Temat: Homoseksualizm - normalność czy choroba?

Łukasz Filipek:

ja tam wolę być piękny i młody, niż stary i brzydki...

Czas jednak nie pyta co Ty wolisz i szybciej niż myślisz będziesz napewno stary, a czy brzydki to sam zobaczysz :)
Jest tylko jedna, jedyna możliwość nigdy się nie zestarzeć - młodo umrzeć.

Poza tym, określenie "młody" jest bardzo subiektywne. Dla 18-latka ktoś 25-letni jest już stary. Dla 75-latka, ja jestem jeszcze "młoda" ;)

Temat: Homoseksualizm - normalność czy choroba?

Piotr Kasztelowicz:
zgadzam się - poza tym z punktu widzenia lekarza uważam, że
współczesny stan wiedzy medycznej w tym neurobiologii itp.
nie pozwala na rozstrzygnięcie jakie, w jakim stopniu
istnieją uwarunkowania biologiczne, genetyczne itp.
odnośnie homoseksualizmu. Tym samy wszelkie badania
w tym PETy i inne "bzdety" nie mogą tego rozstrzygnąć
a wszelkie snucie wniosków jest jedynie hipotezą, która
może pasjonować w jedną i drugą stronę ale niczego nie
rozstrzyga. A więc z tym stanem wiedzy nie odpowiemy
rzetelnie na to pytanie bo za mało wiemy. Jeśli chcemy
operować pojęciami przewodzeń synaptycznym na tak
submolekularnym poziomie jak przepływ elektronów czy
jonów, pomp molekularnych czy innych nieznanych nam
jeszcze sygnałów, białek, ekspersji genów mierzonych
metodami FISH albo jeszcze innych, mutacji, zmian
alokacji wiązań kowalencyjnych w proteinach enzymatycznych
itp. to powiedzmy sobie, że może udać się przybliżyć
odpowiedzi na te pytania za 100 lat. A jeśli uwierzyć
w zasadę nieokreśloności Heisenberga to być może
bardzo trudno będzie to uściślić. Medycyna jest
nauką o silnych podstawach biologicznych
(w odróżnieniu od psychologii, która jest nauką
spekulatywną) i jak w medycynie ktoś chce
coś udowodnić to musi wykazać, że np. w przypadku
przewlekłej białaczki szpikowej nieprawidłowy
chromosom Philadelphia nie jest produktem ubocznym
choroby ale odgrywa ważną rolę w indukowaniu
tej choroby (http://pl.wikipedia.org/wiki/Chromosom_Philadelphia)
dlatego zablokowanie go specyficznym białkiem
- imatynib - (http://pl.wikipedia.org/wiki/Imatinib)
powoduje zahamowanie choroby. Chromosom Ph
odkryto w 1960 roku ale pierwszy lek blokujący
i znacząco poprawiający przeżycie w tej chorobie
dopiero w latach dziewięćdziesiątych - więc trzeba
czasu. Na udowodnienie biologicznych podstaw
homoseksualizmu także ... Na razie mamy tylko hipotezy

P.

No i o tem jest mowa :-)
Nie można kompletnie zignorować komponenty biologicznej w powstawaniu orientacji płciowej. Są po temu poważne przesłanki.
Ale nie można też jednoznacznie określić, że TYLKO BIOLOGIA.
Kiedy i jak to rozstrzygniemy? Nie wiem.
Badania na zwierzętach (troszkę zmanipulowanych) to początek drogi - bo jakoś czarno widzę "komórkowy model homoseksualizmu" :-]
Ale dlatego też uważam, że ta cała "psychoterapia" to jakiś humbug. Nie wiemy, czy na pewno pracowali z homoseksualistami. Nie znamy żadnych wyników badania odpowiednimi skalami badania orientacji seksualnej przed i po terapii. Nie pokusili się o chociażby prostą ocenę funkcjonowania społecznego i zwykłego Becka przed i, dajmy na to, 5 lat po terapii...
Zaś co do biologicznych podstaw orientacji płciowej - KAŻDEJ - uważam, że one są. To zaś, że nie znamy ścieżek rozwoju orientacji, nie znamy właściwych mechanizmów, to odrębna historia. Badania powinny raczej się na tym skoncentrować.
Czy zaś sama orientacja homoseksualna, czy, powiedzmy, transseksualizm jest sprawą TYLKO biologii, tylko wpływu społeczno - rodzinnego, w jakimś stopniu obu. I jakim? To jest praca na dziesiątki lat...

Temat: Homoseksualizm - normalność czy choroba?

Piotr Kasztelowicz:
chyba skutkiem jakiegoś stanu w wyniku której powstaje amyloid
i jeszcze bardziej pogarsza stan chorego. Ostatni Kongres
na ten temat - stwierdza się, że najwcześniejszymi możliwymi
do zobrazowania zmianami w ch. Alzheimera to zmniejszenie
objętości hipokampa w badaniach NMR czy CT
Alzheimer's Association International Conference 2011 (AAIC 2011). Abstracts P1-378 & P1-299. Presented July 17, 2011.

To są zmiany, które możemy zaobserwować w neuroobrazowaniu. Ale nadal nie wiemy, kiedy pojawia się agregacja amyloidu? Była kiedyś mowa o tym, że około 15 lat przed pierwszymi objawami otępienia. Nie wiem, na ile jest to dalej aktualne. Poza tym - czy te duże złogi są naprawdę szkodliwe, czy może "zbitki" po 10 - 20 cząsteczek, które mają większy wpływ na funkcjonowanie neuronów, bo mogą do nich wnikać.

Aktualnie trwają (nie wiem, czy w Polsce też) badania kliniczne szczepionek - anty - amyloid. Pierwsze były mocno nietrafione - pacjenci umierali z powodu masywnych stanów zapalnych mózgu. Zobaczymy, jak będzie teraz...

u nas dodatkowym problemem jest to, że niestety rozpoznaje się
chorobę Alzheimera (i leczy) zupełnie bez wykonywania badań
obrazowych i bywa, że chorzy niby z Alzheimerem mają
niedokrwienie mózgu z powodu zwężenia naczyń szyjnych, które
np. można zoperować ... albo nagle dostają udaru mózgu .....
ale to już inny problem

Nie tylko Alzheimera. Sporo otępień to chociażby pacjenci z Hashimoto... A potrafią nawet na oddziałach psychogeriatrii kilka ładnych miesięcy poleżeć, zanim ktoś wpadnie na proste badanie hormonów.
Ostatnio moi koledzy wyciągnęli z jednego szpitala "schizofreniczkę". Masywny oponiak na granicy czoło - skroń...

P.

Temat: Homoseksualizm - normalność czy choroba?

Witaj

No i o tem jest mowa :-)
Nie można kompletnie zignorować komponenty biologicznej w powstawaniu orientacji płciowej. Są po temu poważne przesłanki.
Ale nie można też jednoznacznie określić, że TYLKO BIOLOGIA.
Kiedy i jak to rozstrzygniemy? Nie wiem.
Badania na zwierzętach (troszkę zmanipulowanych) to początek drogi - bo jakoś czarno widzę "komórkowy model homoseksualizmu" :-]
Ale dlatego też uważam, że ta cała "psychoterapia" to jakiś humbug. Nie wiemy, czy na pewno pracowali z homoseksualistami.

poza tym jako lekarze/biotechnolodzy itp. powiedzmy z całym
szacunkiem dla tych "szacownych wszelakich badań" powiedzmy
sobie szczerze. Póki nie wiemy jak skutecznie leczyć raka
płuca i dwoimy się i troimy w wyszukiwaniu czegokolwiek, co
pomoże nam na indywidualizowanie terapii - mutacje k-ras, wild,
stemple genetyczne (badania są też robione w Polsce w Gdańsku)
i póki co bardzo trudno coś konkretnego znaleźć to czy będzie
się wydawało mnóstwo środków finansowych na badanie czegoś,
na co się nie umiera i co jest kwestią akceptacji społecznej,
tolerancji a nie medycyny sensu stricto? Nie orientacja
seksualna decyduje o wartości człowieka a jego rzetelność,
uczciwość, troska o innych itp. To takie dodatkowe pytanie.

P.

Temat: Homoseksualizm - normalność czy choroba?

MaCiek G.:

Nie tylko Alzheimera. Sporo otępień to chociażby pacjenci z Hashimoto... A potrafią nawet na oddziałach psychogeriatrii kilka ładnych miesięcy poleżeć, zanim ktoś wpadnie na proste badanie hormonów.
Ostatnio moi koledzy wyciągnęli z jednego szpitala "schizofreniczkę". Masywny oponiak na granicy czoło - skroń...

pracuję w szpitalu powiatowym mieście 16 tysięcznym oddalonym
zaledwie o 20km od Torunia. W moim rejonie są dwa domy pomocy
społecznej w tym jeden dla osób ze schorzeniami psychogeriatrycznymi.
Jesteśmy szpitalem samorządowym i leczymy "za darmochę". Mimo,
że nie jestem ani neurologiem ani psychiatrą z konieczności
leczę powikłania u tych chorych. Jak na taki szpital mamy
przyzwoity nowy 16-rzędowy CT oraz nowy bardzo porządny
echokardiograf z modułem USG naczyń - czyli robię (jestem
po kursie i to doskonalę a potem weryfikuję angio-CT)
co raz więcej badań naczyń. Wydaje mi się, że różnicowanie
otępień jest kluczowe, Ale kto i kiedy ma to różnicowanie
robić to już jest pytanie. Może się czepiam ale czasami
jak czytam rozpoznania psychiatryczne to dla mnie wydają
się niespójne. To tak trochę jest, że (moje powiedzenie)
- największy podręcznik pschiatrii (przeczytałem
całego Kaplana-Sadocka) jest i tak mniejszy niż
podręczniki interny ale ilość rozpoznań psychiatrycznych
jest znacznie większa niż internistycznych ...
Ale to jest z mojej strony trochę niesprawiedliwe uogólnienie
- znam bardzo wielu świetnych i rzetelnych psychiatrów, którzy
robią to porządnie. Problemem jest tylko brak standardów
i upowszechnienie takiego rzetelnego postępowania

P.

Temat: Homoseksualizm - normalność czy choroba?

Piotr Kasztelowicz:
Witaj

poza tym jako lekarze/biotechnolodzy itp. powiedzmy z całym
szacunkiem dla tych "szacownych wszelakich badań" powiedzmy
sobie szczerze. Póki nie wiemy jak skutecznie leczyć raka
płuca i dwoimy się i troimy w wyszukiwaniu czegokolwiek, co
pomoże nam na indywidualizowanie terapii - mutacje k-ras, wild,
stemple genetyczne (badania są też robione w Polsce w Gdańsku)
i póki co bardzo trudno coś konkretnego znaleźć to czy będzie
się wydawało mnóstwo środków finansowych na badanie czegoś,
na co się nie umiera i co jest kwestią akceptacji społecznej,
tolerancji a nie medycyny sensu stricto? Nie orientacja
seksualna decyduje o wartości człowieka a jego rzetelność,
uczciwość, troska o innych itp. To takie dodatkowe pytanie.

P.

To jest odrębna kwestia. Są ludzie, którzy chcą prowadzić te badania. I są tacy, którzy dają na to pieniądze. Na szczęście, na badania nad PRAWDZIWYMI CHOROBAMI jest więcej pieniędzy i znacznie więcej osób nad nimi pracuje :-)

Temat: Homoseksualizm - normalność czy choroba?

Piotr Kasztelowicz:
pracuję w szpitalu powiatowym mieście 16 tysięcznym oddalonym
zaledwie o 20km od Torunia. W moim rejonie są dwa domy pomocy
społecznej w tym jeden dla osób ze schorzeniami psychogeriatrycznymi.
Jesteśmy szpitalem samorządowym i leczymy "za darmochę". Mimo,
że nie jestem ani neurologiem ani psychiatrą z konieczności
leczę powikłania u tych chorych. Jak na taki szpital mamy
przyzwoity nowy 16-rzędowy CT oraz nowy bardzo porządny
echokardiograf z modułem USG naczyń - czyli robię (jestem
po kursie i to doskonalę a potem weryfikuję angio-CT)
co raz więcej badań naczyń. Wydaje mi się, że różnicowanie
otępień jest kluczowe, Ale kto i kiedy ma to różnicowanie
robić to już jest pytanie. Może się czepiam ale czasami
jak czytam rozpoznania psychiatryczne to dla mnie wydają
się niespójne. To tak trochę jest, że (moje powiedzenie)
- największy podręcznik pschiatrii (przeczytałem
całego Kaplana-Sadocka) jest i tak mniejszy niż
podręczniki interny ale ilość rozpoznań psychiatrycznych
jest znacznie większa niż internistycznych ...
Ale to jest z mojej strony trochę niesprawiedliwe uogólnienie
- znam bardzo wielu świetnych i rzetelnych psychiatrów, którzy
robią to porządnie. Problemem jest tylko brak standardów
i upowszechnienie takiego rzetelnego postępowania

Jeśli możesz swoich pacjentów posyłać do większych ośrodków, żeby tam zrobiono porządne różnicowanie, to służę namiarami :-)
Swoją drogą takie badanie powinno objąć - obrazowanie, badania laboratoryjne, neurologa, psychiatrę i NAJLEPIEJ jeszcze neuropsychologa.
A takie luksusy nie są wszędzie dostępne.
Sami zaś neurolodzy - albo się dokształcają i umieją różnicować te schorzenia. Albo robią to BARDZO "po łebkach"...

P.

Temat: Homoseksualizm - normalność czy choroba?

Paulina Filipek:

bwaaahahaahhaaaa

to teraz bedziemy dyskutowali druzynowo?
musze pogadac z bratem zeby cos tu napisal a potem uznam jego wypowiedz za wartosciowa, a potem ja cos napisze i on uzna i obaj bedziemy mieli uznanie

a potem ja go popre, a potem on mnie i bedziemy mieli zawsze racje.

co za farmazony!!!
A jakie to niby dowody by was przekonaly. Widzialas kiedys jak pan piesek wsadza siusiaka innemu panowi pieskowi do pupci? to pewnie dlatego ze mialy zle wspomnienia z dziecinstwa... ale na pewno da sie to wyleczyc.

Z reszta, dobra, nie potrafimy "udowodnic" ze homoseksualizm jest gentetyczn i to choroba psychiczna i co teraz, bedziemy homoseksualistow leczyc?
wezcie ludzie wydoroslejcie z tymi swoimi poronionymi pogladami.
5 procent spolecznosci JEST homoseksualna zawsze i wszedzie

bwaaaahahaha

ubawiliscie mnie tym swoim atakiem, ale za to spacyfikowaliscie dyskusje.

Temat: Homoseksualizm - normalność czy choroba?

Marcin Rakowski:

Paulina Filipek:

bwaaahahaahhaaaa

to teraz bedziemy dyskutowali druzynowo?
musze pogadac z bratem zeby cos tu napisal a potem uznam jego wypowiedz za wartosciowa, a potem ja cos napisze i on uzna i obaj bedziemy mieli uznanie

a potem ja go popre, a potem on mnie i bedziemy mieli zawsze racje.

co za farmazony!!!
A jakie to niby dowody by was przekonaly. Widzialas kiedys jak pan piesek wsadza siusiaka innemu panowi pieskowi do pupci? to pewnie dlatego ze mialy zle wspomnienia z dziecinstwa... ale na pewno da sie to wyleczyc.

Z reszta, dobra, nie potrafimy "udowodnic" ze homoseksualizm jest gentetyczn i to choroba psychiczna i co teraz, bedziemy homoseksualistow leczyc?
wezcie ludzie wydoroslejcie z tymi swoimi poronionymi pogladami.
5 procent spolecznosci JEST homoseksualna zawsze i wszedzie

bwaaaahahaha

ubawiliscie mnie tym swoim atakiem, ale za to spacyfikowaliscie dyskusje.

Sorry, przez przypadek nacisnęło mi się, że "wypowiedź wartościowa", a to tylko blebleble.

Panie Marcinie, niestety pod gumoleum nie wlejdę, żeby pogadać z Panem na poziomie.

Temat: Homoseksualizm - normalność czy choroba?

Katharina Z.:

Łukasz Filipek:

ja tam wolę być piękny i młody, niż stary i brzydki...

Czas jednak nie pyta co Ty wolisz i szybciej niż myślisz będziesz napewno stary, a czy brzydki to sam zobaczysz :)
Jest tylko jedna, jedyna możliwość nigdy się nie zestarzeć - młodo umrzeć.

Poza tym, określenie "młody" jest bardzo subiektywne. Dla 18-latka ktoś 25-letni jest już stary. Dla 75-latka, ja jestem jeszcze "młoda" ;)

Tak, są rzeczy względne na tym świecie - brak akceptacji przez pana Łukasza jest dla mnie powodem do dumy.

Temat: Homoseksualizm - normalność czy choroba?

Elżbieta Wirowska:
Tak, są rzeczy względne na tym świecie - brak akceptacji przez pana Łukasza jest dla mnie powodem do dumy.

z czegoś trzeba być w życiu dumnym, choćby dla zdrowia psychicznego
a jak ktoś zaczyna of topy na pewnym poziomi niech się nie dziwi że dostaje pięknym za nadobne
och, to Pani moją wypowiedź odebrała osobiście? przecież to nie było w temacie dyskusji tylko taki luźny of top o życiu...Łukasz Filipek edytował(a) ten post dnia 20.07.11 o godzinie 11:04

Temat: Homoseksualizm - normalność czy choroba?

Marcin Rakowski:

Paulina Filipek:

bwaaahahaahhaaaa

to teraz bedziemy dyskutowali druzynowo?
musze pogadac z bratem zeby cos tu napisal a potem uznam jego wypowiedz za wartosciowa, a potem ja cos napisze i on uzna i obaj bedziemy mieli uznanie

och to teraz Pan kłamca i manipulator rości sobie prawo do udzielania głosu? Proszę zatem kandydować na moderatora a nie bredzić

a potem ja go popre, a potem on mnie i bedziemy mieli zawsze racje.

co za farmazony!!!
A jakie to niby dowody by was przekonaly. Widzialas kiedys jak pan piesek wsadza siusiaka innemu panowi pieskowi do pupci? to pewnie dlatego ze mialy zle wspomnienia z dziecinstwa... ale na pewno da sie to wyleczyc.

tego nie widziałem, ale może jeżeli tak jest to jest chory? zwierzęta nie chorują?
ale jak już Pan zobaczy po raz kolejny jak jeden piesek... to koniecznie niech Pan zrobi zdjęcie bo akurat wśród psów zachowań homoseksualnych nie zaobserwowano...

Z reszta, dobra, nie potrafimy "udowodnic" ze homoseksualizm jest gentetyczn i to choroba psychiczna i co teraz, bedziemy homoseksualistow leczyc?
wezcie ludzie wydoroslejcie z tymi swoimi poronionymi pogladami.
5 procent spolecznosci JEST homoseksualna zawsze i wszedzie

bujda i chciejstwo, nie ma takich danych

bwaaaahahaha

ubawiliscie mnie tym swoim atakiem, ale za to spacyfikowaliscie dyskusje.

zaczął Pan od ataku osobistego a teraz ma pretensje ? kiedy to ostatnio odezwał się Pan merytorycznie w tym wątku? oczywiście nie licząc kłamstwa i manipulacji jaką Pan onegdaj próbował tu zrobić...Łukasz Filipek edytował(a) ten post dnia 20.07.11 o godzinie 11:16

Temat: Homoseksualizm - normalność czy choroba?

Bardzo proszę o powrót do merytorycznej dyskusji. Dziękuję.

Temat: Homoseksualizm - normalność czy choroba?

1)Marcin - Ta dyskusja nie jest od dawna merytoryczna. I chyba już nigdy nie będzie.
2) Panie Łukaszu - U psów widać ZACHOWANIA homoseksualne. Ale nie jest pewne, jakie jest ich znaczenie. Część etologów uważa, to za próbę ustalenia dominującej pozycji pośród psów.
3) Wśród psów obserwuje się najdziwaczniejsze zachowania seksualne :-)





EDIT: To są DWA SAMCE, Panie Łukaszu. 30 sekund szukania w google :-)

http://www.youtube.com/watch?v=dwcV2r4uwfAMaCiek G. edytował(a) ten post dnia 20.07.11 o godzinie 11:50

Temat: Homoseksualizm - normalność czy choroba?

MaCiek G.:

2) Panie Łukaszu - U psów widać ZACHOWANIA homoseksualne. Ale nie jest pewne, jakie jest ich znaczenie. Część etologów uważa, to za próbę ustalenia dominującej pozycji pośród psów.

Panie Macieju
chodziło mi raczej o to że wśród zwierząt typowe zachowania homoseksualne występują raczej u tych żyjących w społecznościach
http://pl.wikipedia.org/wiki/Homoseksualne_zachowania_...
to co widać na filmiku to raczej próba dominacji niż homo (jak Pan przyznał), przecież de facto nawet do stosunku tam nie dochodzi...
pies "atakujący" nogę człowieka pewnie kierowany jest podobnym instynktem
ale czy są psy które jak napisał Pan Marcin dają sobie "wsadzać susiaka do pupci" nie widziałem...

Temat: Homoseksualizm - normalność czy choroba?

Łukasz Filipek:
Panie Macieju
chodziło mi raczej o to że wśród zwierząt typowe zachowania homoseksualne występują raczej u tych żyjących w społecznościach
http://pl.wikipedia.org/wiki/Homoseksualne_zachowania_...
to co widać na filmiku to raczej próba dominacji niż homo (jak Pan przyznał), przecież de facto nawet do stosunku tam nie dochodzi...
pies "atakujący" nogę człowieka pewnie kierowany jest podobnym instynktem
ale czy są psy które jak napisał Pan Marcin dają sobie "wsadzać susiaka do pupci" nie widziałem...

Nic nie przyznałem. Napisałem tylko, że nie jest wyjaśniona rola tych zachowań. Poza tym tutaj nie ma oznak przemocy, czego należałoby się spodziewać, podczas próby ustalenia pozycji dominującej...
Nie chcę się autorytarnie wypowiadać na temat etologii, bo to dość obca dla mnie dziedzina.
Wszystko jedno - akt homoseksualny jest. Niejednokrotnie obserwowany przez hodowców psów. Jaka jest ich rola? (Tych aktów)? Cholera wie...

Temat: Homoseksualizm - normalność czy choroba?

Czy ktoś z Was czytał ten list?

http://gosc.pl/doc/794760.Juz-nie-jestem-homikiem

Porażka.. widzę jak ten lik wędruje po fejsbukowej przestrzeni.. przerażające, jak dla mnie, zjawisko.

Temat: Homoseksualizm - normalność czy choroba?

Przepraszam, GL coś dziwnie działa i zdarzył mi się dubel.Alicja B. edytował(a) ten post dnia 21.07.11 o godzinie 01:02

Temat: Homoseksualizm - normalność czy choroba?

Alicja B.:
Czy ktoś z Was czytał ten list?

http://gosc.pl/doc/794760.Juz-nie-jestem-homikiem

Porażka.. widzę jak ten lik wędruje po fejsbukowej przestrzeni.. przerażające, jak dla mnie, zjawisko.

szok, przerażenie, niedowierzanie...
jak to możliwe że są jeszcze na świecie ludzie, którzy biorą sobie do serca takie rzeczy jak wiara czy dekalog
to musi być jakaś manipulacja, przecież wg większości piszących tu "oświeconych" tacy ludzie nie istnieją...

Temat: Homoseksualizm - normalność czy choroba?

Łukasz Filipek:

Porażka.. widzę jak ten lik wędruje po fejsbukowej przestrzeni.. przerażające, jak dla mnie, zjawisko.

szok, przerażenie, niedowierzanie...
jak to możliwe że są jeszcze na świecie ludzie, którzy biorą sobie do serca takie rzeczy jak wiara czy dekalog
to musi być jakaś manipulacja, przecież wg większości piszących tu "oświeconych" tacy ludzie nie istnieją...

Istnieją, istnieją...
Inna sprawa, że większość tych "biorących sobie do serca", których ja miałem przyjemność spotkać, to dwulicowe skur**syny. Albo dwulicowe s*ki. Czy ten list jest prawdziwy? Nie wiem. Gówniana jakość polszczyzny, może sugerować, że jest to autentyczny list, a nie tekst napisany na zamówienie, przez jednego z redaktorów.
Pani autorka nazywa "to" zboczeniem, chorobą, cokolwiek jeszcze. I kłamie - swoją nieumiejętność radzenia sobie z własną orientacją przerzuca na wszystkich gejów i lesbijki.
"Prawda jest taka, że szczęście i radość można osiągnąć jedynie wyzwalając się z tego zboczenia. Teraz nie potrafię znaleźć na to innego określenia. "
Uogólnienie - prywatne problemy tej Pani mają być udziałem każdego homoseksualisty? Każdy homoseksualista ma porzucić swoją orientację i żyć dla Jezusa?
Sądzę, że nie przypuszczam, iż by miała to być uniwersalna prawda.