Temat: emotikon (emotikona) oddmienne czy nie?

Niedawno napisałem sobie wiersz, w którym spontanicznie (bez sprawdzania w literaturze, kierując się wyłącznie językowym wyczuciem) użyłem słowa emotikona, w dodatku w wersji odmienionej emotikonę.
Spotkałem się z dwoma zarzutami:
primo - nie emotikona, lecz emotikon;
secundo - nie należy tego tworu odmieniać.

Na moją pociechę autorzy "Wielkiego słownika ortograficzno-fleksyjnego", Świat Książki, 2004) uwzględnili "emotikonę" w wersji z końcówką żeńską (emotikona) i wskazali odmianę.

Pytania mam trzy:
1. Czy to prawda, że 1'?
Moim zdaniem, skoro w angielskim (ta) "ikona", to "icon", to analogicznie - skoro "emoticon", to (ta) "emotikona";

2. Dlaczego 2'? Rozumiem nieszczęsne "kakao" (bo np. "radio" doczekało się w końcu deklinacji), ale dlaczego nie odmieniać wyrazu, który ma postać bardzo podobną do zadomowionej od lat w polszczyźnie "ikony"?

3. Skąd czerpać wiedzę na temat najnowszych "importów" językowych? W moich nie tak znów starych wydaniach słowników (Wielki słownik języka polskiego, Świat Ksiązki, 2004) autorom może i przyśniły się już emotikony, ale nie raczyli ich uwzględnić.Łukasz B. edytował(a) ten post dnia 29.12.08 o godzinie 11:21

Temat: emotikon (emotikona) oddmienne czy nie?

ad. 1.
Na początek ciekawostka z poradni PWN (choć bardzo prawdopodobne, że tam zaglądałeś):

emotikon czy emotikona?
Pisze Pan: „emotikon ma rodzaj męski, ściślej – męskorzeczowy”. Z całym szacunkiem, ale nie umiem się z tym zgodzić. Emotikona jest kalką językową angielskiego skrótowca emoticon czyli emotion icon. A więc polski skrótowiec powinien zostać zbudowany na tej samej zasadzie: 'znak emocji', czyli emoznak albo emocji ikona, czyli emotikona.
Ikona jest ewidentnie rodzaju żeńskiego. I jest taka grupa ikon, które wyrażają emocje – skrótowo nazywana emotikonami.
To, co Pan pisze, brzmi logicznie, ale nie zawsze pochodzenie słowa przesądza o jego użyciu. Emotikon został przyswojony polszczyźnie jako rzeczownik męski i tego już nie zmienimy. Obocznie jest używana żeńska forma emotikona, a więc sytuacja jest taka jak ze swarkami: może być i ten skwarek, i ta skwarka. W słownikach PWN na razie jest tylko męski emotikon, motywowany rodzajem gramatycznym słowa obrazek. Ponieważ jednak podniósł Pan tę kwestię, a tak się składa, że właśnie dobiegają końca prace nad Wielkim słownikiem wyrazów bliskoznacznych PWN, z przyjemnością uwzględnię w nim żeńską emotikonę. Kiedyś trzeba zrobić początek.
— Mirosław Bańko, PWN

Emotikon: błędnie uważa się, że wyraz ten został utworzony z połączenia emotion i icon, choć pochodzi nie od icon, lecz console, w skrócie con. Konsola (klawiatura + ekran) jest nośnikiem owych emocji przekazywanych w tekście. Słowo konsola jest silnie zakorzenione w tradycji systemu operacyjnego Unix, pod kontrolą którego pracujące komputery umożliwiały użytkownikom dostęp do internetowych grup dyskusyjnych (Usenet), gdzie właśnie narodził się zwyczaj stosowania emotikonów.

— Michał Słaby


Jeśli w słowniku już się emotikona pojawiła, to sam widzisz - nie ma problemu. Uzus zmienił nieco wcześniejsze zapisy słownikowe.

ad. 2.
Czemu nie odmieniać? Nie wiem, kto Ci to poradził, ale na bank powiedział potem, że rozmawiał z Łukaszem Bernady :]
To nieodmienianie to jakaś chora mania, w dodatku niebezpieczna, bo rozprzestrzeniająca się w zawrotnym tempie. Tępić buractwo.
Przepraszam za ostry ton, ale nieodmienianie tego, co da się odmienić i co odmieniać się powinno, jest błędem językowym, który wywołuje u mnie emocje o natężeniu obrazującym ogrom zjawiska.

ad. 3.
Można polegać na intuicji językowej, która wprawdzie bywa zawodna, ale lepsze to niż nic. Można grzebać w poradniach językowych w nadziei, że nie jesteśmy pierwszymi, którzy maja problem z jakimś językowym noworodkiem. Wreszcie - można samemu takie pytanie zadać. Są poradnie - zwłaszcza te mniej popularne - w których językoznawcy odpowiadają na pytania nie dość, że zawsze, to w dodatku błyskawicznie :)

Temat: emotikon (emotikona) oddmienne czy nie?

Ida K.:
Przepraszam za ostry ton, ale nieodmienianie tego, co da się odmienić i co odmieniać się powinno, jest błędem językowym, który wywołuje u mnie emocje o natężeniu obrazującym ogrom zjawiska.

Czy mogę spytać, ile płacą ogry za obrazowanie im zjawisk? :)

Pozdrowienia noworoczne
Staszek

Temat: emotikon (emotikona) oddmienne czy nie?

Stanisław Krawczyk:

Ida K.:
Przepraszam za ostry ton, ale nieodmienianie tego, co da się odmienić i co odmieniać się powinno, jest błędem językowym, który wywołuje u mnie emocje o natężeniu obrazującym ogrom zjawiska.

Czy mogę spytać, ile płacą ogry za obrazowanie im zjawisk? :)

Pozdrowienia noworoczne
Staszek

:D
Niewiele. Jakiś ogryzek czy dwa.

Temat: emotikon (emotikona) oddmienne czy nie?

Czy mogę spytać, ile płacą ogry za obrazowanie im zjawisk? :)

:D
Niewiele. Jakiś ogryzek czy dwa.

Psują rynek. ;]