Temat: Festiwal Gorzkie Żale: film - teatr - muzyka

Gorzkie Żale to unikalny, warszawski festiwal o charakterze międzynarodowego wydarzenia artystycznego. Stanowi on połączenie spektakli, koncertów, filmów, dyskusji, dla których pierwotną inspiracją jest atmosfera Wielkiego Postu i Wielkiego Tygodnia.

Szczegóły dotyczące festiwalu, programu, rezerwacji bezpłatnych wejściówek oraz cen biletów znajdują się na stronie: http://www.gorzkiezale.com. Na większość imprez obowiązuje wstęp wolny. Zapraszamy!

Poniedziałki
ZANUSSI NA WIELKI POST
(wstęp wolny)
Kino Alchemia, ul. Jezuicka 4, godz. 19.00

1 III – Imperatyw (RFN/Francja 1982, 96 min.)
Zanussi określił Imperatyw jako najwyraźniej religijne spośród swoich dzieł. Po raz pierwszy autor zajął się tu kwestią relacji rozumu i wiary w sposób tak bezpośredni. Mistyczny charakter filmu opiera się na obrazie, natomiast jego warstwa znaczeniowa jest otwarta i wolna od dydaktyzmu.

8 III – Życie za życie (Niemcy/Polska 1991, 91 min.)
Film przedstawiający sylwetkę św. Maksymiliana Kolbe, ukazaną z perspektywy więźnia obozu w Oświęcimiu, któremu udało się przeżyć (w tej roli wybitny aktor austriacki Christopher Waltz).

15 III – Paradygmat, czyli potęga zła (RFN/Włochy/Francja 1985, 106 min.)
Inspiracją do powstania Paradygmatu był esej Leszka Kołakowskiego Czy diabeł może być zbawiony? Rozprawa o naturze zła została ubrana w melodramatyczno-kryminalną fabułę.

22 III – Spirala (Polska 1978, 83 min.)
Spirala to pierwszy z dwóch filmów Zanussiego w całości poświęconych eschatologii. Umieranie jest tu ukazane bez retuszu, dosadnie, z całą brzydotą, fizjologią, bólem, strachem.

29 III – Czarne słońce (pokaz przedpremierowy)
Ekranizacja dramatu Rocco Familiariego. Fabuła oparta jest na wydarzeniach, do których doszło około 20 lat temu w Katanii na Sycylii. Bohaterką filmu o miłości, zbrodni, nienawiści i przebaczeniu, o relacjach między dobrem a złem jest młoda kobieta, której mąż został zamordowany przez narkomana.

Wtorki
ZSTĄPIŁ DO PIEKIEŁ
Centralny Basen Artystyczny, ul. Konopnickiej 6, godz. 19.00

16 III – Rozmowy z diabłem. Orfeusz (premiera), Wielkie Kazanie Księdza Bernarda, reż. Krzysztof Jasiński, Teatr STU, Kraków
Wielkie kazanie księdza Bernarda w mistrzowskim wykonaniu Jerzego Treli okazało się wielkim sukcesem artystycznym reżysera i aktora. Tymczasem na festiwalu odbędzie także premiera kolejnego monodramu według opowiadania Kołakowskiego. Tym razem Grzegorz Gzyl wcieli się w rolę Orfeusza.

23 III – Bal w Operze, reż. Andrzej Dziuk, Teatr Witkacego, Zakopane
Poemat Juliana Tuwima to niezwykle aktualnie brzmiące poetyckie dzieło, uznane za jedno z jego najwybitniejszych dokonań, za jego summę poetycką. Śpiewne, refleksyjne i satyryczne: To obraz życia społecznego Polski i wizja świata, pędzącego ku upadkowi obyczajów i etyki. Spektakl specjalnie wznowiony na potrzebę festiwalu Gorzkie Żale.

30 III – Nie-Boska komedia, reż. Jerzy Grzegorzewski, Teatr Narodowy, Warszawa
spektakl w Teatrze Narodowym, godz. 18.00, po spektaklu: dyskusja
Reżyser poczynił w tekście zasadnicze cięcia i uzupełnił go fragmentami innych utworów poety. Wydobył w ten sposób motywy Wenecji, śmierci – wpisane w twórczość zarówno Krasińskiego, jak i Grzegorzewskiego. Akcenty przesunięto z kwestii społecznej na rzecz wątku indywidualnego: artysty, człowieka (stąd kameralnych charakter przedstawienia).

Środy
DANTEJSKIE KONTEKSTY
(wstęp wolny)
Kluboksięgarnia Tarabuk, ul. Browarna 6, godz. 19.00

10 III – C. S. Lewis, Opowieści z Narni, gość: dr Igor Kraszewski
Warto pomyśleć, czy Dantego lub Tassa da się wyłącznie lubić, czy też można im uwierzyć. W Narnii jedni zostawali królami, inni potworami – a Lewis twierdził, że wiele zależało od tego, jakie wcześniej czytali książki. Może równie wiele zależało od tego JAK je czytali – i o tym między innymi ma być to spotkanie.

17 III – A. Sołżenicyn, Krąg pierwszy, gość: prof. Jerzy Pomianowski

24 III – S. Beckett, Wyludniacz oraz Bez, gość: Antoni Libera
W trakcie naszego spotkania opowiem o fascynacji Samuela Becketta Boską Komedią Dantego i przedstawię, w jaki sposób i w których utworach nawiązywał on do tego dzieła. Szczególną uwagę poświęcę krótkiemu, „matematycznemu poemacikowi” Bez, będącemu szczególną trawestacją ostatniej Pieśni - matematycznego inaczej - poematu wielkiego Florentczyka (Antoni Libera).

Czwartki
KONCERTY LITURGICZNE
(wstęp wolny)
Bazylika Świętego Krzyża, Krakowskie Przedmieście 3, godz. 19.30

4 III – Gospin Plac, kantaduri z wyspy Hvar, Chorwacja
Tradycyjne, ludowe procesje Wielkiego Tygodnia na wyspie Hvar zaliczyć można do fenomenów chrześcijaństwa. Miasto Hvar, jak i cała wyspa – a w szczególności centralne położone miejscowości– są unikatem, pod względem bogactwa pasyjnych tradycji. Jest to wyjątek nie tylko w środkowej Dalmacji, ale też w całej Chorwacji. W pewnym sensie miasto Hvar i jego tradycje pasyjne stanowią osobliwość na skalę europejską.

11 III – Pieśni Wielkiego Postu i Wielkiego Tygodnia, Grecki Chór Bizantyjski, Grecja
koncert w cerkwi św. Marii Magdaleny na Pradze, al. Solidarności 52
Chór pod przewodnictwem Angelopoulosa prezentuje przede wszystkim tradycyjną muzykę bizantyjską dzięki zachowanej do dziś w tradycji ustnej bądź piśmienniczej. Jest to niezwykła okazja, aby zapoznać się z twórczością, którą artyści starają się zachować w niezmienionej formie i bez ulegania wpływom środkowo-europejskim.

18 III – Pieśni Wielkiego Postu, zespół Pogranicze z Szypliszek
Zespół „Pogranicze” swoim śpiewem uświetnia wiele uroczystości związanych ze świętami kościelnymi, ich śpiew towarzyszy zarówno wielu różnym nabożeństwom (nabożeństwa majowe, gorzkie żale, dni krzyżowe), jak i czuwaniom przy zmarłym i w ostatniej drodze na cmentarz. Tego rodzaju podejście do śpiewu uświadamia, że choć jego wszechobecność już nieodwracalnie odeszła, śpiew nadal może być ważny i żywy.

Piątki
WOKÓŁ PASJI
(wstęp wolny)
Kino Alchemia, ul. Jezuicka 4, godz. 18.00

5 III – Nietolerancja reż. Peter Griffith (USA 1916, 170 min.) – pokaz z muzyką na żywo: piano – Piotr Wiza
Klasyka kina niemego. Słynny filma Davida W. Griffitha z 1916 roku, z Lilian Gish w obsadzie, zbudowany z czterech przeplatających się wątków: upadek Babilonu, męka Chrystusa, paryska rzeź hugenotów i pomyłka sądowa.

12 III – Piłat i inni, reż. Andrzej Wajda

19 III – Mesjasz (pokaz premierowy), reż. Nader Talebzadeh (Iran 2007, 105 min.)
Irański film nakręcony jako odpowiedź na Pasję Mela Gibsona. Opowiada o życiu Jezusa z perspektywy Islamu w oparciu pisma kanoniczne, Koran i apokryfy.

26 III – Pasja, reż. Mel Gibson (USA 2004, 127 min.)
Głośne i kontrowersyjne dzieło Mela Gibsona z 2004 roku, w całości zagrane w oryginalnych językach z przełomu tysiącleci (aktorzy mówią po grecku, łacinie i aramejsku).

Soboty
ZSTĄPIŁ DO PIEKIEŁ
(na imprezy oznaczone gwiazdką – wstęp wolny)
Centralny Basen Artystyczny, ul. Konopnickiej 6, godz. 19.00

27 II – Wyludniacz, reż. i wyk. Serge Merlin, Paryż, Théâtre National de l'Odéon – Scéne Indépendante Contemporaine, Paryż
Monodram w języku francuskim. Proza Becketta w znakomitej interpretacji Serge’a Merlina (znanego w Polsce min. z roli w filmie Amelia). Przerażająca próba pokazania, że bez boskiej interwencji nie można wydostać do wyższego kręgu: ludzkość nie może sama siebie zbawić.

6 III oraz 7 III – La Divina Commedia, reż. Anton Adassinsky, Teatr DEREVO, Petersburg - Drezno (spektakl dla widzów dorosłych)
Frenetyczna, niezwykle bogata plastycznie wizja Dantejskiego uniwersum, jeden z najsłynniejszych spektaklów artystów z Petersburga, którzy w roku 2002 na festiwalu w Edynburgu uhonorowani zostali za jego wykonanie aż dwiema nagrodami.

13 III – Inferno. Nowy przekład*, reż. Agata Duda-Gracz, tłum. Jarosław Mikołajewski (wydarzenie w kościele św. Jacka, ul. Freta 10, godz. 20.00)
Prezentacja fragmentów najnowszego polskiego przekładu Boskiej Komedii pióra Jarosława Mikołajewskiego – poety, dziennikarza, eseisty. Niepublikowane wcześniej odpowiednie fragmenty Piekła zaprezentują wybitni aktorzy pod batutą Agaty Dudy-Gracz, jednej z najciekawszych reżyserek młodego pokolenia.

20 III – A TV Dante*, reż. Peter Greenaway, BBC (projekcja w kinie Alchemia, ul. Jezuicka 4, godz. 19.00)
Film Petera Greenawaya zrealizowany według Piekła Dantego. Do wykreowania przejmującego obrazu piekła realizatorzy posłużyli się najnowszą komputerową techniką wideo. Oprócz strof wiersza Dantego w filmie znalazły się wypowiedzi przedstawicieli różnych dziedzin nauki wyjaśniające najbardziej zagadkowe fragmenty dzieła. Po emisji w Anglii w 1991 roku film uznano za rewelację w dziedzinie kształtowania artystycznego języka telewizji. Film otrzymał Nagrodę Specjalną na Festiwalu Prix Italia.

Niedziela
GORZKIE ŻALE
(wstęp wolny)
Bazylika Świętego Krzyża, Krakowskie Przedmieście 3, godz. 18.00
Kazania gorzkożalowe wygłoszą:

21.02 – ksiądz prof. Jerzy Szymik
Kapłan Archidiecezji Katowickiej, profesor nauk teologicznych. Wykłada teologię dogmatyczną. Autor 37 książek naukowych, poetyckich, eseistycznych, przeszło tysiąca artykułów. Specjalizuje się w chrystologii, metodologii teologii, teologii kultury.

28.02 – ksiądz dr hab. Michał Janocha
Wykłada na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego historię plastyki nowożytnej (malarstwo i rzeźba zachodnioeuropejska od renesansu do rokoka) oraz ikonografię bizantyńsko-ruską (wraz z wykładem monograficznym).

07.03 – ksiądz dr hab. Franciszek Longchamps de Berier
Doktor habilitowany nauk prawnych, specjalista w zakresie prawa rzymskiego. Autor monografii : Fedecomesso universale nel diritto romano classico (Fideikomis uniwersalny w klasycznym prawie rzymskim, 1997), Nadużycie prawa w świetle rzymskiego prawa prywatnego (2004) oraz książki o tematyce teologicznej: Czy poza Kościołem nie ma zbawienia? (2004).

14.03 – ksiądz dr hab. Grzegorz Ryś
Doktor habilitowany nauk historycznych, od 2007 rektor Wyższego Seminarium Duchownego Archidiecezji Krakowskiej. Autor książek, m.in. Pobożność ludowa na ziemiach polskich w średniowieczu. Próba typologii, Inkwizycja, Celibat, Mandatum. To czyńcie na moją pamiątkę, Jan Hus wobec kryzysu Kościoła doby wielkiej schizmy.

21.03 – ksiądz prof. Jan Sochoń
Poeta, krytyk literacki, filozof i eseista, profesor Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Od dziesięciu lat współpracuje z radiem, telewizją i prasą. Zajmuje się krytyką literacką, publicystyką, eseistyką.

28.03 – ksiądz arcybiskup Kazimierz Nycz
Arcybiskup metropolita warszawski, doktor teologii, ordynariusz wiernych obrządku ormiańskiego w Polsce.