Temat: Role trenerskie - każdy w treningu może znaleźć coś dla...

Przy wyborze własnej ścieżki rozwojowej w treningu i szkoleniach, warto pamiętać o tym, że mamy wiele różnych ról trenerskich, które wymagają różnego doświadczenia i kompetencji, czasem nawet różnych profili osobowościowych.

Pierwsza kluczowa różnica to rozróżnienie pomiędzy trenerem biznesu i trenerem umiejętności psychologicznych. Być może cześć z Was powie, że jest to podział sztuczny. Pewnie tak jest. Dobry trener będzie posiadał te kompetencje, które są ważne w szkoleniach biznesowych jak i w szkoleniach umiejętności psychologicznych. Dlaczego jednak zdecydowałem się wprowadzić ten podział? Jest to podyktowane podziałem szkół trenerskich na biznesowe i psychologiczne. Jest to ważne, ponieważ inne kompetencje są rozwijane w jednych i drugich. No może lepiej byłoby powiedzieć, na inne rzeczy zwraca się uwagę.

W treningu biznesowym koncentrujemy uwagę na tych kompetencjach, które będą miały znaczenie w kontakcie z Klientami biznesowymi. Tutaj na pierwszy plan wysuwają się takie umiejętności jak: analiza potrzeb szkoleniowych i rozwojowych w organizacji, umiejętność identyfikowania, czy problem, z którym zgłasza się Klient jest natury szkoleniowej, rozumienie procesów biznesowych (np. rozumienie pojęć: strategia, proces sprzedażowy, marketing, kultura organizacyjna, itp.), projektowanie procesów rozwojowych i szkoleń, ocena efektywności i rentowności projektów rozwojowych i szkoleń, projektowanie procesów wdrożenia, dobieranie efektywnych metod rozwojowych (szkolenie, warsztat, coaching, mentoring, shadowing, trening na stanowisku pracy, action learning, itp.).

W treningu psychologicznym zakłada się, że podstawowym narzędziem pracy jest sam trener. Z tego też względu szkoły psychologiczne częściej koncentrują się na dostarczeniu doświadczeń związanych z wchodzeniem w relacje z grupą i pojedynczym uczestnikiem szkolenia. Typowe dla tego podejścia będzie umieszczanie w programach szkoleń dla trenerów treningów interpersonalnych, warsztatów poświęconych komunikacji, pracy z oporem, itp. Mniej jest tutaj narzędzi i technik.

Powyższe rozważania są oczywiście pewnym uproszczeniem. W programach szkół trenerskich najczęściej znajdują się i elementy charakterystyczne dla podejść biznesowych i psychologicznych. Niemniej analizując programy szkół trenerów dość łatwo wyłapać, ku któremu podejściu szkoła się skłania.

Czemu to jest ważne?
Pozwala lepiej podjąć decyzję, jaką szkołę trenerów wybrać. A może pytanie jest lepiej postawić inaczej - Którą szkołę wybrać najpierw?

Drugi kluczowy podział, to podstawowe role trenerskie.
Pracując z organizacjami, zidentyfikowaliśmy najczęściej pojawiające się role trenerskie:

Trener Instruktor – wdraża nowych pracowników, prowadzi instruktaże stanowiskowe, prezentuje produkty, procedury firmy. Jest specjalistą merytorycznym, często rekrutowanym z pracowników wewnętrznych znających produkty lub usługi oferowane przez organizację. Prowadzi głównie krótkie formy szkoleniowe.

Trener Konsultant – analizuje potrzeby rozwojowe, prowadzi szkolenia z zakresu umiejętności interpersonalnych, menedżerskich, pełni rolę doradcy, czasem coacha wewnętrznego, ocenia wpływ szkoleń na wyniki. Jest specjalistą w obszarze działań rozwojowych oraz wiedzę merytoryczną z obszaru zarządzania. Prowadzi głównie warsztaty oraz pracuje w relacjach indywidualnych.

Trener Trenerów / Superwior – jest odpowiedzialny za rozwój trenerów i kadry menedżerskiej wyższego szczebla, czasem pełni rolę Execeutive Coacha w organizacji. Jest ekspertem w obszarze działań rozwojowych oraz posiada doświadczenie menedżerskie. Pracuje głównie w relacjach indywidualnych z trenerami i menadżerami, prowadzi warsztaty dla menedżerów lub trenerów.

Trener Projektant Szkoleń – jest przede wszystkim odpowiedzialny za tworzenie programów szkoleniowych i rozwojowych w organizacjach, przygotowuje narzędzia i materiały szkoleniowe dla trenerów. Jest ekspertem w obszarze działań rozwojowych. Pracuje głównie merytorycznie, prowadzone przez niego szkolenia mają charakter testów lub pilotów.

Bardzo często w tych organizacjach, które nie są w stanie sobie pozwolić na rozbudowane struktury trenerskie, poszczególne role mieszają się ze sobą, np. rola trenera konsultanta jest łączona z rolą projektanta szkoleń.

Zwróćcie uwagę, że odmiennych umiejetności oczekuje się od poszczególnych ról.

Niektóre z nich wymagają nieco odmiennych profili osobowościowych. Dla przykładu, trener instruktor, często jest rekrutowany spośród pracowników, których ma szkolić, np. jest doświadczonym handlowcem, który wdraża mniej doświadczonych kolegów. Osobowościowo będzie to zatem osoba o wysokim poziomie dominacji. Trenerzy konsultanci to raczej osoby słuchające, zwykle o niskim poziomie dominacji. Warto zwracać na to uwagę przy wyborze roli. Czy lepiej czujemy się, gdy dyrektywnie kierujemy procesem rozwoju innych, dobrze czujemy się w roli autorytetu, czy moze bliższa nam jest rola pomagacza, który słucha i niedyrektywnie sugeruje?

W szkoleniach jest fajne to, że mają one różne oblicza: twarde szkolenia produktowe i proceduralne - miękkie szkolenia z zakresu umiejętności interpersonalnych, praca z flipchartem - praca z rzutnikiem multimedialnym, szkolenia wiedzowe - treningi oparte na procesie grupwym, instruktaż - coaching. Dzięki temu każy ma szansę znaleźć coś dla siebie.Rafał Szewczak edytował(a) ten post dnia 08.04.10 o godzinie 16:27