Temat: Dostawa budynku zwolniona z 43.1.10a?
Adam B.:
zastanawiam się nad tym problemem od pewnego czasu
pamiętam, że przy okazji zmiany zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 2 (i uwzględnieniem tam orzecznictwa TS UE i brzmienia dyrektywy) też się zastanawialiśmy, czy zakup nieruchomości od osoby fizycznej jest zakupem:
- bez prawa do odliczenia podatku naliczonego,
- bez podatku (co nie znaczy, że bez prawa).
Wydaje mi się, że istotne znaczenie ma tutaj również fakt, że do sprzedaży nieruchomości nie można zastosować procedury marży ; a to było jednym z argumentów TS UE w JyskeFinans, że nie ma zwolnienia przy sprzedaży towarów nabytych bez podatku
w każdym razie w 2013 r. napisałem:
32. Powyższe zwolnienie ma zastosowanie do wszystkich towarów (także budynków i budowli). Należy się natomiast zastanowić, czy wprowadzenie (zmiana) powyższego zwolnienia w jego kształcie bardziej odpowiadającym przepisom unijnym wpłynie na sposób wykładni przepisów art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy. Zgodnie z tymi przepisami zwalnia się z podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:
1) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego;
2) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
33. Warunkiem tego zwolnienia jest więc "nieprzysługiwanie względem tych obiektów prawa do odliczenia". Dotychczas uznawano, że z sytuacją taką mamy do czynienia m.in. wówczas, gdy obiekt zostały nabyty (wybudowany) w ogóle bez podatku naliczonego, podobnie jak w przypadku towarów używanych.
Powstaje pytanie, czy sposób rozumienia tego warunku, wobec nowego brzmienia ust. 1 pkt 2, zmieni się, czy też pozostanie bez zmian.
Wydaje się, że - z uwagi na pewną swobodę państw członkowskich przy wprowadzaniu zwolnień z podatku - nie ma podstaw do zmiany rozumienia warunku wyrażonego w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy.
W pełni się zgadzam z tą argumentacją. Organy podatkowe jak na razie również ja podzielają. Ale sądy już nie bardzo (choć orzeczenia są nieliczne; ale też nie znam żądnego niekorzystnego dla strony; z tych które pamiętam to zawsze strona inicjowała tką interpretację).
Zresztą, gdyby przyjąć tezę, jak z wyroku w sprawie JF, to mielibyśmy dosyć absurdalne sytuacje, gdy dostawa budynku kupionego od osoby fizycznej albo przed 1993 r. byłaby opodatkowana, a dostawa budynku kupionego 3 lata temu zwolniona.
WSA w powołanym orzeczeniu chciał zapewne wybrnąć z idiotycznej tezy, że inna zasada miałaby zastosowanie do dostawy budynku zakupionego w 1992 r., a inna do zakupionego w 1994 r. (co nawet przy interpretacji art. 43 ust. 1 pkt 10a lit a) przedstawionej przez Adama ma znaczenie z uwagi na możliwość lub jej brak rezygnacji e zwolnienia).
Ja jednak ciągle wierzę w to, że ostatecznie stanie na tym, że zwolnienie musi obejmować też dostawę obiektów, które wprawdzie nie były przedmiotem czynności podlegającej opodatkowaniu, ale rozpoczął się ich użytek. Wówczas te problemy (zarówno nabycie od osoby fizycznej jak i nabycie przed 5.07.1993 r.) staną się martwe.
Problemem będzie jednak co innego – czyli dopuszczalny zakres ograniczenia przez państwo członkowskiej opcji opodatkowania. Wynika to z tego, że u nas problem nie jest niezgodność z Dyrektywą definicji pierwszego zasiedlenia, ale wyniku użycia tej definicji w przepisach o zwolnieniu (czyli de facto zwolnienia dostawy budynków), co z kolei ma znaczenie przy ustalaniu zakresu opcji opodatkowania przysługującej podatnikom.
Na zobrazowanie tego problemu dobry jest właśnie ten przykład z osobą fizyczną.
Jeśli I zasiedlenie w rozumieniu przepisów dyrektywy rozumieć jako rozpoczęcie użytku, to ono nastąpiło gdy osoba fizyczna po wybudowaniu rozpoczęła ten użytek. Zatem odsprzedaż przez aktualnego nabywcę powinna być zwolniona, co jest zgodne z dyrektywą (jak i ustawą o VAT, jeśli rozumieć ją jak zaprezentował to Adam).
Ale czy można – powołując się na dyrektywę wybrać opodatkowanie takiej dostawy? Wszak jest dokonana po upływie dwóch lat od I zasiedlenia (rozumianego w zgodzie z Dyrektywą).
Nasze przepisy na to nie pozwolą. I niestety bedzie to raczej zgodne z Dyrektywa, skoro państwa członkowskie mogą ograniczyć wybór opodatkowania.
Po prostu przyjęta konstrukcja w ustawie o VAT (sposób zdefiniowania I zasiedlenia + konstrukcja art. 43 ust. 1 pkt 10a + przyjęty zakres zastosowania rezygnacji ze zwolnienia) może być rozumiana – jako całość – jako ograniczenie wyboru opodatkowania w danych przypadkach.
Ale to temat na artykuł do PP.
Ten post został edytowany przez Autora dnia 29.05.14 o godzinie 13:07