Temat: Kodeks Etyczny Mediatora KSM

Kodeks Etyczny Mediatora KSM

PREAMBUŁA

 jest propozycją dialogu na temat tego, czym jest i czym ma być mediacja jako zyskująca coraz powszechniejszą akceptację w społeczeństwie polskim instytucja demokratycznego ładu społeczeństwa obywatelskiego ludzi wolnych i szanujących wolność innych.
 jest podstawą wyznaczającą granice: czym jest mediacja i jaka jest rola mediatora – osoby podejmującej się prowadzenia mediacji, w relacji z osobami korzystającymi z pomocy mediatora,
 jest dokumentem w oparciu o który mediatorzy Krajowego Stowarzyszenia Mediatorów określają rolę i zadania mediatora, jak również miejsce mediacji jako jednej z form społecznego komunikowania,
 jest podstawą krystalizacji się zawodu mediatora,
o tworzy możliwie najszerszą formułę w której mogłoby dochodzić do realizacji podstawowego w zadania mediatora usprawniania porozumiewania się w sytuacjach, gdy ludzie są gotowi do skorzystania z pomocy mediatora,
o dotyczy rozumienia roli mediatora bez uszczegóławiania związanego ze specyficzną dziedziną uprawnień np. mediator sądowy w sprawach karnych czy mediator sporów zbiorowych, mediator stały, mediator szkolny itd - z zastrzeżeniem, że żadne uszczegółowienie nie może by sprzeczne z postanowieniami Karty Etycznej Mediatora,
 jest podstawą odpowiedzialności etycznej przed Sądem Koleżeńskim KSM.

• MEDIACJA

Mediacja to taki sposób porozumiewania się ludzi [stron] w którym uczestniczy mediator.
Zadaniem mediatora jest usprawnienie rozumienia się ludzi oraz pomoc w skutecznej realizacji ich własnych interesów.
Mediacja jest porozumiewaniem się partnerskim w którym obu stronom przysługuj te same prawa
Mediacja odbywa się na wniosek [a w ostateczności za zgodą] zainteresowanych stron. Mediacja jest postępowaniem dobrowolnym dla jej uczestników w całym swoim przebiegu.
Mediacja jest postępowaniem poufnym.
W trakcie postępowania mediacyjnego nie może dojść do naruszania godności któregokolwiek z uczestników postępowania.
Strony powinny zaakceptować osobę prowadzącą mediacje [przynajmniej nie wyrazić sprzeciwu]
Strony przed przystąpieniem do mediacji powinny zostać poinformowane o tym czym jest postępowanie mediacyjne i jaka jest dopuszczalna ingerencja mediatora w proces porozumiewania się stron.
Przed przystąpieniem do postępowania należy ustalić czas trwania i wynagrodzenie mediatora.
Mediacja może by stosowana w każdym przypadku w którym strony zwracają się do mediatora
Mediator ma prawo nie podjąć się swej roli, ewentualnie w trakcie postępowania się wycofać.
Mediator nie może podejmować się mediacji jeżeli w jego ocenie nie będzie w stanie zachowa bezinteresowności lub, gdy przekracza to jego kompetencje

• MEDIATOR

Mediatorem może być uprawniona lub upoważniona osoba posiadająca:
 kompetencje w zakresie prowadzenia postępowania mediacyjnego,
 doświadczenie życiowe,
 umiejętności społeczne w zakresie kontaktów międzyludzkich
 praktykę w prowadzeniu postępowań mediacyjnych,

W swoich działaniach na polu mediacji mediator ma być:
- bezstronny, tzn. nie angażujący się po czyjejkolwiek stronie, nie zainteresowany wynikiem, ani czasem trwania postępowania mediacyjnego
- Kompetentny w zakresie postępowania mediacyjnego [posiadający wiedzę i umiejętności w zakresie porozumiewania się ludzi, przywracania zakłóconych relacji, tworzenia warunków sprzyjających porozumiewaniu się ludzi,
- Odpowiedzialny i spolegliwy podejmujący się zadań, którym jest w stanie sprostać i wywiązujący się z podjętych zadań i zobowiązań także:
o w zakresie dochowania tajemnicy treści postępowania mediacyjnego
o w zakresie niedopuszczania do sytuacji w której w postępowaniu mediacyjnym naruszana była godność którejkolwiek ze stron

Mediator, członek KSM , który naruszy zasady Karty decyduje się poddać postępowaniu i orzeczeniu Sądu Koleżeńskiego KSM


CELE I ISTOTA MEDIACJI
– trwałe zakończenie konfliktu i doprowadzenie do satysfakcjonującej dla wszystkich stron porozumienia.


KARTA ETYCZNA

Mediator skłania swą wolę ku pokorze, łagodności, męstwu i sprawiedliwości,
ku poszanowaniu godności, indywidualnych potrzeb, idei i wartości człowieka,
ku nawykowi zachowywania średniej miary.

1. Pokora – wynika z odmienności indywidualnych punktów widzenia;
wynika z rozumienia świata i swojego w nim miejsca
 jest również środkiem – między służalczością a zarozumialstwem,
2. Łagodność – jest cnotą cierpliwości, rzetelności i konsekwencji,
 jest również środkiem – między nieczułością a porywczością.
3. Męstwo – jest wytrwałością w dążeniu do dobra, lojalnością wobec ludzi i zasad,
 jest również środkiem – między tchórzostwem a zuchwałością.
4. Sprawiedliwość – wypełnia ideę równości i szacunku dla prawa,
 jest również środkiem – między słusznymi racjami osób tkwiących w konflikcie.


• CELE KODEKSU ETYCZNEGO MEDIATORA
• KRYTERIA WYSTĘPUJĄCE W KODEKSIE
• WARUNKI I ZASADY MEDIACJI
• POSTAWY, CECHY I UMIEJĘTNOŚCI MEDIATORA
• PROCEDURY KODEKSU ETYCZNEGO

CELE KODEKSU ETYCZNEGO: rozwijanie kompetencji u mediatorów – jako osób pomagających skonfliktowanym stronom w porozumieniu się. Kodeks
 formułuje wartości podstawowe – wyznacza cele i wzorce
 określa kompetencje i normy, jak również zakres praw i obowiązków mediatorów,

Podstawowe wymagania stawiane mediatorowi:
- „primum non nocere” – zapewnienie, by postępowanie mediatora (realizowanie jego zadań) nie łączyło się ze szkodami dla żadnej ze stron konfliktów,
- zapewnienie realizacji i ochrony zasad mediacji w działalności zawodowej mediatorów,
- „wiedzieć, co we mnie dobre a co złe” – poznawanie siebie przez mediatorów: walorów i słabości; formułowanie sposobów doskonalenia zawodowego i osobistego

KRYTERIA WYSTĘPUJĄCE W KODEKSIE
„wiedzieć, na czym polega bycie dobrym mediatorem” – mierniki służące za podstawę oceny

KRYTERIA WYSTĘPUJĄCE W KODEKSIE wynikają z zasad i cech mediacji, jako „techne” :
– rzemiosła (do oceny przez komisję etyki),
– sztuki: zadawania pytań, motywacji, aktywizacji i inspiracji (element budowania prestiżu mediatora – realizowany poprzez samoocenę i superwizję),
– konstruktywnego postępowania w konflikcie – działania w dobrej wierze ze znajomością metody mediacji (do oceny przez komisję etyki),
– stosowania przez mediatora nieinwazyjnych i pokojowych technik pozbawionych manipulacji (do oceny przez komisję etyki).

WARUNKI I ZASADY MEDIACJI


w odniesieniu do wszystkich uczestników postępowania mediacyjnego – mediatora i stron:
o dobrowolność udziału w mediacji,
o poufność postępowania mediacyjnego (zachowanie tajemnicy),
o nieformalność postępowania (brak protokołu; notatki mediatora są na końcu postępowania niszczone),
o postępowanie w dobrej wierze (uczciwość, mówienie prawdy, niemanipulowanie),
o poszanowanie godności każdego uczestnika postępowania mediacyjnego,

w odniesieniu do mediatora:
o bezstronność mediatora (w stosunku do stron i problemu),

w odniesieniu do stron konfliktu:
o dążenie do kompromisu i gotowość zawarcia ugody
– mediator powinien odebrać od stron deklarację takiego postępowania na początku mediacji,
o samodzielność, autonomiczność konfliktu (własność)
– mediator powinien pozostawić stronom możliwość samodzielnej decyzji wobec wszystkich kwestii
dotyczących konfliktu oraz ponoszenia za nie odpowiedzialności,
o satysfakcja dla obydwóch stron (jako efekt mediacji).
– mediator powinien przeprowadzić pod tym kątem weryfikację ugody przed jej ostatecznym przyjęciem i podpisanie

CECHY I UMIEJĘTNOŚCI MEDIATORA


I. CECHY MEDIATORA
• POKORA – wobec ludzi i rzemiosła,
• SZACUNEK I LOJALNOŚĆ wobec ludzi i zasad.
• ŚWIADOMOŚĆ SIEBIE I POTRZEBY DOSKONALENIA.

II. UMIEJĘTNOŚCI MEDIATORA
posługiwania się profesjonalnymi procedurami, metodami i technikami mediacyjnymi



I. CECHY MEDIATORA

Pokora i szacunek – wobec życia, siebie i innych ludzi, wobec ludzkich spraw,
– poszanowanie wartości innych ludzi,
– respekt wobec ludzkich więzi.
– lojalność wobec cnót moralnych i uniwersalnych wartości etycznych,

Świadomość siebie i wewnętrzna siła – znajomość walorów i słabości (stałe poznawanie siebie, własna terapia),
o świadomość potrzeby doskonalenia siebie,
o zdolność panowania nad swoimi emocjami.

Walory mediatora:
1) wiara w sukces i konsekwencja w dążeniu do osiągania celów,
2) opanowanie, cierpliwość, konsekwencja, wytrwałość,
3) praca nad sobą (zaznajomiłeś się z istotą i podłożem konfliktów – to znaczy, że pracujesz nad sobą).



II. UMIEJĘTNOŚCI MEDIATORA

Profesjonalizm - znajomość rzemiosła – psychologii konfliktu, prawidłowej komunikacji, zasad i procedur negocjacji i mediacji, reguł „temidy” (wymiaru sprawiedliwości) oraz podstaw prawnych mediacji,
o lojalność i praworządność – przestrzeganie zasad prawnych,
o świadomość potrzeby nie osądzania innych – wypełnianie jej reguł w toku mediacji,
o zdolność bycia bezstronnym oraz zdolność przewidywania skutków – stosowanie zasad bezstronności.


Wymiary profesjonalizmu mediatora.
• Mediator zna psychologię konfliktu – posiada wiedzę historyczną, kulturową, ekonomiczną, prawną i społeczną dotyczącą diagnozowania konfliktów – poznawania ich podłoża (źródeł ) oraz istoty, przyczyn eskalacji konfliktu.
• Mediator w ramach rzemiosła mediacyjnego – zarządza konfliktem – porządkuje konflikt i pomaga ograniczając do minimum swoją ingerencję w życie innych ludzi.
• Mediator w ramach sztuki mediacji – daje otuchę, nadzieję, wsparcie. Powinien więc szanować ludzi oraz mieć respekt dla ich spraw i wartości.

Walory mediatora:
4) otwarty na dialog i gotowość przyjmowania krytyki,
5) sprawność językowa,
6) działanie w zgodzie z zasadami mediacji, sztuką motywacji, retoryki, przełamywania impasu, demaskowania manipulacji.


WALORY MEDIATORA (zebrane)
1) wiara w sukces i konsekwencja w dążeniu do osiągania celów,
2) opanowanie, cierpliwość, konsekwencja, wytrwałość,
3) praca nad sobą (zaznajomiłeś się z istotą i podłożem konfliktów – to znaczy, że pracujesz nad sobą),
4) otwartość na dialog i gotowość przyjmowania krytyki,
5) sprawność językowa,
6) działanie w zgodzie z zasadami mediacji, sztuką motywacji, retoryki, przełamywania impasu, demaskowania manipulacji.

PODSTAWOWE I NAJWAŻNIEJSZE TECHNIKI STOSOWANE MEDIATORA:
a) dopasowanie w komunikacji i empatia mediacyjna,
b) aktywne słuchanie i parafraza,
c) umiejętne zadawanie pytań otwartych,
d) sprawność językowa,
e) dowartościowanie,
f) neutralna komunikacja niewerbalna.


PROCEDURY KODEKSU ETYCZNEGO

Komisja etyki monitoruje:
– kompetencje mediatora w zakresie psychologii konfliktu – wiedzy historycznej, kulturowej, ekonomicznej, prawnej i społecznej dotyczącej diagnozowania konfliktów – poznawania ich podłoża (źródeł ) oraz istoty,
– rzemiosło i profesjonalizm działania mediatora – przestrzeganie podstawowych zasad,
– działanie w obszarze sztuki mediacyjnej, motywacji, aktywizacji i inspiracji,
– nieinwazyjność stosowanych przez mediatora technik konstruktywnego i pozbawionego manipulacji postępowania w konflikcie (zagrożenia wynikać mogą z eskalacji konfliktów wskutek niewłaściwego postępowania mediatora).

Temat: Kodeks Etyczny Mediatora KSM

EUROPEJSKI KODEKS POSTĘPOWANIA MEDIATORA

Ten kodeks postępowania ustanawia pewną liczbę reguł, które mediatorzy, kierując się dobrze rozumianym poczuciem odpowiedzialności, mogą dobrowolnie przestrzegać. Reguły te są tak skonstruowane, aby były odpowiednie dla wszystkich rodzajów mediacji.

Także organizacje, które zrzeszają mediatorów lub świadczą mediacje mogą przyjąć ten kodeks jako obowiązujący. Organizacje te mogą także dostarczać wartościowej informacji, szkolić oceniać i monitorować związane z mediacją zjawiska.

Na potrzeby tego kodeksu mediacja jest definiowana jako każdy proces, w którym dwie lub więcej stron zgodzi się na spotkanie ze stroną trzecią określaną jako „mediator”. Celem takiego spotkania jest pomoc w rozwiązaniu istniejącego między nimi sporu bez uciekania się do orzeczenia sądowego. Tak określony proces, w zależności od specyfiki miejsca występowania, może występować pod różnymi nazwami własnymi.

Przyjęcie tego kodeksu nie może naruszać obowiązującego prawa lub reguł postępowania związanych z wykonywanym zawodem.

Organizacje prowadzące usługi mediacyjne mogą zbudować bardziej rozwinięty kodeks odpowiednio do specyfiki własnego kontekstu lub typu uprawianej mediacji np. mediacji rodzinnej czy konsumenckiej.


1. KOMPETENCJE MEDIATORA I UMAWIANIE SPOTKANIA MEDIACYJNEGO

1.1 Kompetencje
Mediatorzy powinni być kompetentni i dobrze poinformowani w zakresie mediacji. Dotyczy to odpowiedniego treningu i ustawicznego uzupełniania poziomu własnego wyszkolenia edukacji oraz praktykę umiejętności mediacyjnych w zgodzie z wyznaczonymi standardami lub procedurami akredytacyjnymi.

1.2 Spotkanie
Mediator uzgadnia ze stronami odpowiadający im termin mediacji. Zanim mediator podejmie się danej mediacji powinien trafnie ocenic, czy jego poziom przygotowania do prowadzenia danej mediacji jest dla danej sprawy odpowiedni. Jeśli strony mediacji o to poproszą, powinien im zaprezentowac informacje, które taki poziom jego kompetencji potwierdzą.

1.3 Reklama i promocja usług mediacyjnych
Mediator może promować swoje usługi w profesjonalny, uczciwy i godny sposób.

2. NIEZALEŻNOŚĆ I BRAK STRONNICZOŚCI

2.1 Niezależność i neutralność
Mediator nie powinien podejmować czynności mediacyjnych, lub w trwania ich kontynuować, jeśli wcześniej nie zostaną wykluczone wszystkie okoliczności, które mogą naruszać (albo dawać możliwość takiej interpretacji) jego niezależność lub powodować że popada on w konflikt interesów. Obowiązek eliminowania takich okoliczności jest obligatoryjny w trakcie trwania calego procesu mediacji.
Okolicznościami naruszającymi niezależność i neutralność mogą być:
- wszystkie osobiste i/lub biznesowe relacje z jedną ze stron,
- wszystkie finansowe lub inne interesy, bezpośrednio lub pośrednio będące wynikiem prowadzonej mediacji,
- mediator lub pracownik jego firmy wykonywali czynności inne niż mediacyjne w stosunku jednej ze stron.
W takich przypadkach mediator tylko wtedy może podjąć się mediacji lub ją kontynuować jeżeli jest pewny swojej pełnej niezależności i neutralności, w kontekście braku stronniczości, oraz jeśli strony w pełni to zaakceptują.

2.2 Brak stronniczości
Mediator winien zarówno działać jak i dokładać wszelkich starań aby działać nie będąc stronniczym względem którejkolwiek ze stron, powinien być gotów służyć wszystkim stronom w równym stopniu - przy zachowaniu reguł procesu mediacji

3. UMOWA O PROWADZENIE MEDIACJI, PROCEDURA MEDIACJI, POROZUMIENIA I OPŁATA MEDIACYJNA

3.1 Procedura
Mediator powinien upewnić się, że strony mediacji rozumieją właściwości procesu mediacyjnego oraz rolę mediatora i własną w tym procesie. W szczególności mediator powinien przed rozpoczęciem mediacji zagwarantować, że strony zrozumiały i w sposób wyraźny zgodziły się na warunki umowy mediacyjnej, szczególnie na wszystkie istotne postanowienia tej umowy związane z obowiązkiem zachowania poufności spoczywającym na mediatorze i stronach.
Umowa mediacyjna, na żądanie stron powinna być sporządzona na piśmie.
Mediator powinien prowadzić proces mediacji w należyty sposób , biorąc pod uwagę okoliczności sprawy: uwzględniając możliwość nierównowagi stron, zasady prawne, wszystkie oczekiwania, które mogą wyrazić strony i potrzebę szybkiego zakończenia sprawy.
Strony powinny dobrowolnie zgodzić się z mediatorem co do ustalonych zasad mediacji lub sposobu jej prowadzenia.. Jeżeli mediator uzna to za stosowne może rozmawiać ze stronami w oddzielnych pomieszczeniach..

3.2 Bezstronność procesu
Mediator powinien zapewnić każdej ze stron równy udział w zaangażowaniu w procesie mediacji. Jeżeli jest to zasadne mediator powinien poinformować strony, a także może przerwać proces mediacji jeżeli:
-uzna porozumienie, które zostaje zawarte za niewykonalne lub nielegalne, mając na uwadze wszystkie okoliczności sprawy i mieć umiejętności do dokonania takiej oceny lub
-uważa, że kontynuacja procesu mediacji nie doprowadzi do porozumienia.

3.3 Koniec procesu
Mediator powinien podjąć wszystkie kroki zmierzające do zagwarantowania, że każde porozumienie osiągnięte przez strony jest dobrowolne oraz że każda ze stron rozumie warunki, na których je zawarto. Strony mogą w każdej chwili zrezygnować z mediacji bez podania przyczyny. Na prośbę stron, nie wychodząc poza granice swoich kompetencji, mediator może poinformować strony w jaki sposób maja sformalizować ugodę, oraz w jaki sposób mają spowodować, aby zawarte w niej uregulowania mogły być wyegzekwowane.

3.4 Opłaty
Mediator zawsze musi udzielić stronom szczegółowej informacji dotyczącej zasad wynagradzania, które zamierza zastosować. Mediator nie powinien podejmować się prowadzenia mediacji przed zaakceptowaniem przez wszystkie strony uczestniczące w mediacji zasad jego wynagradzania.


4. POUFNOŚĆ

Mediator powinien zachować w tajemnicy informacje uzyskane w procesie mediacji w tym także informacje o miejscu i czasie mediacji, chyba że prawo stanowi inaczej. Także żadna informacja uzyskana od jednej ze stron nie może być ujawniona stronie drugiej bez wyraźnej zgody strony, która tą informację mediatorowi ujawnia chyba, że prawo stanowi inaczej.