Zbigniew Miernik

Zbigniew Miernik Kierownik, Rejestr

Temat: Dostawa budynku zwolniona z 43.1.10a?

Problem dotyczy odczytania przepisu 43.1.10a.
Aby zobrazować przytoczę wymyślony przykład:
Podatnik VAT zakupuje od osoby fizycznej (nie podatnika) domek jednorodzinny mieszkalny, który to domek osoba fizyczna wybudowała np 10 lat temu i nie dokonywała jego wynajmu. Cel zakupu- jako towar handlowy dla odprzedaży. Nie dokonując żadnych remontów, modernizacji po okresie pół roku zostaje on przez tego podatnika VAT odprzedany.

W jakiej stawce (przyjmujemy że ma poniżej 300 m2)?
Pierwsze zasiedlenie na pewno było w chwili zakupu dokonanego od osoby fizycznej. Sprzedaż dokonywana będzie w ramach "drugiego" zasiedlenia ale nie może działać przepis 43.1.10 gdyż od pierwszego zasiedlenia nie upłynęło 2 lata.
O ile transakcja nie jest zwolniona z 43.1.10 to może jest zwolniona w ramach 43.1.10a, który brzmi:
"Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:
a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów."

Aby można zastosować ten przepis należy spełnić 2 przesłanki i to jednocześnie. Przesłankę z lit b spełniono. A co z przesłanką z lit a czy jest spełniona?
Można by sądzić, że nie, co wyklucza zastosowanie przepisu.
Marek Gorzycki

Marek Gorzycki przedsiębiorca

Temat: Dostawa budynku zwolniona z 43.1.10a?

Zbigniew M.:
Pierwsze zasiedlenie na pewno było w chwili zakupu dokonanego od osoby fizycznej.

Na pewno?
Skoro sprzedawcą była osoba fizyczna ("niepodatnik"), to chyba nie da się wywieść, że nastąpiło oddanie do użytkowania "w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu"? :-)
Zbigniew Miernik

Zbigniew Miernik Kierownik, Rejestr

Temat: Dostawa budynku zwolniona z 43.1.10a?

Marek G.:
Zbigniew M.:
Pierwsze zasiedlenie na pewno było w chwili zakupu dokonanego od osoby fizycznej.

Na pewno?
Skoro sprzedawcą była osoba fizyczna ("niepodatnik"), to chyba nie da się wywieść, że nastąpiło oddanie do użytkowania "w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu"? :-

Zaczerpnięte z wyroku I SA WR1372/13 z dnia 4.10.2013 "Użyte w art. 2 pkt 14 ustawy VAT określenie "oddanie do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu" oznacza oddanie do użytkowania w wykonaniu takich czynności, które wymienione zostały w art. 5 ust. 1 ustawy VAT, bez względu na to, czy czynności te miały miejsce w okresie obowiązywania tej ustawy, czy też w okresie wcześniejszym."
Wyrok jest wprawdzie do sytuacji gdzie czynność (oddanie) miało miejsce przed datą wprowadzenia VAT w 1993 ale może znaleźć zastosowanie w naszej sprawie. Sąd wywodzi że w stosunku do budynku musiała zostać wykonana czynność a ona była. Wg mnie nieistotne jest czy czynność została wykonana przez podatnika czy też osobę niebędącą podatnikiemTen post został edytowany przez Autora dnia 28.05.14 o godzinie 09:54
Marek Gorzycki

Marek Gorzycki przedsiębiorca

Temat: Dostawa budynku zwolniona z 43.1.10a?

Zbigniew M.:
A co z przesłanką z lit a czy jest spełniona?
Można by sądzić, że nie, co wyklucza zastosowanie przepisu.

Zanim nabiorę jednoznacznie krytycznego stosunku do I SA WR1372/13:

Jak - w opisanym stanie faktycznym - proponujesz czytać przesłankę z lit.a, żeby nie była spełniona (tym samym wykluczyła zastosowanie przepisu)?
Skoro podatku naliczonego nie było, to jak mogło przysługiwać "dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego"?
Zbigniew Miernik

Zbigniew Miernik Kierownik, Rejestr

Temat: Dostawa budynku zwolniona z 43.1.10a?

Marek G.:
Zbigniew M.:
A co z przesłanką z lit a czy jest spełniona?
Można by sądzić, że nie, co wyklucza zastosowanie przepisu.

Zanim nabiorę jednoznacznie krytycznego stosunku do I SA WR1372/13:

Jak - w opisanym stanie faktycznym - proponujesz czytać przesłankę z lit.a, żeby nie była spełniona (tym samym wykluczyła zastosowanie przepisu)?
Skoro podatku naliczonego nie było, to jak mogło przysługiwać "dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego"?
Cały problem mam z wyrokami (nielicznymi ale były) co od zastosowania zwolnienia już nieaktualnym 43.1.2. Wprawdzie wyroki te odwoływały do 136 Dyr.
Przepis ten brzmiał jak nie miałeś prawa do pomniejszenia podatku należnego o podatek naliczony - przepis brzmiał "zwalnia się dostawę towarów używanych, pod warunkiem że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego"
Właściwie brzmienie 43.1.2 jest identyczne jak 43.1.10a.
W wyrokach dotyczących 43.1.2 powiedziano, że przepis ten należy odczytywać - był naliczony (definiowany 86.2) ale nie było prawa do obniżenia to zwilnienie. Jednocześnie w tych wyrokach powiedziano - kupiłeś na umowę cywilnoprawną - nie ma zastosowania. Należy podkreślić, że było to czytanie (chyba na siłę) aby uzasadnić działanie 136 Dyr a aspekcie 43.1.2.

Obawiam się czy przeniesienie tego uzasadnienia (bo w 43.1.10a lit a też jest mowa o podatku naliczonym) nie spowoduje, że jak jego nie było (bo umowa cywilnoprawna) to nie ma zastosowania 43.1.10a lit a.Ten post został edytowany przez Autora dnia 28.05.14 o godzinie 12:57
Adam Bartosiewicz

Adam Bartosiewicz Tax Adviser ;
Solicitor

Temat: Dostawa budynku zwolniona z 43.1.10a?

zastanawiam się nad tym problemem od pewnego czasu
pamiętam, że przy okazji zmiany zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 2 (i uwzględnieniem tam orzecznictwa TS UE i brzmienia dyrektywy) też się zastanawialiśmy, czy zakup nieruchomości od osoby fizycznej jest zakupem:
- bez prawa do odliczenia podatku naliczonego,
- bez podatku (co nie znaczy, że bez prawa).

Wydaje mi się, że istotne znaczenie ma tutaj również fakt, że do sprzedaży nieruchomości nie można zastosować procedury marży ; a to było jednym z argumentów TS UE w JyskeFinans, że nie ma zwolnienia przy sprzedaży towarów nabytych bez podatku

w każdym razie w 2013 r. napisałem:

32. Powyższe zwolnienie ma zastosowanie do wszystkich towarów (także budynków i budowli). Należy się natomiast zastanowić, czy wprowadzenie (zmiana) powyższego zwolnienia w jego kształcie bardziej odpowiadającym przepisom unijnym wpłynie na sposób wykładni przepisów art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy. Zgodnie z tymi przepisami zwalnia się z podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:
1) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego;
2) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
33. Warunkiem tego zwolnienia jest więc "nieprzysługiwanie względem tych obiektów prawa do odliczenia". Dotychczas uznawano, że z sytuacją taką mamy do czynienia m.in. wówczas, gdy obiekt zostały nabyty (wybudowany) w ogóle bez podatku naliczonego, podobnie jak w przypadku towarów używanych.
Powstaje pytanie, czy sposób rozumienia tego warunku, wobec nowego brzmienia ust. 1 pkt 2, zmieni się, czy też pozostanie bez zmian.
Wydaje się, że - z uwagi na pewną swobodę państw członkowskich przy wprowadzaniu zwolnień z podatku - nie ma podstaw do zmiany rozumienia warunku wyrażonego w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy.
Zbigniew Miernik

Zbigniew Miernik Kierownik, Rejestr

Temat: Dostawa budynku zwolniona z 43.1.10a?

Mój przykład z pierwszego postu w tym temacie właściwie był raczej jednostkowy- chyba że użyty przy agresywnej optymalizacji podatkowej.
Ale bardziej z życia. Działające na rynku przedsiębiorstwo jeszcze "socjalistyczne" buduje budynek który oddaje do użytkowania w 1992 roku. Użytkuje je mając w nim swoje biura, modernizuje np w 100% wartości początkowej w 2005 roku . Dziś sprzedaje - no wychodzi że z 23%.
Zagaiłem temat gdyż usłyszałem że w tym temacie był już wyrok i go poszukuję.
Adam F.

Adam F. podatki

Temat: Dostawa budynku zwolniona z 43.1.10a?

no własnie.
czy w sytuacji, w której przy nabyciu nie wystapił podatek z uwagi na to, ze transakcja nie podlegała lub była zwolniona z VAT, mozna mówic o braku prawa do odliczenia?
czy moze w 43.1.10a chodzi tylko o sytuacje gdy VAT był, ale nie mogl zostac odliczony bo np.: nabywca (podatnik VAT) kupił nieruchomosc do czynnosci zwolnionych, był podatnikiem VAT zwolnionym lub nie był podatnikiem VAT?
pomimo wszystko mi osobiscie koncepcja Adam jest blizsza :)Ten post został edytowany przez Autora dnia 29.05.14 o godzinie 11:39
Tadeusz Młochowski

Tadeusz Młochowski radca prawny, Poznań

Temat: Dostawa budynku zwolniona z 43.1.10a?

Podobnie przedstawia się sytuacja w zakresie zaliczenia do KUP podatku naliczonego ( 23.1.43.a PIT), szczególnie sprzed 01.05.2004 r., gdy na mocy art. 25 starej ustawy podatnicy często rezygnowali z odliczenia podatku, które nie stanowiły KUP (subiektywnie). Rodziło się pytanie czy miał prawo, lecz zrezygnował a zatem utracił to prawo, czy też decyzja o rezygnacji skutkowała brakiem prawa do odliczenia. Sądy raczej jednolicie stawały na stanowisku, że tylko obiektywny brak prawa do odliczenia umożliwiał zaliczenie podatku naliczonego do KUP a błędy dokumentacyjne lub decyzja własna nie dawały takiego prawa.

Pamiętam także, że w zeszłym roku NSA wydał chyba z dwa wyroki, w których uznał nabycie nieruchomości sprzed 1993 r. za nabycie nie kwalifikujące się jako nie dające do prawa do odliczenia.
33. Warunkiem tego zwolnienia jest więc "nieprzysługiwanie względem tych obiektów prawa do odliczenia". Dotychczas uznawano, że z sytuacją taką mamy do czynienia m.in. wówczas, gdy obiekt zostały nabyty (wybudowany) w ogóle bez podatku naliczonego, podobnie jak w przypadku towarów używanych.
Powstaje pytanie, czy sposób rozumienia tego warunku, wobec nowego brzmienia ust. 1 pkt 2, zmieni się, czy też pozostanie bez zmian.
Wydaje się, że - z uwagi na pewną swobodę państw członkowskich przy wprowadzaniu zwolnień z podatku - nie ma podstaw do zmiany rozumienia warunku wyrażonego w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy.[/i]
Tomasz Siennicki

Tomasz Siennicki Doradca podatkowy

Temat: Dostawa budynku zwolniona z 43.1.10a?

Adam B.:
zastanawiam się nad tym problemem od pewnego czasu
pamiętam, że przy okazji zmiany zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 2 (i uwzględnieniem tam orzecznictwa TS UE i brzmienia dyrektywy) też się zastanawialiśmy, czy zakup nieruchomości od osoby fizycznej jest zakupem:
- bez prawa do odliczenia podatku naliczonego,
- bez podatku (co nie znaczy, że bez prawa).

Wydaje mi się, że istotne znaczenie ma tutaj również fakt, że do sprzedaży nieruchomości nie można zastosować procedury marży ; a to było jednym z argumentów TS UE w JyskeFinans, że nie ma zwolnienia przy sprzedaży towarów nabytych bez podatku

w każdym razie w 2013 r. napisałem:

32. Powyższe zwolnienie ma zastosowanie do wszystkich towarów (także budynków i budowli). Należy się natomiast zastanowić, czy wprowadzenie (zmiana) powyższego zwolnienia w jego kształcie bardziej odpowiadającym przepisom unijnym wpłynie na sposób wykładni przepisów art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy. Zgodnie z tymi przepisami zwalnia się z podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:
1) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego;
2) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
33. Warunkiem tego zwolnienia jest więc "nieprzysługiwanie względem tych obiektów prawa do odliczenia". Dotychczas uznawano, że z sytuacją taką mamy do czynienia m.in. wówczas, gdy obiekt zostały nabyty (wybudowany) w ogóle bez podatku naliczonego, podobnie jak w przypadku towarów używanych.
Powstaje pytanie, czy sposób rozumienia tego warunku, wobec nowego brzmienia ust. 1 pkt 2, zmieni się, czy też pozostanie bez zmian.
Wydaje się, że - z uwagi na pewną swobodę państw członkowskich przy wprowadzaniu zwolnień z podatku - nie ma podstaw do zmiany rozumienia warunku wyrażonego w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy.


W pełni się zgadzam z tą argumentacją. Organy podatkowe jak na razie również ja podzielają. Ale sądy już nie bardzo (choć orzeczenia są nieliczne; ale też nie znam żądnego niekorzystnego dla strony; z tych które pamiętam to zawsze strona inicjowała tką interpretację).

Zresztą, gdyby przyjąć tezę, jak z wyroku w sprawie JF, to mielibyśmy dosyć absurdalne sytuacje, gdy dostawa budynku kupionego od osoby fizycznej albo przed 1993 r. byłaby opodatkowana, a dostawa budynku kupionego 3 lata temu zwolniona.

WSA w powołanym orzeczeniu chciał zapewne wybrnąć z idiotycznej tezy, że inna zasada miałaby zastosowanie do dostawy budynku zakupionego w 1992 r., a inna do zakupionego w 1994 r. (co nawet przy interpretacji art. 43 ust. 1 pkt 10a lit a) przedstawionej przez Adama ma znaczenie z uwagi na możliwość lub jej brak rezygnacji e zwolnienia).

Ja jednak ciągle wierzę w to, że ostatecznie stanie na tym, że zwolnienie musi obejmować też dostawę obiektów, które wprawdzie nie były przedmiotem czynności podlegającej opodatkowaniu, ale rozpoczął się ich użytek. Wówczas te problemy (zarówno nabycie od osoby fizycznej jak i nabycie przed 5.07.1993 r.) staną się martwe.

Problemem będzie jednak co innego – czyli dopuszczalny zakres ograniczenia przez państwo członkowskiej opcji opodatkowania. Wynika to z tego, że u nas problem nie jest niezgodność z Dyrektywą definicji pierwszego zasiedlenia, ale wyniku użycia tej definicji w przepisach o zwolnieniu (czyli de facto zwolnienia dostawy budynków), co z kolei ma znaczenie przy ustalaniu zakresu opcji opodatkowania przysługującej podatnikom.

Na zobrazowanie tego problemu dobry jest właśnie ten przykład z osobą fizyczną.
Jeśli I zasiedlenie w rozumieniu przepisów dyrektywy rozumieć jako rozpoczęcie użytku, to ono nastąpiło gdy osoba fizyczna po wybudowaniu rozpoczęła ten użytek. Zatem odsprzedaż przez aktualnego nabywcę powinna być zwolniona, co jest zgodne z dyrektywą (jak i ustawą o VAT, jeśli rozumieć ją jak zaprezentował to Adam).

Ale czy można – powołując się na dyrektywę wybrać opodatkowanie takiej dostawy? Wszak jest dokonana po upływie dwóch lat od I zasiedlenia (rozumianego w zgodzie z Dyrektywą).

Nasze przepisy na to nie pozwolą. I niestety bedzie to raczej zgodne z Dyrektywa, skoro państwa członkowskie mogą ograniczyć wybór opodatkowania.

Po prostu przyjęta konstrukcja w ustawie o VAT (sposób zdefiniowania I zasiedlenia + konstrukcja art. 43 ust. 1 pkt 10a + przyjęty zakres zastosowania rezygnacji ze zwolnienia) może być rozumiana – jako całość – jako ograniczenie wyboru opodatkowania w danych przypadkach.

Ale to temat na artykuł do PP.Ten post został edytowany przez Autora dnia 29.05.14 o godzinie 13:07
Adam Bartosiewicz

Adam Bartosiewicz Tax Adviser ;
Solicitor

Temat: Dostawa budynku zwolniona z 43.1.10a?

Tomasz S.:
Ale to temat na artykuł do PP.

to napiszmy go w wakacje ;-)
Tomasz Siennicki

Tomasz Siennicki Doradca podatkowy

Temat: Dostawa budynku zwolniona z 43.1.10a?

Adam B.:
Tomasz S.:
Ale to temat na artykuł do PP.

to napiszmy go w wakacje ;-)

Już zacząłem w ubiegłym roku tak około maja.
Już mam ze dwie strony.
W tym tempie to może do emerytury się wyrobie.
Adam Bartosiewicz

Adam Bartosiewicz Tax Adviser ;
Solicitor

Temat: Dostawa budynku zwolniona z 43.1.10a?

Tomasz S.:
Już zacząłem w ubiegłym roku tak około maja.
Już mam ze dwie strony.
W tym tempie to może do emerytury się wyrobie.

cholera... to już wiem przez Kogo ta cała reforma emerytalna....

no to dzięki... ;-)
Tomasz Siennicki

Tomasz Siennicki Doradca podatkowy

Temat: Dostawa budynku zwolniona z 43.1.10a?

Adam B.:
Tomasz S.:
Już zacząłem w ubiegłym roku tak około maja.
Już mam ze dwie strony.
W tym tempie to może do emerytury się wyrobie.

cholera... to już wiem przez Kogo ta cała reforma emerytalna....

no to dzięki... ;-)


Mysle, że jeśli chodzi o nas - wykonawców wolnych zawodoów - to możemy przejść na emeryturę w dowolnym wieku.

Czy to będzie lat 40 czy 60 czy 67, to i tak umrzemy z głodu (jeśli będziemy liczyć tylkona emeryturę).

Więc ja mam ten komfort, że moge być ponad tymi podziałami :-)
Grzegorz Pelc

Grzegorz Pelc radca prawny

Temat: Dostawa budynku zwolniona z 43.1.10a?

Tomasz S.:
Czy to będzie lat 40 czy 60 czy 67, to i tak umrzemy z głodu (jeśli będziemy liczyć tylkona emeryturę).

Nikt nie zabrania podnieść sobie podstawy.
Tomasz Siennicki

Tomasz Siennicki Doradca podatkowy

Temat: Dostawa budynku zwolniona z 43.1.10a?

Dziekuje nie jestem zainteresowany.
Adam Bartosiewicz

Adam Bartosiewicz Tax Adviser ;
Solicitor

Temat: Dostawa budynku zwolniona z 43.1.10a?

Tomasz S.:

W pełni się zgadzam z tą argumentacją. Organy podatkowe jak na razie również ja podzielają. Ale sądy już nie bardzo (choć orzeczenia są nieliczne; ale też nie znam żądnego niekorzystnego dla strony; z tych które pamiętam to zawsze strona inicjowała tką interpretację).

NSA w wyroku z dnia 21 maja 2013 r. (I FSK 559/13) oraz WSA we Wrocławiu (wyroki z dnia 13 marca 2012 r., I SA/Wr 1789/11, z dnia 15 marca 2012 r., I SA/Wr 1722/11). „Zwolnienie z VAT dla budynków przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 10a u.p.t.u. nie ma zastosowania w sytuacji, kiedy podatek przy nabyciu w ogóle nie wystąpił".
Tomasz Siennicki

Tomasz Siennicki Doradca podatkowy

Temat: Dostawa budynku zwolniona z 43.1.10a?

Te właśnie wyroki miałem na myśli.

NSA to jedno, te dwa wyroki WSA to też jeden w zasadzie (tej samej sprawy dotyczy).

Każdy z nich korzystny dla strony.

Następna dyskusja:

Relacja art. 43 ust. 1 pkt2...




Wyślij zaproszenie do