Temat: Sygnaliści w centrum uwagi

Sygnaliści w centrum uwagi.

Chociaż brak jest normatywnej definicji słowa compliance, przyjęło się określać je jako zapobiegające stratom finansowym lub utracie reputacji zapewnienie zgodności działania firmy z regulacjami prawnymi, zaleceniami organów nadzorczych oraz normami. Te ostatnie stanowią co prawda standardy postępowania i nie są powszechnie obowiązujące, jednak warto się z nimi zapoznawać i do nich stosować, albo śledzić prace nad ich powstawaniem, uzyskując w ten sposób praktyczne spojrzenie na wdrażanie przepisów prawa do codziennej działalności biznesowej.

Tak powinno być w przypadku zarządzania systemami zgłaszania nieprawidłowości normy ISO 37002 i unijnej „Dyrektywy o ochronie sygnalistów”. Obydwie regulacje mają obowiązywać jeszcze do 2021 roku. Zbieżność dat nie jest raczej przypadkowa.

16 kwietnia 2019 r. Parlament Europejski przyjął przepisy zapewniające minimalne wspólne standardy ochrony sygnalistów w całej Unii w formie tzw. Dyrektywy o ochronie sygnalistów. Od momentu zatwierdzenia jej przez Parlament Europejski i Radę UE państwa członkowskie mają dwa lata na zmianę, uchwalenie lub dostosowanie się do przepisów krajowych.

Zgodnie z treścią tej regulacji jednym z kluczowych obowiązków niezbędnych do wypełnienia będzie konieczność wdrożenia skutecznych mechanizmów zabezpieczających sygnalistów przed odwetem. Wymogi ustawodawstw krajowych mają być skierowane do instytucji publicznych oraz zatrudniających co najmniej 50 pracowników firm prywatnych, a także obejmować przynajmniej taki zakres dziedzin prawa wspólnotowego, który został wymieniony w Dyrektywie jako konieczny do sygnalizowania w przypadku stwierdzenia naruszeń. Przewidziano trzy zasadnicze kanały komunikacyjne zgłaszania nieprawidłowości: wewnętrzny, zewnętrzny (czyli umożliwiający zgłoszenie bezpośrednio do organów państwa) oraz ujawnienie informacji o naruszeniach bezpośrednio opinii publicznej. Przy czym należy wyraźnie podkreślić, że ustawodawca unijny nie sprecyzował jaki dokładnie sposób firmy powinni przygotować się na nowe obowiązki.

To niełatwa sytuacja, tym bardziej że do tej pory nie został jeszcze opracowany ogólny standard, obejmujący różne branże i regiony, który tłumaczyłby jak skutecznie wdrażać wewnątrzorganizacyjne systemy whistleblowing. Istnieją co prawda międzynarodowe normy, w których kwestia zgłaszania nieprawidłowości jest poruszana (antykorupcyjna, dotycząca zarządzania ryzykiem czy też compliance), aczkolwiek nie opisują jej w sposób wyczerpujący. Powstały także regulacje branżowe, np. w obrębie australijskich banków bądź w przemyśle motoryzacyjnym, odnoszące się do sygnalizowania, lecz nie aplikowalne globalnie.

Dlatego też Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna (International Organization for Standarization– ISO) powołała specjalną grupę roboczą WG3, która przeanalizowała treść istniejących już regulacji i na tej podstawie zaczęła opracowywać ogólnoświatowy, kompleksowy, niezależny od pozostałych norm standard, który jednocześnie ma tworzyć wraz z nimi spójną całość.

Ujęte w ISO 37002 wytyczne w zakresie zarządzania systemami whistleblowing, oprócz nakreślenia spójnych zasad dotyczących informowania o nadużyciach, odnoszą się m.in. do takich kwestii jak skuteczna polityka antyodwetowa oraz właściwie prowadzone postępowania wyjaśniające. Dokument w sposób praktyczny określać będzie, jak identyfikować i zgłaszać nieprawidłowości, oceniać odebrane sygnały, rozwiązywać problemy w nich wskazane oraz prowadzić działania następcze i naprawcze.

ISO 37002 ma być zestawem cennych wskazówek opracowywanym przez ekspertów w tej nadal nie w pełni zgłębionej dziedzinie. Dzięki niemu, oprócz prawidłowego wdrożenia wewnętrznego systemu whistleblowing, przedsiębiorcy będą mogli nauczyć się jak umiejętnie korzystać z tego mechanizmu. Pozwoli im to osiągać długofalowe korzyści i skutecznie zabezpieczać się przed nieprawidłowościami, w tym także dużymi stratami finansowymi.
...
https://mojafirma.infor.pl/wiadomosci/3055719,Sygnalisc...