Temat: Testy psychometryczne w coachingu

Witam serdecznie,

chciałbym poruszyć temat możliwości zastosowania testów psychometrycznych w coachingu.

Stosowanie testów, zwłaszcza w coachingu psychologicznym, jest praktyką zalecaną - dotyczy to zwłaszcza takich obszarów praktyki jak career coaching, a także skills coaching oraz development coaching. Obiektywny pomiar predyspozycji Klienta może w znaczący sposób przyczynić się do bardziej trafnego ukierunkowania sesji coachingu (czyli mówiąc wprost "zajęcia się tym, czy naprawdę warto się zająć").

Trzy kluczowe zasady wykorzystywania testów psychometrycznych w coachingu:

1. Testy powinny być dobrane adekwatnie do celu wybranego przez Klienta, zaś ich zadaniem powinno być dostarczenie informacji pomocnych w wyborze optymalnego sposobu realizacji owego celu.

UWAGA! Testy służą do pomiaru różnic indywidualnych w zakresie zdolności, cech osobowości, zainteresowań, potrzeb i wartości. Ze względu na to, że różnice indywidualne w wyżej wymienionych zakresach są relatywnie stabilne i do tego wywierają wpływ na zachowanie jednostki w szerokim spektrum sytuacji (czyli, nie tylko w tej, w której aktualnie Klient chce sobie lepiej radzić) ich pomiar ma znaczenie także "strategiczne" (cenny dla Klienta wgląd w sposób jego funkcjonowania), a nie tylko "taktyczne" (pozyskanie informacji pomocnych w rozwiązaniu bieżącego problemu).

2. Wybrany test (lub bateria testów) powinien charakteryzować się wysokimi wskaźnikami tzw. dobroci pomiaru - pomiar testem powinien cechować się wysoką rzetelnością i trafnością; test powinien mieć obowiązkowo polską normalizację i być stosowany zgodnie ze standardową procedurą.

UWAGA! Wiele osób nawet nie zdaje sobie sprawy z tego, że nieprzestrzeganie standardowej procedury badania testem powoduje, że tak naprawdę nie wiemy, co mierzymy. W pomiarze psychometrycznym nie ma bowiem bezpośredniego przełożenia między narzędziem a mierzoną cechą lub właściwością. Stosowanie "wyrobów testopodobnych" (tj. "testów" bez polskiej normalizacji, często nawet nieprzetłumaczonych na język polski, bez żadnych lub też wątpliwej jakości wyników procedury walidacyjnej) jest wyrazem ignorancji i braku profesjonalizmu. To, że test został nazwany jako narzędzie do pomiaru np. predyspozycji menedżerskich wcale jeszcze nie świadczy o tym, że naprawdę je mierzy. Tylko i wyłącznie wyniki procedury walidacyjnej mogą o tym świadczyć. Podobnie to, że test ma skomputeryzowaną, nowoczesną formę nie znaczy, że jest "lepszym" narzędziem niż klasyczny test typu "papier i ołówek". Znowu liczą się tylko i wyłącznie wyniki procedury walidacyjnej.

3. Jeżeli tylko dobór testu odbył się z zachowaniem dobrych praktyk i zalecanych standardów, to cała wartość badania testem sprowadza się do umiejętnego poprowadzenia przez "coacha-diagnostę" sesji informacji zwrotnej o wynikach badania.

Kluczowe dyrektywy pomocne w umiejętnym prowadzeniu sesji informacji zwrotnej:

- sesja ma formę dialogu; coach przekazuje Klientowi informacje o wynikach badania i nakłania go do rozważenia praktycznych implikacji owych wyników dla realizacji jego celów; wyniki testów zawsze muszą być PRZEDYSKUTOWANE Z KLIENTEM raczej niż po prostu przekazane Klientowi

- informacje o wynikach badania powinny być podane bez specjalistycznego żargonu i każdorazowo odnoszone do konkretnych przykładów z życia Klienta (konkretnych sytuacji i zachowań Klienta w tych sytuacjach); to także "wymusza" dialogową formę sesji raczej niż formę "podawczą"; warto więc poprosić Klienta, aby przypomniał sobie sytuacje i zachowania, które potwierdzają wyniki badania, jak i te, które stanowią ich zaprzeczenie - wynik testu nie jest wyrocznią, jest pomocą, musi więc zostać rozpatrzony w kontekście codziennych wyzwań (i nie powinien być w żadnym razie "absolutyzowany", czyli traktowany w stylu "taki jesteś, zawsze, wszędzie, wobec wszystkich")

- celem sesji informacji zwrotnej jest nie tyle samo przedyskutowanie wyników, ile namysł nad tym, w jaki konkretnie sposób mogą one być pomocne Klientowi w realizacji jego zamierzeń; pierwszym warunkiem owej "pomocniczości" jest to, aby były przez Klienta zaakceptowane (co nie oznacza, że owe wyniki zawsze muszą mówić o czymś "pozytywnym", ale podkreśla fakt, że do sesji informacji zwrotnej Klient musi zostać odpowiednio przygotowany - ważna jest atmosfera poufności, zaufania, tolerancji, obiektywizmu...)

Pomocna lektura:

Standardy dla testów stosowanych w psychologii i pedagogice (2007). Gdańsk: GWP.

Bourne, A. (2007). Using psychometrics in coaching (rozdział z książki pt. "Handbook of Coaching Psychology. A guide for practitioners." wydanej przez Routledge w 2007).

Pozdrawiam

Paweł Smółka