Temat: 7.3. Pięć kroków radzenia sobie z oporem John’a Enright’a

7.3. Pięć kroków radzenia sobie z oporem John’a Enright’a

John Enright wszystkie rodzaje oporów, przeszkód w pracy z drugim człowiekiem podzielił na 5 grup*:

1. Brak własnej chęci uczestniczenia w coachingu.
2. Brak ustalenia konkretnego celu coachingu.
3. Przekonanie klienta, że stan pożądany jest niemożliwy do osiągnięcia.
4. Przekonanie, że ten coach jest nieodpowiedni dla klienta. Brak zaufania do coacha.
5. Posiadanie przez klienta innych sprzecznych celów.

Według Enrighta każdy opór klienta można przypisać do którejś z powyższych grup.

Enright traktuje opór jako sytuację, w której klient wie „coś” czego coach nie wie, a zadaniem coacha jest jak najszybsze odkrycie tego „czegoś”.

Poprzez przepracowanie każdej grupy oporów osiąga się stan pracy bez oporu. Dopiero wtedy można prowadzić efektywną pracę z klientem.

Stan pracy bez oporu występuje kiedy:

1. Klient chce brać udział w coachingu.
2. Ustalony jest konkretny cel coachingu.
3. Klient jest przekonany, że może osiągnąć stan pożądany.
4. Klient jest przekonany, że ten coach jest dla niego odpowiedni mimo posiadanych wad. Ufa coachowi i wierzy, że coach jest mu w stanie pomóc.
5. Klient NIE ma innych sprzecznych celów.

Przepracowanie oporu oznacza poznanie oporu zarówno przez coacha jak i przez klienta. WAŻNE jest, aby to klient sam zrozumiał, że ma taki i taki opór, tego a tego się boi. Coach NIE może powiedzieć klientowi masz takie i takie opory. Takie zachowanie może tylko wzmocnić opory i bunt przeciwko „rozkazującemu” coachowi.

Pomocne w pracy z oporami są techniki, które opisałem w rozdziale 4 i 5. Może się też przydać kreatywność z rozdziału 6.

*Enright, J. (1980). Psychoterapy without resistance. Mill Valley: Pro Telos
lub
Enright J. (1998). Sposoby przełamywania oporu. Nowiny Psychologiczne, WarszawaTomasz Dulewicz edytował(a) ten post dnia 11.08.08 o godzinie 18:27

Temat: 7.3. Pięć kroków radzenia sobie z oporem John’a Enright’a

Krótko opiszę poszczególne etapy pracy bez oporu.

Ad. 1. Klient chce brać udział w coachingu.
Dopóki klient uważa, że coaching NIE może mu pomóc, dopóty NIE będzie chciał w nim uczestniczyć.
Osoba powinna chcieć uczestniczyć w coachingu. Jeśli została przysłana na coaching przez kogoś innego, to należy się upewnić czy chce brać udział w coachingu. Zwykle w takiej sytuacji klient NIE chce brać udziału w coachingu, gdyż NIE wie czym on jest, jak może jej pomóc, co może osiągnąć dzięki niemu. Bądź spotkała się z negatywnym zdaniem na temat coachingu.
Rola coacha polega w tym przypadku na wyjaśnieniu czym jest coaching i jak może on pomóc klientowi.

Ad. 2. Ustalony jest konkretny cel coachingu.

Coach powinien ustalić konkretny cel coachingu. Pisałem o tym w poście:
2.2. Uzgodnienie konkretnych celów coachingu.

Ad.3. Klient jest przekonany, że może osiągnąć stan pożądany

Jeśli klient uważa, że celu NIE da się osiągnąć, to się NIE da!
Jeśli coach będzie nalegał na osiągnięcie takiego celu, to napotka bardzo wielki opór i rezygnację.
Zamiast zabiegać o nieosiągalny cel, lepiej jest spytać klienta: „Co zatem jesteś w stanie osiągnąć w tym obszarze?”.
Np.:
- Nie potrafię występować publicznie i uważam, że nigdy tego nie osiągnę – oznajmił klient.
Zamiast przekonywać na siłę klienta, można zapytać:
- Kiedy ostatni raz występowałeś publicznie?
- Nigdy nie występowałem publicznie.
- Czym dla Ciebie jest wystąpienie publiczne?
- Sytuacją, w której ja mówię a tłum słucha mnie z uwagą.
- Czy kiedykolwiek mówiłeś do kogokolwiek a ta osoba Cię słuchała?
- Tak wiele razy, ale to nie to samo.
- Rozumiem, chcę tylko dowiedzieć się czy możliwa jest sytuacja, w której będziesz przemawiać do 1-2 osób?
- Pewnie, że jest możliwa.
- A do 10 osób?
- Tu już może być problem, ale może się udać.
- Czy chcesz zatem, abyśmy wpierw popracowali nad przemawianiem do 10 osób, a później zobaczymy czy będziemy zaczynać pracę nad jeszcze większą grupą?
- OK. Może być 10 na początek.

W tym oporze często pomaga zasada tzw. małych kroków. Rozkładamy cel na kilka kolejnych mniejszych celów i realizujemy je stopniowo.Tomasz Dulewicz edytował(a) ten post dnia 11.08.08 o godzinie 18:32

Temat: 7.3. Pięć kroków radzenia sobie z oporem John’a Enright’a

Ad.4. Klient jest przekonany, że ten coach jest dla niego
odpowiedni mimo posiadanych wad. Ufa coachowi i wierzy, że coach jest mu w stanie pomóc.

Opór przed coachem zazwyczaj ma źródło w błędnym pierwszym wrażeniu. Np. klient widzi coacha i myśli sobie „Co ty dziecko możesz mi powiedzieć?”, lub widzi blondynkę i myśli sobie „Ciekawe czy wie ile jest 7 razy 9, albo czy zna stolicę Islandii?”.

W takim przypadku dobrze jest porozmawiać z klientem o jego wątpliwościach co do coacha i coachingu. Czasem samo wysłuchanie przez coacha negatywnych uwag na swój temat i odpowiednia reakcja mogą przekonać klienta do coacha.

W wyniku jakiejkolwiek rozmowy klient może zauważyć, że ten coach tak naprawdę jest bardzo mądry i inteligentny.

Często przyczyną tego oporu jest przeniesienie (post 7.1.). Np.:
- klient widzi w osobie coacha swojego szefa, którego nie lubi
- coach bardzo przypomina wyglądem Pana Marka którego wszyscy nie lubią
- coach może też przez różnicę wieku być kojarzony z synem, lub teściem

Może się też tak zdarzyć, że klient umyślnie szuka mankamentów coacha, aby uniknąć rozmowy o swoich problemach. Zazwyczaj dzieje się tak gdyż klient NIE ufa coachowi. Obawia się, że to co powie może zostać wykorzystane przeciwko niemu, że coach jest szpiegiem szefa itp.

W takim przypadku trzeba sprawdzić co jest powodem wątpliwości i wyjaśnić jaka jest rola coacha.Tomasz Dulewicz edytował(a) ten post dnia 29.08.08 o godzinie 16:14

Temat: 7.3. Pięć kroków radzenia sobie z oporem John’a Enright’a

Ad.5. Klient NIE ma innych sprzecznych celów.

Jeśli klient ma inne ważniejsze cele, które są sprzeczne z celem coachingu, to będzie stawiał opór podczas coachingu. Np.:
- chce rzucić palenia, ale dzięki paleniu ma dodatkowe przerwy w pracy na rozmowę z innymi palącymi,
- chce więcej zarabiać, ale nie chce awansować, gdyż dalej chce pracować z tymi samymi osobami,
- chce publicznie przemawiać, ale myśli, że ludzie go wyśmieją z powodu nadwagi,
- chce więcej czasu poświęcać rodzinie, ale uważa że jak to zrobi to jego firma zbankrutuje.

Konkurencyjne cele mogą być dwojakiego charakteru: poznawcze (wewnętrzne) lub behawioralne (zewnętrzne).

a). Poznawcze:
Człowiek poznając świat tworzy myśli i przekonania. Następnie działa zgodnie z tymi myślami i przekonaniami. Aby wyeliminować tego rodzaju konkurencyjne cele należy pracować z przekonaniami klienta.

Kiedy klient chce publicznie przemawiać, ale myśli, że ludzie go wyśmieją z powodu nadwagi, to NIE pracujemy z jego umiejętnościami wystąpień publicznych, ale z przekonaniami na temat własnego wyglądu!

b). Behawioralne
Człowiek robi coś w wyniku otrzymywanych wzmocnień. Wzmocnienia są powodowane przez zewnętrzne bodźce docierające do naszego organizmu.
Bodziec pozytywny to nagroda.
Bodziec negatywny to kara.

Wzmocnienia mogą być pozytywne lub negatywne.

Wzmocnienie pozytywne jest wtedy, kiedy zaczyna działać zewnętrzny bodziec pozytywny. Kiedy dostajemy nagrodę za zrobienie czegoś. Np. wzmocnieniem pozytywnym jest rozmowa z kolegami podczas przerwy na papierosa. Rozmowa jest nagrodą za wypalenie papierosa.

Wzmocnienie negatywne jest wtedy, kiedy przestanie działać zewnętrzny bodziec negatywny. Kiedy przestanie działać kara. Np. Dziecko płacze i krzyczy „Kup cukierka”. Nie możemy znieść krzyku (kary) to dajemy cukierka. Płacz cichnie – otrzymujemy negatywne wzmocnienie, będące brakiem kary jaką był krzyk.

Dziecko natomiast dostało pozytywne wzmocnienie – jak będę płakał to będę dostawał cukierka (nagrodę za płacz).

Aby wyeliminować behawioralne konkurencyjne cele należy pracować z zewnętrznymi bodźcami docierającymi do klienta. Jedne trzeba ograniczać, a inne wzmacniać.Tomasz Dulewicz edytował(a) ten post dnia 11.08.08 o godzinie 18:34