Juliusz B. INSTYTUT BIZNESU
Temat: TESTY PSYCHOLOGICZNE NARUSZAJA PRAWO ?
Pracodawcy, w celu sprawdzenia kompetencji kandydatów do pracy, coraz częściej sięgają po testy psychologiczne. Zdarza się jednak, że pracodawcy nie mają podstaw, by je przeprowadzać, i często chcą wiedzieć zbyt dużo o kandydatach. W konsekwencji naruszają przepisy o ochronie danych osobowych.Według Jarosława Kozłowskiego, właściciela firmy Psycholag.pl firmy często zamawiają testy, które nie są związane z badaniem predyspozycji do pracy na konkretne stanowisko. Dopiero w szczegółowej rozmowie wychodzi, jakie testy są potrzebne, chociaż i tak się zdarza, ze pracę dostanie osoba sumienna, ale nie najbardziej kompetentna.
Dostęp do niektórych zawodów (m.in. policja, Straż Grainczna, Służba Więzienna, Biuro Ochrony rządu, kontrwywiad wojskowy) uzależniony jest od pozytywnego wyniku testów psychologicznych i w takich przypadkach prawo do ich przeprowadzenia wynika bezpośrednio z przepisów ustawy. Natomiast przepisy zawarte w kodeksie pracy nie dają pracodawcom wprost prawa do przetwarzania informacji uzyskanych w wyniku takich badań.
Podstawą do przeprowadzenia testów mogłaby być konieczność potwierdzenia podanego w CV doświadczenia zawodowego i umiejętności.
Zdaniem Anny Kobylańskiej, adwokat z kancelarii CMS Cameron McKenna, testy powinny być ograniczone, aby nie ujawniały innych danych niż niezbędne do zweryfikowania przygotowania kandydata do pracy. Zakres informacji, jakich domagać się może zwykły pracodawca zawarty jest w kodeksie pracy i ma zamknięty charakter. Żądanie informacji nieujętych w kodeksie jest naruszeniem prawa.
Natomiast inne prawa posiada agencja zatrudnienia. Zgodnie z zapisem w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy agencja zatrudnienia świadczyć może tzw. poradnictwo zawodowe, które polega na udzielaniu pracodawcom pomocy w doborze kandydatów na stanowiska wymagające szczególnych predyspozycji psychofizycznych. Kandydat, który poddał się testowi psychologicznemu podczas rekrutacji ma prawo wglądu do wyników przeprowadzonego na sobie badania.
Testy psychologiczne mają również wiele zalet. Jeżeli badanie ma potwierdzić celowość zatrudnienia na danym stanowisku czy przy określonym rodzaju pracy, to korzystne jest ono zarówno dla pracodawcy i pracownika. Ponadto testy mogą być przydatne w walce z mobbingiem – jeżeli kandydat aplikujący na stanowisko kierownicze ma cechy charakteru, które mogą się przełożyć na nękanie podwładnych, to wskazówka taka pozwoli pracodawcy uniknąć odpowiedzialności za czyny źle wyselekcjonowanego menedżera.
Rzeczpospolita - Prawo co dnia, Strona: 5, Testy psychologiczne to nadużycie, 2008.11.27