Temat: szukam sentencji SN-proszę o pomoc
w systemie Legalis znalazłem tylko tezę:
Teza: Dopuszczalność sprostowania wyroku dotyczy zarówno sentencji, jak i uzasadnienia.
Postanowienie było opublikowane czasopiśmie: Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych rok 1976, Nr 12, poz. 270.
Z Komentarza do art. 350: Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz
prof. dr hab. Andrzej Zieliński, dr Kinga Flaga-Gieruszyńska, 2009, rok, wyd. C.H. Beck:
"1. Komentowany przepis przewiduje możliwość dokonania sprostowania wyroku przez sąd z urzędu. Nie oznacza to wykluczenia wniosku stron o sprostowanie wyroku. Strona zatem (a także interwenient uboczny, prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich, organizacja społeczna, inspektor pracy, powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów) może złożyć wniosek o sprostowanie wyroku. Wniosek taki wymaga merytorycznego rozpoznania, a w razie jego bezzasadności podlega oddaleniu (post. SN z 15.4.1982 r., I PZ 7/82, OSN 1982, Nr 10, poz. 155; W. Siedlecki, Przegląd orzecznictwa, PiP 1983, Nr 10, s. 90).
2. Sprostowanie nie może wykraczać poza granice określone w art. 350 KPC. Przyjęta tam klasyfikacja wadliwości jest wyczerpująca. Są to niedokładności, błędy pisarskie albo rachunkowe lub inne oczywiste omyłki. Redakcja przepisu art. 350 § 1 KPC pozwala stwierdzić, że wszystkie wymienione wyżej wady orzeczenia charakteryzuje cecha oczywistości. Stanowi ona zarazem granicę podmiotowej dopuszczalności sprostowania, wyrażającą się w tym, że sprostowanie nie może prowadzić do merytorycznej zmiany orzeczenia. Oczywistość omyłki pisarskiej, rachunkowej lub innej wynika bądź to z natury samej omyłki, bądź to z porównania orzeczenia z uzasadnieniem, z treścią pozwu (wniosku) lub innymi okolicznościami. W szczególności omyłka pisarska to widoczne, wbrew zamierzeniu sądu, niewłaściwe użycie wyrazu, widocznie mylna pisownia, błąd gramatyczny albo niezamierzone opuszczenie jednego lub więcej wyrazów. Te reguły należy także odnieść do użytego w sentencji orzeczenia imienia i nazwiska strony. Wymienienie stron w sentencji orzeczenia jest istotną częścią tej sentencji, chodzi bowiem o określenie osób, w stosunku do których orzeczenie ma wywołać skutki prawne. Jeżeli sąd kierując się brzmieniem oznaczenia strony podanym w pozwie (wniosku), wymieni w sentencji orzeczenia strony sprzecznie z materiałem zebranym w sprawie i niezgodnie z rzeczywistym stanem sprawy, dopuszcza się niedokładności lub omyłki podlegającej sprostowaniu na podstawie art. 350 KPC (uzasadnienie uchw. SN z 9.5.1995 r., III CZP 55/95, OSN 1995, Nr 9, poz. 126; J. Gudowski, Przegląd orzecznictwa, PS 1998, Nr 6, s. 74). Sąd Najwyższy wyjaśnił, że wymienione w hipotezie art. 350 KPC wady orzeczenia musi charakteryzować cecha oczywistości, która stanowi jednocześnie granicę dopuszczalności sprostowania. Nie można w wyniku stosowania art. 350 KPC doprowadzić do merytorycznej zmiany orzeczenia, czy zastąpienia orzeczenia merytorycznego formalnym. Tryb sprostowania przewidziany w art. 350 KPC służy do usuwania z tekstu orzeczenia niedokładności, błędów pisarskich albo rachunkowych lub innych oczywistych omyłek, a nie do naprawy poważniejszych wad orzeczenia (post. SN z 31.1.2007 r., II CSK 314/06, niepubl.).
3. Przez błąd rachunkowy w świetle art. 350 § 1 KPC rozumieć należy błąd wynikający z niewłaściwego przeprowadzenia badań arytmetycznych, a w szczególności błędne zsumowanie lub odjęcie poszczególnych pozycji. Pominięcie natomiast w sentencji wyroku niektórych pozycji roszczeń powoda może być - zależne od okoliczności - przedmiotem wniosku o uzupełnienie wyroku lub przedmiotem zaskarżenia, nie może zaś służyć za przesłankę do sprostowania wyroku (post. SN z 21.6.1967 r., II CZ 48/67, OSN 1968, Nr 1, poz. 10; W. Siedlecki, Przegląd orzecznictwa, PiP 1969, Nr 2, s. 367).
4. Dopuszczalność sprostowania wyroku dotyczy zarówno sentencji, jak i uzasadnienia (post. SN z 23.4.1976 r., I PO 9/76, OSN 1976, Nr 12, poz. 270; W. Siedlecki, Przegląd orzecznictwa, PiP 1977, Nr 12, s. 115).
5. Niedopuszczalne jest sprostowanie w wyroku omyłki popełnionej przez samą stronę. Taka omyłka może być sprostowana jedynie w toku sprawy na żądanie strony lub z inicjatywy sądu, a nie postanowieniem po wydaniu wyroku (orz. SN z 3.9.1945 r., C I 571/45, PiP 1946, Nr 1, s. 96; wyr. SN z 8.6.1977 r., IV PRN 4/77, niepubl.).
6. Sprostowanie wyroku nie może doprowadzić do zmiany rozstrzygnięcia, przy czym zasada ta odnosi się zarówno do zmiany pod względem przedmiotowym, jak pod względem podmiotowym. Do zmiany zaś rozstrzygnięcia doszłoby wtedy, gdyby w wyniku sprostowania wyroku wpisano w jego sentencji osobę, która nie była stroną w procesie (post. SN z 3.3.1976 r., II CZ 11/76, niepubl.). Sprostowanie (uściślenie) oznaczenia strony pozwanej nie może polegać na wskazaniu nowego podmiotu prawa cywilnego (wyr. SN z 28.4.2004 r., V CK 472/03, SC 2005, Nr 1, s. 50). Na przykład niedopuszczalne jest sprecyzowanie oznaczenia strony polegające na zastąpieniu osoby fizycznej przez spółkę handlową (wyr. SN z 9.8.2005 r., III PK 63/05, OSNC 2006, Nr 11-12, poz. 180). Sprostowanie wyroku nie może też nigdy prowadzić do zmiany samego rozstrzygnięcia sporu, nie może więc dotyczyć treści i rozmiarów świadczenia lub ustalenia prawa. Wprawdzie może się zdarzyć, że konkretne rozstrzygnięcie zawarte w wyroku zawiera błąd będący wynikiem pomyłki i nie jest zgodne z intencją składu sędziowskiego, jednak tego rodzaju błąd może być naprawiony jedynie w trybie zaskarżenia w toku instancji (post. SN z 25.11.1976 r., II CZ 97/76, niepubl.).
7. Oczywisty błąd pisarski, który wystąpił w odpisie doręczonego stronie orzeczenia, nie podlega sprostowaniu w trybie art. 350 KPC (post. SN z 22.7.1998 r., I PZ 37/98, OSNAPiUS 1999, Nr 22, poz. 725 z glosą aprobującą M. Lewandowskiego, MoP 2001, Nr 9, s. 512).
8. Jeżeli sąd, rozstrzygając w kilku żądaniach pozwu, część z nich wylicza w sentencji wyroku jako uwzględnione, a w pozostałej części powództwo oddala, przy czym w wyliczeniu uwzględnionych żądań jedno przez przeoczenie opuścił, to takie przeoczenie może stać się podstawą środka odwoławczego, nie może zaś być sprostowane w trybie art. 350 KPC (wyr. SN z 7.6.1967 r., III CR 81/67, OSN 1968, Nr 3, poz. 43; W. Siedlecki, Przegląd orzecznictwa, PiP 1969, Nr 2, s. 367).
9. Omyłkowe wymienienie w wyroku nazwisk sędziów może być sprostowane (art. 350 § 1 KPC) przez zastąpienie ich nazwiskami sędziów, przed którymi odbyła się rozprawa poprzedzająca bezpośrednio wydanie wyroku oraz którzy w rzeczywistości wydali i podpisali wyrok. W takiej sytuacji nie zachodzi nieważność postępowania (art. 379 pkt 4 w zw. z art. 323 KPC) (wyr. SN z 4.4.2000 r., I PKN 476/99, OSNAPiUS 2001, Nr 16, poz. 515). Odmiennie jednak Sąd Najwyższy w wyroku z 29.10.1997 r., II UKN 313/97, OSNAPiUS 1998, Nr 15, poz. 466. Jednak pierwsze ze wskazanych rozstrzygnięć należy uznać za trafne.
10. Nie podlega sprostowaniu w trybie art. 350 KPC użycie w postanowieniu uznającym za skuteczny na obszarze Polski wyrok sądu zagranicznego imienia uczestniczki postępowania, odmiennego niż wynikające z polskiego aktu stanu cywilnego (uchw. SN z 9.5.1995 r., III CZP 55/95, OSN 1995, Nr 9, poz. 126; J. Gudowski, Przegląd orzecznictwa, PS 1998, Nr 6, s. 59), bowiem sąd polski nie jest powołany do sprostowania w orzeczeniu sądu zagranicznego niedokładności lub omyłek (post. SN z 27.8.1975 r., I CR 465/75, OSN 1976, Nr 7-8, poz. 170).
11. Rozstrzygnięcie zawarte w sentencji orzeczenia w stosunku do osób nie będących stronami w tej sprawie nie podlega sprostowaniu w trybie art. 350 § 1 i 3 KPC (uchw. SN z 26.4.1995 r., III CZP 43/95, OSN 1995, Nr 9, poz. 122 z glosami aprobującymi R. Więckowskiego, OSP 1996, Nr 5, poz. 85 i P. Baranowskiego, OSP 1996, Nr 5, poz. 85; J. Gudowski, Przegląd orzecznictwa, PS 1998, Nr 6, s. 59), bowiem tryb prostowania przewidziany w art. 350 KPC służy usuwaniu z tekstu orzeczenia niedokładności, błędów pisarskich albo rachunkowych lub innych oczywistych omyłek, a nie naprawdę wadliwych czynności sądu dokonanych przez wydaniem orzeczenia (wyr. SN z 14.7.1999 r., II CKN 395/98, niepubl.).
12. Sąd Najwyższy trafnie przyjął, że nie jest oczywistą omyłką w rozumieniu art. 350 § 1 KPC wadliwe zastosowanie przez sąd przepisu obowiązującego prawa, choćby wadliwość ta była najzupełniej oczywista. Nie może więc być zmienione w drodze sprostowania orzeczenia co do istoty sprawy z tego powodu, że sąd dopatrzył się jego niezgodności z obowiązującym prawem (post. SN z 5.12.1980 r., III CRN 133/80, OSN 1981, Nr 6, poz. 115; W. Siedlecki, Przegląd orzecznictwa, PiP 1982, Nr 12, s. 100).
13. Pominięcie przez sąd orzeczenia o odsetkach od zasądzonego roszczenia daje podstawę do uzupełnienia wyroku i nie może być rozumiane jako "niedokładność" w świetle przepisu art. 350 KPC (post. SN z 21.2.1974 r., II CR 656/73, niepubl.).
14. Podlegający z mocy art. 350 KPC sprostowaniu oczywisty błąd rachunkowy wyroku może wynikać z zestawienia jego uzasadnienia z sentencją wyroku, nie musi zaś wynikać z tej sentencji, gdyż z istoty swej zawiera ona wynik rozliczeń dokonanych w uzasadnieniu. Do stwierdzenia zaś tego wyniku niezbędne jest zbadanie rachunku zawartego w uzasadnieniu orzeczenia i jeśli rzeczywiście w sentencji został uwidoczniony błędny wynik, to sentencja wyroku podlega sprostowaniu. Sprzeczność między sentencją a uzasadnieniem wyroku nie zachodzi wówczas, gdy jej sprostowanie polega jedynie na poprawieniu oczywistego błędu rachunkowego, a sprostowania tego dokonano na podstawie niezmienionych ustaleń zawartych w uzasadnieniu wyroku. W takiej sytuacji sąd przez sprostowanie sentencji wyroku nie zasądza nowego roszczenia, lecz jedynie prostuje oczywiście omyłkowe oznaczenie zasądzonego już roszczenia (post. SN z 30.8.1972 r., I PZ 40/72, OSN 1973, Nr 5, poz. 87 z glosą J. Krajewskiego, OSP 1973, Nr 7-8, poz. 155).
15. Zasądzenie przez sąd w wyroku niższej czy też wyższej kwoty niż należało, nie stanowi oczywistej omyłki sądu w rozumieniu art. 350 § 1 KPC. Sprostowanie bowiem wyroku jest niedopuszczalne, jeżeli prowadziłoby do ponownego w innym sensie rozstrzygnięcia (post. SN z 10.3.1966 r., II CZ 19/66, niepubl.).
16. Sąd Najwyższy przyjął, że orzeczenie rozwodu powoduje ustanie związku małżeńskiego niezależnie od tego, ile razy został on zarejestrowany w księgach stanu cywilnego. Jeżeli sąd w sentencji wyroku rozwodowego nie wykazał wszystkich aktów rejestracji, to w sytuacji określonej w art. 350 § 1 KPC powinien dokonać odpowiedniego sprostowania. Niezależnie od tego, każda ze stron może wystąpić do właściwego organu o unieważnienie dalszego aktu małżeństwa w trybie art. 27 ust. 1 PrASC (wyr. SN z 16.7.1968 r., II CR 277/68, OSN 1969, Nr 3, poz. 58).Według Sądu Najwyższego, nie stanowi też omyłki pisarskiej podlegającej sprostowaniu w trybie przewidzianym w przepisie art. 350 § 1 w zw. z art. 13 § 2 KPC i art. 37 KWU umieszczenie w dziale I księgi wieczystej wyrazów w innym szyku, aniżeli wynika to z wyroku stanowiącego podstawę wpisu, oraz pominięcie niektórych wyrazów wyroku, jeżeli treść wpisu wiernie oddaje istotę rozstrzygnięcia zawartego w wyroku (post. SN z 17.8.2000 r., III CKN 896/00, niepubl.).
17. Sprostowania orzeczenia zarówno z urzędu, jak i na wniosek może dokonać sąd w każdym czasie, bowiem Kodeks postępowania cywilnego nie zawiera żadnego postanowienia w tym przedmiocie. Może to uczynić zarówno na posiedzeniu niejawnym, jak i na rozprawie (art. 148 § 2 KPC).
18 18. Postanowienia o sprostowaniu orzeczenia lub odmowie sprostowania które są wydane na posiedzeniu niejawnym, sąd doręcza z urzędu obu stronom wraz z uzasadnieniem (art. 357 § 2 KPC), gdyż przysługuje od nich zażalenie (art. 394 § 1 pkt 8 KPC).
19. Kodeks nie wymaga, aby sprostowania orzeczenia dokonywał sąd w tym samym składzie, który to orzeczenie wydał. Jednak jest to pożądane.
20. Komentowany przepis w § 3 dopuszcza możliwość aby sąd drugiej instancji (odwoławczy) sprostował wyrok sądu pierwszej instancji. Sąd drugiej instancji, gdy sprawa przed nim się toczy może sprostować wyrok pierwszej instancji także w części niezaskarżonej (por. wyr. SN z 29.5.1970 r., I CR 231/70, OSN 1971, Nr 2, poz. 39; W. Siedlecki, Przegląd orzecznictwa, PiP 1972, Nr 2, s. 108; J. Sobkowski, E. Wengerek, Przegląd orzecznictwa, NP 1972, Nr 6, s. 964).Sąd drugiej instancji może sprostować wyrok sądu pierwszej instancji przez uściślenie oznaczenia strony (art. 350 § 3 KPC), jeżeli istnienie oczywistej omyłki wynika z oceny zakresu przedmiotowego i podmiotowego rozstrzygnięcia (post. SN z 10.12.2001 r., I PZ 93/01, OSNAPiUS 2003, Nr 24, poz. 597). Sąd Najwyższy przyjął, że dopuszczalne jest też uściślenie oznaczenia strony przez sąd drugiej instancji w trybie art. 350 KPC (wyr. SN z 18.6.1998 r., II CKN 817/97, OSN 1999, Nr 1, poz. 16; wyr. SN z 22.6.2006 r., V CSK 139/06, niepubl.).
21. Na postanowienie o sprostowaniu wyroku lub odmowie sprostowania, wydane przez sąd drugiej instancji nie służy środek zaskarżenia (por. post. SN z 2.12.1977 r., II CZ 111/77, niepubl.; post. SN z 12.3.2003 r., I PZ 162/02, OSNAPiUS 2004, Nr 14, poz. 245).
22. Od postanowień w przedmiocie sprostowania lub odmawiających sprostowania orzeczenia nie przysługuje skarga kasacyjna (por. post. SN z 27.1.1999 r., II CZ 158/98, niepubl.; post. SN z 9.12.1998 r., II CZ 143/98, Prok. i Pr. 1999, Nr 9, poz. 35).
23. Na postanowienie w przedmiocie sprostowania orzeczenia przysługuje zażalenie (art. 394 § 1 pkt 8 KPC)."
Spróbuję jeszcze jutro w Lex Prestige poszukać.
Pozdrawiam,
Maciej