Temat: BIM (building information modelling)
Witam
Szkoda, ze temat przycichl, ale chawala Robertowi za watek a kolegom i kolezankom z forum za dotychczasowy wklad. Pomyslalem, ze czas troche rozruszac towarzystwo skupic sie na kilku watkach, moze mniej technicznych ale jakze rownie istotnych .
Z osobistych obserwacji dokonanych w Wielkiej Brytynii wynika, ze BIM jest w zaawansowym stadium rozwoju . Przestano juz dyskutowac o BIM’ie, ktory jako standard ma byc wprowadzony o 2016 na wszystkie projekty publiczne, bez dolnej granicy wartosci zamowienia ( czyli wszedzie tam, gdzie BIM znajdzie uzasadnione zastowanie – tzn, ze zniesiono minimalny prog 5 mln funtow). Obecnie tworzone sa podstawy legislacyjne oraz standaryzacja procesu realizacji projektow w oparciu o BIM ( warto bedzie zajzec do publikowanej w przyszlym roku nowej normy BS1192:2012, ktora bedzie dostepna bezplatnie (!) ). Do zycia powolano kilka organizacji partnerskich z udzialem reprezentantow interesu rzadu i przestawicieli wiekszosci zainteresownych grup zawodowych powiazanych z przemyslem budowlanym . Wszytko po to by proces ujednolicic , zrobic go bardziej wydajnym i co najwazniejsze - rozpowszechnic , oczywiscie z perspektywa na dalsze , mniej lub bardziej, wymierne korzysci. ( RIBA Plan of Work 2013, BS555).
W tym miejscu nalezy wyjasnic jak BIM jest definiowany w Wielkiej Brytani. Otoz Building Information Modelling jest zlozonym procesem realizacji inwestycji budowlanej w oparciu o technologie, ktora umozliwia kreacje prototypu budynku lub budowli w wirtaulnym srodowisku 3D. W srodowisku takim musi byc zapewniona kontrola wiekszosci parametrow fizycznych i wszelkiej informacji dolaczonej do cyfrowych reprezentacji komponentow budowlanych, z ktorych ma byc realizowany rzeczywisty projekt ( formaty : IFC, COB-ie). Technologia ta umozliwia rowniez przeprowdzenie niezbednych symulacji dotyczacych bezpieczenstwa uzytkowania, przygotowania zestawienia materialow, analizy kosztow procesu budowlanego, zarzadzania projektem na etapie jego realizacji, weryfikacji i eliminacji ryzyka, zarzadzania obiektem w okresie jego uzytkowania czy tez potencjalna rozbiorka. Ponadto dokumentacja projektowa generowana jest bezosrednio z modeli , ktore w przypadku jakichkolwiek zmian sa globalnie uaktualninane . Dla pontencjalnie zainteresowych - nic nowego, z racji iz narzedzia tego typu sa w uzyciu od co najmniej 20-u lat.
Ale poza technologia, waznym jest sposob egzekucji projektu w srodowisku BIM czyli metodologia , ktora ogolnie dotyczy calego cyklu zycia budynku i stawia interes klienta lub uzytkownika jako nadrzedny element calego procesu. Brytyjskie badania dowodza , ze sam etap na ktorym powstaje informacja projektowa, stanowi zaledwie 1% odjety od zysku, jaki ma przyniesc potencjalna inwestycja (przykladowo oczekiwany zysk duzej organizacji business’owej, wygenerowny prze okres 25 lat uzytkowania budynku wynosi ok 250-300 mln funtow) . Wiec logiczne jest to, ze zle opracowny projekt wygeneruje mniejsze zyski , ale z drugiej zas strony, na dobrze wykony projekt, potrzeba czasu i pieniedzy. Dzieki narzedziom BIM - opragromowaniu, urzadzeniom cyfrowym oraz zaawansowanymi techologiami IT – mozliwe jest przyspieszenie i zwiekszoniu kontroli nad procesem. Skracajac czas oczekiwania na projekt, eleminujac pomylki oraz konstrujac odpowiednia strategie wymiany informacji miedzy uczestnikami procesu budowlanego, wszyscy na rowni moga z tego skorzystac.
Klient – dostaje w pelni funkcjonujacy obiekt, za ktory jest chetny zaplacic dopuki otrzyma go w wymaganej jakosci i oczywiscie w przewidzianym w umowie z wyknowca czasie. Konsultanci i projektanci spedzaja mniej czasu nad przygotowywaniem dokumentacji, latwiej jest im skoordynowac projekt, wygenerowac tzw wartosc dodana, czyli zestaw niewymiernych dla projektu i jego szerszego odbioru korzysci. Wykonawcy skupiaja sie na organizacji i egzekucji procesu budowlanego, dostarczjac obiekt zgodny z projektem, bezpieczny , wolny od defektow, z pelna informacja powykonacza przekazywana po zakonczeniu robot bezposrednio do klienta lub do firmy zajmujacej sie utrzymaniem obiektu. Informacja ta ulatwia indentyfikacje elementow budowlanych i wyposazenia oraz uzyskanie danych technicznych, gwarancji, instrukcji uzytkowych na wypadek jakichkolwiek zmian, przebudowy lub napraw. A jesli obiekt ma byc zdemontowany lub wymburzony, to nie ma problemu z planowaniem, bezpiecznym wykonaniem zadania, oranizacja recyclingu i redystrybucja materialow.
Kluczowym tej sprawie jest jednak sprawny przeplyw informacji, bez ktorej BIM nie mogl by istniec. Jak wspomnialem wczesniej wazna jest wspolpraca miedzy wszystkimi zaangazowanymi w proces. Konieczna jest odpowiednio skonstruowany plan dystrybucji i dzielania sie infomacja pomiedzy podmiotami. Eleminacja tzw silosow ( czyli wiedzy ograniczonej w cyrkulacji i zamknietej w srodowisku zawodowym, stworzonym na bazie jednej dyscypliny) , odpowiednio wczesne uzgodninia dotyczace wyboru rodzaju kontraktu oraz okresleniem warunkow dotyczacych wlasnosci modelu na danym etapie projektu decyduja o sukcesie inwestycji w oparciu o BIM.
Inne priorytatywne wartosci takie jak ochrona srodowiska, ograniczenie produkcji odpadow budowlanych, ogranicznia produkcji CO2, polepszenie jakosci uzytkowania budynkow oraz rozwoj spoleczno-ekonomiczny sa wpisane w dokumenty ogolnie regulujace obszary dzialnia przymyslu AEC.
Dotychczas prowadzono kilkanascie projektow pilotazowych, ktore potwierzdzily skutecznosc realizacji w oparciu o BIM. Duze konsorcja budowlane (Balfour Beatty, Carillion, Mace, MacAlpine, Costain, BAM), firmy z udzialem kapitalu panstwowego (BAA) oraz klienci prywatni (zwlaszcza na rynku nieruchomosci komercyjnych) szeroko mowia o korzysciach z zastosowania technologi. Na przykladzie jednej z wyzej wyminionych firm oszczednosci jakie wypracowano na etapie budowy siegaly 1500 funtow na dzien. Przy zalozeniu, ze projekt jest realizowny przez rok to kwota oszczednosci wyniosla ok 0,5 miliona. A jesli firma rocznie prowadzi takich projektow kilka ...?
Jak w porownaniu na tle dzialan w Wielkiej Brytani wyglada systuacja z wprowadzeniem BIM w Polsce - niestety nie wiem. Ale po przeanlizowaniu dyskusji na forum, BIM wydaje sie byc zagadnieniem dosc marginalnym ( i nie mam tu na mysli umiejetnosci poslugiwania sie oprogramowaniem). Nie mam rowniez nic do zarzucenia komukolwiek z branzy w Polsce, czasy sa takie a nie inne - problemy ekonomiczne, zle skonstruowane prawo, slabo wyedykowane spoleczenstwo itd decyduja o prioryrtetach jesli chodzi o utrzymanie sie na rynku. Ale warto sie zastanowic co bedzie za lat kilka. Postawic pytanie i zaczac dzialac tym razem dla wspolnego dobra ale i rowniez wlasnego interesu.