Maria Zofia Tomaszewska www.edumuz.pl
Temat: Brutalna prawda o zbrodni katyńskiej
Do księgarń trafił album "Katyń" opowiadający o najnowszym dziele Andrzeja Wajdy pod tym samym tytułem.Obok tekstu reżysera znalazły się w nim fotografie i kadry z planu filmowego, zrobione przez Piotra Bujnowicza, a także kalendarium zbrodni katyńskiej, opracowane przez Andrzeja Krzysztofa Kunerta.
Album jest osobistą wypowiedzią Andrzeja Wajdy o filmie i o sprawie katyńskiej. "Jest to opowieść o rodzinie rozłączonej na zawsze, o wielkich złudzeniach i brutalnej prawdzie. (...) Film ukazujący do bólu okrutną prawdę, której bohaterami nie są zamordowani oficerowie, lecz kobiety, które czekają na ich powrót każdego dnia, o każdej godzinie, przeżywając nieludzką niepewność" - napisał reżyser w książce.
Anna, pierwszoplanowa postać filmu, kobieta, która do śmierci czekała na powrót męża, przypomina reżyserowi matkę, czekającą na jego ojca, kpt. Jakuba Wajdę, który zginął w Katyniu. "Prawdziwym tematem filmu o Katyniu jest tajemnica i kłamstwo, które tę zbrodnię przez lata czyniły tematem tabu" - przypomina reżyser.
Album zawiera obszerny materiał ikonograficzny - reprodukcje map historycznych, zdjęcia i dokumenty archiwalne, a także zdjęcia przedmiotów wydobytych z grobów katyńskich. Uzupełniające książkę kalendarium zbrodni katyńskiej, opracowane przez historyka Andrzeja Kunerta, rozpoczyna data 23 sierpnia 1939 r. - podpisanie paktu Ribbentrop-Mołotow, a kończy data 21 kwietnia 2005 r. - wysłania listu Rosyjskiego Pen Clubu do Polskiego Pen Clubu przed 60. rocznicą zakończenia II wojny światowej.
W albumie znalazły się też wywiady z realizatorami "Katynia", filmowe dialogi oraz fotografie aktorów, stanowiących obsadę filmu. Są też fotografie przedmiotów należących do oficerów zamordowanych przez NKWD - ołówków, kluczy, okularów, fajek, orzełków z czapek i guzików. Przytoczono także wiersz Zbigniewa Herberta pt. "Guziki", nawiązujący do zbrodni katyńskiej. "Ten wiersz jest do dziś jedynym w polskiej literaturze utworem na temat Katynia, który porusza moją wyobraźnię - napisał w swojej książce Andrzej Wajda.
"Katyń" - pierwszy film fabularny o zbrodni katyńskiej - trafi na ekrany kin za dwa tygodnie - 17 września.