania urlopów jest elementem organizacji i porządku w procesie pracy, do której przestrzegania pracodawca może zobowiązać pracowników np. poprzez odpowiednie zapisy w regulaminie pracy.
Pietruszyńska K.
opinia PiZS 2012/7/40-41 Zdaniem Państwowej Inspekcji Pracy. Teza 3
Pracodawca może zobowiązać pracownika do wykorzystania zaległego urlopu do końca września, aby uniknąć sankcji ze strony inspektora pracy z tytułu nieudzielenia pracownikowi przysługującego urlopu.
Cudowski B.
P artykuł GSP 2007/2/45-60 Urlop wypoczynkowy i bezpłatny a dodatkowe zatrudnienie. Teza 1
Rozumienie terminu "po porozumieniu" z art. 163 § 1[1] k.p. musi uwzględniać to, że termin urlopu ustala pracodawca, biorąc pod uwagę wniosek pracownika i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. Pracodawca nie jest więc związany preferencjami pracownika. Wynika z tego, że pracodawca powinien jedynie podjąć próbę wspólnego uzgodnienia terminu urlopu. Natomiast w przypadku braku porozumienia nie jest konieczna zgoda pracownika na wykorzystanie urlopu w terminie ustalonym przez pracodawcę.
Jak widzi Pan w doktrynie istnieją rożne poglądy co do kwestii przymuszenia pracownika do wzięcia urlopu, dlatego każdy przypadek należy badać indywidualnie.
W Pana przypadku uwidocznione jest jednak próba obejścia przepisów o udzieleniu urlopów, bowiem e ten sposób pracodawca chce w ewidentny sposób uniknąć przestoju, co należy uznać za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.