Anna Kowalska

Anna Kowalska Organizator, Forum
Kina Europejskiego
Cinergia

Temat: Ja, twój syn, reż. István Szabó.



Ja, twój syn, reż. István Szabó.



Człowiek wobec Historii – na tym temacie koncentruje się w swojej twórczości wybitny węgierski reżyser Istvan Szabó. Każe swoim bohaterom podejmować trudne decyzje, dokonywać życiowych wyborów. Stawia pytania o tożsamość, odpowiedzialność, winę i karę. Ale, Drogi Widzu, spokojnie – obędzie się bez pouczeń i morałów. Szabó opowiada o Historii w fascynujący sposób, a jego bohaterowie to nie papierowe postacie, które wygłaszają posępne monologi. To prawdziwi ludzie, z marzeniami i słabościami – niemalże znajomi. Najlepszym na to przykładem niech będzie Ja, twój syn, film z 1966 roku.

Andras, główny bohater filmu, wychowany jest przez matkę – jego ojciec zginął w 1945 roku, chłopiec nie zdążył go nawet poznać. Tęskniąc za nim, wyobraża go sobie i wymyśla przyczyny jego śmierci. Te zmyślone biografie zmieniają się w zależności od panującego ustroju politycznego. W każdej z alternatywnych wersji ojciec jest bohaterem i autorytetem, zawsze jest kimś niezwykłym. Andras musi to udowodnić całemu światu – zaczynając od kolegów ze szkolnej ławki. Stopniowo, gdy dorasta i dojrzewa, chce odkryć prawdę o swoim ojcu - okazuje się, że musi udowodnić coś jeszcze ważniejszego, a przede wszystkim – udowodnić to samemu sobie.
Ja, twój syn pokazuje jak trudno jest oceniać człowieka, któremu Historia nieustannie i bezwzględnie przypisuje role. Szabó przewrotnie udowadnia, że również my sami wtłaczamy siebie w ramy zachowań, nieustannie kreujemy siebie i innych. W efekcie nie wiemy, po której stronie barykady się znajdujemy, czy kochamy człowieka, czy iluzję, którą stworzyliśmy. Prędzej czy później będziemy musieli odpowiedzieć na pytanie, kim jesteśmy, a nie będzie to łatwe. Na szczęście, Szabó na te pytania nie daje odpowiedzi. Buduje filmową historię z wdziękiem i przenikliwością portrecisty. Ja, twój syn, to nie ckliwa sentymentalna opowiastka, ale poruszający, wciąż aktualny film o dojrzewaniu – o dojrzewaniu do tego, by nareszcie potrafić żyć własnym życiem.