Błażej Sarzalski

Błażej Sarzalski radca prawny, bloger
prawniczy

Temat: Komornik bez wyroku sądu? Rzecz o bankowym tytule...

Ostatnio jeden z klientów dostał postanowienie o wszczęciu wobec niego egzekucji. Zadzwonił zdziwiony, nie przypominał sobie bowiem żadnego postępowania sądowego, żadnego nakazu zapłaty, nic… poprosiłem go o podesłanie dokumentów, które otrzymał od komornika. Z dokumentów wynikało, że przeciwko mojemu klientowi wystawiono bankowy tytuł egzekucyjny.

To dotkliwy temat. Banki są bowiem uprzywilejowane w dochodzeniu od nas należności. Zwyczajnie nie muszą prosić sądów o nakaz zapłaty, wystarczy, że na podstawie ksiąg bankowych wystawią tytuł egzekucyjny przeciwko dłużnikowi. Podstawą jest art. 96 Prawa bankowego:

Art. 96. 1. Na podstawie ksiąg banków lub innych dokumentów związanych z dokonywaniem czynności bankowych banki mogą wystawiać bankowe tytuły egzekucyjne.
2. W bankowym tytule egzekucyjnym należy oznaczyć bank, który go wystawił i na rzecz którego egzekucja ma być prowadzona, dłużnika zobowiązanego do zapłaty, wysokość zobowiązań dłużnika wraz z odsetkami i terminami ich płatności, datę wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego, jak również oznaczenie czynności bankowej, z której wynikają dochodzone roszczenia, oraz wzmiankę o wymagalności dochodzonego roszczenia. Bankowy tytuł egzekucyjny należy opatrzyć pieczęcią banku wystawiającego tytuł oraz podpisami osób uprawnionych do działania w imieniu banku.
3. W przypadku egzekucji przeciwko kilku osobom lub z kilku części składowych majątku dłużnika można wystawić dalsze tytuły egzekucyjne.

Jednak bankowy tytuł egzekucyjny może być podstawą egzekucji dopiero po nadaniu mu przez sąd klauzuli wykonalności i to pod dwoma warunkami:

* wyłącznie przeciwko osobie, która bezpośrednio z bankiem dokonywała czynności bankowej albo jest dłużnikiem banku z tytułu zabezpieczenia wierzytelności banku wynikającej z czynności bankowej i
* złożyła pisemne oświadczenie o poddaniu się egzekucji oraz gdy roszczenie objęte tytułem wynika bezpośrednio z tej czynności bankowej lub jej zabezpieczenia. Oświadczenie takie powinno określać kwotę zadłużenia, do której bank może wystawić bankowy tytuł egzekucyjny, oraz termin, do którego bank może wystąpić o nadanie temu tytułowi klauzuli wykonalności.

Wniosek banku o nadanie klauzuli wykonalności, sąd rozpoznaje niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 3 dni od dnia jego złożenia. To rekord w polskim systemie prawnym. Zobowiązanie sądu do nadania klauzuli wykonalności takiemu tytułowi w tak krótkim terminie powoduje jednak, że często sędziowie nie sprawdzają dokładnie tytułów – banki zaś robią dużo błędów proceduralnych. Dlatego zawsze warto skarżyć postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności. Termin na takie zaskarżenie to 7 dni od dnia doręczenia dłużnikowi postanowienia o wszczęciu egzekucji, dopiero wtedy dowiaduje się on bowiem o tym, że tytuł został wystawiony. W takiej sytuacji należy udać się do komornika / sądu i przejrzeć akta, sprawdzić czy tytuł spełnia warunki wynikające z przepisów, jeżeli ich nie spełnia – należy wnieść zażalenie.

Przykłady sytuacji, w których można wnieść zażalenie:

* tytuł wystawiony po terminie,
* tytuł wystawiony na kwotę większą niż oświadczenie o poddaniu się egzekucji,
* brak oznaczenia banku wystawcy,
* wadliwe oznaczenie dłużnika,
* brak sprecyzowania czynności bankowej z której wynika tytuł.