Maria
S.
Civis totius
mundi...
Temat: 5 listopada 1937 w Warszawie zmarł Bolesław Leśmian
… polski poeta pochodzenia żydowskiego. Stryjeczny brat innego polskiego poety, Jana Brzechwy i siostrzeniec poety Antoniego Langego.Choć życie Leśmiana przypada na XX-lecie międzywojenne, jego twórczość ucieka od wpływu historii, realizuje się raczej w wymiarach filozoficzno-metafizycznym i psychologicznym. Czerpał z twórczości baroku, romantyzmu, Młodej Polski. Wpływy romantyczne to przede wszystkim wszystko to, co mistyczne, spirytualne, paranormalne; co głęboko powiązane z Naturą i Bogiem.
Leśmian dużo czerpał z dramatu romantycznego, stosował ironię, paradoksy, odświeżał i unowocześniał balladę.
Leśmian w swej poezji wskrzesił świat fantastyczny, w tej ucieczce od rzeczywistości można doszukać się buntu szczególnie względem nudnego, stereotypowego mieszczaństwa. Jako pasjonat Nietzschego Leśmian czuł niechęć do ludzi biernych, przeciętnych. Ideałem dlań był wolny i niezależny człowiek renesansu.
W jego poezji wyraźne są wpływy symbolizmu. Koncepcja symbolu łączyła się też z celami filozoficznymi, a poezja Leśmiana to niewątpliwie poezja filozoficzna, szczególnie osadzona w filozofii Henriego Bergsona.
Niedoceniony przez epokę, odsunął się od społeczeństwa, a nawet stał się wobec niego agresywny. Jego frustracja odbijała się w niechęci do spraw zwykłych, codziennych, szarych. Uciekał więc w świat poezji i stworzył serię " Oddaleńcy". W wierszach tych występuje podmiot zbiorowy, który staje się jakby głosem wszystkich rozgoryczonych ludzi, którzy przez swoja indywidualność, inność, wrażliwość, nie mogą się dostosować do jałowego mieszczańskiego życia.
Leśmian nie poprzestaje jednak na totalnej negacji - pokazuje też pewien ideał człowieka nazywanego człowiekiem pierwotnym. Człowiek prymitywny zaś posiadał - tak pożądane przez Leśmiana - cechy twórcze. Jego przemyślenia i życie determinowane były bezpośrednio przez żywioły i metafizykę. Jako głęboko związany z naturą intuicyjnie wsłuchiwał się w swoje wewnętrzne "ja". W tej koncepcji powracają idee Bergsona, a także Giambattisty Vico.
Sen u Leśmiana jest jednym ze sposobów istnienia świata poetyckiego i sposobem na jego organizację, to forma kontaktu podmiotu lirycznego ze światem.
Problem Boga to dla Leśmiana próba oparcia swej wiary o któryś z wierzchołków trójkąta filozoficznego: Natura-Bóg-Człowiek. Można w twórczości Leśmiana wyróżnić dwie ścieżki: antropologiczną z problemem mitu religijnego i egzystencjalną. Ta pierwsza to szukanie podobieństwa między Bogiem i człowiekiem. Na ścieżce egzystencjalnej rozpatrywał skrzyżowanie antropologii z teizmem, przeciwstawiał życie ziemskie metafizyce. Bóg nie był już przedłużeniem człowieka, ale znajdował się w opozycji do niego, stosunki między nimi były pełne tragizmu i niepewności. Boskimi cechami obdarzył poeta Naturę - wszechpotężna, wszechwładna, wszechwieczna. Ujęcia panteistyczne są obecne w większości utworów traktujących o przyrodzie.
Poezję Leśmiana można śmiało nazwać poezją wezwania do miłości. Poeta spiera się z Bogiem, porusza kwestie egzystencjalne, by w końcu opowiedzieć się po stronie miłości i erotyki. Leśmianowska metafizyka wiązała się z ludowością - i to właśnie w niej realizują się światopoglądowe kwestie powrotu do natury i pierwotności. Stanowi studium archetypu natury ludzkiej. Dla poety stworzenie pierwotnego, ludowego mikrokosmosu stało się próbą przedstawienia rozważań na tematu stosunku natury i człowieka, jednostki i zbiorowości, sztuki i metafizyki.
Jego wiersze były melodyjne, a Leśmian przestrzegał surowych zasad konstrukcji sylabotonika.
• Zbiory wierszy: "Sad rozstajny" (1912), Łąka (1920), "Napój cienisty" (1936) i "Dziejba leśna" (1938), "Poezje wybrane" (1974), "Poezje zebrane" (1993)
• zbiory baśni prozą: "Klechdy sezamowe" (1913), "Przygody Sindbada Żeglarza" (1913) i "Klechdy polskie" (1956);
• także eseje i szkice literackie
• przekłady (Niesamowite opowieści Edgara Allana Poe)
• Z pism... (t. 1-3 1959-65)... (Wikipedia)Maria S. edytował(a) ten post dnia 07.11.07 o godzinie 09:07