Temat: Zachowek/nabycie spadku

Witam,
Moi drodzy bardzo proszę o pomoc w tym temacie.

Małżonkowie mają wspólne mieszkanie i dwoje dzieci, które są już pełnoletnie. Umiera 20 lat temu żona. Córka mieszka wraz z ojcem i swoimi dziećmi w mieszkaniu, które było wspólnością majątkową, gdy żyła matka. Syn mieszka w swoim mieszkaniu. Ojciec przed śmiercią zostawia testament w którym mieszkanie w całości zapisuje na córkę, nie wskazuje w nim syna i umiera. Od tamtego czasu mija już chyba 3 lata. Córka otwiera sądownie testament. Sąd nie powiadamia syna o tym fakcie, bo jak stwierdził - gdy syn poszedł wyjaśnić sprawę - nie musi tego robić, gdyż syn nie został wskazany w testamencie. Stąd domniemuje, że syn nie został wskazany w testamencie. Mam pytania:

1. Z tego co wiem, synowi przysługuje zachowek, czy musi wnieść o niego sądownie, czy wystarczy notarialnie?
2. Czy w sądzie syn ma wnosić o nabycie spadku czy o nabycie zachowku i po kim? Po ojcu, czy po rodzicach? Ile mu się należy części % po ojcu/po rodzicach?
3. Córka zaprosiła brata do notariusza, nie powiedziała w jakim celu mają się tam spotkać, powiedziała tylko, że brat przepisze na nią mieszkanie a potem będzie się starał o zachowek. Pojawia się pytanie, co brat ma przepisac na siostrę, skoro nie został ujęty w testamencie, więc jakby mu się nic nie nalezy z tego tytułu - ja tak domniemuje? W jakim celu siostra zapraszam brata do notariusza? Wg mnie on tam w ogóle nie jest potrzebny, skoro całośc została zapisana na córkę.

Arkadiusz Błoszyk

Temat: Zachowek/nabycie spadku

Odpowiadając na Pana pytania:

1. Dochodzenie zachowku następuje dwutorowo- albo bez drogi sądowej, gdy uprawniony do zachowku i spadkobierca, który zachowek powinien wypłacić zwyczajnie się dogadają, albo na drodze sądowej (pozew o zachowek - jest to sprawa procesowa) - gdy spadkobierca nie zechce wypłacić uprawnionemu należnego mu zachowku. Nie istnieje droga notarialna w tym przypadku - tj. przed notariuszem uzyskania zachowku nie można dochodzić.

2. Biorąc pod uwagę treść całej sprawy, syn odziedziczył 1/6 mieszkania po matce (20 lat temu i przy założeniu, że kobieta nie pozostawiła po sobie żadnego testamentu). W tej kwestii może dochodzić stwierdzenia nabycia spadku po matce (bo nie ma do tego żadnego terminu) - można to zrobić przed notariuszem (ale wtedy wszyscy spadkobiercy muszą się stawić do kancelarii - czyli syn i jego siostra), jeśli siostra nie zechce stawić się do kancelarii, trzeba złożyć do właściwego sądu wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po matce. Jeśli zaś chodzi o zachowek, to należy on się synowi po ojcu (bo nie doszedł on do dziedziczenia po ojcu na skutek pozostawionego testamentu). W tym celu, jak już pisałem, wnosi się pozew o zachowek po zmarłym ojcu do właściwego sądu. Zachowek w tym przypadku będzie wynosił 1/4 udziału w majątku (chyba, że syn jest trwale niezdolny do pracy, to wtedy zachowek przypadnie mu w wysokości 1/3 majątku spadkowego). Proszę pamiętać, że termin na dochodzenie zachowku jest ograniczony - syn ma na to 5 lat od ogłoszenia testamentu po zmarłym ojcu.

3. Córce chodzi chyba o to, że brat ma przepisać 1/6 udziału w mieszkaniu rodziców, który to udział przypadł mu po śmierci matki. Póki co radziłbym, żeby brat tego nie robił, bo całe mieszkanie znajdzie się wówczas w rękach jego siostry (chyba, że chce aby tak było).