Temat: VAT od umów zlecenia a odpowiedzialność zlecającego wobec...

Uwaga, umowy o pracy czy zlecenia nie muszą być na piśmie, jeśli są dowody, że jedna strona za nie płaci a druga strona wykonuje dla zleceniodawcy te usługi, za które jest płacona.

VAT od umów zlecenia a odpowiedzialność zlecającego wobec osób trzecich

W świetle regulacji ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm., dalej: ustawa o PIT), przychody z umów zlecenia czy o dzieło, zawierane w ramach działalności wykonywanej osobiście, stanowią źródło przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy odrębne od źródła, jakim są przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej, wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT. Warto jednak wiedzieć, że na gruncie ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm., dalej: ustawa o VAT), przychody z takich umów mogą stanowić przychody z działalności gospodarczej, a co za tym idzie – mogą podlegać opodatkowaniu. Wynika to z tego, że definicja działalności gospodarczej, która jest zawarta w ustawie o VAT jest znacznie szersza, niż w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jeśli jednak zleceniobiorca jest już podatnikiem VAT z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, ale osiągnie również przychody z takiej umowy zlecenia, wówczas ma obowiązek opodatkowania podatkiem VAT także przychodów z tej umowy.

Pojęcie działalności gospodarczej na gruncie ustawy VAT

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, w świetle ustawy o VAT, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, a także działalność osób wykonujących wolne zawody.
Niewątpliwie najwięcej wątpliwości budzi sprawa zapisów dotyczących odpowiedzialności zlecającego wobec osób trzecich.

Czym jest odpowiedzialność wobec osób trzecich?

Podkreślić trzeba, że analizując konkretną sytuację, przede wszystkim należy ocenić, czy zleceniobiorca działa na zewnątrz w imieniu i na rzecz zleceniodawcy, czy też jest podmiotem od niego odrębnym. Wynikać to będzie z istoty danego stosunku prawnego oraz przepisów go regulujących, czyli zarówno kodeksu cywilnego, jak i ewentualnie innych ustaw, takich jak np. prawo budowlane.

Istotne przy tym jest to, że nawet jeśli w danej umowie nie będzie zapisów dotyczących odpowiedzialności, to z uwagi na to, że zarówno umowa zlecenia jak i o dzieło są umowami nazwanymi, uregulowanymi w kodeksie cywilnym, zastosowanie znajdzie art. 429 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią, kto powierza wykonanie czynności drugiemu, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną przez sprawcę przy wykonywaniu powierzonej mu czynności, chyba że nie ponosi winy w wyborze, albo że wykonanie czynności powierzył osobie, przedsiębiorstwu lub zakładowi, które w zakresie swej działalności zawodowej trudnią się wykonywaniem takich czynności. Podkreślić przy tym trzeba, że przez „zawodowe wykonywanie czynności” rozumie się nie tylko sytuacje, gdy ktoś wykonuje dane czynności w ramach działalności gospodarczej, lecz także, gdy ma ku temu odpowiednie kwalifikacje zawodowe.

Przepis art. 429 k.c. jest przepisem bezwzględnie obowiązującym. W konsekwencji w sytuacji, gdy czynności byłyby wykonywane przez podmiot nie będący profesjonalistą, nie jest możliwe inne ukształtowanie tej odpowiedzialności. Oznacza to, że taki zleceniobiorca nie będzie ponosił odpowiedzialności wobec osób trzecich. Nie ma natomiast żadnych przeszkód, by w umowie ze zleceniobiorcą zawodowo wykonującym dane czynności, zostały zawarte postanowienia przerzucające ciężar odpowiedzialności wobec osób trzecich na zleceniodawcę.

Taki stan faktyczny był przedmiotem interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 31 grudnia 2013 r. (sygn. IPPP3/443-1139/13-3/JK):

(...) zleceniobiorca pozbawiony jest przymiotu samodzielności przy wykonywaniu swojej działalności w rozumieniu art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT, wobec czego nie jest podatnikiem VAT w sytuacjach gdy w oparciu o umowę zlecenia lub o dzieło - działa na zewnątrz w imieniu zleceniodawcy i na jego rachunek, oraz w ramach powierzonej mu czynności zleceniodawca przejmuje odpowiedzialność za jego działania (co wynika także pośrednio z art. 429 K.c.) Taki przypadek może dotyczyć, np. nauczyciela w szkole, wykładowcy na uczelni itp. - a więc w tych wszystkich przypadkach gdy zleceniodawca powierza zleceniobiorcy wykonanie czynności (usług), za które w stosunkach z innymi podmiotami sam bierze odpowiedzialność (na zewnątrz są to czynności zleceniodawcy), a ze stosunku łączącego strony nie wynika, iż odpowiedzialność ta obciąża zleceniobiorcę.

Źródło i pełny tekst: http://www.podatki.biz/Ten post został edytowany przez Autora dnia 25.12.14 o godzinie 19:12