Jakub Łoginow

Jakub Łoginow Nie ma kangurów w
Austrii

Temat: Granica polsko-gdańska

W nauczaniu historii w szkole i w ogóle we wszystkich opisach historycznych mówi się dużo o bitwach i polityce, ale zupełnie nic o życiu codziennym w danym okresie.

A mnie intryguje pewna sprawa: jak wyglądała w praktyce granica Polski z Wolnym Miastem Gdańskiem w okresie międzywojennym? Chodzi mi o kwestie przekraczania granicy przez obywateli RP, Gdańska i turystów. Czy granica była oznaczona w terenie, a jeśli tak, to w jaki sposób (słupki graniczne, tablice np. "stop granica przekraczanie wzbronione), zasieki?), czy granicę można było przekroczyć w dowolnym miejscu bez kontroli (tak jak obecnie w ramach układu z Schengen), czy też tylko na przejściach granicznych za okazaniem paszportu?

I jak to wszystko wyglądało w praktyce? Mam na myśli fakt, że z jednej strony granicy był niemiecko-polski Gdańsk i kurort Sopot, popularny cel wyjazdów turystycznych, a zaraz obok polska wieś Orłowo i kawałek dalej Gdynia, która już pod koniec lat 20-tych była dużym miastem i portem. Czy dla życia zwykłych mieszkańców Gdańska, Sopotu, Orłowa i Gdyni granica była problemem, uciążliwą barierą, czy może nieuświadamianą przez nikogo kreską na mapie - ot jak dzisiaj granice gmin? Z tego co wiem, sama instytucja szczelnych granic i paszportów jest stosunkowo nowa, np. w XIX wieku podróżowało się swobodnie bez kontroli granicznej, ale jak było w XX-leciu międzywojennym pod tym względem?
Monika S.

Monika S. ciągle szukam wyzwań

Temat: Granica polsko-gdańska

Tak trochę off-top, bo nie o granicy, ale o WMG jak najbardziej:

http://trojmiasto.gazeta.pl/trojmiasto/1,35636,1163154...
Piotr Guz

Piotr Guz młodszy kierownik
projektu, PTK
Centertel

Temat: Granica polsko-gdańska

wujek google
http://odkrywca.pl/kamienie-graniczne-wolnego-miasta-g...

mozna skorzystac z opcji Grafika i jest sporo fotek
Jakub Łoginow

Jakub Łoginow Nie ma kangurów w
Austrii

Temat: Granica polsko-gdańska

O samej granicy, jej przebiegu i wyglądzie słupków granicznych rzeczywiście dużo jest w sieci. Ale nie znalazłem nic na temat zasad przekraczania granicy:
1) Czy tylko w przejściach granicznych, czy też można było również przechodzić legalnie przez zieloną granicę?
2) Czy obywatel RP musiał mieć wizę, by pojechać do Wolnego Miasta Gdańska lub Niemiec? I vice versa, czy obywatel Gdańska lub Niemiec musiał mieć wizę, aby pojechać / pójść do Polski?
3) Na jakiej podstawie przekraczało się granicę? Jak się domyślam, na podstawie paszportu. Ale czy paszport był dokumentem powszechnym, czy każdy obywatel RP miał paszport? Czy też był to dokument dla "elity" jak później w PRL? Rozumiem, że np. ludzie zamożniejsi paszport mieli i to nie było problemem, ale co np. z małorolnym chłopem lub rybakiem z Gdyni?

Na starych zdjęciach widać, że przejścia graniczne miały postać prowizorycznej małej budki, szlabanu i garstki ludzi. Zupełnie inaczej niż obecne ogromne przejścia graniczne. Z tego może wynikać, że:
- albo w XX-leciu międzywojennym ruch graniczny między Polską a Gdańskiem był minimalny
- albo przejścia graniczne miały charakter kontroli wyrywkowej, a w rzeczywistości każdy sobie przekraczał granicę jak chciał np. w lesie - tak jak obecnie jest między Białorusią a Rosją.

Temat: Granica polsko-gdańska

Tak wyglądał punkt kontrolny ale nic nie wiadomo na temat jakichś ogrodzeń, cała granica to było ok. 300 km, z czego 250 na lądzie. Raczej obowiązywały zasady tzw. "małego ruchu przygranicznego" czyli to co ma być teraz w okręgu Królewca. Współpraca między polskimi, a gdańskimi urzędnikami na granicy nie była jednak wzorowa i podobno często dochodziło do kłótni.


Obrazek
Damian Hajduk

Damian Hajduk TSL, SCM, PM, MICE :
projekty,
organizacja,
koordynacja, ...

Temat: Granica polsko-gdańska

Pamiętajmy, że WMG było w unii celnej* z Polską.

Można się z tego domyślić, że odprawa mogła przypominać proceduralnie
to co pamiętamy z granicy z sąsiadami z UE między 01.05.2004 a 21.12.2007

---
* i pocztowej - stąd polska placówka pocztowa nieopodal Głównego Miasta.

Temat: Granica polsko-gdańska

Damian Hajduk:
Pamiętajmy, że WMG było w unii celnej* z Polską.

Można się z tego domyślić, że odprawa mogła przypominać proceduralnie


Ja myślę, że były nawet łagodniejsze, Gdańszczanie mieszkali praktycznie na "wyspie", a naokoło Polska, był więc duży ruch towarowy bo miasto miało małe zaplecze i produkty np. rolnicze pochodziły z Polski.
Damian Hajduk

Damian Hajduk TSL, SCM, PM, MICE :
projekty,
organizacja,
koordynacja, ...

Temat: Granica polsko-gdańska

Andrzej Pieniazek:
Ja myślę, że były nawet łagodniejsze, Gdańszczanie mieszkali praktycznie na "wyspie", a naokoło Polska, był więc duży ruch towarowy bo miasto miało małe zaplecze i produkty np. rolnicze pochodziły z Polski.
Mieli jeszcze do wyboru granicę z Prusami Wschodnimi.
---
Praktyka dnia codziennego wskazywałaby na potrzebę swobody
w regulacjach dotyczących przekraczania granicy.
Ale - z drugiej strony - doniesienia o nie zawsze dobrosąsiedzkiej współpracy
mogły wskazywać na chęć biurokratyzowania potrzeb praktycznych.
I to niekoniecznie jednostronnego.
Piotr Guz

Piotr Guz młodszy kierownik
projektu, PTK
Centertel

Temat: Granica polsko-gdańska

http://www.chem.univ.gda.pl/~tomek/pieklo
polscy celnicy sprawowali kontrole na granicach WMG

http://www.forum.dawnygdansk.pl/viewtopic.php?p=74919
1. Pomijając początkowy okres przejściowy, kiedy to WMG i jego relacje z Polską dopiero się kształtowały, granica celna między WMG a RP nie istniała (WMG było włączone do polskiego obszaru celnego). Istniała natomiast granica skarbowa - kontroli podlegały więc towary monopolowe i obłożone podatkami pośrednimi (akcyza) - żeby było śmieszniej lista towarów monopolowych i obłożonych podatkami pośrednimi w Polsce różniła się od tej w Wolnym Mieście - stąd różnie mogła wyglądać kwestia wwozu i wywozu danego towaru przez granicę.
2. Służbę celną na terenie WMG sprawowali celnicy gdańscy. Polska służba celna nadzorowała jedynie pracę celników gdańskich. Kontrolę pracy celników gdańskich w terenie sprawowali polscy funkcjonariusze - inspektorzy (inspektorowie?) celni, ale nie prowadzili oni sami kontroli osób przekraczających granicę - mogli tylko obserwować i zwracać uwagę funkcjonariuszom gdańskim, a w przypadku naruszeń przez nich przepisów - raportować o tym "do góry".
Na granicy polsko gdańskiej kontrolę sprawowała po stronie polskiej Straż Skarbowa, a po stronie gdańskiej - administracja celna. Niemniej mimo, że byli to funkcjonariusze celni, nie przeprowadzali kontroli celnej, a jedynie skarbową. Funkcjonariusze ci pełnili też niejako funkcję straży granicznej - sprawdzali paszporty itp. Natomiast po stronie polskiej Straż Skarbową wspierała jeszcze Policja Państwowa, ale nie wiem czy stale, czy tylko w jakichś określonych latach.


konwencja polsko gdańska
http://pl.wikipedia.org/wiki/Konwencja_polsko-gda%C5%8...

i jeszcze A.Męclewski „Celnicy Wolnego Miasta”, 1971 WMONPiotr Guz edytował(a) ten post dnia 28.04.12 o godzinie 18:31
Robert N.

Robert N. Główny specjalista,
PKP ENERGETYKA S.A

Temat: Granica polsko-gdańska

http://www.dawnygdansk.pl/gdansk/napisy.htm

Ciekawa stronka na temat pozostałości ówczesnego Gdańska

I jeszcze ciekawsza:

http://www.danzig-online.pl/index2.html

PolecamRobert N. edytował(a) ten post dnia 30.04.12 o godzinie 12:29

Temat: Granica polsko-gdańska

Robert N.:
Polecam

Jako "stary gdańszczanin" znam obie, faktycznie warte polecenia..:)

Tu się wychowałem...


Obrazek
Andrzej Pieniazek edytował(a) ten post dnia 02.05.12 o godzinie 21:29
Piotr Guz

Piotr Guz młodszy kierownik
projektu, PTK
Centertel

Temat: Granica polsko-gdańska

Andrzej Pieniazek:
Robert N.:
Polecam

Jako "stary gdańszczanin" znam obie, faktycznie warte polecenia..:)

Tu się wychowałem...


Obrazek
a moza prosic fote "zdzisia" z tej samej ( w miare mozliwosci) perspektywy?

konto usunięte

Temat: Granica polsko-gdańska

Wiec co do granic moze to nie opracowanie naukowe ale podgladowo popatrzyc mozna:

http://www.youtube.com/watch?v=0eph6AyB4c0&feature=rel...
Piotr Guz

Piotr Guz młodszy kierownik
projektu, PTK
Centertel

Temat: Granica polsko-gdańska

Andrzej Pieniazek:
Robert N.:
Polecam

Jako "stary gdańszczanin" znam obie, faktycznie warte polecenia..:)

Tu się wychowałem...


Obrazek
sam znalazlem ;)

Obrazek

Następna dyskusja:

granica polsko czeska




Wyślij zaproszenie do