Kasia Czarnecka

Kasia Czarnecka dziennikarz,
freelance

Temat: Wynieść na sztandary - czy można?

Co to znaczy, że rewolucja tylko wyniosła idee na sztandary? Czy jest taki związek frazeologiczny?
Anna Mirkowska

Anna Mirkowska korektor, redaktor

Temat: Wynieść na sztandary - czy można?

Nie znam tego frazeologizmu, spodziewałam się go znaleźć w słowniku Doroszewskiego, ale nie znalazłam. Jest tam za to następująca definicja wyrazu "wynieść": "wywyższyć kogo, co; awansować kogo", a w jednym z czasopism znalezionych przez Google Books trafiłam na zdanie: "Poszczególne utwory przedrukowywane były sporadycznie w rozmaitych czasopismach społecznych i branżowych [...]. Trafiły „na sztandary” ruchu socjalistycznego" (A. Kłos, "«Fatalità» i «Tempeste» Ady Negri w przekładzie Marii Konopnickiej", "Przekładaniec" 2011, nr 24, s. 115; niepokoi mnie tylko ten cudzysłów dystansujący).
Zwrot "wynieść [coś] na sztandary" został chyba utworzony analogicznie do "wynieść [kogoś, coś] na piedestał", a więc otoczyć to coś lub tego kogoś czcią, kultem, i wiąże się z frazeologizmem "pod [jakimś] standarem", czyli "identyfikując się z jakąś ideą, w imię jakiejś idei" (za "Słownikiem frazeologicznym" PWN, 2008 r., hasło: "Sztandar"). "Wynieść idee na sztandary" znaczyłoby więc, jeśli dobrze rozumiem, tyle co uczynić te idee hasłami przyświecającymi rewolucji, ale niekoniecznie rzeczywiście walczyć o ich realizację.
Pytanie teraz, czy ten frazeologizm jest poprawny. Słowniki (te, do których mam dostęp) milczą, NKJP wypluwa mało przykładów, ale jednak wypluwa:
"Wartości społeczne, które sprawiły, że hasła oświecenia zostały przełożone na rewolucyjne zmiany rzeczywistości, to wolność, równość, braterstwo - zakorzenione w ruchu masońskim, a następnie wyniesione na sztandary rewolucji francuskiej" (U. Augustyniak, "Historia Polski 1572-1795", Warszawa 2008).Ten post został edytowany przez Autora dnia 05.08.13 o godzinie 00:22

Następna dyskusja:

czy można...




Wyślij zaproszenie do