Temat: Zaproszenie na wernisaż - Zapomniane dziedzictwo Nowej...

Zapomniane dziedzictwo Nowej Huty - Ruszcza i Branice

Zapraszamy na otwarcie wystawy Zapomniane dziedzictwo Nowej Huty – Ruszcza i Branice 23 września o godz. 12.00Wstęp wolny.

Zapraszamy do oddziału Dzieje Nowej Huty na czwartą już z cyklu wystaw Zapomniane dziedzictwo Nowej Huty, mających na celu przybliżenie bogatej historii terenów dzisiejszej Nowej Huty sprzed powstania gigantycznego kombinatu i najmłodszej dzielnicy Krakowa, która w tym roku obchodzi swoje sześćdziesięciolecie. Tegoroczna wystawa poświęcona będzie dwóm miejscowościom – Ruszczy i Branicom – przez ponad 600 lat pozostających we władaniu możnego rodu Gryfitów, który od nazwy swej posiadłości przyjął nazwisko Branickich.

Osadnictwo na żyznych terenach Ruszczy i Branic rozpoczęło się już 7 tysięcy lat temu, co poświadczają badania archeologiczne prowadzone na tym terenie od lat 50. XX w. Natomiast najstarsze wzmianki w źródłach pisanych pochodzą z połowy XIII w., kiedy to w dokumentach pojawiły się informacje o panach na Ruszczy i Branicach, posługujących się herbem Gryf. W początkach XV w. Wierzbięta z Branic, stolnik krakowski, ufundował w rodzinnej Ruszczy nowy, gotycki kościół, który stanął na miejscu starszej, romańskiej świątyni, pochodzącej z początku XII w. Fundator został pochowany w nowym kościele, w którym do dziś przetrwało jego kamienne epitafium. Nad nim zawieszone dawniej było epitafium malowane na desce, jedno z najstarszych tego typu przedstawień w Małopolsce (obecnie przechowywane w Muzeum Narodowym w Krakowie). Również potomkowie Wierzbięty dbali o rozwój sztuk plastycznych w swoich dobrach. Jan Branicki, starosta niepołomicki, na początku XVII w. przy wystroju swego pałacu w Branicach zatrudnił królewskiego architekta, Santi Gucciego, który zaprojektował późnorenesansowy kominek w sali na piętrze oraz ozdobny portal wiodący na klatkę schodową. Ostatnia właścicielka z rodziny Branickich, Izabela z Poniatowskich Branicka, siostra królewska, znana mecenaska sztuki w swych białostockich posiadłościach, zezwoliła w 1801 r. spadkobiercom swego męża, Jana Klemensa Branickiego, na sprzedaż Ruszczy i Branic rodzinie Badenich.

Marcin Badeni podzielił zakupione dobra i odsprzedał Branice swemu bratu, Stanisławowi, zaś Ruszczę przekazał w spadku swej córce, Zofii Popiel. Wkrótce dobra rusieckie przejął od matki Paweł Popiel, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli konserwatystów galicyjskich, który na miejscu dawnego wybudował nowy, neorenesansowy dworek, miejsce spotkań elity intelektualnej ówczesnego Krakowa. Kiedy w 1945 r. rodzina Popielów została zmuszona do opuszczenia Ruszczy, majątek zaczął ulegać powolnej dewastacji i dopiero w 2006 r. powrócił w ręce prawowitych właścicieli.

Stanisław Badeni, obok renesansowego dworu w Branicach (zwanego odtąd lamusem), wybudował nowy, parterowy, klasycystyczny dworek z kolumnowym portykiem, a także rozbudował folwark i ok. 1815 r. założył browar, którego piwo zasłynęło wkrótce w całym Krakowie. Jego syn, Michał Badeni, kontynuował przemysłową produkcję w Branicach i założył gorzelnię, która funkcjonowała w tym miejscu aż do II wojny światowej. Na początku XX w. majątek przeszedł w ręce rodziny Starzewskich, którzy musieli opuścić dwór w 1945 r. Obecnie mieszczą się w nim pracownie naukowe nowohuckiego oddziału Muzeum Archeologicznego w Krakowie, zaś w renesansowym dworze Branickich organizowane są wystawy archeologiczne.

W 1951 r. Ruszcza i Branice zostały włączone do Krakowa i obecnie znajdują się w granicach administracyjnych dwóch dzielnic: XVII – Wzgórza Krzesławickie i XVIII – Nowa Huta.

Na wystawie zobaczyć będzie można portrety dawnych właścicieli Ruszczy i Branic, a także różnorodne dokumenty dotyczące tych miejscowości oraz ich mieszkańców. Prezentowane będą również ciekawe obiekty przechowywane w rusieckim kościele, m.in. szaty liturgiczne, fundowane w ciągu XIX w. przez patronów kościoła: Badenich i Popielów, paramenty liturgiczne, w tym relikwiarz Krzyża Świętego oraz monstrancję z przedstawieniem św. Grzegorza. W specjalnie zaaranżowanej przestrzeni zobaczyć będzie można mauzoleum Wierzbięty z Branic, fundatora obecnego kościoła św. Grzegorza. Pokazane zostaną także przedmioty związane z życiem mieszkańców wsi, takie jak elementy strojów ludowych i biżuterii, które eksponowane będą na tle starych fotografii z terenów Ruszczy i Branic.

Aby zobaczyć drugą część wystawy, poświęconą archeologii tych ziem aż do czasów pojawienia się tutaj rodu Gryfitów, trzeba wybrać się do Branic, do nowohuckiego oddziału Muzeum Archeologicznego w Krakowie, gdzie w starym dworze, tzw. lamusie, archeolodzy przygotowali bogatą prezentację najstarszych, przedhistorycznych dziejów Ruszczy i Branic.

Kurator wystawy: Maria Lempart
Projekt plastyczny: Łukasz Sarnat

Wystawa czynna od 23 września 2009 r. do 28 lutego 2010 r.

Godziny otwarcia:
Sezon letni (do 31 października):
pon. nieczynne
wt. – pt. 9.30–17.00
soboty i druga niedziela miesiąca 10.30–18.00

Sezon zimowy (od 1 listopada):
pon. nieczynne
wt., czw.-sob. i druga niedziela miesiąca 9.00 -16.00
śr. 10.00-17.00

Ceny biletów:
bilet normalny 5 zł
bilet ulgowy 3 zł
bilet zbiorowy, szkolny 3 zł
bilet rodzinny 10 zł
bilet na fotografowanie 10 zł
oprowadzanie 40 zł od grupy + bilet wstępu
lekcja muzealna 80 zł od grupy
lekcja muzealna w szkole 120 zł
lekcje w terenie 90 zł od grupy
wycieczki objazdowe 90 zł od grupy + koszt transportu

źródło:http://mhk.pl/aktualnosci/wiadomosc/299

Bieżące informacje o Muzeum Historycznym Miasta Krakowa: http://www.goldenline.pl/grupa/muzeum-historyczne-mias...

Chcesz wiedzieć kto spośród Twoich znajomych wybiera się na wernisaż lub wystawę? Zapisz się na spotkanie:http://www.goldenline.pl/spotkanie/zapomniane-dziedzic...Anna Magdalena Dutka edytował(a) ten post dnia 20.08.09 o godzinie 14:51

Temat: Zaproszenie na wernisaż - Zapomniane dziedzictwo Nowej...

o! i to sie nazywa ciekawa propozycja :)
dzieki