Tomasz Dulewicz

Tomasz Dulewicz Coach, trener

Temat: 7.5. Regresja w coachingu

7.5. Regresja w coachingu

Regresja definiowana pragmatycznie to sytuacja, w której nasilają się przeniesienia i opory blokujące współpracę coacha z klientem.

Natomiast regresja definiowana z punkty widzenia psychoanalizy jest wysuwaniem się na pierwszy plan niższych rozwojowo płaszczyzn funkcjonowania poszczególnych warstw osobowości id, ego i superego. Regresja występuje w ramach danej warstwy osobowości, a NIE pomiędzy nimi. Dlatego niemożliwa jest regresja superego do ego, a ego do id (Freud, 1963).

Regresja id
Regresja id (popędów) wpływa na wybór przyjemności oraz celów, do których się dąży oraz form ich osiągnięcia. Człowiek zachowuje się bardziej dziecinnie, impulsywnie i egoistycznie.

Regresja ego
Regresja ego ma bardzo duże znaczenie dla procesu coachingu, ponieważ właśnie na poziomie ego prowadzi się coaching. Regresja ego może oddziaływać na wiele funkcji osobowości. Jako 3 najważniejsze, również w pracy coacha, można wymienić regresje: percepcji, myślenia i obrony (Killingmo, 1995).

Regresja percepcji ego przejawia się w przywiązywaniu większej uwagi do tego co zmienne. Pomija się to co stałe. Dla przykładu, klient patrząc na coacha widzi gesty, miny, emocje, uśmiech, a NIE dostrzega tego co jest bardziej stałe w człowieku: wzrost, kolor oczu, wiedza, umiejętności, charakter.
Sprzyja to powstawaniu przeniesień i nowych oporów.

Regresja myślenia ego charakteryzuje się zmianą pojęć, przekonań, wartości. Pod wpływem pojedynczych informacji człowiek jest w stanie zmienić opinię o innej osobie, zwątpić w siebie, we własne działania.
Poznając nowe rzeczy, człowiek tworzy pojęcia od wpływem chwili, na podstawie pierwszego wrażenia.
Takie zachowanie również sprzyja powstawaniu przeniesień i oporów.

Regresja obronny ego przejawia się w „spłyceniu” i utracie stabilności mechanizmów obronnych. Te zamiast chronić, mogą przysporzyć kłopotów, gdyż zaczynają reagować na zasadzie „wszystko, albo nic”. Zamiast pomagać adaptować się w nowych sytuacjach, „zachęcają” do ucieczki oraz ślepej obrony przed wszystkim.
Takie zachowanie sprzyja powstawaniu oporów.

Regresja superego
Regresja superego występuje wtedy, gdy superego schodzi do warstw pierwotnych. Wówczas to człowiek zazwyczaj reaguje zgodnie z zasadami: „wszystko, albo nic”, „oko za oko”, „dobro, albo zło”. Jest bardzo surowy i łatwo popada w skrajne emocje np. radość i po chwili gniew. Wówczas obce są mu wyższe, bardziej dojrzałe obszary superego, charakteryzujące się zdrowym rozsądkiem, obiektywizmem, wyważoną i przemyślaną oceną.

Bibliografia:
1. Freud A., (1963). Regression as a Principle in Mental Development. Bull: Menninger Clin. 27, 126-139. W: Killingmo B. (1995). Psychoanalityczna metoda leczenia. Gdańska: GWP.

2. Killingmo B. (1995). Psychoanalityczna metoda leczenia. Gdańska: GWP.