Temat: Problem z zadluzona rodzina
Ale po co czekać i narażać się na przegapienie terminu do przyjęcia albo odrzucenia spadku, co skutkowałoby przyjęciem spadku wprost i tym samym odpowiedzialnością za długi spadkowe całym majątkiem (art. 1015 § 2 zd. 1 i art. 1031 § 1 kc)? Zgodnie z art. 1048 kc spadkobierca ustawowy może przez umowę z przyszłym spadkodawcą zrzec się dziedziczenia po nim. Umowa taka powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. Skutki takiej umowy:
1) zrzeczenie się dziedziczenia obejmuje również zstępnych zrzekającego się, chyba że umówiono się inaczej (art. 1049 § 1 kc), a więc dziedziczenia unikają także dzieci, wnuki i ich zstępni;
2) zrzekający się oraz jego zstępni, których obejmuje zrzeczenie się dziedziczenia, zostają wyłączeni od dziedziczenia, tak jakby nie dożyli otwarcia spadku (art. 1049 § 2 kc).
Jak widać, instytucja zrzeczenia się dziedziczenia dokładnie odpowiada przedstawionym potrzebom. Jako umowa jest lepsza niż oczekiwanie na wiadomość o otwarciu spadku, a także lepsza niż testament (którym przyszły spadkodawca może powołać do spadku inną osobę niż spadkobierca ustawowy, co tego ostatniego wyłączy od spadkobrania), gdyż testament można w każdej chwili zmienić albo odwołać, a zmiana bądź uchylenie skutków umowy wymaga zgody obu stron (por. art. 1050 kc).