Temat: omyłkowy przelew
komornik dostał dane pieniądze ale z uwagi na to, że prowadzi postępowanie egzekucyjne musi je rozdysponowac na rzecz wierzyciela oraz koszty egzekucyjne.
W sensie odczucia ma Pani rację, ale z punktu widzenia prawa nie sposób znaleźć innego rozwiązania jak dogadanie się z komornikiem i wierzycielem, który w danej sprawie prowadzi egzekucję.
Nie ulega wątpliwości, iż Komornik w postępowaniu egzekucyjnym dokonał zajęcia rachunku bankowego i obciążenie to trwało w dniu, gdy rachunek bankowy został uznany kwotą , przelaną na zlecenie Pani . Przedmiotem zajęcia była zatem nie gotówka, a wierzytelność posiadacza z rachunku bankowego, gdy ten jest jednym ze środków egzekucji świadczeń pieniężnych (art. 886 i nastp. k.p.c.). Umowa rachunku bankowego regulowana treścią art. 725-733 k.c. rodzi po stronie banku względem posiadacza rachunku obowiązek przyjmowania i przechowywania środków pieniężnych posiadacza rachunku oraz przeprowadzenia na jego zlecenie rozliczeń pieniężnych. Bank może obracać czasowo wolnymi środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunku z obowiązkiem ich zwrotu w całości lub w części, zasadniczo na każde żądanie uprawnionego posiadacza rachunku (art. 726 k.c.). Regulacja umowy rachunku bankowego wskazuje, że mamy tutaj do czynienia nie z kwestią własności środków pieniężnych lecz z prawem posiadacza do żądania zwrotu środków pieniężnych w takiej samej ilości jak zgromadzone oraz zrealizowania na jego żądanie rozliczeń bezgotówkowych. Posiadaczowi przysługuje konkretna wierzytelność do środków zgromadzonych na jego rachunku, obejmująca abstrakcyjne jednostki pieniężne. Wierzytelność ta dotyczy tak wpłat gotówkowych lub bezgotówkowych na swoją rzecz lub osób trzecich. W przypadku skierowania egzekucji do rachunku bankowego nie same środki wprost, ale ta wierzytelność posiadacza rachunku podlega zajęciu, co oznacza, że w uprawnienia posiadacza rachunku wchodzi egzekwujący wierzyciel, mający możliwość wykonywania uprawnień przysługujących posiadaczowi rachunku (art. 888 w zw. z art. 893 k.p.c.). Równocześnie wypłaty z rachunku nie mogą być dokonywane bez zgody organu egzekucyjnego do wysokości zajętej wierzytelności, podlegają przekazaniu na pokrycie należności dłużnika (art. 889 pkt 1 k.p.c.), co oznacza, że uprawnienia posiadacza rachunku podlegają w tym zakresie ograniczeniom (vide wyrok Sądu apelacyjnego w Katowicach z dnia 27 września 2007 roku w sprawie V ACa 359/07) .
Wyrok
Sądu Najwyższego
z dnia 18 lutego 2004 r.
V CK 233/03
1. Umieszczenie na rachunku bankowym środków pieniężnych w następstwie przelewu nie dotyczy przedmiotów materialnych, będących nośnikami jednostek pieniężnych, o których możnaby twierdzić, że stały się czyjąś własnością, lecz sprowadza się do odpowiednich zapisów wyrażających dobra majątkowe nie będące jednak rzeczami. Stąd, za chybione należało uznać przyjęcie za punkt wyjścia do rozważań na tle art. 842 w zw. z art. 841 k.p.c., że osoba zlecająca przelanie pieniędzy występuje w charakterze właściciela środków pieniężnych. Również określenia "jego środki pieniężne", "przechowywać", "posiadacz" zawarte w art. 725 k.c. tylko w dużym uproszczeniu mogą być odczytywane jako wyrażające treści adekwatne do rzeczywistego ich znaczenia w przypadku bankowego obrotu bezgotówkowego.
2. Przechowywanie środków pieniężnych, o którym mowa w art. 725 k.c., sprowadza się do stanu, w którym posiadacz rachunku aktualnie nie realizuje swojej wierzytelności, to znaczy, nie domaga się wypłaty gotówki ani nie poleca przeprowadzenia rozliczenia. W razie zwrotu gotówki wierzytelność posiadacza rachunku do "jego" banku wygasa. Taki sam skutek powstaje w przypadku zrealizowania polecenia rozliczeniowego z tym, że równocześnie z momentem uznania rachunku bankowego beneficjenta rozliczenia przekazywaną kwotę powstaje po stronie tegoż beneficjenta "jego własna" wierzytelność w stosunku do "jego" banku (którym może być ten sam bank) obejmująca wypłaty gotówkowe oraz "wypłaty" w formie rozliczeń bezgotówkowych. Wymaga podkreślenia, że wierzytelność osoby, na rachunek której zostały przekazane środki pieniężne, powstaje w wyniku działania posiadacza, zlecającego przelanie środków, jednakże nie jest skutkiem przelewu wierzytelności w rozumieniu art. 509 k.c. Z punktu widzenia umowy rachunku bankowego pomiędzy beneficjentem rozliczenia i "jego" bankiem polecenie rozliczeniowe wpłacającego stanowi zdarzenie samoistne, niezależne od woli beneficjenta, które kreuje przedmiot zobowiązania pomiędzy "jego" bankiem i nim samym. Powstała, z momentem uznania rachunku beneficjenta, jego wierzytelność wobec banku stanowi prawo związane z jego umową rachunku bankowego i podlega jego dyspozycji. Ma to taki skutek, że zgodnie z art. 726 k.c., bez zlecenia beneficjenta bank nie mógłby zwrócić wpłacającemu przekazanych środków choćby przelew był wynikiem pomyłki wpłacającego. Nie narusza to praw wpłacającego w jego stosunkach z beneficjentem rozliczenia na tle sytuacji materialnoprawnej powstałej w wyniku pomyłkowej wpłaty. Ich realizacja może nastąpić z udziałem posiadacza rachunku, na który pomyłkowo dokonano wpłaty a nie w wyniku starań samego wpłacającego i banku beneficjenta. Prawem wpłacającego jest wierzytelność dotycząca jego rachunku. Wierzytelność ta wygasa po jej skonsumowaniu tj. po spełnieniu przez bank na zlecenie wpłacającego wskazanego przez niego świadczenia.
3. Niemożność wytoczenia powództwa z art. 841 k.p.c. na skutek zakończenia postępowania egzekucyjnego otwiera drogę do rozważenia ewentualności domagania się przez osobę trzecią, której prawa zostały naruszone, wydania przedmiotu zaspokojenia, jego równowartości lub odszkodowania, ale rozstrzygnięcie tego rodzaju żądań nie jest dopuszczalne w sprawie z powództwa o zwolnienie zajętego przedmiotu spod egzekucji (art. 321 § 1 k.p.c.).
пропозиції роботи
