Temat: wgląd do swojej teczki personalnej - odmowa pracodawcy
Co do zasady taka jest wykładnia literalna przepisów.
Kodeks pracy nie wskazuje wyraźnie przepisów dających podstawę do udostępniania kopii
Z zacytowanego powyżej wyroku WSA wynika, że ewentualną podstawą prawną pozwalającą na żądanie kopii dokumentów z akt osobowych mogłyby być przepisy prawa pracy. Nie ma jednak ogólnego przepisu, który wprost statuowałby taki obowiązek. Jednym dokumentem, którego kopię lub odpis trzeba wydać pracownikowi, jest kopia świadectwa pracy. W rozporządzeniu w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy oraz sposobu i trybu jego wydawania i prostowania znajduje się bowiem przepis, który mówi o tym, że w uzasadnionych przypadkach pracodawca wydaje odpis tego świadectwa pracownikowi albo osobie upoważnionej przez pracownika na piśmie lub w przypadku śmierci pracownika — członkowi jego rodziny, a także innej osobie będącej spadkobiercą tego pracownika.
Niemniej jednak kwestia odmowy wydawania kopii dokumentów może budzić kontrowersje, zwłaszcza w odniesieniu do dokumentów, które pracownik sam dostarczył pracodawcy (np. świadectwa pracy, kopie dyplomów potwierdzających ukończenia szkół), czy też dokumentów które z różnych powodów — często niezależnych od pracownika — zostały utracone (np. wskutek zalania mieszkania, pożaru itp.). Moim zdaniem, można by w takim przypadku odmowę pracodawcy rozpatrywać w kontekście art. 8 k.p., który stanowi, że „nie można czynić ze swego prawa użytku, który byłby sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony”. Wydaje się, że na podobnym stanowisku stoi SN. W jednym z wyroków wskazał on, że wprawdzie w Kodeksie pracy brak jest wyraźnego przepisu, który nakładałby na pracodawcę generalny obowiązek udzielania pracownikowi informacji istotnych w aspekcie jego praw, obowiązków i odpowiedzialności, ale może być on wywodzony z szeregu postanowień Kodeksu, takich chociażby jak to, że pracodawca jest zobowiązany zaznajamiać pracowników z ich podstawowymi uprawnieniami , stosować obiektywne i sprawiedliwe kryteria oceny pracowników oraz wyników ich pracy, wpływać na kształtowanie w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego, wydać świadectwo pracy (w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy - art. 97 § 1 k.p.), czy też szanować godność i inne dobra osobiste pracownika (art. 111 k.p.). .W ramach tego ogólnego obowiązku pracodawcy mieści się między innymi jego powinność dostarczania pracownikowi informacji i dokumentów (świadectwa pracy, zaświadczeń o stażu pracy itp.) istotnych z punktu widzenia realizacji stosunku pracy (Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 września 1999 r., I PKN 331/99)
Kwestia zatem ewentualnej zasadności odmowy wydania kopii powinna być rozpatrywana z uwzględnieniem indywidualnej sytuacji, przy wzięciu pod uwagę powodu, dla którego pracownik żąda dokumentów oraz rodzaju żądanych dokumentów (vide Joanna Torbé Brak obowiązku wydania pracownikowi kopii dokumentów z jego akt osobowych)