Temat: Platon i jego idee
Dopiero niedawno założyłam profil na tym portalu i jestem zupełnie nowa, więc może powinnam zacząć od przywitania się z pozostałymi użytkownikami forum i powiedzenia dzień dobry.
Właśnie czytam dyskusje w tej grupie i naprawdę jestem pod wrażeniem, bo widzę, że odbywa się tutaj wiele fascynujących rozmów o filozofii.
W wątku o Platonie moją uwagę zwróciły zwłaszcza dwie sprawy. Pierwsza to kwestia tego rzekomego promowania przez niego idei totalitarnych w dialogu "Państwo". Myślę, że jeśli o to chodzi, jest to w większym stopniu problem interpretacji niż jego rzeczywistych poglądów. Tej opcji bronił na przykład Karl R. Popper w swoim słynnym, napisanym na początku II wojny światowej dziele „Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie”, lecz z tego, co mi wiadomo, poglądy totalitarne przypisywał on również takim, skądinąd zupełnie niewinnym filozofom jak chociażby Arystoteles czy Hegel. Druga część tej książki jest poświęcona – oczywiście także w sensie krytycznym – Marksowi i marksizmowi i to też, przynajmniej moim zdaniem, rzuca nieco światła na pomysły Poppera i sugeruje, że mamy tutaj do czynienia nie tyle z rzetelną krytyką opartą na analizie źródeł, ile raczej z – to prawda, że doskonałą i na swój sposób genialną - ale jednak jedynie
(filozoficzną) publicystyką (bo co wspólnego miałby mieć skrajny idealista Platon ze zdeklarowanym materialistą Marksem?). To był po prostu głos, jaki autor zabrał w sprawie wydarzeń politycznych, które miały wówczas miejsce na świecie, a Platon mu pasował, bo w „Państwie” – nie da się ukryć – jest trochę takich, mówiąc oględnie, kontrowersyjnych z punktu widzenia współczesnych standardów pomysłów. Tyle tylko, że z tego co mi wiadomo nie ma dowodu na to, iż Platon chciał je realizować w praktyce – on napisał tekst o państwie idealnie sprawiedliwym – idealnie, czyli niejako z założenia nie empirycznie, bo, jak wiadomo, dla Platona świat empiryczny i świat inteligibilny dzieli ontologiczna przepaść, której nie byłby w stanie zasypać pewnie nawet rządzący politeją król-filozof.
Druga rzecz to wpływ Platona na późniejszą refleksję, na przykład na świętego Augustyna. Niektórzy twierdzą, że w ogóle cała filozofia jako taka to tylko przypisy do Platona i pewnie mają oni jakąś swoją rację. Ale faktycznie u niektórych filozofów ten wpływ jest bardzo silny, silniejszy niż u innych, także w chrześcijaństwie. Platon zainspirował nurt neoplatoński, do którego zalicza się na przykład wymienionego tutaj wcześniej Plotyna, jak też samego Augustyna. Poza tym fascynująca jest obecność jego idei na przykład w mistyce, również tej dwudziestowiecznej – mam na myśli na przykład pisma Simone Weil. Także w tym punkcie zgadzam się z Wami w całej rozciągłości – pod tym względem Platon to niewyczerpane i absolutnie ponadczasowe źródło inspiracji dla wszystkich głodnych, spragnionych intelektualnej uczty duchów…
Katarzyna Filutowska edytował(a) ten post dnia 30.12.11 o godzinie 18:34